بروس ریدل در المانیتور نوشت: باوجود آنکه یک سال از این که ملک سلمان بن عبدالعزیز آل سعود، پسرش محمد بن سلمان را به عنوان ولیعهد منصوب کرده، گذشته، اما این جوان ۳۲ ساله برای حفظ سمت ولیعهدی، همچنان به مشروعیت و اختیارات پدرش وابسته است. در نیم قرن اخیر شاهزاده محمد بن سلمان بیش از هر چهره سلطنتی دیگر زمینه چند قطبی کردن خاندان آل سعود را فراهم کرده است.

در ادامه این مقاله می خوانیم: در تابستان گذشته ملک سلمان پادشاه عربستان بدون هیچ گونه توضیحی شاهزاده محمد بن نایف را از جایگاه دوم سلطنت سعودی برکنار و شاهزاده محمد پسرش را بر جای او نشاند. شاهزاده محمد بن نایف با موفقیت توانسته بود القاعده را در عربستان سعودی شکست دهد. وی همچنین در ممانعت از حملات تروریستی القاعده در آمریکا و اروپا موفق عمل کرده بود و از سوء قصدهای متعدد تروریستی القاعده جان سالم به در برده بود.

وی از زمان برکناری تحت بازداشت خانگی بوده و تمام ارتباطاتش با دیگران کنترل می شود و به افراد خارج از حلقه سلطنت دسترسی اندکی دارد و تمام حساب های بانکی وی از نوامبر گذشته مسدود شده اند. از دهه ۱۹۷۰م. گروه های تحت حمایت قبیله نایف بر وزارت کشور مسلط بوده اند. این وزارت خانه، اداره مهم و بزرگی است که متشکل از اشخاصی است که خود را مدیون قبیله نایف می دانند.  بنا بر گفته منابع امنیتی، انگیزه این افراد پس از برکناری نایف کاهش پیدا کرده است.

منابع متعددی همچنین تایید کردند که یک شاهزاده ارشد دیگر همچنان تحت بازداشت به سر می برد. بیشتر شاهزادگانی که با آغاز یک موج دستگیری، بازداشت شده  بودند، هیچ وقت به جرمی متهم نبوده اند و آن ها پس از پرداخت باج آزاد شدند. برای نمونه شاهزاده ترکی بن عبدالله هفتمین پسر ملک عبدالله پادشاه سابق عربستان به هیچ جرمی مرتکب نشده و از دسترسی وی به وکیل حقوقی جلوگیری کرده اند و او تنها مجاز است با خانواده خود تماس تلفنی داشته باشد. گفته می‌شود علی الخطانی رئیس دفتر سابق وی نیز بر اثر شکنجه جان خود را از دست داده‌است و پسر عموی ترکی هم دستگیر شده است.

ترکی بن عبدالله در سال ۱۹۷۱ متولد شده و وی به عنوان خلبان نیروی هوایی سلطنتی عربستان به فرمانده اسواران ارتقا پیدا کرد و در سال ۲۰۱۴ پدرش او را به عنوان معاون فرماندار استان ریاض منصوب کرد. استان ریاض از مهم ترین بخش های عربستان است زیرا که بیشتر افراد خاندان سلطنتی در آنجا زندگی می کنند. فرماندار به تمام منابع قدرت عظیم دسترسی دارد. شاهزاده سلمان قبل از ولیعهد شدن برای ۵۰ سال فرماندار بود. بازداشت ترکی بن عبدالله تنش هایی در خاندان سعودی ایجاد کرده است. احمد و مغرن برادر ناتنی پادشاه به صورت خصوصی خواستار آزادی ترکی شدند. اما آن ها مورد بی اعتنایی قرار گرفتند که این مسئله در خاندان آل سعود غیرمعمول است. ترکی از مهم ترین و ارشدترین شاهزادگانی است که هنوز در زندان است. متعب بن عبدالله در نوامبر گذشته دستگیر شد اما پس از پرداخت پول آزاد شد. ترکی مدیر ارشد اجرایی بنیاد ملک عبدالله است که ۲۰ میلیارد دلار ارزش‌گذاری شده‌است.

وزارت کشور وگارد ملی عربستان دو نهاد قدرتمند امنیتی پادشاهی هستند، در واقع آن ها هیچ رقیبی ندارند. هر دوی آن ها از کارگزاران اصلی قدرت در ریاض و شهرهای مذهبی بوده و مجهز به تسلیحات هستند. در میان دیگرانی که هنوز تحت بازداشت است یکی از اعضای برجسته خانواده بن لادن که مشاور اقتصادی سابق محمد بن سلمان بود حضور دارد.

تنها سابقه موجود در مورد نزاع در خاندان آل سعود در دهه های ۱۹۵۰ و ۱۹۶۰ را می توان به نزاع ملک سعود و فیصل اشاره کرد. در آن زمان ملک سعود جانشین ملک عبدالعزیر آل سعود ؛ برادر خود را با اتهام فساد و شرارت کنار گذاشت و به پادشاهی رسید. در سال ۱۹۵۸ جمال عبدالناصر رئیس جمهور نقش ملک سعود را برای ترور خودش فاش کرد و همین امر منجر شد که فیصل از این اتهام برای خلع وی از قدرت استفاده کند. اما ملک سعود حاضر به کناره گیری از قدرت نشد و این نزاع قدرت در خاندان آل سعود به مدت ۵ سال به طول انجامید. در نهایت با تبعید سعود، فیصل به پادشاهی رسید. امروز همانند دهه ۱۹۵۰ و ۱۹۶۰ خاندان آل سعود با شکاف روبرو بوده است. تازمانیکه ملک سلمان پادشاه است، احتمال یک کودتای درون خانوادگی بعید است، چراکه سلمان اکنون دارای مشروعیت است.

ملک سلمان احمق یا ناتوان نیست. او برخلاف انچه رسانه های غربی می گویند، کاملا در امور سیاسی درگیر است.  او به گفته ی یکی از مقامات ارشد سعودی، از پسرش محمد حفاظت می کند.

با این حال، ترور یکی از احتمالات است. فیصل نیز ترور شد. اخیرا گزارش های متعددی در مورد سوقصد به بن سلمان در ماه اوریل منتشر شد. او همچنین به مدت یک ماه، از انظار به دور بود. در واقع، کل ماجرا مرموز است اما حکایت از جو عدم اطمینان در عربستان دارد. گفته شده که بن سلمان به شدت بر روی امنیت خود تاکید دارد.

محمد بن سلمان طراح سیاست خارجی جنگ یمن بوده است و سعودی ها و متحدانش امیدوار هستند تا با پیروی در نبرد برای بندر حدیده یمن به بن بست جنگ یمن پایان دهند. عملیات عربستان در یمن موسوم به پیروزی طلایی تلاشی نافرجام برای خروج از باتلاقی است که تاکنون هزینه زیادی را برای این کشور داشته و زمینه گرسنگی میلیون ها یمنی را فراهم کرده است و علاوه بر این باعث گسترش نفوذ ایران رقیب اصل عربستان سعودی شده است. از قضا، جنگ دیگر در یمن در ۵۵ سال پیش اتفاق افتاد که ملک فیصل از مداخله ناصر در سال ۱۹۶۳ در یمن برای تقویت قدرت خود و برکناری ملک سعود استفاده کرد.

 

اخبار مرتبط

بخش سایت‌خوان، صرفا بازتاب‌دهنده اخبار رسانه‌های رسمی کشور است.