پرهام پهلوان:
ریسک، یکی از اجزای جداییناپذیر هر سرمایهگذاری یا فعالیت اقتصادی است. یکی از اهداف مهم و نیز چالشهای سرمایهگذاران در بازارهای مالی، مدیریت و به حداقل رساندن انواع ریسکهای موجود در بازار است. فعالان بازار سرمایه، ابزارهای مختلفی برای مدیریت ریسک در بازار ارائه کردهاند که راهکارهای آنها میتواند مختص سرمایهگذاران و تولیدکنندگان نباشد و به ثباتبخشی به اقتصاد کلان و کاهش ریسکهای بلندمدت کشورها در دستیابی به توسعه پایدار و افزایش توان سیاستگذاری موثر کمک کند. این راههای مدیریت ریسک میتوانند بسیاری از ریسکها از جمله ریسکهای قانونگذاری و عملیاتی بلندمدت و نیز بسیاری از حوزههای ناترازی، از جمله ناترازی نیرو، ارز، بودجه و... را پوشش دهند. «باشگاه اقتصاددانان» روزنامه «دنیایاقتصاد»، در این پرونده، با کمک صاحبنظران محترم مالی، سعی کرده است تا مدیریت ریسک را بررسی کرده و بعضی راهحلهای قابل استفاده برای کاهش ریسک در مدیریت اقتصاد کلان و سیاستگذاری را پیدا کند.
بازار سرمایه در ایران بهعنوان یکی از ابزارهای مهم مالی، ظرفیتهای بالقوهای برای بهبود عملکرد اقتصادی و مدیریت ریسک دارد. با این حال، بهرهبرداری کامل از این ظرفیتها نیازمند استفاده بهینه از ابزارهای نوین مالی، بهویژه مشتقات مالی (derivatives) است. این ابزارها که شامل قراردادهای آتی، اختیار معامله و سوآپ میشوند، در بسیاری از کشورهای پیشرفته بهعنوان ستونفقرات مدیریت ریسک و تثبیت بازارها عمل میکنند. در این مطلب سعی میکنیم به بررسی کاربردهای نوین ابزارهای مشتقه در بازار سرمایه ایران و چگونگی استفاده از آنها برای تقویت زنجیرههای تامین، بهبود شفافیت اقتصادی و حمایت از سیاستگذاریهای کلان بپردازیم. ابزارهای مشتقه در سطوح مختلف اقتصادی، از واحدهای تولیدی و تجاری گرفته تا سیاستگذاریهای کلان، کاربردهای فراوانی دارند. این ابزارها به بهبود کارآیی، شفافیت و پایداری اقتصادی کمک میکنند.