بهای ارز مهم‌ترین محرک بازار ابزارهای مالی در ماه نخست ۱۴۰۱ بود
تکستاره حامی نرخ گواهیها
صعود گواهیهای کالایی در ماه اول
افزایش نرخ ارز در بازار آزاد ظرف فروردین‌ماه امسال به افزایش قیمت اغلب نمادهای گواهی کالایی در این ماه منجر شد. نرخ ارز سیگنالی جهت‌‌‌دهنده به بازار گواهی کالایی کشور است و توقف روند نزولی دلار که در سه‌ماه پایانی سال 1400 به وجود آمده بود، باعث شد تا به ارزش اغلب نمادهای گواهی کالایی در بازار مالی بورس‌کالا افزوده شود. اسکناس آمریکایی اسفندماه را با نرخی در محدوده 26هزار و 250تومان به پایان رساند؛ اما بی‌‌‌نتیجه ماندن مذاکرات احیای برجام در روزهای پایانی سال و شروع سال جدید باعث شد تا نرخ دلار مجددا در فروردین‌ماه افزایش یابد و به کانال 27هزار تومان صعود کند. دلار در روزهای ابتدایی هفته قبل یعنی 28 و 29فروردین به کانال 28هزار تومان صعود کرد؛ هرچند نتوانست در این کانال قیمتی تثبیت شود. به این ترتیب، افزایش نرخ ارز در فروردین‌ماه امسال سیگنالی مثبت و موثر در جهت رشد نرخ گواهیهای کالایی بود. البته روند افزایشی نرخ دلار در روزهای پایانی فروردین‌ماه متوقف شد و مجددا نرخ ارز به کانال 27هزار تومان عقب‌‌‌نشینی قیمتی داشت که این موضوع از قرمزپوشی بازار گواهیهای کالایی در روزهای پایانی فروردین‌ماه حمایت کرد.
بازگشت اقبال به معامله‌‌‌گران طلای سرخ
میانگین نرخ فروش انواع گواهی زعفران در بازار مالی بورس‌کالای ایران ظرف یک‌ماه منتهی به 31فروردین‌ماه امسال رشد 5/ 3درصدی داشت، به این ترتیب می‌‌‌توان اذعان کرد که اقبال به تولیدکنندگان و معامله‌‌‌گران طلای سرخ بازگشته است. سیگنال‌‌‌های ارزی و افزایش قیمت زعفران در بازار فیزیکی مهم‌ترین عواملی بودند که به رشد ارزش گواهیهای این محصول در بازار جهانی منجر شدند. در حالی که افزایش نرخ ارز در بازار داخل از رشد قیمت گواهی زعفران در بازار داخل حمایت کرد، بازار فیزیکی این محصول نیز با افزایش تقاضای مصرفی با آغاز تعطیلات عید و ماه رمضان مواجه شد که این موارد از رشد قیمتی این محصول در بازار داخل حمایت کرد. خشکسالی غیرمنتظره کشور ظرف سال گذشته به کاهش برداشت زعفران منجر شده و این موضوع نیز عاملی در جهت تقویت قیمت زعفران در بازار فیزیکی و بازار مالی بورس کالای ایران بود. نرخ زعفران در سال‌جاری افزایشی شده؛ اما همچنان برخی کارشناسان معتقدند که حتی بدون در نظر گرفتن سیگنال‌‌‌های ارزی نیز این محصول پتانسیل رشد قیمت به دلیل برتری تقاضا نسبت به عرضه با توجه به کاهش برداشت این محصول را دارد.
ذهنیت معامله‌‌‌گران طلا افزایشی ماند
میانگین نرخ فروش گواهی سکه در بازار مالی بورس‌کالا طی 29فروردین به کانال 134هزار تومان (معادل یک‌درصد یک‌سکه کامل در بازار گواهی) صعود کرد که این رقم بیشترین نرخ فروش هر گواهی سکه پس از نیمه آذرماه بود؛ در این روز نرخ سکه در بازار فیزیکی نیز افزایشی بود؛ اما معامله‌‌‌گران بازار مالی بورس‌کالا حاضر به معامله گواهی سکه با نرخی حدود 5/ 1درصد بالاتر از ارزش بنیادی آن (به شکل بنیادی ارزش هر واحد گواهی سکه طلا برابر یک‌صدم ارزش نرخ معامله سکه در بازار فیزیکی است) شدند. صعود نرخ ارز به کانال 28هزار تومان و نوسان بهای طلای جهانی در محدوده 1960دلار به ازای هر اونس از اوج‌‌‌گیری قیمتی گواهی سکه حمایت کرده و معامله‌‌‌گران این بازار را به معامله در نرخی بالاتر از ارزش بنیادی ترغیب کرد.
با این حال، مقاومت بازارساز در برابر تثبیت نرخ اسکناس آمریکایی در کانال 28هزار تومان و بازگشت نرخ آن به کانال 27هزار تومان باعث شد تا قیمت گواهیهای کالایی از جمله گواهی سکه ظرف دو روز پایانی فروردین اصلاح شود. میانگین نرخ فروش هر گواهی سکه در روز پایانی فروردین‌ماه به 131هزار تومان رسید؛ البته در این روز هم همچنان گواهیهای سکه با نرخی بالاتر از ارزش بنیادی مورد معامله قرار گرفتند که این موضوع نشان‌دهنده انتظار فعالان بازار مالی از رشد قیمت‌هاست. با این حال، نرخ طلا در بازارهای جهانی ظرف روزهای ابتدایی اردیبهشت‌ماه کاهشی شد و به این ترتیب سیگنال جهانی پشت بازار گواهی سکه در بازار مالی بورس‌کالا را خالی کرد.
افت نرخ طلای جهانی، حامی عقبگرد بازار گواهی سکه
نوسان نرخ طلا در بازارهای جهانی، سیگنال بنیادی اثرگذار دیگر بر نرخ سکه و گواهی آن در بازار داخلی است. در حالی که صعود قیمت طلا در بازارهای جهانی متاثر از جنگ روسیه و اوکراین باعث حمایت از رشد قیمت سکه در بازار داخلی ظرف یک‌ماه اخیر شده بود، تصمیم فدرال‌رزرو برای تشدید سیاست انقباضی باعث شد تا نرخ طلای جهانی ظرف روزهای اخیر کاهشی شده و به این ترتیب این افت نرخ از کاهش قیمت در بازار داخلی حمایت کرد. فدرال‌رزرو در ماه گذشته میلادی (مارس) برای مقابله با تورم، نرخ بهره را در ایالات‌متحده آمریکا پس از حدود دو سال به میزان 25/ 0واحد افزایش داد. افزایش نرخ بهره سیاستی موثر برای مقابله با تورم تلقی می‌‌‌شد؛ اما اختلال در عرضه جهانی کامودیتی‌‌‌ها و تبعات جنگ در اروپای شرقی و تحریم روسیه باعث شد تا تورم ماهانه در ایالات‌متحده آمریکا همچنان افزایشی باشد که این موضوع فدرال‌رزرو را برای تشدید سیاست‌‌‌های انقباضی تشویق می‌کند. تشدید سیاست‌‌‌های انقباضی، سیگنالی منفی برای بازار طلا و سایر کامودیتی‌‌‌ها تلقی می‌شود.
روز پنج‌شنبه 21 آوریل، جروم پاول، رئیس فدرال‌رزرو از احتمال افزایش نرخ بهره به میزان 5/ 0درصد در یک‌مرحله خبر داد. وی در یک سخنرانی که به میزبانی صندوق بین‌المللی پول برگزار شد، عنوان کرد که مقامات فدرال‌رزرو به جلوگیری از افزایش مستمر تورم در ایالات‌متحده آمریکا متعهد هستند. این اظهارات به تقویت ارزش شاخص دلار آمریکا منجر شد و بازدهی اوراق 10ساله خزانه‌‌‌داری ایالات‌متحده آمریکا را به بیش از 9/ 2درصد رساند. تبعات سخنرانی جروم پاول، طلا را تا 1932دلار به ازای هر اونس عقب راند. طلا ظرف یک‌هفته اخیر کاهش نرخ 2/ 2درصدی داشت و به کف قیمت یک‌ماه اخیر خود بازگشت. با وجود این، همچنان برخی تحلیلگران بر این باورند که استمرار تنش ژئوپلیتیک در دنیا و خطر رکود تورمی از بالا ماندن نرخ طلا در بازارهای جهانی می‌‌‌تواند تقاضای طلا را به‌‌‌عنوان دارایی امن در زمان بحران و تورم افزایش داده و از نرخ این فلز گرانبها حمایت کند.
