فاصله توریسم ۲۰۲۲ تا روزهای قبل از کرونا از بین می‌رود؟

آینده بازار گردشگری در دو سناریو

دنیای‌اقتصاد : گردشگری بین‌المللی به‌رغم افزایش چالش‌های اقتصادی و ژئوپلیتیک، همچنان در مسیر بهبود قوی و پایدار ناشی از تاثیر همه‌گیری قرار دارد. بر اساس آخرین آمار سازمان جهانی گردشگری، توریسم بین‌المللی در پنج ماه اول سال ۲۰۲۲ با ثبت نزدیک به ۲۵۰‌میلیون گردشگر بین‌المللی، جهشی قوی داشته است. این در حالی است که در ژانویه تا مه ۲۰۲۱ تنها ۷۷‌میلیون ورودی در جهان به ثبت رسید. این آمار به این معنی است که بخش گردشگری تقریبا نیمی (۴۶‌درصد) از سطوح قبل از همه‌گیری را احیا کرده است. زوراب پولولیکاشویلی، دبیرکل سازمان جهانی گردشگری گفت: «بازیابی گردشگری در بسیاری از نقاط جهان سرعت گرفته و چالش‌های موجود بر سر راه خود را پشت سر گذاشته است.» در عین حال، او همچنین توصیه می‌کند که با توجه به «تند بادهای اقتصادی و چالش‌های ژئوپلیتیک که می‌تواند بر این بخش در باقی‌‌‌مانده سال ۲۰۲۲ و پس از آن تاثیر بگذارد، مراقبت‌‌‌های لازم انجام گیرد.»

پیشتازی اروپا و آمریکا

اروپا بیش از چهار برابر بیشتر از پنج ماه اول سال 2021 با 350‌درصد رشد از گردشگران بین‌المللی استقبال کرد که این امر به‌دلیل تقاضای قوی درون منطقه‌‌‌ای و حذف همه محدودیت‌های سفر در تعداد فزاینده‌‌‌ای از کشورهای اروپایی بوده است. این منطقه در ماه آوریل با رشد 458‌درصد عملکرد قوی‌‌‌تری داشت که نشان‌‌‌دهنده یک دوره شلوغ در عید پاک است. در قاره آمریکا، تعداد ورودی‌‌‌ها با 112‌درصد رشد بیش از دو برابر شد. با این حال، بازگشت قوی در برابر نتایج ضعیف در سال2021 اندازه‌‌‌گیری می‌شود و ورودی‌‌‌ها در کل در هر دو منطقه به ترتیب 36 و 40‌درصد پایین‌‌‌تر از سطح سال 2019 باقی ماندند.

این آمار نشان‌‌‌ می‌دهد که احیای گردشگری در بسیاری از نقاط جهان سرعت خود را افزایش داده و چالش‌های موجود سر راه خود را پشت سر گذاشته است. همین الگو در سایر مناطق نیز دیده می‌شود. رشد قوی در خاورمیانه با 157‌درصد و آفریقا با 156‌درصد در 5 ماه نخست سال 2022 تحقق یافت؛ اما به ترتیب 54‌درصد و 50‌درصد پایین‌تر از سطح 2019 باقی مانده‌اند. ورودی‌‌‌ها در آسیا و اقیانوسیه نیز با رشد 94‌درصدی تقریبا دو برابر سال گذشته بوده‌‌‌اند، اگرچه این تعداد 90‌درصد کمتر از سال 2019 است؛ زیرا برخی از مرزها برای سفرهای غیرضروری همچنان بسته باقی ماندند. در این منطقه، «کاهش اخیر محدودیت‌ها» را می‌توان در نتایج بهبود یافته برای آوریل و مه مشاهده کرد.

در کنار تغییرات رو به رشد و بهبودی 5 منطقه اصلی، با بررسی برخی از مناطق فرعی مشاهده می‌شود که برخی از آنها بین 70 تا 80‌درصد از سطوح پیش از همه‌گیری را باز یافته‌‌‌اند که در رأس آنها دریای کارائیب و آمریکای مرکزی و پس از آن مناطق مدیترانه جنوبی، اروپای غربی و شمالی قرار دارند. قابل‌توجه است که برخی مقاصد از جمله جزایر ویرجین ایالات متحده، سنت مارتن، جمهوری مولداوی، آلبانی، هندوراس و پورتوریکو از سطوح سال 2019 پیشی گرفته‌‌‌اند.

افزایش هزینه‌‌‌های گردشگری

هزینه‌‌‌های گردشگری نیز خارج از بازارهای اصلی افزایش یافته و در مسیر بهبودی کامل قرار دارد. هزینه‌‌‌های بین‌المللی گردشگران از فرانسه، آلمان، ایتالیا و ایالات متحده در حال حاضر بین 70 تا 85‌درصد سطوح قبل از همه‌گیری است؛ درحالی‌که هزینه‌‌‌های هند، عربستان سعودی و قطر از سطح سال 2019 فراتر رفته است. از نظر درآمدهای گردشگری بین‌المللی نیز کشورهای رو به رشدی همچون جمهوری مولداوی، صربستان، سیشل، رومانی، مقدونیه شمالی، سنت لوسیا، بوسنی و هرزگوین، آلبانی، پاکستان، سودان، ترکیه، بنگلادش، السالوادور، مکزیک، کرواسی و پرتغال توانستند سطح قبل از همه‌گیری خود را به طور کامل بازیابی کنند.

چالش‌های پیش رو

سازمان جهانی گردشگری برآورد می‌کند که با توجه به تقاضای چشمگیردر طول فصل تابستان این نتایج مثبت تثبیت و افزایش یابد؛ به‌‌‌ویژه زمانی که اکثر مقاصد عمده محدودیت‌های سفر را کاهش داده یا لغو می‌کنند. از 22ژوئیه، برای 62 مقصد (39 مقصد در اروپا) هیچ محدودیتی مربوط به کووید-19 وجود ندارد و تعداد فزاینده‌‌‌ای از مقاصد در آسیا شروع به کاهش محدودیت‌های خود کرده‌اند. طبق اعلام سازمان بین‌المللی هوانوردی غیرنظامی (ایکائو)، کاهش کلی ظرفیت هوایی بین‌المللی در سال 2022 به 20 تا 25‌درصد در مقایسه با سال 2019 محدود خواهد شد. چنین انعطاف‌‌‌پذیری در نرخ اشغال هتل‌‌‌ها نیز منعکس می‌شود. براساس داده‌‌‌های شرکت محک صنعت (STR)، نرخ اشغال جهانی از 43‌درصد در ژانویه به 66‌درصد در ژوئن 2022 افزایش یافته است.

با این حال، تقاضای بیشتر از حد انتظار، چالش‌های عملیاتی و کمبود نیروی کار قابل‌‌‌توجهی را ایجاد کرده است. همچنین جنگ در اوکراین، افزایش تورم و نرخ‌های بهره و همچنین ترس از رکود اقتصادی همچنان خطری برای بهبودی به‌‌‌شمار می‌رود. صندوق بین‌المللی پول به کاهش رشد اقتصادی جهانی از 1/ 6‌درصد در سال 2021 به 2/ 3‌درصد در سال 2022 و سپس به 9/ 2‌درصد در سال 2023 اشاره می‌کند. در عین حال، سازمان جهانی بهداشت با همکاری نزدیک با سازمان جهانی گردشگری برای نظارت بر همه‌گیری و همچنین اورژانس‌‌‌های بهداشت عمومی در حال ظهور و تاثیر بالقوه آنها بر سفر ادامه می‌دهد.

سناریوهای منطقه‌‌‌ای برای سال 2022

سناریوهای سازمان جهانی گردشگری نشان می‌دهد ورودی‌‌‌های بین‌المللی در سال 2022 به 55 تا 70‌درصد از سطوح قبل از همه‌گیری می‌‌‌رسند. البته این نتایج به شرایط در حال تحول جهان بستگی دارد؛ زیرا جهان عمدتا با تغییر محدودیت‌های سفر، تورم مداوم، قیمت بالای انرژی، شرایط کلی اقتصادی، تحولات جنگ در اوکراین و همچنین وضعیت بهداشتی مرتبط با بیماری همه‌گیری مواجه است. در کنار این مشکلات چالش‌های اخیر مانند کمبود کارکنان، ازدحام شدید فرودگاه و تاخیر و لغو پروازها نیز می‌تواند بر تعداد گردشگری بین‌المللی تاثیر بگذارد.  سناریوها براساس منطقه نشان می‌دهند که اروپا و آمریکا بهترین نتایج گردشگری را در سال 2022 ثبت کرده‌‌‌اند؛ درحالی‌که انتظار می‌رود آسیا و اقیانوسیه به دلیل سیاست‌های محدودتر سفر عقب بمانند. ورود گردشگران بین‌المللی به اروپا می‌تواند در سال 2022 به 65 یا 80‌درصد سطوح سال 2019 برسد؛ درحالی‌که در قاره آمریکا به 63 تا 76‌درصد این سطوح می‌‌‌رسد. در آفریقا و خاورمیانه، به‌دلیل سیاست‌ها و محدودیت‌های سخت‌‌‌گیرانه‌‌‌تر، ورودی‌‌‌ها در آفریقا و خاورمیانه می‌توانند به حدود ۵۰ تا ۷۰‌درصد سطوح قبل از همه‌گیری برسد؛  درحالی‌که در آسیا و اقیانوسیه در بهترین سناریو در سطح ۳۰‌درصد از سطح ۲۰۱۹ باقی خواهند ماند.