ایستگاه پایانی نزول؟
علی محمدی/ دنیای اقتصاد
شاخص کل فرابورس نیز که نشانگر مناسبی برای واکاوی وضعیت سهام مختلف فرابورسی است، حدود ۲.۸۴درصد سرخ‌پوش بود و در نهایت طی هفته گذشته معاملاتی در ارتفاع ۲۰هزار و ۹۸۷واحدی ایستاد. در هفته‌ای که سپری شد، میانگین ارزش معاملات خرد بازار سرمایه که شامل سهام و حق‌تقدم بازار می‌شود مقدار یک‌‌هزار و ۷۹۳ میلیارد تومانی را به ثبت رساند. به علاوه حدود یک‌‌هزار و ۱۹۴میلیارد تومان نقدینگی طی هفته اخیر از بازار خارج شد. از دست رفتن ابرکانال ۲میلیون واحدی شاخص کل اتفاق تاثیرگذاری بود که باعث شد سردرگمی و ناامیدی بار دیگر در چهره سرمایه‌گذاران نمایان شود.
از طرفی انتشار جزئیات لایحه بودجه سال آینده و افزایش احتمالی دلار نیما با توجه به پیش‌بینی‌ها در کنار تداوم موج انتشار اوراق، احتمال نوسانی بودن وضعیت بورس سال آینده را افزایش داد؛ اوراقی که انتشار آن در سال‌جاری وضعیت رکودی را بر بازار حاکم کرد و به نظر می‌رسد سایه سنگین آن در سال آینده نیز بر بالای سر بازار احساس خواهد شد. با وجود این، سمت و سوی تنش‌های منطقه‌ای به صورتی پیش می‌رود که به نظر می‌رسد در صورتی که موج تنش‌ها کاهش محسوسی پیدا کند، این احتمال وجود دارد که بازار بتواند مسیر خود را پیدا کند و از سقوط بیشتر دست بکشد. با این حال افزایش بیشتر تنش‌ها می‌تواند همچنان سایه سنگینی بر بورس ایجاد کند. از سوی دیگر انتشار گزارش‌های شش‌ماهه شرکت‌ها آن‌چنان که باید و شاید مورد قبول واقع نبود.
حاشیه سود اغلب صنایع به پایین‌تر از ۱۰درصد رسیده و شرایط رکودی بازار در کنار قوانین دست‌وپاگیر سیاستگذاران ضمن قیمت‌گذاری‌های دستوری با وجود هزینه‌های استهلاک بالا نتوانست نرخ فروش خود را همگام با نرخ رشد هزینه‌ها تنظیم کند. بسیاری از کارشناسان به عدم‌ارائه بسته حمایتی از سوی متولیان بازار و دولت انتقادات زیادی وارد کردند. در شرایط بازار آزاد به طور معمول نیروهای عرضه و تقاضا کارکرد مشخص خود را دارند و زمانی که بازار از تعادل خارج شود، نیازی به دخالت خارجی برای بهبود وضعیت بازار نیست. بنابراین با توجه به افزایش قیمت کامودیتی‌ها و عدم‌رشد سهام در شرایط فعلی بهبود بازار از مسیر کاهش ریسک‌های سیستماتیک و رفع مشکلاتی از قبیل حذف قیمت‌گذاری‌های دستوری می‌گذرد. تا زمانی که عواملی از قبیل انتشار اوراق ادامه‌دار است، بازار نمی‌تواند عطری از صعود را استشمام کند.
حال ناخوش دماسنج
سرور قاراخانی، کارشناس بازار سرمایه، روند هفته گذشته بورس را این‌گونه مورد تحلیل و ارزیابی قرار داد: بازار سرمایه طی هفته اخیر با تداوم هیجانات فروش و ریسک‌های سیستماتیک در مسیر اصلاحی خود باقی ماند. در آخرین روز معاملات هفته اخیر شاخص کل بورس تهران با ریزش حدود ۲۲هزار واحدی همراه شد. باید اظهار کرد که دماسنج‌های اصلی بازار به لحاظ تکنیکالی شرایط مساعدی را پشت سر نمی‌گذراند و ریسک‌های سیستماتیک و غیرسیستماتیک اتمسفر نامطلوبی را بر بازار حاکم کرده است. همچنین تداوم فروش اوراق نیز به بدتر شدن وضعیت بازار دامن زده است. عامل این ریزش‌ها و قرمزی بازار از مسیر سیاستگذاری‌های نامتعارف بانک مرکزی می‌گذرد. تا زمانی که بورس به عنوان بازاری مولد و کارآ در اولویت بهبود قرار نگیرد، برخی قوانین و مقررات دست‌وپاگیر به نفع بهبود وضعیت صنایع اصلاح نشوند و سیاستگذاری‌های درستی نشود، بازار سرمایه نمی‌تواند در مسیر درست گام بردارد.
این کارشناس بازار سرمایه ادامه داد: طلای جهانی از هفته‌های گذشته در روند صعودی خود سقف‌های جدیدی را به ثبت رسانده است. همان‌طور که مشخص است طلا در شرایط ریسک‌گریزی بازارها، جذب سرمایه بیشتری از سوی سرمایه‌گذاران دارد. طلا از لحاظ تکنیکالی سقف‌ها را درنوردیده و سرمایه‌گذاران چشم‌انتظار اصلاح نرخ طلا به دلیل واگرایی‌های ایجادشده در روند آن هستند. به نظر می‌رسد که روند صعودی طلا به‌زودی پایان یابد. از طرفی سکه تمام با حباب حدود ۱۵میلیون تومانی در حال معامله بین سرمایه‌گذاران است. باید اظهار کرد که بازار سرمایه به تزریق اخبار مثبت، حمایت صندوق توسعه ملی و نقدینگی نیاز دارد تا در شرایط فعلی بتواند از روند نزولی دست بکشد. این کارشناس بازار در پایان افزود: با توجه به انتشار گزارش‌های شش‌ماهه نه‌چندان مطلوب به دلیل قیمت‌گذاری‌های دستوری و کاهش حاشیه سود شرکت‌ها، توجه متولیان به بهبود وضعیت بازار می‌تواند حال بازار را دگرگون سازد. در پایان امید می‌رود که سطح تنش‌ها در منطقه کاهش پیدا کند و بازار روی خوش خود را به سرمایه‌گذاران نشان دهد.
