کدام رمزارزها در مرکز توجه قرار دارند؟
محبوبیت استیبل کوینها در اوج

به عنوان راهحلی برای چالش نوسانات قیمتی شدید در بازار رمزارزها، دستهای جدید از ارزهای دیجیتال به نام استیبل کوینها عرضه شدهاند. این ارزهای دیجیتال نوسانات قیمتی ندارند و ارزش خود را با دلار، یورو و دیگر ارزها حفظ میکنند؛ بنابراین، کاربران میتوانند به کمک آنها بدون نیاز به نگرانی پیرامون نوسانات قیمتی از مزایای فناوری بلاکچین بهرهمند شوند.
در نتیجه، در میان انواع مختلف ارزهای دیجیتال، استیبلکوینها از معدود رمزارزهایی هستند که از زمان عرضه تاکنون جایگاه کاربردی خود را حفظ کردهاند. این ارزها نه تنها ابزار مفیدی برای معاملهگران و سرمایهگذاران به شمار میروند، بلکه میتوانند برای عموم مردم نیز کارآمد باشند و راهی ساده، سریع و امن برای انتقال پول بین کشورها بر بستر بلاکچین فراهم کنند. بنابراین قابل پیشبینی است که همراه با گسترش بازار ارزهای دیجیتال و افزایش توجهات به این بازار مالی و فناوری بلاکچین، استفاده از استیبل کوینها نیز روندی صعودی داشته باشد؛ موضوعی که دادههای اخیر نیز آن را تایید میکنند و نشان میدهند که میزان استفاده از استیبلکوینها به بالاترین سطح خود رسیده است.
رکوردشکنی حجم معاملات
گزارشهای جدید نشان میدهند که در سال ۲۰۲۴، استیبلکوینها برای نخستینبار از نظر حجم تراکنشها از شرکت ویزا پیشی گرفتهاند. مجموع تراکنشهای انجامشده با استیبلکوینها در این سال به حدود ۱۴ تریلیون دلار رسید که نسبت به رقم ۷ تریلیون دلار در سال ۲۰۲۳، جهشی دو برابری به شمار میرود و رکوردی تازه ثبت کرده است. لازم به ذکر است این افزایش در حالی رخ داده است که در سال ۲۰۲۰، حجم تراکنشهای استیبل کوینها تقریبا ۱۰ برابر کمتر از ویزا بود. با این حال، طی کمتر از پنج سال این فاصله نه تنها جبران شد، بلکه استیبلکوینها موفق شدند از یکی از بزرگترین شبکههای پرداخت جهان نیز پیشی بگیرند.
عبور حجم تراکنشهای استیبلکوینها از ویزا نشاندهنده افزایش تقاضا برای ابزارهای پرداخت سریع و کمهزینه است. به کمک استیبل کوینها، هر میزان پول را میتوان در تمام ساعات شبانهروز، با سرعت بسیار بالا و کارمزد پایین منتقل کرد که در مقایسه با سیستمهای مالی سنتی، یک مزیت قابلتوجه به شمار میرود.
با این حال، افزایش محبوبیت استیبلکوینها نگرانیهایی را نیز به همراه داشته است. بزرگترین نگرانی تحلیلگران و فعالان بازار، نحوه عملکرد این ارزها در شرایط بحران و فشار بازخرید است. در مواقعی که ترس و نگرانی میان سرمایهگذاران شدت میگیرد، احتمال وقوع فشار فروش سنگین بر استیبلکوینها وجود دارد که میتواند بازار را تحتتاثیر قرار دهد. در چنین شرایطی، استیبلکوینهایی که آمادگی لازم را ندارند یا ذخایر خود را به درستی مدیریت نمیکنند در بحران قرار میگیرند و ممکن است ارزش خود را از دست بدهند. چنین وضعیتی در گذشته برای برخی از استیبلکوینها مانند ترا یو اس دی رخ داد و باعث ضررهای هنگفتی برای سرمایهگذاران شد. بنابراین با توجه به افزایش محبوبیت و گسترش استفاده از استیبلکوینها، نظارت دقیقتر بر ذخایر و نحوه مدیریت این ارزهای دیجیتال اهمیت بیشتری پیدا کرده است تا از تکرار حوادث تلخ گذشته جلوگیری شود.
ادامه پادشاهی تتر
با وجود افزایش توجهها به بازار استیبل کوین و عرضه استیبل کوینهای جدید، بازار استیبل کوینها همچنان تحت سلطه چند رمزارز محبوب باقی مانده است. بر اساس دادههای منتشر شده، استیبل کوین تتر همچنان در میان استیبل کوینهای دلاری پیشتاز و حتی در شرایطی که رقبا با سرعت زیادی در حال رشد هستند، تتر تخت پادشاهی خود را حفظ میکند. امروزه تتر حدود ۶۶درصد از سهام بازار استیبل کوینها را در اختیار دارد، در حالی که سهم بازار رقیب اصلی آن یعنی یو اس دی سی (USDC) حدود ۲۸درصد است. استیبل کوین محبوب دیگر بازار به نام یو اس دیای (USDe) نیز با سهم بازار کم ۲ درصدی فاصله زیادی با دو رقیب بزرگ خود دارد.
این شرایط نشان میدهد که برخلاف بازار ارزهای دیجیتال که رقابت شدید است و تغییرات مداوم در جایگاه رمزارزها رخ میدهد، سرمایهگذاران و کاربران استیبلکوینها وقتی گزینهای مناسب پیدا کنند دلیلی برای جابهجایی سرمایه یا تغییر ارز خود نمیبینند.
در نتیجه تتر به عنوان گزینهای با بیشترین نقدینگی و امنیت، همچنان گزینه محبوب آینده بازار خواهد ماند. زیرا در شرایطی که فاکتور سود حذف میشود، کاربران همیشه ترجیح میدهند تا از پایدارترین و مطمئنترین گزینه استفاده کنند.
حضور کشورها در بازار استیبل کوینها
علاوه بر تلاش شرکتها برای عرضه استیبل کوینهای جدید، در سالیان گذشته عرضه استیبلکوینهای ملی توسط کشورها نیز به یک موضوع جدی تبدیل شده است و تقریبا تمامی کشورهای بزرگ جهان برنامههای خود را برای عرضه این نوع از استیبلکوینها اعلام کردهاند.
در آخرین خبر، اعلام شده است که سه نهاد بزرگ مالی صندوق ثروت ملی ابوظبی، بزرگترین بانک امارات و یک شرکت بزرگ سرمایهگذاری با یکدیگر همکاری دارند تا استیبل کوین امارات را به بازار عرضه کنند.
این سه نهاد اعلام کردهاند که استیبلکوین موردنظر تحت نظارت بانک مرکزی امارات خواهد بود و درهم امارات به عنوان پشتوانه آن عمل خواهد کرد. هدف اصلی این پروژه، قرار دادن امارات در جایگاه پیشرو در حوزه نوآوریهای بلاکچینی و تقویت زیرساختهای دیجیتال این کشور عنوان شده است. در این بین، ایران نیز در تلاش است تا استیبلکوین ملی خود که ریال دیجیتال نام دارد را به بازار عرضه کند. طرح راهاندازی این رمزارز چند سال است که در دستور کار قرار گرفته و حتی مراحل آزمایشی آن نیز اجرا شده است. با این حال، به نظر میرسد که عرضه این استیبلکوین به زمان بیشتری نیاز دارد و هنوز اطلاعات دقیقی در مورد نتایج آزمایشها، مراحل اجرایی و جزئیات فنی آن در دسترس نیست. با این وجود، در حال حاضر بحثهایی در مورد نحوه استفاده و گسترش کاربردهای ریال دیجیتال مطرح است و بانک مرکزی آن را بهعنوان یکی از برنامههای کلیدی حکمرانی پولی در سال ۱۴۰۴ معرفی کرده است.
اخیرا علیرضا آقاخانی، معاون فناوری اطلاعات و ارتباطات شرکت امیدپی اعلام کرده است که اضافه کردن ریال دیجیتال به صرافیهای رمزارز در حال پیگیری است تا مردم بتوانند از آن استفاده کنند. همچنین، بانک سپه بهعنوان یکی از نهادهای متولی این پروژه، طرحهایی برای گسترش کاربردهای ریال دیجیتال در دست اجرا دارد که یکی از آنها استفاده از این رمزارز در جایگاههای سوخت است. پرداخت هزینه نان در نانوایی، خرید بلیت و توزیع کالاهای رایانهای از جمله دیگر کاربردهایی هستند که برای ریال دیجیتال در دستور کار قرار دارند. به نظر میرسد که پس از حل چالشهای باقیمانده، این رمزارز میتواند در محیطهای بیشتری در اختیار کاربران قرار گیرد و استفاده از آن گسترش پیدا کند.
هرچند در حالی که ریال دیجیتال بهعنوان یکی از ابزارهای نوین در حکمرانی پولی کشور مطرح شده است، اما هنوز مسیر طولانی برای پیادهسازی کامل و موفق آن باقی مانده است و تحقق اهداف این پروژه نیازمند مجموعهای از اقدامات هماهنگ میان بانک مرکزی، نهادهای مالی، شرکتهای فناوری و کسب و کارهاست. فراهمسازی زیرساختهای فنی پایدار، تدوین مقررات شفاف و قابل اجرا، آموزش عمومی و فرهنگسازی در میان مردم از جمله گامهایی است که باید بهصورت جدی دنبال شود تا این ابزار بتواند جای خود را در اقتصاد ایران پیدا کند.