به نوشته روزنامه نیویورک‌‌‌تایمز، چالش‌‌‌های متقابل، این دو مرد را بیش از هر زمان دیگری به هم نزدیک کرده است. اردوغان می‌‌‌گوید که آنها دوبار در سه‌هفته گذشته ملاقات کرده‌‌‌اند، آخرین آن، آخر هفته گذشته در سوچی روسیه، به این امید بود که آسیب‌‌‌پذیری‌‌‌های خود را با گسترش شراکت و توافق بر سر همکاری اقتصادی، با رقم توافقی ۱۰۰میلیارد دلاری، کاهش دهند. این رابطه‌‌‌ای است که باعث می‌شود هم‌پیمانان اردوغان در ناتو، حفره‌‌‌ای قابل‌توجه در سد تحریم‌‌‌هایی ایجاد کنند که غرب در نظر دارد با آنها مانع پیشروی روسیه در جنگ با اوکراین شود. برخی می‌‌‌گویند که اردوغان به منافع شخصی خود بیش از وفاداری‌‌‌اش به پوتین اهمیت می‌دهد. با این حال شکی وجود ندارد که در حال حاضر، پیوند دو طرف سودمند است؛ زیرا با ارائه جزئیات مذاکرات آنها چنین چیزی دیده خواهد شد.

مزایا برای پوتین، شامل فروش انرژی و تسلیحات، سرمایه‌گذاری و ارتباط نزدیک با یکی از اعضای ناتو است که تلاش می‌کند او را منزوی کند. ترکیه که عضو اتحادیه اروپا نیست، از اعمال تحریم‌‌‌های غرب علیه روسیه خودداری کرده است. آنکارا در حال بررسی راه‌‌‌هایی برای همکاری با بانک‌های روسی تحریم‌‌‌شده و پذیرش پرداخت‌‌‌ها از طریق کارت‌‌‌های اعتباری روسیه است. جریان گاز روسیه از طریق خط لوله «ترک‌استریم» بلامانع است. همچنین گزارش‌هایی وجود دارد مبنی بر اینکه روسیه به دنبال کمک ترکیه برای تهیه «زیرسیستم روسی» برای تسلیحات خود است که دیگر نمی‌‌‌تواند به‌‌‌طور مستقیم قطعات غربی را تامین کند. برای اردوغان، این مزایا شامل تزریق نقدینگی به بانک‌مرکزی، انرژی ارزان، اهمیت جهانی، بازار صادراتی بزرگ، بازگشت گردشگران روسی و مهم‌تر از همه، رضایت آشکار روسیه از تلاش‌‌‌های سیاسی او برای سرکوب جدایی‌‌‌طلبان کردها در سوریه است؛ جایی که مسکو از دولت بشار اسد در سوریه و یکپارچگی آن کشور حمایت می‌کند.

اما این دو رهبر همچنان دشمنان درجه‌اول باقی می‌‌‌مانند و هر یک دارای قدرت‌‌‌های خارق‌‌‌العاده‌‌‌ای هستند. هنگامی که آنها ماه گذشته در تهران با یکدیگر ملاقات کردند، اردوغان، پوتین را نزدیک به یک‌دقیقه منتظر گذاشت، در حالی که رهبر روسیه که خود به خاطر ترفند «بازی انتظار» بدنام است، به‌‌‌طرز ناراحت‌کننده‌ای جلوی دوربین‌‌‌ها، منتظر ماند. این اقدام به‌‌‌عنوان یادآوری ظریف از تغییر توازن قدرت بین آنها تفسیر شد - پوتین قبلا اردوغان را منتظر نگه داشته بود - در شرایطی که آنها با هم کار می‌کنند، در عین حال تلاش می‌کنند، دست برتر خود را حفظ کنند. روابط بین دو کشور تنها به این دو مرد ختم می‌شود. گفت‌وگوهای بین این دو رهبر نیز از نزدیک برگزار می‌شود و وزارت خارجه ترکیه، چه رسد به افکار عمومی، تا حد زیادی در تاریکی نگه داشته شده‌‌‌اند.

ایلهان اوزگل، دانشمند علوم سیاسی که پیش از اخراج به فرمان ریاست‌جمهوری، در دانشگاه آنکارا روابط بین‌الملل تدریس می‌‌‌کرد، گفت: «سیاست خارجی ترکیه وارد دوره بسیار خطرناکی شده است. دو رهبر با هم می‌‌‌آیند و مذاکره می‌کنند. اما فقط چند نفر از محتوای مذاکرات که در کاخ کنارشان نشسته‌‌‌اند، یعنی یک گروه بسیار کوچک، محتوای آن را می‌‌‌دانند.» اردوغان موشک‌‌‌های ضدهوایی پیشرفته روسی را خریداری کرده است که امنیت ناتو را تضعیف می‌کند و به‌تنهایی مانع عضویت سوئد و فنلاند در ناتو شده بود. هرچند فعلا مخالفت‌‌‌های خود را تعلیق کرده است؛ اما در ادامه عضویت آن دو کشور می‌‌‌تواند با مخالفت ترکیه با مشکلاتی روبه‌‌‌رو شود. این مانع‌تراشی تنها می‌‌‌تواند پوتین را که مدت‌‌‌هاست نسبت به پیوستن کشورهای شمال اروپا به ائتلاف هشدار داده است، خوشحال کند.

واشنگتن رابطه بین دو کشور را با دقت رصد می‌کند و به‌‌‌طور رسمی گفته است که ما از ترکیه خواسته‌‌‌ایم به پناهگاه امنی برای دارایی‌‌‌ها یا معاملات غیرقانونی روسیه تبدیل نشود و از ترکیه می‌‌‌خواهد که وابستگی انرژی خود به روسیه را کاهش دهد. در این بیانیه همچنین اشاره شده است که ترکیه از حاکمیت و تمامیت ارضی اوکراین حمایت می‌کند و اردوغان تهاجم روسیه را غیرقابل قبول خوانده است. اما به نظر می‌رسد، در عمل همکاری بین روسیه و ترکیه افزایش دوچندان داشته است.

اخبار مرتبط