سوخو۳۵ به چه کار میآید؟
جادوگر روسی بر فراز آسمان
سوخو-۳۵، جنگنده چند منظوره ساخت روسیه با قابلیت مانور بالا و جنگنده برتری هوایی است. سوخو-۳۵در ناتو با نام فلانکر شناخته میشود. رادار این جنگنده توانایی شناسایی اهداف هوایی در فاصله ۴۰۰کیلومتری را دارد و میتواند ۳۰هدف هوایی را از فاصله ۳۰۰کیلومتری رهگیری کرده و همزمان با ۸فروند از آنها درگیر شود. سوخو-۳۵ با انوع اهداف زمینی، دریایی و هوایی درگیر میشود.برخی به سوخو-۳۵، جنگنده نسل چهارم میگویند.
مشخصات جنگندههای نسل چهارم
هواپیماهای جنگنده نسل چهارم، یک رده از هواگردهای جنگنده هستند. این هواگردها تقریبا از سال۱۹۸۰ تا به امروز در حال خدمت در کشورهای مختلف هستند و نمادی از کلیات طراحی جنگندهها در دهه۱۹۷۰ هستند. طراحیهای نسل چهارم بهشدت تحت تاثیر تجربیات و آموختههای تولید و طراحی نسلهای قبلی هواپیماهای رزمی است. موشکهای دوربرد هوابههوا که در ابتدا تصور میشد داگفایت کردن را منسوخ میکنند، تاثیری کمتر از حد انتظار داشته و تاکید بر قابلیت مانورپذیری جنگندهها مجددا اهمیت یافت. هزینههای رو به رشد هواپیماهای نظامی بهطور کلی و موفقیت آشکار هواپیماهایی مانند اف-۴ فانتوم۲، باعث محبوبیت جنگندههای چندمنظوره در کنار پیشرفتهای بعدی، منجر به ظهور جنگندههای نسل چهارم شد. سوخو-۳۵ نیز جزو جنگندههای نسل چهارم است.
جنگنده نسل چهارم سوخو-۳۵، یک جت جنگنده تکسرنشین دو موتوره است که نخستینبار توسط اتحاد جماهیر شوروی در دهه۱۹۸۰ ساخته شد و در سال۱۹۸۸ پرواز کرد. به اعتقاد کارشناسان، این جت ابتدا براساس سوخو ۲۷ بهبود و توسعه یافته بود، اما در در اواسط دهه۱۹۹۰ و پس از انحلال اتحاد جماهیر شوروی برنامه تولید متوقف شد. در نهایت نیز در سال۲۰۰۳ بار دیگر روسیه برنامه توسعه سوخو- ۳۵ (Su-۳۵S) را در دستور کار قرار داد و نسخه ارتقایافته را تحت نام سوخو- ۳۵ اس را در سال۲۰۰۹ وارد ناوگان نیروی هوایی روسیه کرد. در نسخه جدید از دو موتور توربوفن Saturn AL-۴۱F۱A استفاده شده که به جنگنده توانایی پیشی گرفتن از جنگندههای نسل چهارم مشابه خود را میدهد. به همین دلیل برخی آن را جنگنده نسل چهارونیم میخوانند. حداکثر سرعت گزارششده این جنگنده ۱۵۵۰مایل در ساعت با سقف ۵۹۰۵۰ فوت است که معادل ۲۴۹۴ کیلومتر در ساعت است. علاوه بر این جنگنده سوخو-۳۵ امکان ردیابی همزمان ۳۰هدف و درگیری با ۸هدف را در سطح آسمان، دریا و زمین را دارد.
برد رادار ۴۰۰کیلومتر است و توان پوشش زوایایی بالا و پایین خود را تا ۶۰درجه و اطراف تا ۱۲۰درجه دارد. این جنگنده همچنین از یک توپ ۳۰میلیمتری Gsh-۳۰-۱ برخوردار بوده و قادر به حمل طیف وسیعی از مهمات است. حداکثر بار این جت ۱۷۶۳۰ پوندی نیز میتواند شامل طیف وسیعی از موشکهای هوا به هوا، هوا به زمین، موشکهای ضد تشعشع و ضد کشتی باشد. سوخو- ۳۵اس (Su-۳۵S) فقط برای روسیه ساخته نشده و پیشتر صادر هم شده است. چین در سال۲۰۱۵ قرارداد خرید ۲۴فروند را امضا کرد و تا سال۲۰۱۹ روسیه تمام این سوخوها را به نیروی هوایی ارتش این کشور تحویل داد. البته روسیه مشتریان بالقوه دیگری را جذب کرده است؛ اما تهدید تحریمهای آمریکا با موفقیت برخی را منصرف کرده است. مصر در ابتدا با خرید ۲۰ فروند موافقت کرد، اما پس از مواجهه با تهدید تحریم، مانند اندونزی و الجزایر، این خرید را پس گرفت. فارغ از کشورهایی مانند چین که مایل به تحمل تحریمها هستند، این امر صادرات سوخو روسی (Su-۳۵S) را با مشکل مواجه کرده است. با این وجود، طبق گزارش «فورتیفایو۱۹»، کشورهایی مانند ترکیه و ایران هنوز در حال مذاکره برای خرید هستند.
برتری سوخو-۳۵
سوخو-۳۵ نسبت به سوخو-۲۷ام، از ویژگیهای آیرودینامیکی و مانورپذیری بهتر، برد بیشتر، موتور قویتر، وسایل الکترونیکی و تجهیزات ارتباطات هوایی پیشرفتهتری برخوردار است. پس از ساخت اولین گونه از سوخو-۳۵ اولیه، سپس سوخو-۳۷ بهعنوان مدل توسعهیافته از سوخو-۳۵ که دارای قابلیت جهتدهی رانش است بهصورت آزمایشی تولید شد. هیچکدام از جنگندههای نامبرده، در تعداد بالا تولید نشدند.سپس سوخو-۳۵یوبی و سوخو-۳۵بیام ساختهشدند که بهعنوان جنگندههای نسل ۴ دابل پلاس شناخته میشوند. درنهایت در سال۲۰۱۰ میلادی، خط تولید مدل جدید این جنگنده با عنوان سوخو-۳۵اس در روسیه راهاندازی شد که تا سال۲۰۲۱ میلادی ۱۳۹ فروند از آن تولید شده است. سوخو-۳۵ بهقدری از مانورپذیری بالایی برخوردار است که بهعنوان جنگنده «ابر چابک» شناخته میشود. نشنال اینترست در گزارش پنجم ژانویه در سال جاری میلادی خود دست به مقایسه سوخو-۳۵ با اف۱۵ ایگلِ آمریکا زده است.
سباستین رابلین، کارشناس جنگندههای جنگی در این وبگاه نوشت: جنگنده روسی جزو جنگندههای نسل چهارم است که بهطورگستردهای قابلیت بهروز شدن دارد و برای دههها میتواند در خدمت نیروهای هوایی کشورها قرار گیرد.» از نظر این کارشناس سوخوی فلانکر کمابیش شبیه اف-۱۵ ایگل است. در واقع از این به بعد این مهارت خلبانها است که میتواند برتری را در نبرد بین این دو تعیین کند. این کارشناس در مقایسه تصریح میکند که سوخو-۳۵ در برابر اهداف زمینی بسیار موثر بوده و دارای سیستم ردیابی بسیار قوی است. استفاده از سیستم جستوجو و ردیابی مادون قرمز موسوم به «IRST» این امکان را به این جنگنده میدهد که اهدافی را در ۵۰ کیلومتری خود شناسایی کند اما اف-۱۵ از این سیستم برخوردار نیست. این نقیصه اما در اف-۲۲ دیده نمیشود و آمریکا این ضعف را در جنگنده اخیر جبران کرده است.
البته اف-۱۵ قرار نبوده که رادار گریز باشد؛ اما اف-۳۵ برای رادارگریز بودن طراحی شده است و طبق گزارشها میتواند به سطح مقطع راداری بین یک تا سه متر مربع دست یابد. شباهت بین این دو جنگنده نیز در این خلاصه میشود که میتوانند هر دو پروازی طولانی داشته باشند. البته سوخو-۳۵ میتواند موشک R-۳۷M با برد فوقالعاده (۳۰۰تا۴۰۰ کیلومتر) را شلیک کند که برای از بین بردن کشتیهای نفتکش و هواپیماهای پشتیبانی آواکس طراحی شده است.