آخرین وضعیت رشد اقتصادی/کدام عوامل اقتصاد را در زنجیر کرده است؟

اکوایران : برآوردها نشان می‌دهد رشد اقتصادی در زمستان ۱۴۰۲ به کف هشت فصل گذشته رسیده است.

بر اساس گفته‌های داود منظور رئیس سازمان برنامه و بودجه، رشد اقتصادی در سال ۱۴۰۲ حدود ۵.۷ درصد برآورد شده است. بر این اساس حجم حقیقی اقتصاد ایران در سال گذشته(به سال پایه ۹۰) به ۸۶۶ هزار میلیارد تومان رسیده است. رشد اقتصادی در سال ۱۴۰۱ حدود ۵ درصد بوده که نشان می‌دهد در سال گذشته رشد اقتصادی کمی بالاتر رفته است.

با وجود اینکه رشد اقتصادی سالانه در 1402 نسبت به 1401 افزایش یافته، اما رشد اقتصادی در زمستان روندی کاملا نزولی داشته است. محاسبات نشان می‌دهد ارزش افزوده اقتصادی صورت گرفته در زمستان سال گذشته 213 هزار میلیارد تومان بوده،بنابراین می‌توان گفت رشد اقتصادی در زمستان 1402 حدود 2.8 درصد رقم خورده است.

رشد اقتصادی در کف دو ساله

پس از خروج امریکا از برجام رشد اقتصادی ایران از تابستان 97 منفی شد، این روند منفی تا بهار 99 نیز ادامه‌دار بود. از تابستان 99 پس از دو سال رشد اقتصادی منفی و رکود، رشد مثبت شد. زمانی که یک اقتصاد 8 فصل پی در پی رشد اقتصادی منفی را تجربه می‌کند، با کوچک‌ترین تکانه‌ای در اقتصاد، رشد مثبت خواهد شد. از همین‌رو مثبت شدن رشد اقتصادی در سال 99 امری طبیعی تلقی می‌شود.

از تابستان 99 تا زمستان 1402 رشد اقتصادی مثبت بوده، اما بررسی ها نشان می‌دهد رشد اقتصادی به خصوص در سال گذشته روندی کاملا نزولی داشته است. بر اساس آمارها رشد اقتصادی در بهار و تابستان سال گذشته به ترتیب 7.9 و 7 درصد به ثبت رسیده است. این رقم برای پاییز به 5.1 درصد می‌رسد. در زمستان نیز روند کاهشی رشد ادامه یافته و رشد اقتصادی 2.8 درصد برآورد شده است. این رقم پایین‌ترین عدد رشد اقتصادی در 8 فصل گذشته محسوب می‌شود.

به نظر می‌رسد در 3 سال گذشته به مرور ظرفیت‌های خالی اقتصاد ایران که در نتیجه رشد منفی سال‌های 97 و 98 به وجود آمده بود، پر شده و تداوم رشد اقتصادی در آینده نیاز به ایجاد ظرفیت‌های جدید در اقتصاد ایران دارد.

با توجه به وضعیت انباشت سرمایه، بهره‌وری و تکنولوژی در کشور به نظر می‌رسد تداوم رشد اقتصادی در آینده امری دشوار باشد.