در سفر یک‌هفته‌ای بن‌سلمان به فرانسه چه گذشت؟
فرزندان ناپلئون در «پادشاهی شن‌ها»
اگرچه مسیر به فرانسه پر ترافیک بود، اما فرانسه و عربستان سعودی در هفته گذشته یک مسیر جدید برای ارتباط با یکدیگر پیدا کردند. به گزارش المانیتور، امانوئل مکرون، رئیس‌جمهوری فرانسه گفت که کشورش آماده است «از عربستان سعودی برای تقویت قابلیت‌های دفاعی خود حمایت کند» و شرکت‌های فرانسوی آماده حمایت از «چشم‌انداز بلندپروازانه۲۰۳۰» پادشاهی هستند.
مکرون این بیانیه را پس از دیدار دو جمعه گذشته در پاریس با محمد بن‌سلمان آل‌سعود، ولیعهد و نخست‌وزیر عربستان سعودی که سفر یک هفته‌ای به پایتخت فرانسه همزمان با نمایشگاه هوایی پاریس و اجلاس بین‌المللی دو روزه داشت، بیان کرد. این اجلاس مربوط به پیمان تامین مالی جهانی برای تغییرات آب و هوایی بود که محمد بن‌سلمان به همراه بیش از ۵۰رهبر دیگر جهان در آن شرکت داشتند. این رویدادها و همچنین هفته مد پاریس و گردشگری اوایل تابستان، ترافیک پاریس را تقریبا غیر قابل تحمل کرده بود و بی‌راه نیست که گفته شود این شهر تبدیل به یک پارکینگ بزرگ شده بود.
این که محمد بن‌سلمان یا هر رئیس دولت یا حکومتی، یک هفته را در یک پایتخت خارجی سپری کند، با چنین دستور کار اساسی، نباید بدون اظهارنظر بگذرد. جک داتون بسیاری از رویدادها و فعالیت‌ها را این‌گونه شرح می‌دهد: «موفقیت این دیدار تا حدی به دلیل ارتباط بین دو رهبر جوان (مکرون ۴۵، محمد بن سلمان ۳۷ساله) بوده است که هر دو با انرژی و جاه‌طلبی به ظاهر بی حد و حصر در عرصه بین‌الملل شده‌اند و هر دو رهبر مسیری را در امور جهانی در پیش گرفته‌اند که در راستای رقابت راهبردی آمریکا با چین است.» دستور کار شامل گفت‌وگوهای دوجانبه عربستان و فرانسه درباره منطقه، از جمله بحران سیاسی و اقتصادی لبنان بود. همچنین سایر بخش‌های گفت‌وگوهای دوجانبه مربوط به سرمایه‌گذاری در بخش مدنی، دفاعی و هوافضای پادشاهی بوده است. فرانسه قول داده است که از چشم‌انداز ۲۰۳۰ عربستان حمایت کند. همچنین در رایزنی‌ها در راستای چشم‌انداز۲۰۳۰ و حمایت فرانسه از این چشم‌انداز بوده است. حمایت فرانسه از اکسپوی سال۲۰۳۰ ریاض بخش دیگر این گفت‌وگوها بود. محمد بن‌سلمان هم قول داد تا منابع مالی لازم را در اختیار کشورهای ضعیفی که قرار است با تغییرات آب و هوایی مبارزه کنند، قرار دهد.
درحالی‌که دولت بایدن، پس از شروعی دشوار، روابط دیرینه آمریکا با پادشاهی را تثبیت کرده و به آن عمق داده، دشوار است که آن را با هیاهوی هفته پر کنش هیات سعودی در پاریس مقایسه نکنیم. سفر آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه ایالات متحده به پادشاهی در ماه جاری نشانه بازگشت روابط ایالات متحده و عربستان به مسیر اصلی خود بود. پادشاهی به دنبال خرید تسلیحات پیشرفته ایالات متحده است. همچنین تعهد امنیتی آهنین ایالات متحده و مشارکت غیر نظامی هسته‌ای در ازای پیشبرد عادی‌سازی با اسرائیل بخش دیگر توافق بین دو کشور بوده است. با این حال، هر سه گام با مقاومتی در کنگره آمریکا مواجه خواهد شد. با این حال، چنین تردیدی در پاریس به نمایش گذاشته نشد.
چرخش به سوی فرانسه
همکاری‌های عربستان سعودی و فرانسه بعد از دیدار مکرون و بن‌سلمان وارد فاز عملیاتی شده است. ژان ایو لودر‌یان، وزیر دفاع فرانسه روز یکشنبه با سلمان بن‌عبدالعزیز آل‌سعود، همتای سعودی خود، در شهر ریاض دیدار و درباره افزایش روابط خود در امور دفاعی گفت‌وگو کرد. به گزارش خبرگزاری رویترز، وزیر دفاع فرانسه پیش‌تر با وزیر کشور عربستان نیز دیدار و درباره «تلاش‌های مشترک دو کشور در مبارزه با تروریسم» گفت‌وگو کرده بود. رویترز می‌نویسد که روابط فرانسه و عربستان در دو سال گذشته افزایش یافته است. فرانسه و لبنان در ماه نوامبر قراردادی نظامی به ارزش ۳میلیارد دلار امضا کردند که تامین مالی آن بر عهده عربستان سعودی بود.
همچنین رویترز در یک گزارش دیگر نوشت: شرکت نفت عربستان سعودی (آرامکو) و شرکت فرانسوی «توتال» روز شنبه در بیانیه‌ای مشترک خبر از امضای توافقی ۱۱میلیارد دلاری برای ساخت یک مجموعه جدید پتروشیمی در عربستان سعودی دادند. گفته شده این مجموعه جدید پتروشیمی حاصل همکاری توتال و آرامکو است و در نزدیکی کرانه‌های خلیج‌فارس و شهر جبیل در استان شرقی عربستان سعودی واقع شده است. تصمیم نهایی سرمایه‌گذاری درباره ساخت این مجموعه جدید در دسامبر۲۰۲۲ گرفته شده بود؛ اما توافق روز شنبه به معنی آغاز رسمی کار ساخت‌و‌ساز است. مراسم امضای توافق روز شنبه با حضور «امین ناصر»، رئیس و مدیر عامل آرامکو، و «پاتریک پویان» رئیس و مدیر عامل توتال در ظهران برگزار شد.
ناصر گفت این پروژه «بخشی از راهبرد آرامکو برای رشد است» و به کل اقتصاد عربستان سعودی کمک خواهد کرد. آرامکو بزرگ‌ترین شرکت صادرات نفت جهان است و توتال نیز یکی از هفت شرکت بزرگ نفت جهان است. مجموعه «امیرال» قرار است شامل بزرگ‌ترین شکننده بخاری (استیم کرکر) مخلوط در میان شش کشور عرب حاشیه خلیج‌فارس باشد. ظرفیت سالانه تولید آن شامل ۶۵/ ۱میلیون تن اتیلن و سایر گازهای صنعتی خواهد بود. انتظار می‌رود ۴میلیارد دلار دیگر سرمایه‌گذاری نیز جذب این پروژه شود و حدود ۷هزار شغل مستقیم و غیرمستقیم در عربستان سعودی ایجاد شود. محصولات این مجموعه به گستره وسیعی از صنایع کمک خواهد کرد: از مواد لباسشویی و غذایی تا بخش‌های ماشین و تایر.
قراردادهای ساخت و‌سازمجموعه به هفت شرکت در کشورهای مختلف اعطا شده است که عبارتند از: شرکت مهندسی و ساخت‌و‌ساز هیوندای کره‌جنوبی، مایرِ ایتالیا، گروه مهندسی سینوپک چین در عربستان سعودی و چهار شرکت سعودی محمد علی السویلم، مبارک مرعی السلومی، مفرح مرزوق الحربی و «گلف کانسولیدیتد کانترکتوز.» سال گذشته نیز، آرامکوی عربستان اعلام کرد به لطف افزایش قیمت نفت در سال۲۰۲۲ به رکورد سود ۴/ ۴۸میلیارد دلاری در سه‌ماه دوم سال۲۰۲۲ دست یافته است که نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۲/ ۹۰درصد افزایش داشته است.
آرامکو پس از ثبت سود ۵/ ۳۹میلیارد دلاری در سه ماه اول، برای دومین سه ماه متوالی رکورددهی خود را جابه‌جا کرد. این سود سه‌ماهه بالاترین میزان از زمان عرضه عمومی شرکت در اواخر سال۲۰۱۹ است. پس از اعمال تحریم‌های غرب علیه روسیه که بر بازار جهانی در حال حاضر فشار آورده، سهام آرامکو در سال جاری بیش از ۲۵درصد افزایش یافته و قیمت نفت و گاز طبیعی برای چندین سال در سطوح بالا بوده است.
