تلویزیون چند میلیارد تومان از پخش جام جهانی به دست آورد؟
از جام فوتبال به جیب سیما
آمار بینندگان تلویزیونی
رسانه‌ها روز گذشته گزارش دادند جام جهانی ۲۰۲۲ در قطر با استقبال بسیار گسترده‌ای روبه‌رو بوده و رکوردهای پیشین را هم جابه‌جا کرده است. چند روز پیش بود که سایت بین اسپرت یک خبر درباره یک اتفاق جالب از بازی ایران- انگلیس داد. خبر این بود که این بازی با ۸۰میلیون مخاطب، سومین بازی پربیننده در رقابت‌های ۲۰۲۲ قطر است. بازی‌ای که در بیش از ۲۵ شبکه تلویزیونی روی آنتن رفت و بعد از بازی عربستان- آرژانتین با ۱۱۱میلیون مخاطب و قطر- اکوادور با ۹۹میلیون بیننده، جایگاه سوم را در میان پربیننده‌ترین بازی‌های مرحله مقدماتی به نام خود ثبت کرد.
براساس آمار و ارقام ارائه‌شده توسط سایت فیفا، بازی ژاپن-کاستاریکا در مرحله گروهی در روز یکشنبه ۲۷ نوامبر بیش از ۳۶میلیون نفر بیننده را در کشور ژاپن به خود جلب کرده است. این تعداد بیننده ۷۴درصد بیشتر از میانگین بینندگان مرحله گروهی جام جهانی سال ۲۰۱۸ است. همچنین پنجشنبه ۲۴ نوامبر در کره جنوبی بیش از ۱۱میلیون نفر بازی نخست تیم خود در جام جهانی را مقابل تیم اوروگوئه تماشا کردند. این پخش تلویزیونی با افزایش ۹۷درصدی تعداد بینندگان در مقایسه با میانگین مسابقات مرحله گروهی جام جهانی ۲۰۱۴ برزیل همراه بود و ۱۸درصد بیشتر از جام جهانی ۲۰۱۸ روسیه بوده است.
همچنین بیش از سه‌چهارم (۶/ ۷۶درصد) از تمام افرادی که در هلند تلویزیون تماشا می‌کنند، شاهد مسابقه این تیم با اکوادور بوده‌اند. این عدد بالاترین میزان بیننده تلویزیون در این کشور در سال ۲۰۲۲ و همچنین بیشتر از هر مسابقه‌ای در جام جهانی فوتبال در سال ۲۰۱۸ بوده است. فردای روزی که سایت بین اسپرت آمار مخاطبان را اعلام کرد، سازمان صداوسیما قیمت تیزرهای تبلیغاتی‌اش را منتشر کرد. تعرفه تبلیغاتی‌ای که صداوسیما داشت، در کمترین حالت ۷میلیارد و ۲۹۰میلیون تومان و در بیشترین حالت ۱۳میلیارد و ۷۰۰میلیون تومان بود. این تعرفه‌ها برای ۲۰ ثانیه تبلیغات تعریف شده؛ در واقع صداوسیما برای هر یک ثانیه تبلیغات از شبکه سه در کمترین حالت ۳۶۴میلیون تومان و در بیشترین حالت ۶۸۵میلیون تومان دریافت می‌کند.
سود پخش فوتبال از سریال بیشتر است؟
با این جدول مشخص می‌شود صداوسیما هزینه پخش تبلیغات را دوبرابر کرده؛ پیش از پخش مسابقات جام جهانی گران‌ترین تبلیغات شبکه سه سیما برای زمان پخش سریال ثانیه‌ای ۳۲۷میلیون تومان بود اما برای مسابقات فوتبال در کمترین حالت از ثانیه‌ای ۳۶۴میلیون تومان شروع می‌شود. همین مساله نشان می‌دهد سودی که صداوسیما از پخش فوتبال به دست می‌آورد خیلی بیشتر از پخش سریال است. در واقع تلویزیون از فرصت چهارهفته‌ای جام‌جهانی نهایت استفاده را کرده تا بخشی از هزینه‌های خود را تامین کند. نکته بعد اینکه صداوسیما تنها هزینه مضاعفی که برای این بازی‌ها پرداخت کرده، خرید حق پخش بازی‌هاست که آن هم از بودجه دولتی قابل تامین است. پس این پول هنگفت را برای چه مساله‌ای می‌خواهد؟ آیا قرار است تغییر و تحول جدیدی در صداوسیما رخ دهد؟
دست خالی سینما از جام جهانی
البته در این میان تنها صداوسیما بود که سود کرد و دست سینما خالی ماند؛ چرا که سینماداران از چهار ماه پیش قصد داشتند مسابقات جام‌جهانی را روی پرده سالن‌های سینمایی ببرند اما در لحظات آخر این ماجرا منتفی شد و تنها ۱۴هزار و ۳۳۷ مخاطب توانستند بازی ایران- آمریکا را در سینما تماشا کنند. سود حاصل از این اتفاق برای سینمای رو به زوال و بدون حمایت دولتی، تنها ۶۰۹میلیون و ۶۰هزار تومان بود که فقط به ۱۰۳ سالن سینمایی آن هم در چهار شهر تهران، قزوین، مشهد و نیشابور اختصاص یافت.
در مقابل، اگر فرض را بر این بگذاریم که تلویزیون قبل و بعد از بازی‌ها، آگهی تبلیغاتی پخش نکند و در بین دو نیمه بازی‌ها تنها ۵ دقیقه تبلیغات پخش کند، در کمترین حالت خود ۱۰۹میلیارد و ۲۰۰میلیون تومان و در بیشترین حالت ۲۰۵میلیارد و ۵۰۰میلیون درآمد به دست می‌آورد. اگر میانگین این ارقام را در نظر بگیریم درآمد تلویزیون چیزی حدود ۱۵۷میلیارد و ۵۰۰میلیون تومان است. بیایید این پول را برای ۶۴ بازی لحاظ کنیم؛ یعنی در حدودی‌ترین حالت، تلویزیون ۱۰هزار و ۸۰میلیارد تومان فقط در ۲۲ روز به دست خواهد آورد و این رقم دو برابر بودجه کل سازمان در سال ۱۴۰۱ است. درصورتی که کل سود سینما ۶۱۰میلیون تومان بود.
