آغاز میانه‌روی «پیونگ یانگ»؟
واقعیت این است که رهبران کره شمالی معتقدند مذاکره با آمریکا حتی اگر نتیجه‌ای نداشته باشد وضعیت را بدتر از اکنون نخواهد کرد. سیاست آمریکا در قبال اقدامات کره شمالی به شکل اعمال تحریم و افزایش فشارهای اقتصادی بوده و باآنکه این تحریم‌ها بر اقتصاد کره شمالی تاثیرات منفی داشته اما پیونگ‌یانگ به اهداف نظامی خود رسیده و می‌تواند برای مدتی طولانی در مسیر کنونی به حرکت خود ادامه دهد. نکته دیگر این است که رهبران کره شمالی از سال‌ها پیش در پی برقراری ارتباط مستقیم با مقامات بلندپایه آمریکا بوده‌اند بنابراین ملاقات با رئیس‌جمهوری آمریکا یک موفقیت برای رهبر کره شمالی محسوب می‌شود.
تحولات اخیر بسیار تعجب‌آور است. در ماه سپتامبر ترامپ کره شمالی را به نابودی کامل تهدید کرد و اندکی بعد گفت دکمه سلاح هسته‌ای آمریکا بزرگ‌تر از دکمه سلاح هسته‌ای کره شمالی است اما اکنون برنامه‌هایی برای ملاقات دو رهبر در حال تدوین است. به این ترتیب لازم است ابتدا به‌طور شفاف مشخص شود در مذاکره آینده چه موضوعاتی مطرح خواهد شد و قرار است چه امتیازهایی از سوی هر یک از طرف‌ها داده شود. در واقع باید خط قرمزهای آمریکا قبل از آغاز مذاکرات مشخص شود. برای تحقق این هدف ابتدا ضروری است دیپلمات‌های آمریکا به کره شمالی سفر کنند تا زمینه مذاکرات فراهم و مشخص شود چه توافقی قابل تحقق است. شاید اساس آنچه در ذهن رهبر کره شمالی می‌گذرد برای آمریکا قابل قبول و قابل مذاکره نباشد. تعیین ماه می یعنی زمان مشخص برای آغاز مذاکرات عملا قدرت چانه‌زنی آمریکا را از میان می‌برد و این همان چیزی است که کره شمالی می‌خواهد.
نکته بسیار نگران‌کننده این است که ترامپ در گذشته در نشست‌های واشنگتن بارها تعهداتی داده که پس از مدتی کوتاه دستیاران او اعلام کردند منظور رئیس‌جمهوری همان چیزی نبوده که بر زبان آورده است. حال تصور کنید در مذاکره حساس بین آمریکا و کره شمالی، ترامپ چنین رفتارهای غیر منطقی داشته باشد. ترامپ در بسیاری از مواقع به توصیه‌های مشاوران خود عمل نمی‌کند و در مذاکره او با رهبر کره شمالی این به معنای یک فاجعه است.
یک دلیل اعلام زمان مذاکره و موافقت با این مذاکره، این است که ترامپ مایل است توجهات به موضوعی مهم معطوف شود و برای مدتی، توجهات از موضوعات ناراحت‌کننده برای او از جمله دخالت احتمالی روسیه در انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۱۶ و اتهام‌های جنسی که به او وارد شده منحرف شود. با این حال مطرح شدن دعوت به مذاکره از سوی رهبر کره شمالی یک عامل امیدوارکننده است. او از همین ابتدا امتیازهایی داده که اگر به آنها عمل کند شانس رسیدن به نتیجه در مذاکرات و انعقاد پیمان بسیار افزایش می‌یابد. البته موثر بودن مذاکرات به آمادگی آمریکا وابسته است. تا دو ماه دیگر که قرار است مذاکرات آغاز شود ضروری است همه چیز به‌طور شفاف مشخص شود. محتمل‌ترین توافق شامل پایان تحریم‌های آمریکا و عادی شدن روابط دو کشور در مقابل پایان برنامه هسته‌ای کره شمالی، توقف آزمایش‌های موشکی و حرکت کره شمالی در مسیر رعایت حقوق بشر است. حال این سوال مطرح می‌شود که آیا پیشرفت در حل موضوع کره شمالی حاصل تلاش‌های ترامپ است؟ از دو جنبه پاسخ این سوال مثبت است.
نخست آنکه ترامپ فشارهای اقتصادی بر کره شمالی را افزایش و ترتیبی داد تا این کشور کمتر از قبل بتواند با کمک چین، تحریم‌ها را دور بزند. رهبر کره شمالی تلاش کرده برای حفظ مشروعیت خود سطح استاندارد زندگی مردم این کشور را بالا ببرد اما واقعیت این است که تداوم تحریم‌ها و افزایش آن تحقق هدف یادشده را غیرممکن می‌کند. دوم آنکه سخنرانی ترامپ درباره حمله نظامی به کره شمالی یک عامل فشار بر حکومت این کشور و پذیرش مذاکره بوده اما سخنان ترامپ سبب وحشت کره جنوبی نیز شده است. همین موضوع سئول را به فراهم کردن زمینه برقراری ارتباط بین آمریکا و کره شمالی وادار کرد و اکنون امتیازهایی از سوی پیونگ یانگ مطرح شده تا مذاکرات آغاز شود.
به این ترتیب ترامپ در تحولات اخیر نقشی مهم داشته اما درباره روابط آمریکا و کره شمالی و مذاکرات، سوالات متعددی مطرح است و دلایل مختلفی برای بدبین بودن وجود دارد. هیچ کس معتقد نیست حکومت کره شمالی به سمت میانه‌روی حرکت خواهد کرد و نیز به احتمال زیاد، رهبر کره شمالی درباره امتیازهایی که آمریکا خواهد داد دیدگاه‌های غیر واقع‌بینانه دارد. برای مثال اگر او تصور می‌کند آمریکا با خروج نیروهای این کشور از شبه‌جزیره کره موافقت خواهد کرد مسلما در اشتباه است و مذاکرات با شکست مواجه خواهد شد.
هنوز برای اظهار نظر درباره توقعات کره شمالی خیلی زود است و هرگونه ناکامی در مذاکرات سبب خواهد شد وضعیت بدتر از اکنون شود. از سوی دیگر برخی کارشناسان می‌گویند احتمالا کره شمالی برای اثبات اینکه توانایی انجام ادعاهای خود را دارد آزمایش هسته‌ای در جو انجام خواهد داد و اگر مذاکرات به نتیجه نرسد به احتمال زیاد این آزمایش‌ها ادامه پیدا خواهد کرد. اگر چنین شود شرایط برای همسایگان کره شمالی به ویژه کره جنوبی و ژاپن بسیار بدتر خواهد شد.
ارسال نظر