اخبار تجارت روزنامه شماره ۶۴۶۶

بازار جهانی مواد معدنی به‌دلیل کاربردهای متنوع این محصولات در تولید «انرژی پاک» بیش از همیشه رونق گرفته است. با این حال، تغییرات مکرر قوانین و مقررات در ایران باعث قفل شدن صادرات محصولات معدنی شده است. در شرایطی که کمبود ارز به یک مشکل جدی در اقتصاد تبدیل شده، دولت با اعمال مالیات و عوارض بر صادرات مواد معدنی، رقابت‌پذیری محصولات ایرانی در بازارهای جهانی را کاهش داده است. در ابتدا تنها کالاهای «خام» مشمول عوارض صادراتی شده بودند تا از این طریق زنجیره تولیدات معدنی تقویت شود. با اضافه شدن محصولات «نیمه‌خام» به لیست کالاهای مشمول و تفسیر قانونی موسع از این عبارت، در نهایت بخش قابل‌توجهی از زنجیره مکلف به پرداخت این عوارض شدند. کارشناسان معتقدند سیاستی که قرار بود تولید در پایین‌دست زنجیره را تقویت کند، به ابزاری برای درآمدزایی دولت تبدیل شده است و سیاستگذاران با توجه به میزان ناترازی بودجه، نرخ عوارض را تعدیل می‌کنند؛ روندی که ادامه آن می‌تواند به کمرنگ‌تر شدن نقش ایران در بازارهای جهانی منجر شود.

تجارت خارجی در معنای کلان خود صرفا نتیجه تصمیم‌های مقطعی یا اراده بازیگران منفرد نیست، بلکه محصول یک بستر نهادی، ساختاری و تاریخی است که در آن امکان طراحی، پیش‌بینی و تداوم سیاست‌ها فراهم می‌شود. در چنین نگاهی پرسش اصلی این نیست که چرا ایران نقشه تجاری ندارد؛ بلکه این است که چه شرایطی حاکم شده که در آن نقشه‌داشتن عملا ناممکن است. این تمایز مفهومی ما را از داوری‌های شخصی و نهادی دور و به سطح تحلیل اقتصاد سیاسی کلان نزدیک می‌کند.

وزارت جهاد کشاورزی با ارسال یک جوابیه به گزارشی با عنوان «کلکسیون رانت در بازار نهاده» که در تاریخ بیست‌وسوم آذرماه ۱۴۰۴ در روزنامه «دنیای اقتصاد» منتشر شده بود، واکنش نشان داد. متن این جوابیه به شرح زیر است:

معاون امور تولیدات دامی وزارت جهادکشاورزی با اشاره به اینکه در تولید مرغ و تخم‌مرغ مشکلی نداریم، از واردات انبوه نهاده‌های دامی برای رفع مشکل مرغداران خبر داد. به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی وزارت جهادکشاورزی، محمدابراهیم حسن‌نژاد با بیان اینکه با تمهیدات اندیشیده‌شده در تامین مرغ و تخم‌مرغ در ماه‌های باقی‌مانده تا عید ۱۴۰۵ مشکلی نخواهیم داشت، ادامه‌داد: وضع تولید خوب است و میزان جوجه‌ریزی به اندازه کافی انجام گرفته‌است. معاون امور تولیدات دامی وزارت جهادکشاورزی گفت: با واردات انبوه نهاده‌های دامی به کشور از یک هفته گذشته، حجم بالایی از نهاده‌ها به واحدهای تولیدی در حال حمل است. وی با اشاره به اینکه با ارسال محموله‌های نهاده‌های دامی، مشکلی نخواهیم داشت، تصریح کرد: از یک هفته گذشته حجم بسیار بالایی حمل انجام شده‌است. حسن‌نژاد خاطرنشان کرد: با تدابیر انجام‌شده، نهاده‌های دامی بیش از نیاز ثبت‌سفارش و واردشده تا اطمینان کالایی در کشور بیشتر شود.