هیات تجاری امارات با بخش‌خصوصی ایران دیدار کرد
لابی تجاری اماراتیها در تهران
بر اساس آمارهای گمرک، امارات به‌عنوان سومین مشتری کالاهای ایرانی و نخستین واردکننده کالا به ایران بوده‌است. طی یک ماهه نخست سال۱۴۰۲ صادرات به امارات ۳۲۰میلیون دلار بوده که سهم ۷۸/ ۸درصدی را از کل صادرات نخستین ماه سال‌در اختیار دارد. واردات از این کشور نیز ارزشی بالغ بر یک‌میلیارد دلار و سهمی در حدود ۷۲/ ۳۲درصد از کل واردات این ماه را در اختیار دارد و توانسته است با این میزان، از سد چین بگذرد و در رتبه نخست قرار گیرد. حال این یار غار ایران که در زمانه تحریم توانست نقش واسطه را برای تجارت ایران بازی کند، به‌دنبال توسعه رابطه با فعالان اقتصادی ایران است. اما در دیدار رئیس اتاق ایران با رئیس اتحادیه اتاق‌های بازرگانی امارات سخنانی فنی‌‌‌‌‌‌تر هم به زبان آمد. طرف ایرانی با توجه به اشتراکات بسیار موجود میان دو کشور و رابطه عمیق دوجانبه و با وجود کشورهای حوزه قفقاز که شاهراه ارتباطی آنها به سمت دریای آزاد از ایران می‌گذرد، گفت ایران را باید به‌عنوان بازار بالای ۴۰۰میلیون نفری مورد‌توجه قرار داد و بحث به کریدورها نیز کشیده شد و درباره چگونگی بسط روابط تجاری و ترانزیتی نکاتی عنوان شد. در نهایت طرفین این کار را به رفت‌وآمدهای بیشتر موکول کردند. در اتاق تهران نیز مسعود خوانساری با واژگان خاص خود به ریشه‌‌‌‌‌‌های مشترک دیرینه مردم حاضر در این منطقه اشاره کرد. او هرچند گفت: همکاری‌های دانش‌‌‌‌‌‌بنیان، اقتصاد دیجیتال، سرمایه‌گذاری مشترک برای تبیین همکاری‌های گمرکی، بندری، حمل‌ونقل و بانکی، متکی بر تهاتر و استفاده از ارزهای ملی قابل هدف‌گذاری و اجراست؛ اما از گلایه نیز صرف‌نظر نکرد و از مشکلاتی که تجار ایرانی به‌ویژه در عملیات بانکی در امارات دارند، سخن گفت.
منافع چند‌جانبه، روابطی دوجانبه
آغاز روابط سیاسی با عربستان‌سعودی تنها محدود به روابط دوجانبه میان ایران و عربستان نبود که جانی تازه گرفت، بلکه روابط ایران با دیگر کشورهای حاشیه خلیجفارس را نیز دگرگون کرد؛ این نکته بر کسی پوشیده نیست و بارها عنوان‌شده‌است که روابط عربستان با دیگر کشورهای منطقه، به‌ویژه اعراب از جنس دیگری است. محوریت عربستان درمیان کشورهای منطقه و فراتر از آن حتی کشورهای مسلمان دور از منطقه، سبب می‌شود ایجاد ارتباط مناسب با این کشور پیامدهایی مثبت نیز داشته باشد. این مساله اکنون به تجربه مشخص شده‌است و روابط ایران با برخی کشورهای در حال احیا است و با برخی دیگر در حال ترقی است. اگر در مورد بحرین یا مصر بشود از لفظ احیای روابط استفاده کرد، در مورد امارات باید کلمه تقویت روابط را به‌کار برد. هرچند پیامد مشکلاتی که به قطع روابط ایران و عربستان منجر شد، روابط ایران و امارات نیز رو به تیرگی رفت، اما نقش محوری امارات‌متحده‌عربی به‌عنوان قطب تجارت خاورمیانه اجازه قطع کامل روابط این کشور را نه با ایران بلکه با هر کشوری دشوار می‌کند. امارات برای تجارت‌جهانی نقشی کلیدی دارد؛ روحیه تعاملی هم علت رسیدن به این جایگاه بوده و هم پس از رسیدن از الزامات آن شده‌است. امارات در تمام مدت تیرگی روابط سیاسی در امر تجارت با ایران حضوری فعال داشت و در مدت اخیر همواره درمیان ۳ کشور با بالاترین حجم تجارت قرار داشت. این قضاوت غیرمنصافانه خواهد بود که کمک امارات به تامین نیازهای ضروری ایران در دوران سخت‌‌‌‌‌‌ترین تحریم‌ها تنها به روح و ضروریات تجارت نسبت داده شود؛ مشی متعادل و به نسبت دوستانه سیاستمداران اماراتی در این میان را نباید دست‌کم انگاشت. اگر سیاستمداران اماراتی مشی معتدل و دوستانه دارند، می‌توان ندیده این روحیه را در تجار این سرزمین با غلظتی بیشتر سراغ گرفت؛ تجاری که اکنون به نمایندگی از بخش‌خصوصی و اتاق بازرگانی امارات میهمان ایرانی‌‌‌‌‌‌ها هستند و در حال بازدید و مذاکره و برآورد امکان‌های موجود برای بسط تجارت دوجانبه هستند. سفری که با دعوت رسمی رئیس اتاق بازرگانی برای صرف شام و گپ‌‌‌‌‌‌وگفت درباره بازرگانی همراه شد و اماراتیها نیز به این ضیافت نه نگفتند و البته اتاق تهران و اتاق ایران نیز میزبانی هیات را بر عهده گرفتند.
ما مکمل هستیم
عبدالله محمد المزروعی، رئیس اتحادیه اتاق‌های بازرگانی امارات‌متحده‌عربی که در راس یک هیات تجاری به کشورمان سفر کرده‌است، با حضور در اتاق ایران با غلامحسین شافعی، رئیس پارلمان بخش‌خصوصی دیدار و گفت‌‌‌‌‌‌وگو کرد. در این دیدار، دو طرف درخصوص زمینه‌‌‌‌‌‌های مناسب همکاری، مناسبات اقتصادی و چگونگی گسترش روابط تجاری میان بخش‌های خصوصی ایران و امارات بحث و تبادل‌نظر کردند.
غلامحسین شافعی، رئیس اتاق ایران با بیان اینکه امارات از مهم‌ترین کشورهای همسایه ایران با رابطه عمیق تاریخی است، گفت: امارات بعد از چین، دومین شریک تجاری ایران در دنیاست و حجم مبادلات ما به حدود ۲۴میلیارد دلار رسیده‌است. در این راستا در تلاشیم از ظرفیت‌های موجود برای توسعه هرچه بیشتر مبادلات تجاری میان بخش‌های خصوصی دو کشور استفاده کنیم. او با بیان اینکه ظرفیت‌های همکاری ما با امارات می‌تواند بسیار بالاتر از رقم ۲۴میلیارد دلار باشد، افزود: موقعیت‌های جغرافیایی دو کشور می‌تواند زمینه مناسبی برای افزایش حجم مناسبات تجاری باشد. نباید به ایران صرفا به‌عنوان بازار ۸۰میلیونی نگاه کرد. با وجود کشورهای آسیای‌میانه و افغانستان در همسایگی ایران و با وجود کشورهای حوزه قفقاز که شاهراه ارتباطی آنها به سمت دریای آزاد از ایران می‌گذرد، ایران را باید به‌عنوان بازار بالای ۴۰۰میلیون نفری مورد‌توجه قرار داد. حضور ایران در اوراسیا و شانگهای ما را به بازار بزرگ‌‌‌‌‌‌تری متصل می‌کند که می‌تواند همکاری‌های ما را با امارات توسعه بخشد. او افزود: ما می‌توانیم در اثرگذاری بر روی کریدورهای شمال-جنوب و غرب-شرق همکاری‌های سازنده داشته باشیم و از این نظر به‌طور جهشی روابط اقتصادی‌‌‌‌‌‌مان را گسترش دهیم. رئیس اتاق ایران ابراز امیدواری کرد وضعیت بخش‌های خصوصی دو کشور در ادامه و با رفت‌وآمدهای متقابل هیات‌‌‌‌‌‌های تجاری و همکاری اتاق‌های ایران و امارات در موقعیت بهتری قرار بگیرد. رئیس اتحادیه اتاق‌های بازرگانی امارات هم در این دیدار گفت: اگرچه اینکه امارات دومین شریک تجاری ایران است امری مثبت محسوب می‌شود؛ اما مایل به گسترش سطح مناسبات تجاری با ایران هستیم. اقتصاد ایران و امارات با توجه به‌موقعیت جغرافیایی آنها مکمل یکدیگر است.
او همکاری‌های ترانزیتی بین ایران و امارات را یکی از زمینه‌‌‌‌‌‌های مهم همکاری بین دو کشور برشمرد و افزود: در اتاق امارات با همکاری شما برای رفع موانع موجود در مسیر تجاری دو کشور تلاش خواهیم کرد. شافعی نیز در ادامه گفت: در گذشته رقم مبادلات ما ۳۰میلیارد دلار و امارات اولین شریک تجاری ما بوده‌است. یقین دارم با فضای ایجادشده به‌سرعت به حجم ۳۰میلیاردی مبادلات تجاری و بیشتر خواهیم رسید. امارات ارزان‌ترین حمل‌ونقل را برای صادرات ایران دارد و فرصت‌هایی از این دست می‌تواند این کشور را در رتبه اول شرکای تجاری ما قرار دهد. او تاکید کرد: اتاق ایران آماده است هر اقدامی را برای توسعه روابط اقتصادی با امارات انجام دهد. امیدواریم امکان حضور بخش‌های خصوصی دو کشور در مناسبات تجاری پررنگ‌تر شود و به اهداف توسعه تجاری دو کشور دست‌یابیم. محمد خزاعی، دبیرکل کمیته ایرانی اتاق بازرگانی بین‌المللی هم در این دیدار با اشاره به گفت‌‌‌‌‌‌وگوهای خود با همتای اماراتی گفت: هر دو طرف توافق داریم که از ظرفیت و اتاق مشترک برای افزایش همکاری‌های دو کشور استفاده کنیم.
توسعه روابط تجاری با بهره‌‌‌‌‌‌گیری از ارزهای ملی
هیات تجاری اماراتی همچنین پیش از شروع دیدارهای رسمی خود در یک ضیافت شام مهمان اتاق بازرگانی تهران شد تا ضمن مذاکره و گفت‌‌‌‌‌‌وگو با نمایندگان بخش خصوصی، یک آشنایی اولیه با شرایط اقتصادی و توانمندی‌‌‌‌‌‌های صادراتی کشور پیدا کند. در این مراسم علاوه‌بر رئیس و اعضای هیات‌نمایندگان اتاق تهران، سفیر امارات در تهران، رئیس فدراسیون اتاق‌های بازرگانی امارات که سرپرستی این هیات را برعهده دارد، رئیس اتاق بازرگانی و صنایع ام‌‌‌‌‌‌القیوین و همچنین مقاماتی از سایر اتاق‌های بازرگانی امارات نیز حضور داشتند.در آغاز این مراسم، معاون بین‌الملل اتاق بازرگانی تهران به روابط دیرینه ایران و امارات اشاره و عنوان کرد که روابط این دو کشور به‌رغم فراز و فرودهایی که تجربه کرده، هرگز دچار انقطاع نشده‌است.
حسام‌‌‌‌‌‌الدین حلاج در ادامه با بیان اینکه ارزش مبادلات تجاری ایران و امارات به حدود ۲۴میلیارد دلار رسیده‌است، تاکید کرد که این مراودات با تکیه بر منافع استراتژیک شکل‌گرفته‌است. او سپس با اشاره به اینکه روابط مردم ایران و امارات بر پایه دوستی، برادری و همسایگی استوار است، ابراز امیدواری کرد که این ملاقات بتواند به توسعه هرچه بیشتر همکاری‌‌‌‌‌‌ها منتهی شود.در ادامه رئیس اتاق بازرگانی تهران طی سخنانی رویداد ایران اکسپو را فرصت غنیمتی برشمرد که زمینه دیدار فعالان اقتصادی ایران و امارات و گفت‌‌‌‌‌‌وگو برای توسعه هرچه بیشتر این روابط را فراهم کرده‌است. مسعود خوانساری با اشاره به سابقه کهن کشورمان در صحنه مبادلات تجاری منطقه‌ای و جهانی و ظرفیت بزرگ تمدنی با دامنه گسترده‌ای از سوابق تساهل قومی و اندیشه‌‌‌‌‌‌ای، گفت: ایران سرزمینی است که در تاریخ کهن خود، سند نیک‌‌‌‌‌‌اندیشی و رویش تفکر مبتنی بر همزیستی مسالمتآمیز با دیگر تمدن‌ها را به اثبات رسانده و اکنون در ادامه روابط حسنه و دیرینه خود با کشور امارات و با سابقه‌‌‌‌‌‌ای روشن از عمل به تعهدات اندیشهمحور، بر آن است تا نقش خود را در احیای توسعه اقتصادی و اجتماعی منطقه بازسازی کند و ظرفیت‌های مشترک را برای ایجاد بستر مشترک در زنجیره تامین منطقه‌ای و نیز ایجاد زنجیره ارزش همکاری‌‌‌‌‌‌ها در خلیجفارس را به نمایش بگذارد.او افزود: این ظرفیت‌ها در حوزه‌های متنوع از جمله توسعه همکاری‌های دانش‌‌‌‌‌‌بنیان، اقتصاد دیجیتال، سرمایه‌گذاری مشترک برای تبیین همکاری‌های گمرکی، بندری، حمل‌ونقل و بانکی، متکی بر تهاتر و استفاده از ارزهای ملی قابل هدف‌گذاری و اجراست.
اما در این میان، مشکلات و چالش‌های متعددی بر سر راه ارتقای مناسبات اقتصادی دو طرف وجود دارد که از جمله آن می‌توان به دشواری افتتاح حساب برای دارندگان پاسپورت ایرانی، محدودیت استخدام کارمند با پاسپورت ایرانی برای شرکت‌های ثبت‌شده در امارات، پیچیدگی دریافت مجوز فعالیت برای شرکت‌های ایرانی در امارات و صعوبت مراودات بانکی اشاره کرد که نیازمند چاره‌‌‌‌‌‌جویی فوری و جدی است.رئیس اتاق بازرگانی تهران عنوان کرد که آمار تجارت دوجانبه، امارات‌متحده‌عربی را در بین اصلی‌ترین شرکای تجاری ایران قرار داده که با وجود تمام محدودیت‌ها، افق روشنی را پیش‌روی آینده همکاری دو کشور ما ترسیم می‌کند.
خوانساری در پایان سخنان خود با اشاره به سابقه ۱۳۹ساله اتاق بازرگانی تهران به‌عنوان اولین نهاد مدنی و خانه فعالان بخش‌خصوصی کشور که اکنون بیش از ۳۰هزار عضو در حوزه‌های بازرگانی، صنعت، معدن، کشاورزی و خدمات دارد که سهمی نزدیک به ۴۰درصد در تولید ناخالص داخلی کشور را به خود اختصاص داده و بر عزم راسخ اتاق تهران در توسعه تعاملات با بخش‌خصوصی امارات‌متحده‌عربی تاکید کرد.در ادامه این جلسه، عبدالله محمدالمرزوعی، رئیس فدراسیون اتاق‌های بازرگانی امارات‌متحده‌عربی به ایراد سخن پرداخت و با اشاره به بازدیدی که از نمایشگاه اکسپوی ایران داشته است، گفت که این نمایشگاه اثبات می‌کند صنعت ایران بسیار پیشرفته است. او سپس با اشاره به فرصت‌های سرمایه‌گذاری در امارات از فعالان اقتصادی ایران برای تجارت و سرمایه‌گذاری در امارات دعوت کرد.همچنین سیف‌محمد الزعابی، سفیر امارات‌متحده‌عربی در ایران نیز در سخنانی کوتاه با اشاره به روابط روبه‌رشد دو کشور در حوزه‌های مختلف و از سرگیری روابط دیپلماتیک، از ضرورت رفع موانع توسعه تعاملات تجاری میان دو کشور سخن گفت که با گفت‌‌‌‌‌‌وگو و مذاکره قابل‌حل‌شدن است.
