دنیای اقتصاد:
سانحه سقوط هلیکوپتر حامل رئیسجمهور و وزیر خارجه ایران این پرسش را مطرح کرده که آیا چنین اتفاقی برای سایر روسای دولتها در جهان هم رخ داده است یا خیر؟ بررسیهای «دنیایاقتصاد» نشان میدهد که در فاصله سالهای ۱۹۴۰ تا ۲۰۱۰، ۱۱ رئیسجمهور و ۶ نخستوزیر بر اثر سانحه هوایی در زمان حضور در قدرت در گذشتند. این فهرست عبارتند از:
دنیایاقتصاد:
اقتصاد اروپا ممکن است دوباره وضعیتی بحرانی پیدا کند. قاره سبز در شرایطی آرامآرام از شوک ناشی از جنگ اوکراین خارج میشود که خطر گسترش جنگ و افزایش تنش در سطح اروپا این بخش از جهان را تهدید میکند. ترور نخستوزیر اسلواکی میتواند به مثابه سکته دوم اقتصاد اروپا باشد.
دنیای اقتصاد:
بنیگانتس، عضو کابینه جنگی اسرائیل، تهدید کرده است که اگر نخستوزیر تا ۸ژوئن برنامه پس از جنگ غزه را ارائه نکند، کابینه نتانیاهو را ترک خواهد کرد. گانتس در یک کنفرانس مطبوعاتی در روز شنبه از کابینه خواست تا با یک طرح ۶مادهای موافقت کند که چشماندازی برای حکومت نوار غزه پس از پایان درگیری ارائه میکند. «محمد جمجوم» در گزارشی برای الجزیره در ۱۸مه نوشت، این سیاستمدار و وزیر جنگ سابق اسرائیل گفت که اگر خواستههایش برآورده نشود، حزب خود را از «دولت وحدت اضطراری» که سال گذشته برای نظارت بر جنگ غزه تشکیل شد، خارج خواهد کرد. گانتس بهعنوان رقیب اصلی سیاسی نتانیاهو در اسرائیل دیده میشود. او پیش از پیوستن به کابینه جنگ، یکی از چهرههای برجسته اپوزیسیون بود.
دنیایاقتصاد:
بازیگران و اجراکنندگان یا همان میمهای خیابانی اولین بار چند سال پیش در چهارراههای شلوغ اسلامآباد ظاهر شدند. آنها سر تا پا، با رنگ طلایی چشمنوازی پوشیده شده بودند، کاملا ثابت ایستاده بودند و به عصای درخشان تکیه داده بودند و کلاه را از سر خود پیدرپی برمیداشتند. به نوشته روزنامه نیویورکتایمز، بعضی وقتها، عابران از آنها راهنمایی میخواستند اما به لبخند زدن یا تکان دادن سرشان اکتفا میکردند. شاید در جای دیگری، ظهور میمهایی که در خیابان به دنبال کسب چند دلار هستند، مورد توجه قرار نگیرد؛ اما اینجا پاکستان است، جایی که امور، زیر نظر دولت امنیتی اغلب آنقدرها هم که به نظر میرسد، ساده نیستند.
دیانا گالیوا/محقق کالج سن آنتونی، دانشگاه آکسفورد
ترجمه: محمدحسین باقی
اگرچه قطر رسما وهابیت را پذیرفته و از مکتب حنبلی پیروی میکند، اما به دلایل عملگرایانه با تعدادی از گروههای ایدئولوژیک مختلف، از جمله جنبشهای سنی و شیعه، وارد تعامل شده است. این جنبشها عبارتند از: اخوانالمسلمین، گروه مبارز اسلامی لیبی، النهضه، حماس، حزبالله لبنان، طالبان، حوثیها و جداییطلبان چچن. قطر روابط شخصی نزدیکی با اعضای اخوانالمسلمین، النهضه، گروه مبارز اسلامی لیبی و جداییطلبان چچنی ایجاد کرده و بسط داده است.
دنیای اقتصاد:
در دو دهه اول قرن بیستویکم، بسیاری از محصولات مصرفی در قفسههای فروشگاههای آمریکا جزو ارزانترینها در دنیا بودند. موج واردات از چین و سایر اقتصادهای نوظهور به کاهش هزینه بازیهای ویدئویی، تیشرت، میز ناهارخوری، لوازم خانگی و غیره کمک کرده بود. به نوشته روزنامه نیویورکتایمز، این واردات باعث شد که برخی از کارخانههای آمریکایی از کار بیفتند و به قیمت نابودی شغل بیش از یکمیلیون کارگر تمام شود. فروشگاههای تخفیفدار و خردهفروشیهای آنلاین، مانند والمارت و آمازون، فروش کالاهای ارزانقیمتی را که در خارج از کشور ساخته شده، رونق داده بودند. اما رایدهندگان شورش کردند.
دنیایاقتصاد: پنتاگون عجله دارد تا ظرفیت خود را برای جنگ در فضا گسترش دهد؛ زیرا متقاعد شده است که پیشرفتهای سریع چین و روسیه در عملیاتهای فضایی تهدیدی فزاینده برای سربازان آمریکایی و سایر داراییهای نظامی در زمین و ماهوارههای آمریکایی در مدار است. به نوشته نیویورکتایمز، جزئیات این ابتکار فوری توسط پنتاگون همچنان بسیار محرمانه است. اما مقامات وزارت دفاع بهطور فزایندهای اذعان کردهاند که این ابتکار نشاندهنده یک تغییر عمده در عملیات نظامی است؛ زیرا فضا بهطور فزایندهای به میدان جنگ تبدیل میشود. دیگر ایالات متحده برای برقراری ارتباط، ناوبری و ردیابی و هدف قرار دادن تهدیدات زمینی، ابزارهایی که برای چندین دهه به پنتاگون مزیت بزرگی در درگیریها دادهاند، به سادگی به ماهوارههای نظامی متکی نخواهد بود.
حدود هفتماه پیش – ۲۹ اکتبر ۲۰۲۳ – یکصدمین سال تاسیس ترکیه جشن گرفته شد. اردوغان، رئیسجمهوری ترکیه در مراسمی که روی تنگه بسفر برپا شده بود، اظهار کرد که «امنتر از همیشه هستیم.» این اظهارنظر البته صاحبنظران سیاسی را متعجب نساخت؛ زیرا اردوغان طی دو دهه حکمرانی بر کشور توانسته با سیاست خارجی منعطف، ترکیه را از بحرانهای اساسی نجات دهد. هرچند طولانی بودن حکومت اردوغان نسل جدید را ناراحت ساخته و اردوغان در انتخابات ریاستجمهوری سال گذشته با اندکی بخت توانست پیروز شود، ولی ترکیه فعلی با ترکیه دو دهه پیش بسیار متفاوت است.
دنیای اقتصاد:
اسرائیل روز پنجشنبه اعلام کرد که نیروهای بیشتری را به رفح، جنوبیترین شهر غزه که به نقطه کانونی جنگ بین اسرائیل و حماس تبدیل شده است، میفرستد. «رجا عبدالرحیم»، «آدام راسگون» و دیگران در گزارش ۱۶مه در نیویورکتایمز نوشتند، اسرائیل قصد دارد با وجود نگرانیهای بینالمللی درباره تهدید غیرنظامیان، به عمق رفح فشار بیاورد.
دنیایاقتصاد: دو نشانه وجود دارد که رابطه روسیه و چین بیش از پیش گرم شده است: ابتدا رهبر روسیه از موسسهای در هاربین که بهدلیل تحقیقات دفاعی معروف است، بازدید کرد و رئیسجمهور شی جین پینگ، رئیسجمهوری روسیه را عامدانه و به گرمی در مقابل دوربینها در اقدامی نادر به آغوش کشید. به نوشته روزنامه نیویورکتایمز، ولادیمیر وی.پوتین، رئیسجمهوری روسیه روز جمعه در یک نمایشگاه تجاری در یکی از شهرهای شمال شرقی چین شرکت کرد و از یک دانشگاه دولتی که بهدلیل تحقیقات پیشرفته دفاعیاش شهرت دارد، بازدید کرد و نشان داد که چگونه روابط اقتصادی و نظامی بین این دو کشور بهرغم فشار غربیها رشد کرده است.
دنیای اقتصاد: وقتی نخستوزیر اسلواکی ترور شد، دولت این کشور مدعی شد فردی که «رابرت فیکو» را هدف گلوله قرار داد یک «گرگ تنها» بود؛ فردی بیتحرک که نماینده کسی جز خودش نبود. او حداقل چهار گلوله به سمت نخستوزیر رابرت فیکو شلیک کرد. با این حال، سوءقصد روز چهارشنبه، یک نقص بسیار گستردهتر جمعی در اسلواکی را مورد توجه قرار داده است. در این کشور در اروپای مرکزی، جامعه و فرهنگ سیاسی به قدری دچار شکاف است که خشونت منتسب به مردی که به گفته مقامات به تنهایی عمل کرده است، تبدیل به مسالهای شده که بر اساس آن هر یک از طرفین میتوانند با آن طرف مقابل را شکست دهند. «اندرو هیگینز» و «کاساندرا وینوگراد» در گزارش ۱۶مه در نیویورکتایمز نوشتند، «دانیل میلو» یک مقام دولتی سابق که مسوول ردیابی اطلاعات نادرست است و اکنون برای یک شرکت فناوری کار میکند، گفت: «سطحی از قطبی شدن وجود دارد که قبلا هرگز در این کشور وجود نداشته است.»
دنیایاقتصاد: مجموعه انفجارهایی در جنوب غربی روسیه و شبهجزیره کریمه (تحت اشغال روسیه) را در اوایل روز جمعه بهشدت تکان داد و انبارهای سوخت، پالایشگاههای نفت و تاسیسات برق مورد حمله قرار گرفتند. به گفته مسکو، حمله بزرگ اوکراین شامل حمله با بیش از ۱۰۰هواپیمای بدون سرنشین بود.«کنستانت مهوت» و «آندرس مارتینز» در گزارش ۱۷مه در نیویورکتایمز نوشتند، اگرچه میزان کامل خسارات وارده مشخص نیست، اما مقامات روسی گزارش دادند که یک پست برق در شهر «سواستوپل» واقع در کریمه مورد اصابت قرار گرفته است که منجر به خاموشی برق شد. این مجموعه حملات در حالی رخ داد که نیروهای اوکراینی در حال تلاش برای مهار یک حمله جدید از سوی روسیه در شمال شرق کشورشان هستند.
دنیایاقتصاد – گروه اقتصاد بینالملل:
چه شد که شرایط سیاسی آمریکا به اینجا رسید؟ بعد از پیروزی در جنگ سرد، الگوی آمریکایی خدشهناپذیر به نظر میرسید. اما یک نسل بعد، اعتماد خود آمریکاییها نیز به نظام سیاسی کشورشان رو به تضعیف است. از منظر نویسندگان سرمقاله اکونومیست، به دنبال جنگافروزیهای بیحاصل، بحرانهای مالی و زوال نهادی، صحنه سیاست در ایالات متحده به عرصه بروز خشونت تبدیل شده و رقابتهای انتخاباتی حکم مرگ و زندگی پیدا کرده است.
دیانا گالیوا/محقق کالج سن آنتونی، دانشگاه آکسفورد
ترجمه: محمدحسین باقی
«بحث قدرت جامعه» بین علمای کثرتگرا (دانشمندان علوم رفتاری) و دانشمندان نخبهگرایی که گاهی بهعنوان نئوماکیاولیستها شناخته میشوند، پدید آمد که دغدغهشان حکومت نخبگان بود. یکی از بنیانگذاران نخبهگرایی-موسکا- میگوید که حکومت نخبگان یک ضرورت است و درعینحال در هر زمینه دیگری غیرقابل تصور است. این ضرورت یک نظم اجتماعی را ایجاد میکند که بر اساس «تعهد» و «برنامهریزی» سازماندهی شده است.
دنیایاقتصاد:
فقط ۱۸ماه پیش، مقامات کاخ سفید و پنتاگون درباره اینکه آیا نیروهای روسیه در اوکراین ممکن است شکست را پذیرا و بهطور کامل از کشور خارج شوند، بحث کردند. اکنون پس از ماهها پیشرفت آهسته زمینی روسیه و جهشهای فناوری در مقابله با تسلیحات ارائهشده توسط آمریکا، دولت بایدن بهطور فزایندهای نگران است که ولادیمیر وی.پوتین در حال جمعآوری نیروی کافی برای تغییر مسیر جنگ و شاید معکوس کردن دورنمای پیشتر تیره و تار خود است. به نوشته روزنامه نیویورکتایمز، در روزهای اخیر، نیروهای مسکو فشار جدیدی را در نزدیکی دومین شهر بزرگ کشور، خارکیف وارد و اوکراین را مجبور کردهاند تا نیروهای خود را که قبلا کاهش داده بودند، دوباره به منطقه بازگردانند. ترس از این وجود دارد که پس از یک پیروزی خیرهکننده دوباره این شهر را از دست بدهند.