رئیس کمیسیون جهش تولید به «دنیای اقتصاد» پاسخ داد
در جلسه ارزی بهارستان چه گذشت؟
مسیر ارزی دولت درست است
جعفر قادری، رئیس کمیسیون ویژه جهش تولید و نظارت بر اجرای سیاست‌های کلی اصل ۴۴ مجلس در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد»، با اشاره به نشست کمیسیون اقتصادی و وزیر اقتصاد و رئیس‌کل بانک مرکزی گفت: مسیری که انتخاب شده مسیر درستی است. چرا که در برنامه هفتم توسعه تکلیف شده که تعدد نرخ ارز را از ۴ به ۳ برسانیم. او ادامه داد: پیش از این انگیزه برای صادرات نبود و تمایل به واردات بیشتر بود. اما با حذف ارز نیمایی و استقرار نظام توافقی مشکل حل می‌شود. یکی از گله‌هایی که قبلا برخی از تولیدکنندگان از ما داشتند این بود که ما مواد اولیه را با نرخ ارز آزاد خریداری می‌کنیم اما مجبوریم ارز حاصل از صادرات را با ارز نیمایی به دولت تحویل دهیم. بر این اساس این موضوع برای صادرات انگیزه ایجاد نمی‌کند و در این راستا مشکلاتی را به وجود آورده است.
مزیت شناور بودن ارز نیمایی
این عضو کمیسیون اقتصادی مجلس در ادامه با اشاره به تاثیر شناور بودن ارز نیمایی در بازار تاکید کرد: از سوی دیگر همه متقاضی ارز نیمایی بودند و از سوی دیگر کالایی را که تولید می‌کردند با نرخ آزاد قیمت‌گذاری می‌کردند و بر این اساس یک رانتی ایجاد می‌شد و این یک معضلی بود که در سیستم جدید حل می‌شود. دوم اینکه تمام معاملات در سامانه می‌آید و مورد رصد بانک مرکزی است. بر این اساس بانک مرکزی در تعیین نرخ دخالتی ندارد و بیشتر نظارت و کنترل می‌کند.
قادری تصریح کرد: در مسیر جدید ارزی، عملا واحدهایی که تعطیل شده بودند و صادرات نداشتند انگیزه پیدا می‌کنند و کارشان را از سر می‌گیرند. ارز ترجیحی نیز بازار و ساختار خودش را دارد و کالاهای اساسی نیز مانند سابق از ارز ترجیحی استفاده می‌کنند. او اظهار کرد: یکشنبه شب جلسه‌ای را با حضور تعدادی از اقتصاددانان مجلس داشتیم و رئیس‌کل بانک مرکزی در آن جلسه توضیحات کاملی را ارائه کردند. از سوی دیگر روز گذشته نیز رئیس‌کل بانک مرکزی همراه با وزیر اقتصاد توضیحاتی را بیان کردند و امروز نیز مشروح گزارش‌های بانک مرکزی، وزارت اقتصاد و نظرات و دیدگاه‌هایی که نمایندگان در جلسات اخیر مطرح کردند، به صحن می‌آیند و جهت‌گیری کلی نیز مشخص می‌شود. به گفته او در مسیر اخیر ارزی سیستم به سمت شفافیت حرکت می‌کند و بی‌انگیزگی‌ها از بین می‌رود.
عامل نوسانات بازار ارز چیست؟
رئیس کمیسیون ویژه جهش تولید و نظارت بر اجرای سیاست‌های کلی اصل ۴۴ مجلس با اشاره به انتظار مردم برای کاهش نرخ ارز، گفت: جامعه انتظار دارد که نرخ ارز کاهش پیدا کند یا ثبات داشته باشد که این موضوع تحت تاثیر عوامل مختلفی است. چند عامل باعث شده که در بازار ارز شاهد نوسانات باشیم. زمانی که تورم داخلی بیش از تورم بین‌المللی است طبیعی است که نرخ ارز تعدیل شود و تفاوت نرخ تورم داخلی و تورم بین‌المللی خودش را در افزایش نرخ ارز تخلیه می‌کند.
او ادامه داد: از سوی دیگر در پایان سال میلادی هستیم و بخشی از شرکت‌هایی که با خارج از کشور کار می‌کنند برای تسویه‌حساب تقاضای ارزی دارند و این امر موجب افزایش نرخ ارز و شوک در بازار می‌شود. علاوه بر این اتفاقاتی که در منطقه افتاده نگرانی‌هایی را ایجاد کرده است. همچنین مباحث و موضوعات سیاسی که در ارتباط با آژانس و شورای امنیت مطرح می‌شود نیز نگرانی‌هایی را ایجاد می‌کند که این نگرانی‌ها می‌تواند زمینه را برای تلاطم در بازار فراهم کند.
قادری در ادامه تاکید کرد: اما جهت‌گیری دولت درست است و امیدواریم که بتوانند موانع را برطرف کنند و صادرات بیشتری داشته باشیم. از سوی دیگر باید نیازهای بیشتری از کشور در داخل کشور تامین شود و موانعی که برای شفافیت، افزایش صادرات و کاهش واردت وجود دارد به مرور حل شود و یک بازار متعادلی داشته باشیم.
تاثیر ناترازی انرژی در بازار ارز
او در خصوص اینکه آیا دولتمردان حاضر در جلسه برنامه‌ای برای کنترل و ثبات بازار ارز داشتند، گفت: مواردی از سوی نمایندگان و وزیر اقتصاد و رئیس‌کل بانک مرکزی مطرح شد. بر این اساس برای کنترل و ثبات بازار ارز باید تلاش شود که ناترازی‌هایی که در حوزه‌های مختلف وجود دارد، برطرف شود. در فصول سرد سال ناترازی گاز داریم و این موضوع خودش را در ناترازی برق نشان می‌دهد و واحدهای تولیدی وقتی گاز و برقشان را قطع می‌کنند در بازپرداخت تسهیلات به بانک‌ها دچار مشکل می‌شوند. این موضوع سیستم بانکی را با ناترازی مواجه می‌کند و زمانی‌که نتوانند تولید را افزایش دهند، تورم داخلی تشدید می‌شود. از سوی دیگر زمانی که نتوانند صادرات کنند ارزآوری کشور کم می‌شود و این ناترازی به سمت منابع ارزی هم کشیده می‌شود. در ادامه این مساله موجب ناترازی بودجه می‌شود و از این واحدها نمی‌توان مالیات گرفت و... بنابراین باید تلاشمان این باشد که هر چه زودتر بتوانیم این ناترازی‌ها را سروسامان دهیم و مشکلاتی که واحدهای تولیدی دارند را مرتفع کنیم.
مشکلات بازار ارز فوری حل نمی‌شود
رئیس کمیسیون ویژه جهش تولید و نظارت بر اجرای سیاست‌های کلی اصل ۴۴ مجلس تصریح کرد: یک بخش از مشکلاتی که در بازار ارز داریم تحت تاثیر عوامل متعددی است. بر این اساس باید تلاش کرد که تنش‌های بین‌المللی را کم کنیم، ناترازی‌های داخلی را حل کنیم، فضای کسب‌وکار را تعدیل کنیم، ظرفیت‌های منطقه‌ای کشور را فعال کنیم، تعاملاتمان با کشورهای همسایه و کشورهای منطقه را افزایش دهیم و به سمت استفاده از مزیت‌های نسبی کشور برویم. همچنین باید کانال و راهی برای هدایت نقدینگی به سمت تولید داشته باشیم تا منابع وارد بخش‌های تولیدی شود و ظرفیت‌های تولیدی‌مان توسعه پیدا کند. اما نمی‌توان به صورت فی‌ا‌لبداهه و آنی مشکل بازار ارز را حل کرد.
