براساس گزارشی از سی‌‌‌ان‌‌‌بی‌‌‌سی، نرخ حمل‌‌‌ونقل کانتینری که در اوج همه‌گیری رکوردهای قیمتی جدیدی را به ثبت می‌‌‌رساند، به‌سرعت در حال کاهش است و محموله‌‌‌های کانتینری در مسیرهای بین آسیا و آمریکا روند نزولی را در پیش گرفته‌‌‌اند. کریستین رولوف، مدیرعامل پلتفرم لجستیک «کانتینر اکسچنچ»، در یادداشتی اشاره می‌کند، خرده‌‌‌فروش‌ها، خریداران و صادر‌‌‌کنندگان بزرگ در مورد چشم‌‌‌انداز تقاضا محتاط‌‌‌تر شده‌‌‌اند و کمتر سفارش می‌دهند. از سوی دیگر، با کاهش زمان انتظار کشتی‌‌‌ها، بنادر از ظرفیت بیشتری برخوردارند و زمان گردش کانتینرها بهبود یافته است که در نهایت ازدحام را برطرف و ظرفیت بازار را آزاد می‌کند.

براساس «شاخص جهانی کانتینر دروری» که به‌‌‌صورت هفتگی از سوی شرکت انگلیسی دروری منتشر می‌شود، این هفته قیمت برای هر کانتینر ۴۰فوتی ۳۶۸۹دلار بوده است. تازه‌‌‌ترین گزارش «دروری» همچنین نشان می‌دهد پس از ۳۲هفته سقوط متوالی، قیمت هر کانتینر ۶۴‌درصد کمتر از زمان مشابه سپتامبر گذشته است. رقم فعلی بسیار پایین‌‌‌تر از افزایش قیمت بی‌‌‌سابقه در دوران اوج همه‌گیری است که به بیش از ۱۰‌هزار دلار رسیده بود، اما همچنان ۱۶۰‌درصد بالاتر از نرخ قبل از همه‌گیری (۱۴۲۰دلاری) است.

بحران در حمل‌‌‌ونقل، نه‌تنها به دلیل کمبود در کانتینرها بوده است، بلکه اختلاف قیمت در مسیرهای مختلف حمل‌‌‌ونقل نیز آن را تشدید کرده بود. طی زمان همه‌گیری قیمت حمل یک‌کانتینر از چین به سواحل غربی ایالات‌متحده، ۱۳برابر بیشتر از دوران پیش از کووید شده بود، در حالی که رشد قیمت در مسیر برگشت، افزایش دوبرابری داشت. به گزارش دروری، اکنون نرخ حمل‌‌‌ونقل در مسیرهای اصلی نیز دچار نزول است؛ هزینه مسیرهایی مانند شانگهای-روتردام و شانگهای-نیویورک تا ۱۳‌درصد کاهش یافته است.

بحران در زنجیره تامین حتی پیش از کووید آغاز شده بود؛ زمانی‌‌‌که تنش‌‌‌‌‌‌‌‌‌های تجاری میان دولت‌‌‌‌‌‌‌‌‌های پکن و واشنگتن با ابزارهای تعرفه‌‌‌‌‌‌‌‌‌ای و تحریم‌‌‌‌‌‌‌‌‌ بالا گرفت. این امر سبب ایجاد نوساناتی در عرضه و تقاضا شد؛ چراکه شرکت‌های هر دو بازیگر در دو سوی جهان، پیش از اجرای تعرفه‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها به سمت موجودی انبارهای خود هجوم بردند تا کالاهای خود را جابه‌‌‌جا کنند. این پدیده، فشار غیرمنتظره‌‌‌ای بر تجارت جهان وارد کرد و با شیوع کووید، این معادله پیچیده‌‌‌‌‌‌‌‌‌تر شد. در ابتدای ۲۰۲۰ با آغاز قرنطینه در سراسر اقتصادهای جهان، تقاضا برای بسیاری از کالاها کاهش یافت. کشتی‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها در بنادر لنگر انداختند، ظرفیت تولید کاهش یافت و کارگران در همه‌جا آواره شدند. اما از ابتدای تابستان ۲۰۲۰ و به لطف بسته‌‌‌‌‌‌‌‌‌های حمایتی و مالی گسترده، واردات به ایالات‌متحده افزایش یافت.

مصرف‌کنندگان در جای‌جای کره خاکی به سوی خرده‌‌‌‌‌‌‌‌‌فروشی‌‌‌های آنلاین روانه شدند، تولید دوباره از سر گرفته شد و در نهایت ماشین اقتصاد روشن شد. اواخر

۲۰۲۰ بود که شکاف‌‌‌‌‌‌‌‌‌های واقعی در زنجیره تامین سر باز کردند. از منظر لجستیک، راه‌‌‌‌‌‌‌‌‌اندازی مجدد ماشین‌‌‌‌‌‌‌‌‌های تولیدی پس از خاموش‌شدن، بسیار دشوار بود و سیستم پیچیده‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ای که مواد خام و محصولات نهایی را در سراسر جهان جابه‌‌‌جا می‌‌‌کرد، قدرت پیش‌بینی و دقت خود را از دست داده بود. در چنین شرایطی، کانتینرهای حمل‌‌‌ونقل کمیاب شدند، نرخ حمل‌‌‌ونقل برای بسیاری از مسیرها افزایش یافت و بنادر بین‌المللی با ازدحام مواجه شدند. اکنون در دوران پس از همه‌گیری، ظرفیت بنادر در سراسر جهان کاهش یافته است. به گزارش دروری، زمانی‌‌‌که شانگهای پس از قرنطینه‌‌‌های اخیر خود بازگشایی شد، حجم ترافیک بندر افزایش یافت؛ اما برای جبران رکود گسترده‌‌‌ای که در سطح حمل‌‌‌ونقل بندر صورت پذیرفته بود، کافی نبود.

بانک نامورا نیز در گزارش تحلیلی خود به این نکته اشاره کرده که کاهش نرخ حمل‌‌‌ونقل با افت شدید محموله‌‌‌های کانتینری مرتبط است. این بانک با استناد به داده‌‌‌های شرکت تحقیقات در زمینه حمل‌‌‌ونقل «دیتاماین» مستقر در میامی آمریکا گزارش کرده که محموله‌‌‌های کانتینری از آسیا به آمریکا برای همه محصولات به‌جز محصولات پلاستیکی نسبت به سپتامبر گذشته کاهش یافته است.

ماساهارو هیروکان، تحلیلگر بانک نامورا، در یادداشتی به بیان این نکته پرداخته است: «می‌‌‌توان چنین فرض کرد که کاهش شدید محموله‌‌‌های کانتینری تا حد زیادی منعکس‌‌‌کننده توقف سفارش‌‌‌ها و کاهش موجودی انبار توسط خرده‌‌‌فروشی‌‌‌های آمریکایی به دلیل خطر رکود اقتصادی است.» البته در ادامه می‌افزاید بانک هنوز نشانه‌‌‌های قطعی از کاهش شدید خرده‌فروشی در آمریکا به دست نیاورده است.

براساس گزارشی از «کانتینر اکسچنچ» در حوزه اروپا، روند نزولی قیمت‌ها و نرخ کانتینر نشان‌‌‌دهنده کاهش اعتماد مصرف‌کنندگان است. بازار اروپا خود را محصور در میان انباشت کانتینرهای ۴۰فوتی می‌‌‌بیند و به همین سبب در این منطقه با کاهش قیمت کانتینرها مواجه شده‌‌‌اند.

شرکت‌های لجستیک گزارش داده‌‌‌اند، رویه‌‌‌ای که طی دو سال گذشته در زنجیره تامین غالب بوده، معکوس شده است. در طول آن دوره، کمبود کانتینر در نتیجه تاخیر در بنادر تحت‌تاثیر قرنطینه و افزایش تقاضای دائمی گذشته بود. دنی دن‌بوئر، مدیر فروش «کانتینر سیکیوب»، در نشست دیجیتال کانتینر که اوایل ماه جاری برگزار شد، گفت، اکنون تقاضا و نرخ پیشنهادی برای کانتینرها به طور همزمان کاهش یافته است. آندریا مونتی، مدیرعامل «سوگسی»، در همان کنفرانس گفت زمان بیکاری برای کانتینرها نیز در حال افزایش است.

کانتینرها در بسیاری از بنادر وارداتی رها شده و انباشته می‌‌‌شوند. جرج ون‌‌استرایدانک، مدیر حسابداری «کانتینر اکسچنچ»، نیز به این نکته اشاره کرد که در بسیاری مواقع فرستنده‌‌‌ها کانتینرها را رها می‌کنند؛ چرا که کانتینرها برای طولانی‌مدت در بنادر گیر کرده‌‌‌اند. به گفته سوپال‌شاه، مدیرعامل «آرکون کانتینرز»، کارخانه‌‌‌ها در چین تا اطلاع ثانوی تولید کانتینرها را متوقف کرده‌‌‌اند. او در کنفرانس کانتینر دیجیتال چنین گفت: «شنیده‌‌‌ایم حداقل برای چهارماه این‌گونه خواهد بود؛ چرا اکه فضای کافی برای انبار کانتینر در چین، اروپا، هند، سنگاپور و بیشتر نقاط جهان وجود ندارد.»

اخبار مرتبط