محور گفتگوی تلفنی بن سلمان و نتانیاهو چه بود؟
بنیامین نتانیاهو نخست‌وزیر و الی کوهن وزیر امور خارجه اسرائیل طی ۲۴ساعت گذشته به‌عنوان بخشی از مذاکرات «بسیار پیچیده» درباره راه‌اندازی پروازهای مستقیم بین اسرائیل و عربستان برای حج سالانه مسلمانان، با محمد بن‌سلمان ولیعهد سعودی تلفنی گفت‌وگو کردند. «تایمز آو اسرائیل» در گزارش ۲۳مه در همین رابطه نوشت، بن‌سلمان این مذاکرات را از بحرین و با میانجی‌گری عبداللطیف بن‌راشد الزیانی، وزیر امور خارجه آن کشور انجام می‌دهد؛ هرچند اگرچه اسرائیل متحد بزرگ خود (آمریکا) را به‌عنوان میانجی ترجیح می‌دهد. بنابراعلام کانال ۱۲ اسرائیل، این رژیم از سوی دولت بایدن برای موافقت با درخواست‌های ریاض برای امتیازات قابل توجه به فلسطینی‌ها در ازای پروازها، تحت فشار است.
این اقدامات شامل واگذاری برخی اختیارات در کرانه باختری از ارتش اسرائیل به نیروهای تشکیلات خودگردان فلسطین و اعطای اختیارات امنیتی به نیروهای خودگردان در معبد کوه و کلیسای مقبره مقدس در شهر قدیمی بیت‌المقدس می‌شود؛ گام‌های گسترده‌ای که بسیار بعید است از سوی کابینه راست‌گرای اسرائیل تایید شود. یک منبع اسرائیلی که نامش فاش نشده است، به کانال ۱۲ گفت: «ما در هفته‌های پیش رو خواهیم دانست که به کجا می‌رویم.» تزاخی هانگبی، مشاور امنیت ملی روز سه‌شنبه در کنفرانسی این گزارش را تکذیب کرد و گفت: «در ماه‌های اخیر هیچ گفت‌وگویی بین نتانیاهو و بن سلمان وجود نداشته است.»
«لاهاو هارکوف» هم در گزارش ۲۲مه در «اورشلیم‌پست» با تایید میانجی‌گری بحرین در مذاکرات اسرائیل و عربستان نوشت، نتانیاهو و بن‌سلمان قبل و بعد از نشست هفته گذشته اتحادیه عرب درباره امکان عادی‌سازی بین اسرائیل و عربستان سعودی صحبت کردند. این منبع گفت که هیچ پیشرفتی در گفت‌وگوها حاصل نشد و بن‌سلمان درخواست نتانیاهو برای ملاقات را رد کرد. به نوشته هارکوف، نتانیاهو و بن‌سلمان درباره امکان پروازهای مستقیم از اسرائیل به عربستان سعودی برای حج، در سال جاری صحبت نکردند؛ اما به گفته یک منبع دیپلماتیک اسرائیلی، در بیت‌المقدس نسبت به ادامه تلاش‌ها خوش‌بینی وجود دارد. گفته می‌شود سعودی‌ها فهرستی از درخواست‌های خود را به اسرائیل داده‌اند تا آنها امتیازاتی به فلسطینیان بدهند. از جمله این امتیازات می‌توان به این موارد اشاره کرد: اینکه تشکیلات امنیتی فلسطین بتواند به هزینه ارتش اسرائیل در یهودیه و سامره تقویت شود؛ کنترل فلسطین بر مسجدالاقصی و کلیسای مقبره تثبیت شود؛ درحالی‌که دیوار غربی تحت کنترل کامل اسرائیل باقی خواهد ماند.
هفته گذشته، کوهن، وزیر خارجه اسرائیل به روزنامه اورشلیم‌پست گفت که عادی‌سازی با عربستان سعودی «درباره اگر یا زمان نیست. ما و عربستان سعودی منافع یکسانی داریم.» کوهن شنبه‌شب به N۱۲ گفت: عادی‌سازی با عربستان سعودی می‌تواند ظرف ۶ماه تا یک سال آینده انجام شود، اگرچه مقام‌های ارشد سعودی همیشه آشکارا گفته‌اند که باید پیشرفتی بین اسرائیل و فلسطینی‌ها ایجاد شود تا ریاض این گام را بردارد. یک منبع مرتبط با رهبری سعودی گفت که بن‌سلمان می‌خواهد بگوید کاری برای فلسطینی‌ها انجام داده و در عین حال، ما به ازای این عادی‌سازی همانا همکاری امنیتی ریاض با واشنگتن خواهد بود. بن‌سلمان هفته گذشته در اجلاس اتحادیه عرب در جده گفت: «مساله فلسطین موضوع اصلی کشورهای عربی بوده و موضوع اصلی باقی ماند. این مساله در رأس اولویت‌های این پادشاهی قرار دارد.»ولیعهد عربستان افزود: «ما در ارائه کمک به مردم فلسطین برای بازپس‌گیری سرزمین‌هایشان، احیای حقوق مشروع آنها و ایجاد کشور مستقل در مرزهای۱۹۶۷ با پایتختی بیت‌المقدس شرقی تعلل نخواهیم کرد.»
به گفته معاریو، تنها مسلمانان اسرائیلی مجاز به پرواز از فرودگاه‌های بن گوریون و رامون هستند. سال گذشته حدود ۲۷۰۰اسرائیلی به مکه سفر کردند و انتظار می‌رود امسال حدود ۴۵۰۰ نفر به مکه سفر کنند. در گذشته بیشتر از طریق اردن سفر می کردند. منبعی که با ریاض در ارتباط است، گفت: درحالی‌که احتمالا سعودی به دنبال ایجاد تمهیدات امنیتی برای سفر عرب‌های اسرائیل است، اما بن‌سلمان آن را بخشی از معامله برای پروازهای مستقیم می‌داند. سال گذشته، قطر پروازهای مستقیم از اسرائیل را برای جام جهانی مجاز اعلام و به‌طور علنی اعلام کرد که این پروازها برای فلسطینی‌ها نیز انجام می‌شود؛ اما هیچ فلسطینی در عمل از طریق اسرائیل به این بازی‌ها پرواز نکرد. «ریچ گلدبرگ» مشاور ارشد بنیاد دفاع از دموکراسی‌ها که در اوایل ماه جاری برای دیدار با مقام های عربستان سعودی به این کشور رفت، گفت: پروازهای مستقیم «پل عالی به سوی فاز بعدی مذاکرات عادی‌سازی خواهد بود.» گلدبرگ گفت: «سیگنال‌های مثبت زیادی از همه پایتخت‌های درگیر وجود دارد و [پروازهای مستقیم] چیزی است که امیدواریم طرف‌ها بتوانند در کوتاه‌مدت آن را حل کنند.»
بخش سایت‌خوان، صرفا بازتاب‌دهنده اخبار رسانه‌های رسمی کشور است.
