گزارش رسمی وزارت نیرو درباره قطعی برق اعلام شد
گسترش بازه زمانی خاموشی‌ها
براساس جدول شرکت توزیع نیروی برق تهران بزرگ، در ساعات ۸:۳۰ تا ۱۱ و ساعات ۱۹ تا ۲۱ سه گروه مشمول خاموشی هستند. در بازه زمانی ۱۱ تا ۱۳، ۱۳ تا ۱۵، ۱۵ تا ۱۷ و ۱۷ تا ۱۹ نیز چهار گروه در فهرست خاموشی هستند. حال این سوال مطرح است که علت خاموشی‌های مکرر در روز یکشنبه و خارج از برنامه اعلام شده، چیست؟ و آیا این موضوع در روزهای آینده نیز تکرار خواهد شد؟ مدیر روابط عمومی و بین‌الملل شرکت توانیر در این زمینه می‌گوید که داده‌های اعلام شده برای خاموشی‌ها در روز اول با برنامه شرکت‌های برق منطقه‌ای هماهنگ نبود، بنابراین ممکن است در برخی مناطق مطابق با جداول اعلامی، خاموشی صورت نگرفته باشد. به گفته ابوذر صالحی، بروز برخی حوادث در شبکه، بالارفتن مصرف فراتر از حد مجاز در هر منطقه، استخراج خانگی رمزارز در برخی مناطق و... نیز در خاموشی‌های بیشتر تاثیر گذاشته است. اما تلاش این است که از این به بعد خاموشی خارج از برنامه اعلامی نداشته باشیم.
جداول خاموشی در حالی تا پنج‌شنبه هفته جاری اعلام شده که به گفته مدیرعامل توانیر، امسال به‌ویژه در یک ماه آینده شرایط بحرانی تداوم دارد. محمدحسن متولی‌زاده یکی از عوامل شرایط بحران را تولید رمزارزها می‌داند. در این رابطه گزارش اخیر وزارت نیرو به هیات وزیران حاکی از این است که از تیر ماه سال گذشته تا پایان فروردین سال‌جاری نیز، تعداد ۱۷۵هزار ماینر کشف و تعداد ۲۶۶۱ مرکز غیرمجاز استخراج رمزارز در کشور کشف و جمع‌آوری شده است.
مدیرعامل توانیر اثر استخراج هر واحد رمزارز در رشد انرژی مصرفی در سال‌جاری را این طور توضیح می‌دهد: براساس برآوردها حدود دو‌هزار مگاوات از برق کشورمان برای تولید رمزارز مصرف می‌شود. دو هزار مگاوات معادل مصرف دو میلیون خانوار یا معادل بیش از مصرف هفت استان کشور یا معادل ۳۰ درصد مصرف تهران است. وی در یک برنامه تلویزیونی اعلام کرد: از همه کمک خواستیم تا در این زمینه به ما کمک کنند و از مردم خواستیم اگر مطلع شدند جایی در حال تولید غیرقانونی رمزارز هستند اطلاع دهند و پاداش دریافت کنند. متولی‌زاده با بیان اینکه به همکاران‌مان که برای جمع‌آوری دستگاه‌های رمزارزها رفتند تیراندازی شد، افزود: از دستگاه‌های امنیتی و قضایی کمک خواستیم. مدیرعامل توانیر گفت: از نظر توان تولید و ساخت تجهیزات تولید برق هیچ مشکلی نداریم و سازند‌ه‌ها و پیمانکاران بسیار قوی داریم و اگر منابع مالی وجود داشته باشد، تولید برق افزایش می‌یابد.
متولی‌زاده با بیان اینکه با اقدامات و راه‌های ساده می‌توانیم بسیاری از مشکلات را حل کنیم، افزود: اگر کولرهای گازی اسقاطی را که هر کدام معادل دو خودروی فرسوده، سوخت مصرف می‌کنند با یک کولر استاندارد تعویض کنیم، شش هزار مگاوات صرفه‌جویی در مصرف برق انجام می‌شود و همین کار اگر برای کولرهای آبی هم انجام شود بیش از چهار هزار مگاوات دیگر نیز صرفه‌جویی می‌شود. اگر بخاری‌های دودکش‌دار مردم هم اصلاح شود، روزی ۲۰۰ میلیون مترمکعب در مصرف سوخت صرفه‌جویی می‌شود. متولی‌زاده افزود: اگر مردم در مصرف برق کمی صرفه‌جویی کنند به خاموشی نیازی نخواهیم داشت. مدیرعامل توانیر با اشاره به اینکه ارزان‌ترین برق دنیا را داریم، گفت: هزینه‌ای که افراد سیگاری بابت سیگار در ایران پرداخت می‌کنند پنج برابر هزینه‌ای است که همه مردم ایران برای مصرف برق خانه‌هایشان پرداخت می‌کنند. متولی‌زاده انعطاف‌پذیری در مصرف برق و داشتن ذخیره کافی برای شرایط اضطرار را از راهکارهای حل مشکل کمبود برق بیان و اضافه کرد: تحقق ذخیره کافی به سرمایه‌گذاری‌های فراوان نیاز دارد و انعطاف‌پذیری در مصرف تاکنون در سیاست‌های وزارت نیرو اعمال شده است.
وی ادامه داد: در سال‌های اخیر سیاست‌های تشویقی برای مشترکان داشتیم که اگر در شرایط خاص مصرف را کاهش دهند تشویق می‌شوند.
او اضافه کرد: تعدادی از نیروگاه‌های ما که تعمیرات داشتند به علت اینکه مجبور بودند از سوخت مایع استفاده کنند بیش از زمان مقرر کار کردند و تعمیرات آنها به تاخیر افتاد و این تاخیر اثرات خود را در مقطع کنونی نشان داده است.
مدیرعامل توانیر با اشاره به اینکه تولید «رمزارزها» بسیار انرژی‌بر است، گفت: علت اینکه بخش عمده‌ای از تولیدکنندگان این رمزارزها به ایران سرازیر شدند این است که انرژی در کشورمان ارزان است.
متولی‌زاده افزود: این رمزارزها دو دسته هستند: یک دسته در چارچوب قوانین و مقررات کار می‌کنند که حدود ۳۰۰ مگاوات قرارداد رسمی دارند و مدیریت‌پذیر هستند و از دوم خرداد امسال این تولیدکنندگان قانونی رمزارزها از مدار خارج شدند. وی اضافه کرد: اما اکثریت تولیدکنندگان رمزارزها در کشورمان تمایلی ندارند در چارچوب قانون کار کنند و مدیریت‌پذیر باشند. متولی‌زاده با اشاره به اینکه آمار دقیقی از میزان تولید رمزارزها در کشورمان وجود ندارد، گفت: یکی از ویژگی‌های رمزارزها و فرآیند استخراج آنها این است که قابل کنترل نیست. متولی‌زاده با اشاره به اینکه خاموشی‌ها به ناچار اتفاق افتاده، افزود: امسال از نظر گرمای شدید و زودرس، یک سال بی‌سابقه بود و شاید در ۵۰ سال اخیر ایران سابقه نداشت؛ حتی دمای هوا در ماه فروردین، ۵ درجه گرم‌تر از متوسط سال‌های گذشته بود. وی ادامه داد: کم‌بارشی و خشکسالی هم به آن اضافه و مجموع این عوامل موجب شد که چاه‌های کشاورزی، زودتر وارد مدار و دستگاه‌های سرمایشی مردم زودتر روشن شوند. پدیده‌ای به نام «رمزارز» هم به وجود آمد که حجم قابل ملاحظه‌ای از مصرف را دارد.
گزارش وزارت نیرو به هیات وزیران
گزارش وزارت نیرو به هیات وزیران، درخصوص اوج مصرف برق از ابتدای سال ۱۴۰۰ تا پایان اردیبهشت به نسبت مدت مشابه در سال ۱۳۹۹ نیز حاکی از این است که میزان مصرف برق حدود ۹هزار مگاوات (معادل ۲۰ درصد) افزایش یافته؛ این درحالی است که متوسط رشد مصرف برق از سال ۱۳۹۳ تا ۱۳۹۹ سالانه در ماه‌های فروردین و اردیبهشت تنها حدود ۸/ ۱درصد رشد داشته است. از دلایل این میزان رشد مصرف طی یک سال اخیر، افزایش زودهنگام و شدید دمای هوا و در مدار قرار گرفتن سیستم سرمایشی، رشد فزاینده استفاده از ماینرها و تجهیزات استخراج رمزارز، راه‌اندازی زودهنگام چاه‌های کشاورزی به دلیل کاهش بارش‌ها و رشد تولید و افزایش مصرف برق صنایع بزرگ عنوان شده است. در عین حال، بخشی از این گزارش به وضعیت نیروگاه‌های برق-آبی اشاره دارد. مقایسه حجم مفید کل نیروگاه‌های برق-آبی در سال‌های آبی ۱۳۹۷ تا ۱۴۰۰، نشان می‌دهد جمع حجم مفید سال آبی ۱۴۰۰-۱۳۹۹ نسبت به سال آبی ۹۹-۹۸، با کاهش ۵۷درصدی همراه بوده است. همچنین مقایسه حجم مفید کل نیروگاه‌های برق-آبی در سال‌های آبی ۱۳۹۷ تا ۱۴۰۰، حاکی از کاهش ۳۵۰۰ مگاواتی تولید نیروگاه‌های برق-آبی است. براساس گزارش وزارت نیرو، از تیر ماه سال گذشته تا پایان فروردین سال‌جاری نیز، تعداد ۱۷۵هزار ماینر کشف و تعداد ۲۶۶۱ مرکز غیرمجاز استخراج رمزارز در کشور که بیشتر آنها در بخش صنعت، کشاورزی و خانگی بوده، کشف و جمع‌آوری شده که سهم گزارش‌های مردمی از این میزان، ۲۷درصد بوده است.
درخواست همکاری از وزارتخانه
وزارت نیرو در ادامه گزارش خود، به تشریح برنامه اقدامات گذر از اوج مصرف برق سال ۱۴۰۰ (از نیمه دوم فروردین تا نیمه دوم شهریور) پرداخت و از ضرورت همکاری وزارت کشور و استانداران جهت رعایت سقف مصرف برق تعیین شده برای هریک از استان‌ها، تسریع در به مدار آمدن مولدین خارج از حوزه اختیارات وزارت نیرو و استمرار و همکاری بیشتر وزارتخانه‌های اطلاعات، کشور، صنعت، معدن و تجارت، ارتباطات و فناوری اطلاعات و دادستان‌ها و پلیس امنیت اقتصادی (به‌ویژه مدیریت انرژی وزارت اطلاعات) با وزارت نیرو در شناسایی و جمع‌آوری مراکز غیرمجاز استخراج رمزارز و نظارت بر کنترل برگشت مجدد تجهیزات به چرخه استفاده مجاز، به عنوان اقدامات ضروری برای عبور از اوج مصرف تابستان یاد کرد.
