لیست بلند بالای ترامپ

سوال بسیار مهم برای تمامی فعالان و بازیگران اقتصاد جهان این است که در ماه‌های آینده روابط چین و آمریکا به چه شکل خواهد بود؟ از آنجا که در حال حاضر تنش‌های تجاری بر روابط دو کشور سایه افکنده است، بیشترین پیش‌بینی‌ها در این زمینه مطرح شده و سرنوشت جنگ تجاری می‌تواند روابط دو کشور را تعریف کند. این احتمال مطرح است که در پایان ماه جاری میلادی یعنی زمان تعیین شده برای حصول توافق تجاری، بر سر کاهش کسری تجاری آمریکا از طریق افزایش واردات کالاهای آمریکایی از سوی چین توافق حاصل شود. همچنین ممکن است جدول زمانی برای کاستن از تعرفه‌ها تدوین شود اگرچه رسیدن به این جدول زمانی کاری بسیار پیچیده است و شاید ماه‌ها به طول انجامد.

درخواست‌های ترامپ از چین بسیار مفصل است و صرفا به کاهش کسری تجاری محدود نمی‌شود در نتیجه احتمال توافق بر سر تمامی آنها بسیار کم است. برای مثال قوانین چین در حوزه انتقال اجباری فناوری از شرکت‌های آمریکایی به شرکت‌های چینی یا قوانین مربوط به رعایت حقوق دارایی‌ها معنوی جزو مسائل پیچیده است که رسیدن به توافق بر سر آنها آسان نیست در نتیجه باید انتظار داشت برای مدتی طولانی مذاکره بر سر این دسته مسائل ادامه پیدا کند. از سوی دیگر بدون تردید نگرانی‌های آمریکا درباره حمایت گسترده دولت چین از شرکت‌های این کشور که با هدف تحقق برنامه ساخت چین ۲۰۲۵ انجام می‌شود، رفع نخواهد شد. واقعیت این است که همه کشورها به میزان‌ مختلفی از شرکت‌های خود در برابر رقبای خارجی حمایت می‌کنند، اما حمایت چین از شرکت‌های کشورش بیشترین میزان است. نکته مهم در این زمینه این است که نظارت بر این گونه حمایت‌ها کار آسانی نیست و احتمالا آمریکا مجبور می‌شود سرمایه‌گذاری دولتی در حوزه فناوری‌های پیشرفته را افزایش دهد.

اما در ابعاد کلان، چین در سال جاری میلادی برنامه‌های فراگیرتری دارد و تنش‌های تجاری با آمریکا بر این برنامه‌ها اثر گذاشته است. رفع منازعات با دیگر کشورها و عادی کردن روابط با آنها یک اولویت مهم است. در سال جاری میلادی چین باید در حوزه سیاست خارجی اقدامات متعددی انجام دهد و حل اختلافات تجاری با آمریکا یکی از این اقدامات است. وابستگی چین به صادرات کالا به آمریکا و انتقال فناوری از این کشور بسیار شدید بوده و اکنون پکن به این نتیجه رسیده که باید از این وابستگی کاسته شود و این کاهش وابستگی باید با سرعت صورت گیرد. به همین دلیل یک بخش مهم از سیاست خارجی چین به گسترش مناسبات تجاری با کشورهای منطقه جنوب شرق آسیا و اجرای پروژه جاده ابریشم قرن ۲۱ مربوط می‌شود. همچنین چین در مسیر تقویت جایگاه خود در سازمان ملل و پیمان‌های منطقه‌ای حرکت خواهد کرد و موفقیت پکن در این راه بر مذاکرات و روابط چین و آمریکا تاثیر می‌گذارد.

اگر چین بتواند اثرات فشارهای اقتصادی و تجاری آمریکا را کاهش دهد و این اثرات را قابل تحمل کند، زمان به زیان آمریکا خواهد بود. به همین دلیل در سال جاری میلادی همزمان با ادامه مذاکرات تجاری بین چین و آمریکا، پکن به رفع نقاط ضعف سیاست خارجی خود خواهد پرداخت تا آسیب‌پذیری کمتری در مواجهه با فشارهای آمریکا داشته باشد. احتمال موفقیت پکن در این راه زیاد است، در نتیجه مقامات چین نگران طولانی شدن مذاکرات تجاری با آمریکا نیستند. البته نارضایتی از رفتار تجاری چین به ترامپ محدود نیست. دموکرات‌ها نیز مایلند چین تغییر رویه دهد، در نتیجه تنها راه عاقلانه برای چین این است که از وابستگی خود به بازار آمریکا بکاهد.