استانی که شما به عنوان نماینده عالی دولت در آن حضور دارید استانی است که ظرفیتهای صنعتی و معدنی خاصی ندارد؛ نهاینکه تهی از اینهاست، بلکه آنگونه که زیستگاه شما کرمان به عنوان بهشت معادن یا مکانهایی که در آن خدمت داشتهاید سرشار از مراکز صنعتی باشد، اینگونه نیست.
سال ۱۳۵۴ و در سفری که شهردار وقت تهران به سئول پایتخت کرهجنوبی داشت، توافقی برای نامگذاری خیابانی به نام تهران در سئول و برعکس به امضا رسید و شهردار سئول آرزو کرد که روزی این شهر هم مانند تهران به پایتختی پیشرفته بدل شود.حالا بعد از گذشت حدود ۵۰ سال از این توافق، تهران به یکی از آلودهترین شهرهای جهان با سیستم حمل و نقل عمومی ناکارآمد، ترافیک دائمی و... تبدیل شده و در مقابل، سئول به یکی از مدرنترین شهرهای زیستپذیر جهان بدل شده است.
انفجار مرگبار در معدن زغال سنگ طبس که در روزهای اخیر منجر به کشته شدن بیش از ۵۰ انسان بیگناه شد، نهتنها خانوادههای قربانیان و جوامع محلی و مردم کشور ما را در غم و اندوه فرو برد، بلکه بار دیگر پرسشی را مطرح کرد که پس از هر فاجعهای در صنایع پرخطر تکرار میشود: «مقصر کیست؟» درحالیکه برخی ممکن است در تحلیل این حادثه به دنبال یافتن یک مقصر واحد باشند، واقعیت این است که چنین حوادثی نتیجه یک زنجیره پیچیده از عوامل متعدد و متقاطع هستند.
جنگ تحمیلی طولانی عراق علیه ایران با هزینههای انسانی دهشتناک و تخریب فراوان در سال۱۳۶۷ با پذیرش قطعنامه۵۹۸ به پایان رسید. در نهایت صدام حسین، رئیسجمهور وقت عراق پس از تحمیل خسارات جانی و مادی عظیم به دو ملت، طی نامهای به رئیسجمهور ایران در مرداد۱۳۶۹، عهدنامه۱۹۷۵ الجزایر را مجددا به رسمیت شناخت و گفت: «با این تصمیم ما، دیگر همه چیز روشن شده و به این ترتیب همه آنچه را که میخواستید و بر آن تکیه میکردید، تحقق مییابد»، لیکن در عمل پس از گذشت ۳۶سال از پایان جنگ تحمیلی هنوز ترتیبات اجرایی قطعنامه۵۹۸ بر اساس مفاد بند۴ آن تنظیم نشده و به امضای طرفین نرسیده است. همچنین لایروبی آبراهه اروند بر اساس ترتیبات اجرایی منظور در عهدنامه۱۹۷۵ الجزایر عملی نشده است. لذا، همچنان دو بندر بزرگ تجاری ایران از گردونه فعالیت خارج هستند و هنوز تکلیف نحوه جبران خسارات ایران نامعلوم است.
طی دهههای اخیر، ایران با مشکلات متعددی در حوزه نیروی انسانی و مدیریت منابع مواجه بوده است. یکی از مهمترین این مشکلات، تورم نیروی انسانی در بخش دولتی و تورم بوروکراسی است که بهطور مستقیم بر عملکرد اقتصادی کشور تاثیر منفی گذاشته است.
بر خلاف تصور، در بانکها نه پولها پارو میشوند و نه از پارو بالا میروند، بلکه «پول»ها در بانکها خلق میشوند. پولها در حسابهای بانکی، میعان میکنند و در آرزوی رسیدن به یک حساب آبرومند و توقف در آن یا استقرار در یک حساب، بدون دغدغه سررسید شدن، از این سرفصل یا حساب بانکی به سرفصل یا حساب بانکی دیگری، آواره و سرگردانند. اما در مقاطعی از سال «پول»ها در هرجای بانک که باشند یکجا و در همان سرفصل حسابی که قرار دارند، ثابت میمانند، به رد پاهای خود نگاهی میاندازند و با همبندانشان عکس دستهجمعی میگیرند.
در دنیای امروز، تغییرات اقلیمی به یکی از بزرگترین چالشهای جهانی تبدیل شده و دولتها را ناگزیر به اتخاذ تدابیر جدی برای مقابله با گرمایش زمین و کاهش انتشار گازهای گلخانهای کرده است. اگرچه میزان و سرعت این اقدامات در کشورهای مختلف متفاوت است، اما روند کلی نشان میدهد در سالهای آینده دامنه این تدابیر بهطور قابل توجهی گسترش خواهد یافت، بهطوریکه حتی کشورهایی که تاکنون تمایلی به اجرای این سیاستها از خود نشان نداده اند نیز ناگزیر به پیوستن به این مسیر خواهند بود.
اقتصاد ایران طی سالهای اخیر با چالشهای زیادی مواجه بوده است که رکود اقتصادی و کاهش سرمایهگذاری خارجی از جمله مهمترین آنها بوده است. این وضعیت، نیاز به تعامل بیشتر با نهادهای مالی بینالمللی و جذب سرمایههای خارجی را بیش از پیش آشکار کرده است. یکی از مباحثی که در این زمینه بسیار مورد توجه قرار گرفته، پیوستن به گروه ویژه اقدام مالی (FATF) است. درحالیکه برخی از کارشناسان معتقدند FATF میتواند کلید حل بسیاری از مشکلات اقتصادی ایران باشد، عدهای دیگر بر این باورند که تنها پذیرش آن برای خروج از بحران اقتصادی کافی نیست. در این مقاله، سعی میکنیم ضمن بررسی نقش FATF، به سایر چالشهای داخلی و خارجی که مانع جذب سرمایههای خارجی میشوند، بپردازیم.
سخن گفتن درباره اهمیت روابط دوجانبه ایران و عراق صرفا مکررگویی است و بهتر است اینجا به مرزهای طولانی و پیوستگیهای قومی، مذهبی و تاریخی آنها اشاره کنیم. اگر بخواهیم مهمترین دستاورد سفر رئیسجمهور پزشکیان به عراق را برشمریم، بیگمان روحیه گرم و صلحطلبیاش در جریان این سفر کاملا جلب توجه میکرد. اما گذشته از این نکته، مجموعه موضوعات دیگری در جریان سفر رئیسجمهوری اسلامی ایران به عراق و منطقه کردستان عراق مورد بحث و توجه قرار گرفت که به آنها اشاره میشود.
در فرهنگ ژاپنی، پاریس شهری آرمانی تصویر شده است، نماد مدرنیته اروپایی، نظم، تمیزی، شیکپوشی، آدابدانی پاریسی و شکوه معماری، همه آن چه «برند پاریس» را در دنیای گردشگری، خرید و مد در قرن نوزدهم و ابتدای قرن بیستم ساخت و آن را تا این زمان تداوم بخشید. اما وقتی پای گردشگران ژاپنی به پاریس میرسد با شهری کاملا متفاوت روبهرو میشوند: بینظم، شلوغ، نه چندان تمیز و پر از مهاجر و با فرور یختن تصویر آرمانی مشوق ذوق و شور سفر به این شهر و مواجهه با واقعیت تلخ پاریس به یکباره دچار «شوک فرهنگی» میشوند و هر سال تقریبا ۲۰ نفری از آنها کارشان به فروپاشی روانی میرسد و نیاز به درمان و رسیدگی جدی پیدا میکنند.
در نظام بینالملل در حال گذار با تکانههای سیاسی معنادار در میانه زوال نظم کهنه و نظمیابی جدید، الگوی رفتار سیاست خارجی بازیگران، اقتصادمحور و با منطق کنشهای بدهبستان تنظیم شده است. در فرآیند نقشیابی دیپلماسی اقتصادی، دولتها در تلاشند سهم خود از کیک جهانی را افزایش دهند و زمینه جایگاهیابی در زنجیرههای تامین و تولید ارزش جهانی را پیدا کرده و ارتقا دهند.
توافق جامع هستهای موسوم به برجام، میان ایران و کشورهای ۱+۵، یکی از مهمترین دستاوردهای دیپلماتیک ایران در دهه اخیر محسوب میشود. این توافق به دنبال حلوفصل مناقشات هستهای میان ایران و قدرتهای جهانی بود و توانست در مقطعی به کاهش تنشها و باز شدن فضای اقتصادی ایران کمک کند. اما با خروج ایالاتمتحده در دوره ریاستجمهوری دونالد ترامپ، برجام تضعیف شد و اجرای آن عملا به حالت تعلیق درآمد.
بیثباتی اقتصاد کلان بهطور عام و بالا بودن و نوسان نرخ تورم بهطور خاص سبب ناخشنودی بخش عظیمی از افراد جامعه میشود و اگر دولتها قرار باشد به دنبال خشنود ساختن و رضایت خاطر بخش عظیمی از جامعه باشند، باید کنترل تورم و بیثباتی اقتصاد کلان را از اولویتهای خود قرار دهند.در واقع، یکی از دلایل به اصطلاح اقتصاد سیاسی فروکش کردن تورم در سطح جهانی از شروع دهه۱۹۹۰ قابل نسبت دادن به همین ناخشنودی عمومی از تورم و تلاش دولتها برای پرهیز از ایجاد تورمهای بالا یا تلاش برای پرهیز از ناخشنود ساختن عامه مردم بوده است؛ بهگونهایکه نه تنها جوامع پیشرفته (که در آنها سیاسیون برای انتخاب مجدد یا افزایش شانس انتخاب ناچار هستند وعده کنترل تورم را بدهند و در عمل نیز دولتهای مستقر تلاش دارند تورم را تحت کنترل نگه دارند) بلکه حتی کشورهای در حال توسعه نیز ناچار به اتخاذ سیاستهای کنترل تورم شدهاند.
یکی از کارکردهای مهم بازار سرمایه در جهان، مدیریت ریسک با استفاده از ابزارهای این بازار در وجوه و سطوح مختلف اقتصاد است. از سرمایهگذاران خرد گرفته تا صندوقهای بزرگ سرمایهگذاری به این ابزار آگاه هستند و هریک به نحوی از آن استفاده میکنند. اما هدف از نوشته، نه توضیح این ابزارها برای سرمایهگذاران، بلکه تبیین آن برای اشخاص حقیقی و حقوقی است که بهصورت مستقیم به دنبال سرمایهگذاری نیستند.
این روزها جنجال بر سر وامهای کمبهره و زیاد به هیاتمدیره بورس بالا گرفته و فرصتی شده است تا مخالفان مجید عشقی این وامها را به ابزاری برای تحقیر، درخواست برکناری و اموری از این دست تبدیل کنند. من به شخصه مخالف کنار گذاشتن دکتر دهقان دهنوی و جایگزینکردن آقای عشقی در ابتدای دولت آقای رئیسی بودم؛ اما معتقدم فارغ از اینکه با شخص آقای عشقی موافق یا مخالف باشیم، باید موضوعات را غیرشخصی کنیم تا بتوانیم درباره آن قضاوت منطقی داشته باشیم.