ثبات در نرخ ارز معیار قیمت پایه، مانع رقابت نشد
نرخ جهانی؛ حامی رونق پتروشیمیها
رونق ارزی و فصلی در رینگ پتروشیمی
رینگ محصولات پتروشیمی ظرف هفته‌‌‌های پایانی سال، به سیاق سنتی پررونق است. به شکل معمول صنایع تکمیلی ترجیح می‌دهند پیش از آغاز سال جدید نسبت به خرید مواد اولیه مصرفی خطوط تولید خود اقدام کنند تا از احتمال رشد قیمت معمول سالانه در امان باشند. در حالی سال ۱۴۰۱ به هفته‌‌‌های پایانی نزدیک می‌شود که انتظارات تورمی در پایان سال ۱۴۰۱ به اوج خود رسیده و نوسان زیاد نرخ ارز باعث شده است تا تمایل برای خرید با هدف تبدیل نقدینگی به کالا دوچندان شود. در این شرایط، تعیین قیمت پایه بر مبنای نرخ ارز ۲۸هزار و ۵۰۰تومانی که فاصله زیادی با نرخ ارز در بازار آزاد دارد و در عین حال نبود چشم‌‌‌انداز روشن از زمان پایان این سیاست باعث می‌شود تا تمایل به خرید محصولات عرضه‌شده در بازار فیزیکی با نرخ‌های پایه فعلی دوچندان شود و به این ترتیب رینگ محصولات پتروشیمی ظرف هفته‌‌‌های اخیر با اوج‌‌‌گیری تقاضا روبه‌روست.
البته سیاستگذار رینگ پتروشیمی تلاش کرده است با افزایش عرضه و نظارت بیشتر بر بخش تقاضا با استناد به سهمیه بهین‌‌‌یاب شرکت‌ها از التهاب قیمتی در رینگ پتروشیمی بکاهد؛ سیاستی که تا حد زیادی نیز نتیجه‌‌‌بخش بوده است. اما به هر ترتیب رقابت بر سر محصولات عرضه‌شده در این بازار تا سقف فاصله قیمتی میان نرخ نیمایی ارز و نرخ دلار در بازار آزاد، کاملا دارای توجیه اقتصادی است. در این شرایط پیش‌بینی افزایش قیمت جهانی محصولات پتروشیمی نیز می‌‌‌تواند، رونق رینگ داخلی را شدت ببخشد. اما در حالی که نوسان نرخ جهانی عمدتا بر قیمت پایه اثرگذار است، برآورد فعالان بازار از نرخ دلار در بازار آزاد به رقابت‌‌‌های قیمتی در بازار جهت می‌دهد.
از اثرگذاری دلاری در نرخ پایه خبری نیست
قیمت‌های پایه محصولات پتروشیمی برای عرضه در بازار فیزیکی بورس‌کالای ایران ظرف هفته پیش‌‌‌رو از روز دوشنبه ۱۵اسفند تا روز یکشنبه ۲۱اسفند با ترکیبی از افزایش و کاهش قیمت از سوی دفتر صنایع تکمیلی اعلام شد. در شرایطی که عزم سیاستگذار بر تثبیت نرخ ارز نیمایی به‌‌‌عنوان معیار تعیین قیمت پایه جدی است، نوسان بهای محصولات پتروشیمی در بازارهای جهانی تنها سیگنال جهت‌‌‌دهنده به نرخ پایه این کالاها برای عرضه در بازار است. البته نوسان ارز در بازار آزاد و انتظارات تورمی با جهت‌‌‌دهی به تقاضا می‌‌‌تواند میانگین نرخ معامله در بازارها را مشخص کند. در حالی که نرخ ارز معیار در تعیین قیمت پایه برای عرضه در هفته پیش‌‌‌رو برابر ۲۸هزار و ۳۷۰تومان و بدون تغییر هفتگی در نظر گرفته شد، دفتر صنایع تکمیلی قیمت پایه ۹محصول پلیمری را افزایشی و نرخ‌های پایه ۱۲محصول را کاهشی اعلام کرد.
قیمت پایه محصولات شیمیایی نیز برای عرضه در هفته پیش‌‌‌رو با ترکیبی از افزایش و کاهش نرخ اعلام شد، به نحوی که بهای ۹محصول شیمیایی افزایشی و نرخ ۸محصول کاهشی اعلام شد. نرخ بخش قابل‌توجهی از محصولات پتروشیمی برای عرضه در سومین هفته اسفندماه با کاهش اعلام شد؛ اما جریان غالب در بازار جهانی محصولات پتروشیمی افزایشی است و به این ترتیب فعالان این بازار احتمال رشد قیمت در هفته‌‌‌های بعد را مطرح می‌‌‌دانند. این موضوع باعث می‌شود تا تمایل به خرید در نرخ‌های فعلی در رینگ بازار فیزیکی بورس‌کالا افزایش یابد.
بازگشت مثبت قیمت‌ها در نیمه دوم ۲۰۲۳
ظرف هفته منتهی به روز جمعه سوم مارس بهای هر تن نفتا رشد ۵/ ۲درصدی را به ثبت رساند و این محصول با نرخ ۷۳۵دلار به ازای هر تن به فروش رفت. نفتا خوراک اصلی بسیاری از واحدهای پتروشیمی در دنیاست و از نوسان نرخ آن به‌‌‌عنوان سیگنال جهت‌‌‌دهنده به بازار یاد می‌شود. در این شرایط رشد هفتگی بهای نفتا می‌‌‌تواند محرک رشد قیمت محصولات پتروشیمی در هفته‌‌‌های آینده باشد. عبدالرحمن الفقیه، مدیرعامل سابک پش‌‌‌بینی می‌کند که تقاضا برای محصولات پتروشیمی در نیمه دوم سال ۲۰۲۳ میلادی بهبود می‌‌‌یابد. داده‌‌‌های تولید صنعتی چین برای ماه فوریه امیدها به بازگشت اقتصاد چین به مسیر رشد را شدت بخشید. تحقق این خوش‌بینی با ایجاد جریان افزایش تقاضا برای محصولات حوزه انرژی و محصولات پتروشیمی از رشد بهای این کالاها حمایت می‌کند.
