جنگ غزه به مذاکره صلح ختم میشود؟
به گزارش «انتخاب»؛ در ادامه این مطلب آمده است: در سال ۲۰۰۵، زمانی که اسرائیل غزه را ترک کرد و حدود ۸۰۰۰ شهرکنشین یهودی را از سرزمینی که از سال ۱۹۶۷ تحت اشغالش بود بیرون آورد، هیچ کس درک درستی درباره ماجرا نداشت و نمیدانست چگونه باید با آن مواجه شود. برخی امیدوار بودند که تمایل اسرائیل به واگذاری اراضی اشغالی یک روند و گامی به سوی توافق نهایی با فلسطینیها باشد. برخی دیگر این تصمیم اسرائیل را صرفا یک اقدام تاکتیکی دانستند و معتقد بودند اسرائیل با صرف نظر کردن از تسلط بر غزه ممکن است به دنبال این باشد که کنترل خود را بر کرانه باختری مستحکم کند. بعدا معلوم شد نظر اخیر درست بوده است. از ۷ اکتبر که اسرائیل پس از حمله حماس، برنامهریزی برای تهاجم زمینی به غزه را آغاز کرد، سردرگمی مشابهی به وجود آمده است.
فلسطینیها میترسند که این جنگ به یوم النکبه دوم منجر شود. وزرای راست افراطی اسرائیل امیدوارند که این جنگ فرصتی را برای اشغال مجدد غزه و بازسازی شهرکهای برچیدهشده یهودیان فراهم کند. در مقابل، تعداد اندکی از جمله جو بایدن، رئیسجمهور ایالات متحده نیز امیدوارند که این وضعیت، فرصتی برای احیای روند به کما رفته صلح اسرائیلی-فلسطینی باشد. در حال حاضر، این یک رویای دور و دراز است. ژنرالهای اسرائیلی پیشبینی میکنند جنگ غزه چند ماه به طول بینجامد. اما هم آنها و هم بسیاری از قدرتهای خارجی امیدوارند که در نهایت، کنترل غزه را به تشکیلات خودگردان فلسطین که بر بخشهایی از کرانه باختری حکومت میکند، منتقل کنند. احتمالا نیروهای حافظ صلح نیز برای کمک به انتقال قدرت وارد غزه خواهند شد.
البته آنها تردید دارند که محمود عباس، رئیس تشکیلات خودگردان، بدون اینکه تضمینی برای گفتوگوهای معنادار درباره تشکیل کشور فلسطین دریافت کند، حاضر باشد کنترل غزه را در دست بگیرد. به عبارت دیگر، در هر طرحی برای «روز بعد» از پایان جنگ در غزه، لازم است امکان دستیابی به راهکار دودولتی مورد بررسی قرار بگیرد. آنچه به عنوان راهکار دودولتی شناخته میشود، طرح کلی است که طی چند دهه تغییر چندانی نکرده است. بر اساس این طرح، یک کشور فلسطینی در غزه و کرانه باختری تشکیل خواهد شد. اسرائیل بخشهایی از مناطق تحت کنترلش را با بخشهایی از کرانه باختری که در آن شهرکهای بزرگ ساخته است، مبادله خواهد کرد. بیتالمقدس بین دو طرف تقسیم خواهد شد و کنترل بر بخش تاریخی شهر به صورت مشترک خواهد بود. همچنین بر اساس این طرح، تعداد کمی از آوارگان فلسطینی میتوانند به اسرائیل بازگردند، در حالی که بقیه در فلسطین یا خانههای کنونی خود در جاهای دیگر ساکن خواهند شد.
اسرائیل انتظار دارد که کشور فلسطین غیرنظامیسازی شود. پس از دو دهه گفتوگوهای جدی، روند صلح در سال ۲۰۱۴ متوقف شد. از آن زمان تاکنون هیچ مذاکره جدی صورت نگرفته است. مذاکرهکنندگان اکنون نمیتوانند از جایی که مذاکره را پایان دادند، آن را از سر بگیرند. وضعیت منطقه نسبت به سال ۲۰۰۲ تغییر کرده است. برخی از شبهنظامیان، از حزبالله لبنان تا حوثیها در یمن، اکنون قدرتمندتر از کشورهایی هستند که در آنجا حضور دارند. اینکه دولتهای عربی به درگیری خود با اسرائیل پایان دهند دیگر کافی نیست، بازیگران غیردولتی نیز باید با این کار موافقت کنند.