اصلاح قانون بازنشستگی به اعتصاب سراسری منجر شد
فرانسه در وضعیت فلج شدگی
«فلیکس- سالااون» در گزارش خود نوشتند شبکههای حملونقل عمومی در پاریس و شهرهای سراسر فرانسه دست از کار کشیدند. ایستگاههای مترو و راهآهن تقریبا خالی بودند و بسیاری از مردم برای رفتن به سر کار مجبور به استفاده از دوچرخههای قدیمی شدند. ۹۰ درصد سرویس قطارهای با سرعت بالا و صدها پرواز لغو شد. معلمان، کارمندان فرودگاه، وکلا، زباله جمعکنها، سندیکاها، بیمارستانها، مدارس، مترو و نیروهای پلیس نیز برای نشان دادن عصبانیت خود از طرح اصلاحات بازنشستگی امانوئل مکرون، رئیسجمهوری فرانسه دست از کار کشیدند و به خیابانها آمدند. پلیس ضد شورش قبل از طلوع آفتاب اقدام به گذاشتن مانع در اطراف دفاتر ریاستجمهوری و نخستوزیری کرد و همچنین کیف عابران در شانزهلیزه را میگشتند. دولت هشدار داده بود که این اعتصاب ممکن است در نهایت به خشونت کشیده شود.
این اعتراضات به برنامه پیشنهادی دولت برای تغییر در نظام بازنشستگی است. طبق این برنامه، سن بازنشستگی افزایش مییابد و برای بازنشستگی قبل از آن حقوق کمتری پرداخت میشود. رهبران برخی از اتحادیهها، هشدار دادند تا زمانی که امانوئل مکرون، رئیسجمهور تغییرات اساسی در سیستم بازنشستگی را کنار نگذارد این اعتصابات ادامه خواهد داشت. یک نظرسنجی حاکی از حمایت ۶۹ درصدی از این اعتصاب عمومی است و اینکه بیشترین حمایت در رده سنی ۱۸ تا ۳۴ سال صورت گرفته است. این اعتصاب عمومی چالش جدیدی برای برنامههای اصلاحی امانوئل مکرون، رئیسجمهور فرانسه پس از اعتراضات گسترده «جلیقه زردها» در سال گذشته بهشمار میرود. گزارشگران رویترز میافزایند این تظاهرات، مکرون ۴۱ ساله را هدف گرفته که پیش از این بانکدار بود و در سال ۲۰۱۷ به قدرت رسید. رهبران سندیکاها میگویند که او منحل کردن حمایتهای کارگری را نشانه گرفته است. به نوشته این گزارشگران، از ۱۶ خط مترو، ۱۰ خط بهطور کامل بسته شد در حالی که ۶ خط باقی مانده هم خدمات محدودی ارائه میدادند. این گزارشگران میافزایند مسافران با خودروهای خود وارد خیابانها شده و ترافیکی به وسعت ۳۵۰ کیلومتر در پاریس و اطراف آن به وجود آوردند.
روز پنجشنبه که روز نخست این اعتصاب سراسری بود، بیش از ۸۰۰ هزار تن در اعتصابات و اقدامات اعتراضی در سراسر فرانسه شرکت کردند و درگیریهای خشونتآمیز در چند شهر گزارش شد. کارگران معترض فرانسوی از برنامههای دولت این کشور درباره بازنشستگی که در نهایت منجر به بازنشستگی دیرهنگام آنها یا کاهش حقوقهایشان میشود خشمگین هستند. در حال حاضر در فرانسه ۴۲ برنامه متفاوت بازنشستگی در بخشهای خصوصی و دولتی این کشور با تفاوتهایی در زمینه سن بازنشستگی و مزایا وجود دارد اما امانوئل مکرون، رئیسجمهور فرانسه میگوید برنامه او برای اجرای یک نظام بازنشستگی همگانی امتیازمحور، عادلانهتر خواهد بود در حالی که بسیاری با این صحبت او مخالف هستند. کارکنان خط آهن اعتصاب خود را دیروز جمعه ادامه دادند و کارکنان متروی RATP اعلام کردند که تا روز دوشنبه از اعتراض دست نخواهند کشید. پاتریک داس سانتوس، یک کارمند ۵۰ ساله حملونقل در فرانسه به رویترز گفت: «ما قصد داریم دست کم برای یک هفته اعتراض کنیم و در آخر کار این دولت است که باید از مواضعش عقبنشینی کند.»«ژان میشل بلانکر»، وزیر آموزش اعلام کرد که اصلاحات عمیق مورد نیاز است. او به تلویزیون BFM TV گفت: «برای ما هم راحت است که مثل دیگران بنشینیم و کاری نکنیم... اما اگر کاری نکنیم فرزندان ما نظام بازنشستگی خوبی نخواهند داشت». به هر روی، وزارت کشور فرانسه تا کنون با درخواست برگزاری حدود ۲۵۰ گردهمایی اعتراضی موافقت کرده است. دولت که نگران به آشوب کشیده شدن اعتراضهاست، اقدامات امنیتی را شدت بخشیده است. تنها در پاریس، حدود شش هزار نیروی پلیس برای حفظ نظم عمومی فعال هستند. فرانسه روزهای ناآرامی دارد. این ناآرامی تقریبا به تمام ارگانها دولتی و غیردولتی تسری یافته است. «آدام نوزیتر» هم در گزارش ۵ دسامبر برای نیویورک تایمز نوشت که این روزها خیابانهای فرانسه مملو از معترضان ضددولتی است. گاز اشکآور و افسران پلیس، ناآرامی اجتماعی، اعتراض و اعتصاب نشانههای این روزهای خیابانهای فرانسه است. اینها به نمادی در دوران ریاستجمهوری مکرون تبدیل شده است.
گزارشگر نیویورک تایمز میافزاید بخش اعظم کشور به حالت نیمه تعطیل یا فلج شدگی در آمده است و این وضعیت شاید تا هفتهها به طول انجامد. براساس برخی تخمینها، نیم میلیون نفر در تظاهرات سراسری در فرانسه حضور دارند. قطارها، متروها و اتوبوسها در حالت تعطیلی قرار دارند. بسیاری از مدارس تعطیل شدهاند و هزاران نفر مجبور شدهاند در خانه بمانند. در پاریس از کاخ جمهوری و بلوار ماگنتا مردم دوشادوش همدیگر در حرکت بودند. در رن معترضان پنجرههای مغازهها را شکستند؛ در نانت پلیس ضد شورش معترضان را با گاز اشکآور عقب راند. در لیون، درگیری میان پلیس و معترضان جریان داشت. اما در پس این تظاهرات چهرهای قرار دارد که به او «بانکدار سابق» میگویند. او وعده داده بود که نظام سیاسی را با اصلاحاتی بهبود بخشد و تکانهای سخت به آن بدهد. طرح بلندپروازانه او مبنی بر ادغام و یکی کردن ۴۲ برنامه متفاوت بازنشستگی و تبدیل آنها به یک نظام مدیریتی دولتی خشم شهروندان را برانگیخته است. به نوشته گزارشگر نیویورک تایمز، نقش مکرون اکنون «متحد کردن معترضان و خشم آنها» است؛ همان کاری که یک سال پیش با «جلیقه زردها» کرد. رویترز به نقل از تحلیلگران مینویسد که تظاهرات روز پنجشنبه مکمل اعتراضاتی است که یک سال پیش از سوی جلیقه زردها کلید خورد.
«دانیل کوهن»، اقتصاددان از مدرسه Normale Supérieure میگوید: «دولت با این اصلاح خود روند ناآرامیها را مشتعل کرد. سال گذشته جلیقه زردها بودند و امسال اتحادیهها و معلمان». اکنون این دو بخش مهم از جامعه کنار هم قرار گرفتهاند و این یعنی بزرگترین مشکل برای مکرون. در حقیقت، برخی اعضای جلیقه زردها دست در دست اتحادیهها داشتند. گزارشگر نیویورک تایمز میافزاید مکرون با حضور در نشست ناتو قصد داشت خود را «رهبر اروپا» جا زند. به نظر خودش عملکرد خوبی داشت. مکرون خود را تنها رهبر قاره سبز میداند که توانسته در برابر ترامپ بایستد. جمله معروف او به ترامپ که «بیایید جدی باشیم» این روزها تبدیل به نشانهای خاص شده دال بر اینکه رئیسجمهور آمریکا در عرصه جهانی منزوی شده است. در گذشته مشاوران مکرون میکوشیدند تا مشابهتهایی میان او با رئیسجمهور آمریکا بیابند. مثلا میگفتند این دو غیرخودی هستند، غیرحزبی هستند و سودای تغییر دارند. آنها به این طریق میخواستند نشان دهند که این دو مشابهتها و زمینههای مشترکی برای همکاری دارند، اما گویی امروز این شبیهسازی برایشان گران تمام شده است چرا که هیچ مشابهتی میان دو رهبر وجود ندارد. اکنون محبوبیت مکرون در داخل کشورش کمتر از محبوبیت ترامپ در آمریکاست. نوزیتر، گزارشگر نیویورک تایمز میافزاید اگرچه یکی از مقامهای ارشد دولتی میگفت مکرون در الیزه در مواجهه با تظاهرات «آرام و مصمم» نشسته است، اما در خیابانها هیچ آرامشی نبود بلکه غوغا به پا بود. نظام فعلی بازنشستگی یکی از حمایتیترین طرحها در جهان است. معترضان میگویند نمیدانیم چرا طرحی نامشخص با عواقبی نامشخص میخواهد جانشین طرح مذکور شود. معترضان میگویند مکرون مدافع سرمایهداران و به فکر جیب آنهاست نه به فکر کارگران. اما مکرون استدلال میکند که این سیستم بیزانسی ناعادلانه است و او در نظر دارد آن را به شکل عادلانهتری اجرا کند. معترضان میگویند مکرون نمیداند چگونه خود و ایدههای خود را در انظار عمومی مطلوب جلوه دهد. آنها میگویند مکرون بهگونهای تفصیلی و ابلهانه با مردم سخن میگوید انگار حرف زدن را هم بلد نیست. کارگران و پرسنل بیمارستانها هم میگویند به مکرون و حرفهایش اعتماد ندارند. نیویورک تایمز میافزاید در نظرسنجی روز پنجشنبه نشان داده شد که حدود ۷۰ درصد از مردم مدافع اعتراض هستند.