نماینده پرحاشیه ایران در اسکار

نرگس آبیار، شبنم مقدمی، فریدون جیرانی، علی دهکردی، مرتضی رزاق‌کریمی، مهدی سجاده‌چی، اکبر نبوی، بهروز شعیبی و مجید زین‌العابدین، اعضای ۹نفره هیات انتخاب نماینده سینمای ایران برای حضور در نودوهفتمین دوره آکادمی اسکار بودند.

گفته شده که مستند «ایساتیس» به کارگردانی علیرضا دهقان و فیلم سینمایی «شهر خاموش» به کارگردانی احمد بهرامی دیگر نامزدهای شورای انتخاب بوده‌اند. فیلم «رکسانا» که سال گذشته در جشنواره فیلم توکیو تحسین شده و جایزه گرفته بود و پس از ثبت قرارداد اکران، آماده نمایش و معرفی به اسکار بود، انتخاب نشد و پرسش‌های بسیاری ایجاد کرد. همچنین برخی انتظار داشتند که فیلم «صبحانه با زرافه» ساخته سروش صحت پس از اکران به اسکار معرفی شود که البته چنین نشد.

درباره فیلم

فیلم «در آغوش درخت» سال ۱۴۰۱ در چهل و یکمین دوره جشنواره فیلم فجر رونمایی شد. در این فیلم جواد قامتی، مارال بنی‌آدم، روح‌الله زمانی، اهورا لطفی و رایان لطفی به عنوان بازیگر حضور دارند. داستان این فیلم روایتی از بحران پیچیده زندگی کیمیا و فرید است که دوازده سال از ازدواجشان می‌گذرد. این بحران، جهان زیبای فرزندانشان را به هم می‌ریزد، کودکانی که هیچ‌چیز جز سادگی و مهربانی را در زندگی نمی‌شناسند.

فردین خلعتبری آهنگساز فیلم است و محمدرضا مصباح و سجاد نصراللهی‌نسب تهیه‌کنندگانش. این فیلم در جشنواره فیلم فجر هم در هشت رشته نامزد دریافت سیمرغ بود و در اختتامیه آن، سیمرغ بهترین فیلم‌نامه و بهترین فیلم اول را به خانه برد. «در آغوش درخت» محصول مشترک حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی و کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان است.

این فیلم تاکنون در هیچ یک از جشنواره‌ها و رخدادهای بین‌المللی حوزه سینما حضور نداشته و محک نخورده است؛ به همین دلیل انتخابش با حاشیه‌هایی همراه بود.

حاشیه‌ها

بسیاری از کاربران شبکه‌های اجتماعی در صفحات خود از انتخاب فیلم اول بابک خواجه‌پاشا به اسکار انتقاد کردند. بسیاری از آنها نوشتند که این فیلم شرایط نمایندگی ایران در اسکار را ندارد. اما تنها کاربران شبکه‌های اجتماعی نبودند که به این تصمیم اعتراض کردند. فریدون جیرانی، کارشناس صاحب‌نام سینما و فیلم‌ساز مطرح که خود عضو شورای انتخاب بود، در نامه کوتاهی به پرویز شهبازی، از عدم انتخاب فیلم «رکسانا» تاز‌ه‌ترین ساخته او و اینکه نتوانسته رایش را بر کرسی بنشاند، ابراز تاسف کرد و نوشت: «آقای شهبازی، «رکسانا» فیلم تلخ و تاثیرگذاری بود؛ یکی از بهترین فیلم‌های تو بود. فیلمی بود که‌ می‌شد داخل آن جامعه امروز را دید؛ بحران‌های جامعه را دید و با آدم‌هایی همدلی کرد که داخل این بحران‌ها گرفتار شدند. خوشحالم که روشنفکری مثل تو به نسلی تعلق دارد که هنوز «گفتمان» دارد و حرف دارد برای گفتن و سینمایش «تشخص» دارد. متاسفم...»

پس از شکل‌گیری واکنش‌هایی به این نامه، جیرانی بلافاصله نامه دیگری هم منتشر کرد و نوشت: «باز هم متاسفم، دوست ندارم نامه‌ شخصی من به آقای شهبازی این تصور را ایجاد کند که انتخاب فیلم بسیار محترم «در آغوش درخت» برای اسکار یک انتخاب دولتی است، این‌طور نیست... فیلم «در آغوش درخت» با اکثریت آرا انتخاب شده و فارابی فقط یک رای داشته است و سه فیلم هم کنار گذاشته شده است به دلیلی که خانم مقدمی گفتند. اما تاسف من در انتهای آن نامه برای این بود که من معتقد بودم که «رکسانا» بهترین انتخاب برای اسکار است و از روز اول روی این نظر تاکید کردم اما متاسفم که دیگر دوستان این نظر را نداشتند.» در همین زمان شبنم مقدمی، به عنوان سخنگوی شورا، نیز گفت: «هیات انتخاب نماینده ایران در اسکار ۲۰۲۵ تمامی آثار حائز شرایط حضور در این رقابت را مورد بررسی قرار داد. تعدادی از آثار مطرح‌شده از جمله سه فیلم «رکسانا»، «صبحانه با زرافه‌» و «تابستان همان سال» با توجه عدم اکران تجاری حداقلی در زمان اعلامی اسکار، به منظور حفظ حقوق فیلم‌سازان آنها و حفظ شانس بررسی در سال آینده، لحاظ نشدند.» شبنم مقدمی افزود: «اعضای هیات انتخاب در فضایی کاملا حرفه‌ای، با رعایت کامل اصول اخلاق کاری و بدون تاثیر از شایعات مجازی و گمانه‌زنی‌های رسانه‌ای به بازبینی و ارزیابی فیلم‌های حائز شرایط قانونی پرداختند و فیلم «در آغوش درخت» با اکثریت مطلق آرای اعضای هیات، در رای‌گیری نهایی انتخاب شد.» همه اینها در شرایطی بود که برخی از رسانه‌های سینمایی عدم هماهنگی و سرگشتگی مدیریت سینمایی و فرهنگی کشور را عامل معرفی یک فیلم اول نه‌چندان امیدوارکننده به اسکار دانستند. با‌این‌حال خواجه‌پاشا در واکنش به حضور فیلمش به عنوان نماینده ایران در اسکار ۲۰۲۵ گفت: «امیدوارم «در آغوش درخت» برای سینمای ایران آبروداری کند و بتواند تعریفی درست از خانواده‌های ایرانی، اقلیم ایران و زیبایی‌های این سرزمین به جهان ارائه کند.» همچنین مدیر روابط عمومی بنیاد فارابی در متنی نوشت: «در آغوش درخت» انتخاب نهایی چهره‌های شناخته‌شده سینما برای معرفی به آکادمی اسکار بود. به قول رضا میرکریمی فیلمی بی‌تکلف با پیامی انسانی است. امیدوارم «در آغوش درخت» که توجه به ساحت خانواده را دستمایه قرار داده و ساختار حرفه‌ای هم دارد نماینده موفقی برای سینمای ما در اسکار باشد.