بسیاری از آمریکاییها امیدوار هستند که دولت جدید ترامپ با کاهش هزینهها و مقرراتزدایی به جنگ با دولت «متورم» و «سلطهگر» برود. پرسش اساسی برای آمریکا و جهان آن است که آیا بعد از دو دهه افزایش سرسامآور بدهیهای دولتی به دنبال بحران مالی جهانی ۲۰۰۹-۲۰۰۷ و همهگیری کرونا، تحقق این هدف ممکن است؟ برای پاسخ به این پرسش و بررسی یک نمونه از مهار هیولای غیرقابل کنترل دولت، اکونومیست به ۵هزار مایلی جنوب واشنگتن و جایی که یک تجربه خاص در جریان است، سر زده است.
در هفتهای که گذشت نرخ دلار آزاد در کانالهای قیمتی ۶۸ تا ۷۰ هزارتومانی نوسان کرد. اخبار سیاسی مهمی در نخستین هفته آذر ماه منتشر شد که نرخ ارز را تحت تاثیر قرار داد. از جمله مهمترین این اخبار میتوان به اعلام از سرگیری مذاکرات هستهای با اروپا و همچنین آتشبس در مرز لبنان اشاره کرد. اما واکنش بازار به هریک از این اخبار چگونه بود؟
خاویر میلی، رئیسجمهور لیبرتارین آرژانتین معتقد است که دولتها نباید در فرآیندهای اقتصادی دخالت کنند و باید تنها نقش نظارتی داشته باشند. میلی از لیبرالیسم اقتصادی پیروی میکند و باور دارد که رشد و شکوفایی اقتصادی تنها از طریق کاهش مداخلات دولتی و اجازه دادن به بازارها برای تعیین قیمتها و منابع امکانپذیر است. نگاهی به کارنامه یکساله او بهعنوان رئیسجمهور آرژانتین نیز نشان میدهد که او به حرفهای خود عمل میکند. برای مثال او در اولین روز کاری خود بهعنوان رئیسجمهور، نیمی از وزارتخانههای این کشور را تعطیل کرد و از تمام اختیارات خود در زمینه کاهش مخارج دولت استفاده کرد. در نتیجه اقدامات او تورم ماهانه این کشور به کف ۳ساله خود رسید. میلی بر این باور است که اقتصاد باید مانند یک «ماشین خودکار» عمل کند که بدون دخالت دولت بهطور طبیعی پیش برود. به گفته او، دولتها نباید تلاش کنند که بازارها را مهار کنند، بلکه باید به این بازارها اجازه دهند که خود تنظیم شوند و منابع را بهطور موثر تخصیص دهند. او در مصاحبهای با اکونومیست گفته است: «اقتصاد باید مانند یک ماشین عمل کند که خود به خود حرکت کند. هیچگونه دخالت دولتی نباید در این ماشین باشد؛ زیرا هرگونه دخالت، مانند روغنکاری دستگاه، موجب مختل شدن فرآیند خواهد شد.»
دنیای اقتصاد: تورم منطقه یورو از هدف ۲ درصدی بانک مرکزی اروپا بالاتر رفت، اگرچه بعید است که مقامات از ادامه کاهش نرخ بهره در ماه آینده و پس از آن منصرف شوند. شاخص قیمت مصرفکننده این منطقه در ماه نوامبر ۲.۳ درصد نسبت به سال قبل افزایش یافته است. پیشبینی اقتصاددانان حاکی از آن است که تورم منطقه یورو در ماههای آتی بالاتر خواهد رفت.
چهارشنبه، ۰۷ آذر ۱۴۰۳
تحریمها چگونه بر زندگی تمام ایرانیهای دنیا اثر گذاشته است؟
شرکت X متعلق به ایلان ماسک، به تازگی محمودرضا بانکی را بهعنوان مدیر مالی ارشد (CFO) منصوب کرده است. بانکی، که پیشتر مدیر مالی ارشد پلتفرم پخش زنده Tubi بود، براساس پروفایل لینکدین او در نوامبر امسال به شرکت X پیوست. به گزارش وال استریت ژورنال بانکی در پروندهای مرتبط با نقض تحریمهای ایران در سال۲۰۱۰ دستگیر شد. اگرچه این اتهامات دو سال بعد در دادگاه تجدیدنظر پس گرفته شد، اما سایه سنگین این دستگیری برای این مدیر مالی مشکلساز شده بود و مانع از فعالیتهای مالی و شغلی او میشد. این مساله باعث شد تا او کارزاری طولانی برای دریافت عفو کامل و نامشروط از رئیسجمهور به راه بیندازد و سرانجام در سال۲۰۲۱ از سوی رئیسجمهور پیشین دونالد ترامپ مورد عفو قرار گرفت.
بیتکوین در سال ۲۰۲۴ رشد خیرهکنندهای را تجربه کرد و از ابتدای سال تاکنون بیش از ۱۲۰درصد افزایش قیمت داشته است.
به نظر میرسد که با تداوم این روند، سرمایهگذاری در این دارایی، با اختلاف نسبت به سایر بازارها برتری قابل توجهی دارد. این رمزارز پس از نزدیک شدن به قیمت ۱۰۰هزار دلار، اخیرا با افت ۶.۷درصدی در محدوده ۹۰ تا ۹۲هزاردلار تثبیت شد.
حمایتهای دونالد ترامپ و وعدههای او مبنی بر تبدیل آمریکا به پایتخت جهانی کریپتو، عامل مهمی در این رشد بود.
از سوی دیگر، رویداد هاوینگ و افزایش پذیرش نهادی نیز از دلایل دیگر صعود قابل توجه پادشاه رمزارزها در سال جاری محسوب میشود.
کارشناسان چشمانداز بیتکوین برای سال۲۰۲۵ را امیدوارکننده توصیف کردند. در ایران نیز رمزارزها بهعنوان یک بازار مهم برای سرمایهگذاری تبدیل شده است. محمدرضا فرزین، رئیس کل بانک مرکزی اخیرا خبر داد که تراکنشهای ماهانه رمزارز در کشور به ۳۵همت رسیده و ۱۰میلیون معامله در بیش از ۲۱۸کارگزار ثبت میشود.
کلودیا شینباوم که به عنواننخستین رئیسجمهور زن در مکزیک در اکتبر سال جاری به قدرت رسید، در حال حاضر چالشهای اقتصادی زیادی پیشرو دارد. برای مثال دونالد ترامپ تهدید کرده که تعرفههای سنگینی بر کالاهای مکزیکی وضع خواهد کرد که میتواند آسیبهای جدی به اقتصاد این کشور وارد کند. در حال حاضر بیش از ۸۰درصد صادرات مکزیک به آمریکا میرود و حوالههای پولی از کارگران مکزیکی در آمریکا حدود ۴درصد از تولید ناخالص داخلی را تشکیل میدهند.
بانک مرکزی: یکتا اشرفی، معاون توسعه مدیریت و منابع بانک مرکزی در یازدهمین همایش سالانه بانکداری نوین و نظامهای پرداخت با اشاره به اهمیت هوش مصنوعی در نظام حکمرانی گفت: حکمرانی هوشمند به استفاده از فناوریهای نوین، بهویژه هوش مصنوعی، برای بهبود فرآیندهای تصمیمگیری و مدیریت منابع در سطح دولتی و سازمانی اطلاق میشود. متولیان حکمرانی در این شیوه با بهرهگیری از کلان دادهها و الگوریتمهای پیشرفته، قادر هستند تحلیلهای دقیقی از وضعیت موجود ارائه دهند و براساس این تحلیلها، سیاستها و تصمیمات کارآمدتری اتخاذ کنند.
روز گذشته نرخ شاخصهای ارزی نوسان چشمگیری را تجربه نکرد. این درحالی است که پیشبینی میشد اعلام خبر آتشبس در مرز لبنان سیگنال مثبتی برای بازار ارز تلقی شود و موجب کاهش ارزش اسکناسهای خارجی شود. برخی از تحلیلگران معتقدند که چشم فعالان بازار به ژنو و مذاکرات میان ایران و سه کشور اروپایی در روز جمعه است. این رویداد میتواند تاثیری را که آتشبس ایجاد نکرد، ایجاد کند.
بانک مرکزی: محمد شیریجیان، معاون سیاستگذاری پولی بانک مرکزی در نشست تحلیلی با عنوان «کاربردپذیری ریال دیجیتال و ارتقای شفافیت مالی» که در دومین روز یازدهمین همایش سالانه بانکداری نوین و نظامهای پرداخت برگزار شد، گفت: یکی از کارکردهای پول دیجیتال آن است که به واسطه این ابزار شرایط اقتصادی مدیریت میشود و استفاده از ابزار یاد شده بر سرعت گردش نقدینگی تاثیر دارد. همچنین با توجه به اشرافی که بانک مرکزی روی پول دیجیتال خود دارد، سیاستی که این نهاد اتخاذ میکند، میتواند روی سرعت گردش پول اثرگذار باشد و اثر قویتری روی کنترل قیمتها داشته باشد. او با بیان اینکه تمرکز اطلاعاتی بانک مرکزی روی این ابزار، با هدف بررسی وضعیت عرضه و تقاضای پول به صورت کلی و بخشی در حوزههای مختلف است، تصریح کرد: با استفاده از ابزار یاد شده میتوان مدیریت نقدینگی را به صورت انبساطی یا انقباضی پیادهسازی کرد.
مرکز مبادله ایران: بانک مرکزی از ابتدای سال جاری تا ۷ آذرماه، برای واردات سه گروه کالاهای اساسی و دارو، تجاری و بازرگانی، واردات در مقابل صادرات و همچنین نیازهای خدماتی، مبلغ ۴۶ میلیارد و ۸۴۱ میلیون دلار تامین ارز کرده است. ۳۶میلیارد و ۲۲ میلیون دلار از ارز تامین شده به بخش صنعت تخصیص داده شده است؛ از این حجم، ۲۵ میلیارد و ۷۴۹ میلیون دلار با ارز نیمایی و ۱۰میلیارد و ۲۷۳ میلیون دلار با نرخ توافقی تامین شده است. واردات کالاهای اساسی و دارو نیز ۹ میلیارد و ۸۳۸ میلیون دلار ارز را به خود اختصاص داده است؛ ۷ میلیارد و ۷۸۴ میلیون دلار از این گروه به کالاهای اساسی و کشاورزی شامل گندم، دانههای روغنی و نهادههای دامی و ۲ میلیارد و ۵۴ میلیون دلار دیگر نیز به دارو، مواد اولیه دارو و تجهیزات پزشکی تخصیص داده شد. این گزارش حاکی است، ۹۸۱ میلیون دلار نیز به تقاضای خدماتی تخصیص داده شده است.
بررسیهای مرکز پژوهشهای اتاق ایران حاکی از آن است که نظام بانکی ایران با چالشهای جدی مانند ناترازی، کاهش نسبت کفایت سرمایه و وابستگی دولت به منابع بانکی مواجه است. سهم بخش تولید از تسهیلات بانکی پایین است و سیاستهای پولی نظیر افزایش نرخ ذخیره قانونی و کنترل ترازنامه هزینه تامین مالی تولید را افزایش داده و ذخایر ارزی بانک مرکزی نیز بهدلیل کنترل نرخ ارز کاهش یافته است. در چنین شرایطی انجام اصلاحات ساختاری، کاهش سلطه مالی دولت و بهبود سیستم اعتبارسنجی برای پایداری اقتصادی ضروری است.
روز گذشته روند نرخ شاخصهای ارزی در معاملات غیررسمی بازار ارز تهران افزایشی بود. قیمت دلار پس از دو روز معاملاتی مجددا به مرز ۷۰ هزار تومان نزدیک شد. به عقیده تحلیلگران ارزی مهمترین عاملی که درحال حاضر میتواند موجب تغییر فاز بازار و آغاز روند کاهشی شود، برقراری صلح در مرز لبنان است.
مرکز مبادله ایران: در هفتادویکمین جلسه حراج شمش طلا که روز سهشنبه ۶آذرماه۱۴۰۳ در مرکز مبادله ایران برگزار شد، از مجموع ۱۰۲کیلوگرم شمش طلای استاندارد عرضهشده در حراجهای عمده و خرد تالار معاملات طلای این مرکز، تمامی شمشها، با میانگین قیمت ۵میلیارد و ۹۲۱میلیون تومان به ازای هر شمش طلای استاندارد معامله شد.
دنیایاقتصاد: اظهارنظر و گزارش دیوان محاسبات کشور در خصوص لایحه بودجه پیشنهادی سال۱۴۰۴ شرکتهای دولتی، بانکها و موسسات انتفاعی وابسته به دولت در موعد مقرر در راستای مفاد تبصره پنج ماده۱۸۲آییننامه داخلی مجلس شورای اسلامی ارائه شد.
رئیسجمهور منتخب مردم آمریکا، در رسانه خودش(Truth Social) اعلام کرد که در نخستین روز کاری خود، بر کالاهای وارداتی از کانادا و مکزیک تعرفه وضع خواهد کرد و تعرفه وضع شده بر همه کالاهای چینی را ۱۰ درصد افزایش خواهد داد. با انتشار اظهارات ترامپ، ضمن رشد شاخص دلار آمریکا، ارزش سهام بسیاری از بازارهای جهان کاهش یافت.
در این کوتاه نوشتار در راستای پاسخ به این پرسش بر خواهم آمد که آیا گروه بریکس که در راستای آرمان کاهش هژمونی ایالاتمتحده پا به عرصه نقشآفرینی در عرصه بینالملل گذاشته است به عنوان یک کنشگر میتواند امر دلارزدایی را در اقتصاد سیاسی بینالملل به عنوان یک امر جاری و ممکن به عرصه عمل بیاورد؟
در نخستین روز از همایش سالانه بانکداری نوین چه گذشت؟
دنیای اقتصاد: نخستین روز از یازدهمین همایش سالانه بانکداری نوین و نظامهای پرداخت در سالن همایشهای برج میلاد مورخ ۵ آذرماه، برگزار شد. در این همایش پژوهشکده پولی بانکی چهار نشست تحلیلی «چالشهای فناوران مالی در ارتباط با تنظیمگران و بازیگران سنتی زیستبوم بانکداری»، «زیستبوم پرداختهای اعتباری و خدمات اعتباردهی»، «امنیت سایبری و ارتقای تابآوری در خدمات بانکی و پرداخت» و «توثیق الکترونیکی داراییها» را برگزار و با دعوت از صاحبنظران هر حوزه خواستار گفتوگو و تجزیهوتحلیل آنها حول محور موضوعات مذکور شد.
دنیای اقتصاد: سی و نهمین حراج سکه طلای مرکز مبادله ایران با تخصیص ۳۰۷۴ قطعه ربعسکه ضرب ۱۴۰۳ با میانگین قیمت ۱۶ میلیون و ۹۹ هزار تومان انجام شد. بهطور کلی در این مرحله از حراج ۶۲۷۳ قطعه انواع سکه طلا تخصیص پیدا کرد. به گزارش مدیریت ارتباطات مرکز مبادله ایران، سی و نهمین حراج سکه طلا روز دوشنبه پنجم آذرماه ۱۴۰۳ برگزار شد و از مجموع ۵۷۲۹ قطعه تمام سکه ثبت سفارش شده، ۲۲۴۴ قطعه با میانگین قیمت ۵۰ میلیون و ۳۰۵ هزار تومان به متقاضیان تخصیص داده شد. همچنین، از مجموع ۲۲۹۱ قطعه نیمسکه ثبت سفارش شده، ۹۵۵ قطعه با میانگین قیمت ۲۵ میلیون و ۷۴۱ هزار تومان به متقاضیان تخصیص داده شد.
ایسنا: براساس نظرسنجی منتشر شده، اقتصاددانان تخمین زدند که نرخ رشد تولید ناخالص داخلی ترکیه در سه ماهه سوم سال ۲۰۲۴ به ۲.۶۴ درصد سالانه خواهد رسید. موسسه آمار ترکیه قرار است روز جمعه، ۲۹ نوامبر، دادههای تولید ناخالص داخلی سه ماهه سوم را اعلام کند. برآوردهای ۹ اقتصاددان برای رشد تولید ناخالص داخلی سه ماهه سوم بین ۲.۴ تا ۳.۱ درصد بود. متوسط پیشبینی رشد برای کل سال ۲۰۲۴ به میزان ۲.۹۸ درصد اعلام شد که کمترین برآورد ۲.۷درصد و بالاترین آن ۳.۲ درصد بود. در همین حال، میانگین پیشبینی رشد تولید ناخالص داخلی از سوی هشت اقتصاددان برای سال ۲۰۲۵ به سه درصد رسید. بیزینس گزارش کرد، اقتصاد ترکیه در سه ماهه سوم سال ۲۰۲۳ به میزان ۵.۹ درصد و در سه ماهه دوم ۲۰۲۴ به میزان ۲.۵ درصد رشد کرد.
خاویـــر میلـــی، رئیسجمهور لیبرتارین آرژانتین در تلاش است تا با اصلاحات گسترده، اقتصاد بحرانزده آرژانتین را به مسیر ثبات و رشد بازگرداند. او که بهدلیل دفاع از آزادی اقتصادی و انتقاد از نقش گسترده دولت شناخته میشود، سال گذشته در انتخابات ریاستجمهوری با شعارهایی نظیر کاهش دخالت دولت و حذف بانک مرکزی به پیروزی رسید. در شرایطی که آرژانتین با تورم بالا، کسری بودجه عظیم و بحران بدهی دستوپنجه نرم میکرد، میلی دست به سیاستهای رادیکالی در زمینه اصلاحات اقتصادی زد.
پس از انتصاب بسنت در وزارت خزانهداری، دلار آمریکا افت کرد
طلای جهانی پس از رشد بیش از ۵ درصدی در هفته گذشته، در جلسه معاملاتی روز گذشته با انتشار خبر توافق منطقهای با فروش چشمگیر روبهرو شد و به زیر سطح ۲هزار و ۷۰۰ دلار رسید. همچنین با انتشار خبر انتخاب اسکات بسنت به سمت وزارتخزانهداری ایالاتمتحده، چشمانداز سرمایهگذاران از اجرایی شدن سیاستهای اقتصادی ترامپ کاهش یافت و ارزش دلار آمریکا در برابر سایر ارزها با افت روبهرو شد.
پس از نوسانات کاهشی بازار ارز در روز یکشنبه، قیمت شاخصهای این بازار در روز دوشنبه اصلاح شد. پس از انتشار خبر از سرگیری مذاکرات هستهای با دولتهای اروپایی از جمعه پیشرو، دست فروشندگان در معاملات ارزی بالا رفت، اما بخشی از افت قیمت نسبتا شدید روز یکشنبه در بازار دیروز جبران شد. تحلیلگران معتقدند که نرخ دلار با حمایت کانال ۶۸هزارتومانی مواجه شده و جهت تداوم روند کاهشی، بازار نیازمند اخبار مثبت بیشتر است.
دیوان محاسبات کشور: دیوان محاسبات کشور همزمان با بررسی بودجه سال آتی شرکتهای دولتی، جلسه هیات عالی نظارت بر صندوق توسعه ملی را نیز میزبانی کرد. در این جلسه که با حضور رئیس کل دیوان محاسبات، رئیس سازمان بازرسی کل کشور و رئیس سازمان حسابرسی برگزار شد، گزارش نظارتی ۶ماهه دوم سال۱۴۰۲ صندوق توسعه ملی، مورد بررسی قرار گرفت که بر اساس آن، عملکرد مالی صندوق در این سال دارای انحرافاتی نظیر انجام سرمایهگذاریهای داخلی، تملک سهام بانک سینا، تفکیک وظایف هیات عامل و معاونان مدیر عامل صندوق خارج از مفاد اساسنامه و بدون مجوز هیات امنای صندوق است. همچنین طی روزهای آتی بودجه تفصیلی صندوق و عملکرد مالی منابع و مصارف سال۱۴۰۲ و ۶ماه دوم سال۱۴۰۳ با جزئیات کامل دارای اقلام اطلاعاتی مرتبط با هزینهها، سرمایهگذاریها، درآمدها، داراییهای سرمایهای تملک یا خریداریشده، مطالبات و دیون قطعیشده از اشخاص حقیقی و حقوقی و دولت، تسهیلات ارائهشده به کلیه بخشهای عمومی و خصوصی با حضور اعضای هیات عامل صندوق و نمایندگان مجلس و ناظر صندوق توسعه ملی در دیوان محاسبات مورد رسیدگی کامل و ارزیابی عملکرد قرار میگیرد.
شادا: توافقنامه کشورمان با دبیرخانه گروه منطقهای مبارزه با پولشویی اوراسیا برای اخذ مشاورههای فنی و حقوقی در تکمیل برنامه اقدام جمهوری اسلامی ایران با FATF امضا شد. به گزارش روابطعمومی مرکز اطلاعات مالی، در نشست مشترک بین هیات اعزامی جمهوری اسلامی ایران به ریاست هادی خانی، دبیر شورایعالی پیشگیری و مقابله با جرائم پولشویی و تامین مالی تروریسم کشور و دبیرخانه گروه منطقهای اوراسیا در حاشیه چهل و یکمین اجلاس اصلی این گروه در کشور هندوستان، توافق شد که تیم فنی و حقوقی دبیرخانه گروه منطقهای اوراسیا، در فرآیند تکمیل برنامه اقدام جمهوری اسلامی ایران مشارکت و در چگونگی پاسخ به ابهامات مطرحشده از سوی FATF، مشاوره فنی و حقوقی به جمهوری اسلامی ایران ارائه کند. همچنین در چارچوب این توافق، گروهی از جمهوری اسلامی ایران برای آشنایی با استانداردهای بیشتر گروه ویژه اقدام مالی FATF و آگاهی از نحوه تعامل با این گروه در ارزیابیهای دوجانبه، به محل دبیرخانه این گروه منطقهای اعزام خواهند شد.
ایرنا: وزیر امور اقتصادی و دارایی که برای شرکت در بیستوهشتمین اجلاس جهانی سرمایهگذاری به ریاض سفر کرده است با «عبدالحمید الخلیفه» رئیس صندوق اوپک دیدار و گفتوگو کرد و دو طرف بر گسترش همکاریها تاکید کردند. به گزارش وزارت امور اقتصادی و دارایی، عبدالناصر همتی در این دیدار بر گسترش نقشآفرینی ایران در این صندوق تاکید شد. وزیر اقتصاد کشورمان تاکید کرد: برگزاری ورکشاپ برای معرفی بیشتر صندوق اوپک به شرکتهای ایرانی ضروری است و مشارکت پیمانکاران ایرانی در پروژههای صندوق بسیار موثر و فنی خواهد بود.
بازار: سرپرست اداره تحلیل، طراحی و توسعه فاوای بیمه مرکزی از اتصال بیمه مرکزی به سامانه املاک و اسکان خبر داد. علی اسدی،ـ سرپرست اداره تحلیل، طراحی و توسعه فاوای بیمه مرکزی گفت: در این مرحله در صورت ثبت نشدن اطلاعات متقاضی بیمه، فقط هشدار داده میشود و در مراحل بعدی، صدور بیمهنامه فقط با ثبتنام در این سامانه میسر است. به گفته وی، بر اساس قانون مالیات بر خانههای خالی، خدمات دستگاههای دولتی منوط به ثبت اطلاعات ملکی در سامانه املاک و اسکان است.