رقم عجیب مرگ‌و‌میرهای رانندگی در ایران؛ تعداد قربیانیان بیشتر از جنگ
بررسی‌ها نشان می‌دهد که در بهار سال جاری بیش از ۵هزار نفر از هموطنان در تصادف جاده‌ای فوت کردند که این رقم فوتی‌ها از آمار مجموع فوتی‌های جنگ منطقه‌ای بیشتر است. در سال‌های اخیر، میزان فوتی‌های جاده‌ای سالانه در ایران ۱۵ تا ۲۰هزار نفر بوده است که عمدتا افراد سرپرست خانوار در این حوادث جان خود را از دست می‌دهند. در سال گذشته نیز تعداد فوتی‌های ناشی از حوادث رانندگی ترافیکی معادل ۱۹هزار و ۴۹۰ نفر بوده است. برخی از کارشناسان معتقدند مسائلی مانند کیفیت پایین خودروهای موجود در داخل کشور، عدم توسعه‌یافتگی حمل‌و‌نقل غیر‌جاده‌ای و همچنین کیفیت پایین جاده‌های ایران، دلیل اصلی این میزان بالا از مرگ‌و‌میر است.
دیگر بررسی گزارش وضعیت اجتماعی و فرهنگی ایران که توسط مرکز آمار منتشر شده، نشان می‌دهد که تعداد فوت‌های ثبت‌شده در سال 1401 معادل 418هزار و 770 نفر بوده است. با وجود آنکه تعداد افراد فوت‌شده در سال گذشته نسبت به سال‌های 99 و 1400 کاهش یافته، با‌این‌حال همچنان بالاتر از تعداد مرگ‌و‌میرهای پیش از کروناست. یکی از دلایل اصلی این اتفاق می‌تواند حرکت جمعیت ایران به سوی پیری باشد. در سال 1401 تعداد ولادت‌های ثبت‌شده معادل یک‌میلیون و 75هزار نفر بوده است. می‌توان گفت که ولادت در سال 1401 نسبت به سال 1400 کاهش 40هزار و 981 نفری را تجربه کرده است. یکی دیگر از نکات قابل‌توجه در مورد آمار مربوط به مرگ‌و‌میر در ایران، فوتی‌های ناشی از رانندگی است. در فصل ابتدایی سال جاری 5هزار و 85 نفر به علت مذکور فوت شده‌اند.
عدم بازگشت به پیش از کرونا
مرکز آمار گزارشی از وضعیت اجتماعی و فرهنگی ایران که توسط مرکز آمار منتشر شده، نشان می‌دهد تعداد فوت‌های ثبت‌شده در سال 1401 معادل 418هزار و 770 نفر بوده است. مقایسه این تعداد با سال‌های گذشته نشان می‌دهد که تعداد فوتی‌ها پس از واکسناسیون سراسری کرونا در سال 1400، کاهش یافته اما همچنان بیشتر از تعداد فوت‌شدگان پیش از همه‌گیری کروناست. سال 1398، یعنی سالی که در زمستان آن کرونا شیوع پیدا کرد، تعداد فوت‌شدگان 395هزار و 212 نفر بود. می‌توان گفت یکی از دلایل افزایش تعداد فوت‌شده‌ها در سال 1401 نسبت به دوران پیش از کرونا، پیر شدن جمعیت کشور است. بررسی میزان ولادت‌ها نشان می‌دهد که در سال 1401 تعداد ولادت‌های ثبت‌شده معادل یک‌میلیون و 75هزار نفر بوده است. با‌این‌حال احتمال آن وجود دارد که در پایان سال 1402 تعداد فوت‌شدگان نسبت به سال1400 افزایش یابد. دلیل اصلی برای چنین پیش‌بینی‌ای، مقایسه تعداد فوت‌شدگان در بهار سال 1402 نسبت به سال 1401 است.
در بهار سال جاری 106هزار و 549 نفر فوت کرده‌اند. این در حالی است که تعداد فوت‌شدگان در بهار سال گذشته معادل 101هزار و 379 بوده است. بررسی میانگین سنی فوت‌شدگان نشان می‌دهد که میانگین سنی افراد فوت‌شده در کل کشور در بهار سال جاری 65 سال بوده است. در همین سال میانگین سنی مردان فوت‌شده 63 سال و میانگین سنی زنان فوت‌شده 67.5 سال بوده است. بالاتر بودن میانگین عمر زنان نسبت به مردان در تعداد فوتی‌های سال 1401 نیز مشخص است. در این سال 181هزار و 651 نفر از فوتی‌ها زنان و 237هزار و 119 نفر از فوتی‌ها مردان بوده‌اند. علاوه بر این می‌توان گفت که به صورت کلی ساکنان مناطق روستایی عمر بیشتری نسبت به ساکنان شهرها داشته‌اند. در این سال میانگین سنی فوت‌شدگان ساکن در شهرها معادل 64.8 سال و میانگین سنی فوت‌شدگان ساکن در روستاها معادل 65.2 سال بوده است.
مرگ‌و‌میرهای رانندگی
یکی از سر‌فصل‌های گزارش مرکز آمار تعداد مرگ‌و‌میرهای غیرطبیعی است. در سال 1401 تعداد
بخش سایت‌خوان، صرفا بازتاب‌دهنده اخبار رسانه‌های رسمی کشور است.
