بومی‏‌سازی قلب کارخانه کنسانتره سنگ‏‌آهن

به گزارش «دنیای اقتصاد» محمدمهدی برادران،  در این رویداد با اشاره به گسترش دانش بومی ساخت قطعات پیچیده در کشور، ابراز امیدواری کرد تا تداوم چنین حرکت‌هایی، چشم‌‌انداز توسعه پایدار کشور را بهبود ببخشد.

اکبر چراغی، مشاور و مدیر پروژه‌های بومی‌‌سازی شرکت گهر زمین در حاشیه رونمایی از بزرگ‌ترین پوسته آسیاب گلوله‌‌ای ساخت ایران در محل مجتمع صنعتی تامکار اصفهان درباره ابعاد و محل استفاده بزرگ‌ترین «بال میل ساخت داخل» گفت: پوسته آسیاب گلوله‌‌ای قلب کارخانه کنسانتره سنگ‌‌آهن محسوب می‌شود که از جهت فناوری ساخت تا مرحله ماشین‌‌کاری با پشتیبانی شرکت گهر زمین به عنوان کارفرما و توسط متخصصان داخلی در شرکت تامکار اصفهان ساخته ‌‌شده است و در این مسیر مجتمع مکانیک دانشگاه مالک اشتر در مقام مشاوره علمی و تحقیقاتی پروژه مزبور حضورداشته است.

به گفته چراغی این قطعه سنگین ۱۲۰ تنی با ۱۲ متر طول و ۵/ ۶ متر قطر، پیش‌‌تر از خارج وارد می‌شد که بسته به کشور مبدأ از ۶۵۰ هزارتا ۸۰۰ هزار یورو برای شرکت‌‌های داخلی بدون احتساب حمل‌‌ونقل هزینه داشت؛ اما حالا با بومی‌‌سازی فناوری این قطعه، علاوه بر کاهش چشمگیر هزینه حمل‌‌ونقل، پوسته آسیاب گلوله‌‌ای ساخت داخل، ۳۰ درصد ارزان‌‌تر از نمونه خارجی آن تمام می‌شود که باید به دو مورد قبل، دانش بومی تعمیر و نگهداری چنین قطعات غول‌‌آسا و پیچیده‌‌ای را نیز افزود.

مدیر پروژه‌های بومی‌‌سازی گهر زمین همچنین عنوان کرد: گهر زمین تنها یکی از مصرف‌‌کنندگان این محصولات است و دیگر شرکت‌‌های تولیدکننده کنسانتره سنگ‌‌آهن هم می‌توانند به‌‌صرف هزینه‌های سنگین واردات از ماحصل دانش فنی متخصصان داخلی استفاده کرده و ارزش‌‌افزوده بیشتری در تولید محصول خود به دست بیاورند. محمدمهدی برادران، معاون وزیر صمت نیز در این مراسم گفت: بستر اعتماد و خطر توسط وزارت صمت و قانون مصوب مجلس شورای اسلامی مهیا و ابلاغ شده است اما هر کار جدیدی موجب ریسک و خطر می‌شود و احتمال اینکه مدیران تمایل به انجام کارها با روش‌های قبلی داشته باشند و این خطر و ریسک را نپذیرند، وجود دارد.

برادران ادامه داد: دو رویکرد برای توسعه فعالیت‌‌های دانش‌بنیان داریم؛ یکی اینکه شرکت‌‌های کوچک دانش‌بنیان را تقویت کنیم و اما رویکرد دوم و موثرتری که زودتر به نتیجه می‌‌رسد این است که شرکت‌‌هایی که تاکنون تولیدات غیر دانش‌بنیان داشتند با اعتماد توام با ریسک با شرکت‌های دانش‌بنیان همکاری کنند.

معاون وزیر صمت با اشاره به مصوبه نمایندگان مجلس شورای اسلامی درباره حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان و با توجه به نام‌گذاری امسال با عنوان تولید؛ دانش‌بنیان و اشتغال‌آفرین اظهار کرد: وزارت صنعت، معدن و تجارت جلسه‌های مختلفی را با شرکت‌‌های بزرگ اقتصادی فعال در حوزه صنعت و معدن برگزار کرده است و در قالب آیین‌نامه، تکالیفی را مشخص کردند که یکی از آنها این است که شرکت‌‌های بزرگ در هر عرصه‌ای که فعالیت می‌کنند باید همان فعالیت‌‌های قبلی خود را با رویکرد استفاده از شرکت‌های دانش‌بنیان انجام دهند.

برادران با بیان اینکه احتمال شکست و موفقیت در هر کار جدیدی وجود دارد اضافه کرد: هدف‌‌گذاری دقیق و کمی در مجموعه‌های مرتبط با وزارت صمت و هلدینگ‌‌ها انجام شده است که در هر عرصه‌ای از تولیدات و اعتبارات باید از شرکت‌‌های دانش‌بنیان استفاده کنند آن هم در حالی که آمارها نشان می‌دهد که صادرات، تولید و ایجاد اشتغال نسبت به سال گذشته رشد داشته و ۴۲۵ هزار نفر به تعداد افراد بیمه‌پرداز اضافه شده است.

ضلع دوم؛ دانشگاه مالک اشتر

عبدالرضا سلطانی‌پور عضو هیات علمی مجتمع مکانیک دانشگاه مالک اشتر نیز در حاشیه این رویداد با اشاره به نقش مراکز علمی و تحقیقاتی در توسعه بومی‌‌سازی دانش گفت: بومی‌‌سازی فناوری ساخت چنین محصولاتی نیازمند حضور سه راس مثلثی است که یک‌‌ سر آن کارفرمایی است که به آن فناوری و محصول احتیاج دارد و دو ضلع دیگر را دانشگاه و در ادامه پیمانکار یا سازنده فناوری و محصول تشکیل می‌دهند که با همکاری این سه ضلع می‌توان امیدوار بود چنین رویکردی در کشور نهادینه شود و به‌‌عبارت‌‌دیگر اقتصاد ایده تقویت شود.

در همین رویداد محمدرضا برکتین مدیرعامل شرکت صنعتی تامکار در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد» با اشاره به مشکلاتی که نمونه‌های چینی این قطعه برای کارخانه‌های تولیدی داشتند، گفت: نقطه شروع کار ما رفع یک چالش بود، چالشی که ابتدا از رفع ایراد نمونه خارجی آغاز شد و در ادامه ماموریت پیدا کردیم تا نمونه‌‌ای داخلی با استفاده از دانش فنی ایرانی بسازیم که علاوه بر رفع ایرادات نمونه‌های چینی، از کیفیت و قیمت قابل‌‌رقابت با محصول مشابه خارجی نیز برخوردار باشد.

با این فرض ابتدا آلیاژ ویژه برای ساخت بال میل یا همان پوسته آسیاب گلوله‌‌ای به کارخانه فولاد مبارکه سفارش داده شد و نورد آن نیز در کارخانه فولاد اکسین اهواز انجام شد، در مرحله تنش‌‌گیری با توجه به ابعاد بزرگ این قطعه، کوره مخصوصی ساخته و بال میل در آن بارگذاری شد.

به گفته برکتین برای ساخت این قطعه حساس و سنگین که ۳۰ تن متعلقات به وزن اولیه ۱۲۰ تنی آن نیز اضافه ‌‌شده بود، کار مطالعاتی گسترده‌‌ای با همکاری دانشگاه مالک اشتر و شرکت گهر زمین انجام شد تا جایی که امکانات فنی جدیدی برای سنگ‌‌زنی، تراش‌‌کاری و ماشین‌‌کاری چنین سازه غول‌‌آسایی ساخته شد و حالا که یک سال از تعمیر و رفع عیوب دو نمونه خارجی بال میل در گهر زمین می‌‌گذرد، آن دو دستگاه هم کماکان بدون نقص در حال کار هستند و از سوی دیگر دانش ساخت این قطعه در کشورمان نیز بومی‌ شده است که نمونه اعلای آن را در ساخت بزرگ‌ترین پوسته آسیاب گلوله‌‌ای مشاهده می‌کنید.