ارزهای پایدار، پایداری بازار ارزهای دیجیتال

رضا مسعودی‌فر کارشناس ارزهای دیجیتال یک دهه از به‌وجود آمدن ارزهای دیجیتال می‌گذرد اما هنوز کارشناسان نمی‌توانند پیش‌بینی دقیقی از آینده این ارزها ارائه کنند. شاید بتوان گفت دلیل اصلی عدم ارائه یک پیش‌بینی دقیق، نوسان بالای ارزش آنهاست، چرا که اساسا دارایی‌های دیجیتال به شکل ارز دیجیتال غالبا دستخوش نوسانات بسیار شدید هستند. از دیدگاه بسیاری از کارشناسان بازار، نوسانات شدید ارزهای دیجیتال به‌عنوان یک ویژگی مثبت در نظر گرفته می‌شود. اما فریدریش هایک (اقتصاددان برنده جایزه نوبل) نظری متفاوت دارد و می‌گوید: «بیت‌کوین نشان داده است میلیون‌ها نفر ترجیح می‌دهند پولی را داشته باشند که پتانسیل پایداری بیشتری برای صعود یا سقوط ارزش داشته باشد.»

نظریه‌پردازان بر این عقیده‌اند تا زمانی که ارزش بیت‌کوین به‌عنوان شناخته‌شده‌ترین و پرقدرت‌ترین ارز دیجیتالی با واحد دیگری سنجیده می‌شود نمی‌تواند به‌عنوان واحد پولی مورد استفاده قرار‌گیرد. به‌عنوان مثال زمانی که از یورو برای معاملات استفاده می‌کنیم، معیار سنجش ارزش کالای (الف) را یورو قرار می‌دهیم و بیان می‌کنیم که ارزش کالای (الف) مثلا برابر با X یورو است. اما زمانی که بخواهیم کالای (الف) را با بیت‌کوین معامله کنیم، ابتدا ارزش آن ‌را به دلار محاسبه می‌کنیم و می‌گوییم ارزش کالای (الف) برابر با Xدلار است و سپس X را تقسیم بر ارزش بیت‌کوین در آن لحظه می‌کنیم. بنابرین بیت‌کوین معیار سنجش ارزش کالا و واحد پولی معامله نبوده و صرفا جهت انتقال وجه مورد استفاده قرار گرفته است. پس زمانی می‌توان گفت بیت‌کوین یک واحد پولی مستقل است که به‌طور مستقیم جهت سنجش ارزش و معامله مورد استفاده قرار بگیرد.

به‌طور خلاصه می‌توان گفت که امروزه بیت‌کوین و سایر ارزهای دیجیتال ثابت کرده‌اند که نوسانات بالای قیمتی یک ویژگی است و نه یک اشکال. هرچند که این ویژگی همواره مانعی برای این بوده که از ارزهای دیجیتالی به‌عنوان روش جایگزین پرداخت یا واحد پولی استفاده شود و بسیاری از افراد احساس می‌کنند که این مشکل از طریق ارزهای پایدار (Stable Coins) رفع می‌شود.

ارز پایدار چیست؟

همانطور که از نام آن پیداست، ارز پایدار یک ارز دیجیتال (به عبارت فنی‌تر ارز رمزنگاری شده) است که ارزش آن همواره ثابت بوده و با هدف به حداقل رساندن نوسان قیمت طراحی شده است.

این ارزها انواع مختلفی دارند و معیار سنجش ارزش آنها میزان برابری‌شان با کالایی مشخص در دنیای حقیقی است، به‌طوری که این کالا می‌تواند یک واحد پولی، فلزات گرانبها (مثل طلا)، نفت یا هر معیار مشخص و قابل سنجش دیگر باشد. به‌عنوان مثال ارزش هر واحد ارز رمزنگاری شده PAX معادل یک دلار آمریکا و ارزش هر واحد ارز دیجیتال DGX معادل یک گرم طلای ۲۴ عیار است. به تازگی ارزهای پایدار بسیار فراگیر شده‌اند و هر ماه چند مورد جدید پدیدار می‌شود. از جمله ارز‌های پایدار که برابری با یک دلار آمریکا دارند می‌توان به USDT , USDC, PAX, DAI, TUSD و GEMINI اشاره کرد. در نهایت این نکته بسیار مهم است که هر ارز پایدار چه ساز و کاری را برای حفظ پایداری خود در نظر می‌گیرد، چرا که برخی از ارزهای پایدار نتوانسته‌اند پایداری خود را حفظ کنند و دستخوش نوسانات کم و زیادی شده‌اند. البته از یاد نبریم که یکی از مهمترین ساز و کارهای حفظ ارزش آنها داشتن پشتوانه است.

ارزهای پایدار، زیرساختی حیاتی

ارزهای پایدار منتقدان و مخالفان سرسختی دارند. عده‌ای بر این باورند که مقصر اصلی سقوط بازار ارزهای دیجیتال در سال ۲۰۱۸ میلادی ارزهای پایدار هستند چرا که تا پیش از آن معامله‌گران دارایی‌های دیجیتالشان را باید بر بستر ارزی پرنوسان نگهداری می‌کردند و این موضوع تقاضایی را برای تبدیل یا خرید ارزی فراهم می‌کرد. اما ارزهای پایدار از زمان پیدایش به گونه‌ای همانند یک پناهگاه امن در برابر نوسانات (به‌خصوص در زمان ریزش بازار) عمل می‌کنند. هرچند که همان منتقدان مخالف ارزهای پایدار هم در مواقع خطر اولین و آخرین گزینه‌شان همین نوع ارزها هستند!