اندیشکده کارنگی:
۲۰۲۳، سال رویارویی گسترده بروکسل و تهران است
در حالی که جنگ به پایان اولین سال خود نزدیک میشود، اکتبر ۲۰۲۳، موعد پایان تحریم تسلیحاتی سازمان ملل علیه ایران در افق دید سیاستگذاران قرار گرفته است. بر اساس قطعنامه شورای امنیت درمورد برجام، از آن زمان به بعد تهران مجددا مجاز به صادرات موشکهای بالستیک کوتاهبرد خواهد بود. اگر همه چیز درست پیش برود، مسکو اولین مشتری است. از این نظر، نتیجه تحولات داخلی ایران و موضعگیری تهران در قبال روسیه میتواند پیامدهای جدی برای گسترش جنگ در اوکراین داشته باشد. آیا غرب تحت فشار قرار خواهد گرفت تا با تانکهای جنگی از کییف حمایت کند تا قبل از پایان تحریم سازمان ملل به یک نتیجه مطلوب دست یابد؟ یا برعکس، آیا تلاش خواهد کرد تا اوکراینیها را متقاعد کند که تا تابستان به آتشبس بسنده کنند تا از تشدید شرایط جلوگیری کنند؟ یا اینکه اسرائیل با دولت جدید راست افراطی و بسیار ضدایرانیاش، بالاخره به حمایت از اوکراین با سیستم دفاعی ارزشمند خود یعنی گنبد آهنین تن خواهد داد.
چنین تحولاتی زمینه را برای رویارویی گستردهتر اروپا با ایران در سالجاری فراهم میکند. این رویارویی به پیشرفتهای مداوم اما پنهان ایران در غنیسازی اورانیوم افزوده و خطر شدید گسترش سلاحهای هستهای را ایجاد کرده و همزمان آژانس بینالمللی انرژی اتمی کمتر و کمتر قادر به نظارت بر آن خواهد بود. در روزهایی که گزارشهای مربوط به ناآرامیها از سرخط خبرها کنار رفته، توجه به چنین موضوعات مغفولی، مهم است. اکنون اتحادیه اروپا باید به یک رویکرد جامع در برابر ایران و منطقه برسد. ممکن است اوضاع در ایران خوب، بد یا زشت شود. تنها چیزی که قطعی است اینکه استراتژی گذشته دیگر جواب نمیدهد.