حرکت دنیا به سمت استفاده از ارزهای دیجیتال از یک‌سو و سرعت تحولات مرتبط با استفاده از رمزارزها و کریپتوکارنسی‌ها از سوی دیگر، ضرورت حرکت و سیاست‌گذاری هوشمندانه در این مسیر را بیش از هر زمان دیگری نمایان کرده است؛ اگرچه بانک‌های مرکزی دنیا هنوز هم برای ورود به این عرصه و چگونگی ورود رمزارزها به نقل و انتقالات مالی خود با شک و شبهه‌های بسیاری مواجهند. در ایران نیز بانک مرکزی با تعیین مسیر تنظیم‌گری در حوزه رمزارزها و مطالعات اجرایی درخصوص شیوه‌های انتشار و به‌کارگیری رمزپول گام‌های موثری را برداشته و در سوی دیگر ماجرا، سایر دستگاه‌های دولتی از جمله وزارت صنعت، معدن و تجارت نیز در حوزه استخراج رمزارزها و شکل‌گیری رسمی صنعت ماینینگ، گام‌هایی را برداشته‌اند. محمدرضا مانی‌یکتا، معاون اداره نظام‌های پرداخت بانک مرکزی در گفت‌وگو با خبرگزاری مهر آخرین وضعیت تنظیم مقررات استخراج و مبادلات رمزارزها را تشریح کرده است.

یکتا درخصوص دور زدن تحریم‌ها توسط این رمزارزها بیان کرد: بررسی‌های رسمی نشان می‌دهد رمزارزها در اقتصاد ایران کاربرد و کارکرد کلان ندارد و برعکس اخباری که در داخل کشور و خارج از کشور مطرح می‌شود رمزارزها نقش قابل ملاحظه‌ای در دورزدن تحریم‌ها نداشته‌اند؛ اما به عنوان یک پدیده جدید و اثرگذار، لازم است ریل‌گذاری‌های لازم برای کنترل این پدیده در جامعه صورت پذیرد؛ آنچنان که در سایر کشورها نیز بانک‌های مرکزی غالبا بیانیه‌هایی را درخصوص ملاحظات و مخاطرات به‌کارگیری رمزارزها صادر و در مواردی چارچوب‌های مقرراتی را نیز درخصوص دامنه کاربرد این پدیده در جامعه منتشر کرده‌اند. البته در حوزه خرد برخی مشکلاتی که در مبادلات خارجی وجود داشته توسط رمزارز قابل حل است. همچنین او در قسمت دیگری از سخنان خود افزود: بر اساس مقررات فعلی و به‌صورت مشخص مصوبه سال ۹۸ هیات وزیران، مبادلات رمزارزها در داخل کشور ممنوع است که ما بارها بر ضرورت اجرای مفاد این مصوبه تاکید کرده و به تمامی مراجعی که از بانک مرکزی در این خصوص استعلام کرده‌اند نیز این موضوع را متذکر شده و به شدت هم توصیه می‌کنیم اشخاصی که در این حوزه وارد می‌شوند یا سایر مبلغان این حوزه اعم از سایت‌های رسمی که تبلیغات رمزارزها را ارائه می‌کنند باید به ممنوعیت مبادلات رمزارزها در کشور توجه کنند. نکته دوم اینکه هنوز دامنه مبادلات رمزارزها در داخل کشور گسترده نشده و بر اساس آمارهای به دست آمده از رصد فضای مبادلات رمزارزها توسط بانک مرکزی، حجم مبادلات صورت گرفته محدود است.

البته ملاحظاتی وجود دارد که هم‌اکنون با مجلس محترم در حال پیگیری موضوع هستیم و آن موضوع، جرم‌انگاری در فضای رمزارزهاست. نکته مهم اینکه در عین حال که معاملات رمزارزها در داخل کشور مجاز نیست اما جرائم آن در قوانین به روشنی تبیین نشده و این تنها دلیلی است که ضابطان محترم قضائی و انتظامی، تاکنون مقابله کامل با این پدیده نداشته‌اند. نکته بسیار مهم دیگر اینکه مخاطرات حوزه رمزارزها باید به‌صورت جدی توسط متعاملین این حوزه مورد توجه قرار گیرد؛ چراکه اکثر رمزارزهای جهان به دلیل پشتوانه نامشخص، نوسانات ارزشی گسترده دارند و حتی درخصوص برخی از رمزارزهای مطرح همچون «تتر» که به دلیل برابری ارزش آن با دلار بسیار پرطرفدار است، مسدودسازی وجوه رمزارزی اشخاص امکان‌پذیر بوده و با توجه به محدودیت‌های ایجاد شده برای هم‌وطنان بر اساس تحریم‌های ظالمانه، در صورت شناسایی صاحب کیف پول رمزارزی «تتر» به عنوان یک شخص ایرانی، مخاطرات جدی به موجودی رمزارزی شخص وارد خواهد شد؛ بنابراین به دلیل این ملاحظات و مخاطرات است که شدیدا توصیه می‌کنیم مردم به‌خصوص برای سودآوری و سرمایه‌گذاری یا حتی نوسان‌گیری، اکیدا وارد این حوزه نشوند؛ چراکه به دلیل عدم‌امکان نظارت و کنترل بازار رمزارزها، امکان بروز خسارات گسترده مالی دور از انتظار نیست. این مقام مسوول بانک مرکزی درخصوص استخراج رمزارز مدنظر این بانک بیان کرد که رمزپول بانک مرکزی از نوع قابل استخراج نیست. این ابزار از نوع رمزینه دارایی‌های با پشتوانه ثابت است که بانک‌های مرکزی با پشتوانه مشخص و غالبا مبتنی بر واحد پول ملی کشورها منتشر می‌کنند.

علاوه‌بر این وی درخصوص پشتوانه ثابت در نظر گرفته شده برای رمزپول بانک مرکزی اشاره کرد: آنچه که در حال بررسی آن در بانک مرکزی هستیم، کریپتوریال است تا مبتنی بر پول ملی کشور، شکل دیگری از پول با استفاده از فناوری دفترکل توزیع‌شده منتشر شود. یکتا در بخش دیگری از سخنان خود به چشم‌انداز تولد رمزپول ایران پرداخت. این مقام مسوول بیان کرد که قطعا نباید اقدامات ما مشابه حرکت شتابزده درخصوص انتشار پترو در ونزوئلا، به یک تجربه نه چندان موفق بدل شود؛ آن چنان که در ونزوئلا حاکمیت به شدت از رمزپول پترو حمایت کرده ولی مردم اقبالی به استفاده از آن نشان نمی‌دهند. نکته حائزاهمیت دیگر اینکه هنوز بانک‌های مرکزی کشورهای با اقتصادهای بزرگ که برنامه‌های مطالعاتی و آزمایشی را در این رابطه دنبال می‌کنند، اثرات و نتایج بررسی‌ها و اقدامات خود را منعکس نکرده‌اند. ملاحظه مهم دیگر اینکه بانک تسویه جهانی که به‌صورت مرتب مطالعات بانک‌های مرکزی دنیا درخصوص انتشار رمزپول را منتشر می‌کند، تا امروز صرفا رهنمودهای مطالعاتی را در این زمینه منتشر کرده و هنوز نتایج اقدامات اجرایی سایر کشورها و چالش‌های سیاست‌گذاری پولی درخصوص رمزپول بانک مرکزی منتشر نشده است؛ و اکثر کشورهای فعال در این رابطه نیز، علاوه بر انجام مطالعات و اقدامات آزمایشی، در انتظار انتشار تجارب کشورهای دیگر در این زمینه هستند.

به هر صورت این موضوع بسیار جدید است و نباید درخصوص آن شتابزده عمل کرد. تاکید می‌کنیم که مردم ضمن اطلاع از مخاطرات رمزارزها و نوسانات ارزشی گسترده آن، با هدف سرمایه‌گذاری منابع مالی خود را دچار مخاطره نکنند؛ چراکه با توجه به مشخص نبودن پشتوانه رمزارزها و البته عدم‌امکان نظارت و کنترل ارزش آنها، امکان بروز خسارات مالی جبران‌ناپذیر به سرمایه‌های ایشان دور از انتظار نیست.

اخبار مرتبط