یوآن چین در روسیه به بنبست خورد
دادههای گمرک چین نشان میدهد در مدت دو سال، روسیه از نظر حجم تجارت با چین، از آلمان، استرالیا و ویتنام پیشی گرفته است. حجم تجارت در سال ۲۰۲۳، بیش از ۶۰ درصد افزایش یافت و به ۲۴۰ میلیارد دلار رسید. چین از خرید تخفیفدار نفت و سایر کالاهای روسیه سود میبرد و روسیه به نوبه خود، به طیف گستردهای از محصولات مصرف کننده و دارای فناوری پیشرفته دست پیدا میکند. در نتیجه، چین به شریک تجاری اصلی روسیه تبدیل شده است و یوآن، اکنون حدود ۴۰ درصد از پرداختهای صادراتی و وارداتی روسیه و بیش از نیمی از گردش مالی بازار ارز خارجی روسیه را تشکیل میدهد. گستردگی یوآنیزه شدن روسیه با در نظر گرفتن اینکه از حدود صفر در ابتدای سال ۲۰۲۲ و پیش از وقوع جنگ اوکراین، آغاز شد، کاملا چشمگیر بوده است. این امر روسیه را به بزرگترین مشارکتکننده در اقدامات پکن برای افزایش نقش یوآن در پرداختهای بینالمللی تبدیل کرده است.
طبق برآورد بلومبرگ اکونومیکس، سهم تجارت چین به یوآن، در سه ماهه اول سال میلادی جاری، همچنان افزایش یافت و ۲۹ درصد از این افزایش از سال ۲۰۲۱، مربوط به روسیه بود. برآوردها نشان میدهد تجارت روسیه با چین تقریبا بهطور کامل به یوآن است و صادرات مبتنی بر یوآن روسیه، از آنچه به چین میفروشد بیشتر است، یعنی سایر کشورها، پول به روسیه را به یوآن پرداخت میکنند. با این حال، بر اساس محاسبات بلومبرگ مبتنی بر دادههای گمرک چین، رشد سالانه مجموع تجارت بین چین و روسیه در پنج ماه اول سال ۲۰۲۴، به سه درصد در مقایسه با حدود ۴۲.۵درصد در سال گذشته کاهش یافت. برآورد بانک روسیه نشان میدهد سهم تجارت روسیه با ارزهای کشورهای دوست، در مقایسه با سال گذشته، افزایش نیافت. چندین بانک بزرگ چین، قبول یوآن از روسیه را متوقف کردند و این مساله، واردات را به مدت چندین ماه تحت تاثیر قرار داد. شرکتهای روسی به رسانههای محلی گفتند پس از دیدار پوتین با شی جین پینگ، رئیسجمهور چین، در ماه مه، این مشکل با استفاده از بانکهای کوچک منطقهای حل شد، اما مقامات این کشور اعلام کردند که نگرانیها همچنان به قوت خود باقی هستند.
شواهد جایگاه جدید یوآن در اقتصاد روسیه، همه جا عیان است. سهامداران آمریکایی شرکت یاندکس هلند زمانی که کسبوکار روسی خود را فروختند، به جای دلار یا یورو که انتقال آنها از روسیه غیرممکن بود، یوآن دریافت کردند. در جای دیگر، شرکتها هنگام تبدیل وامهای دلاری و یورویی و انتشار اوراق قرضه جدید، به یوآن در کنار روبل روی آوردهاند، در حالی که بانک روسیه، از ارز چین برای فعالیتهای صندوق رفاه ملی استفاده میکند. در ابتدای سال میلادی جاری، یوآن از نظر سپردهگذاری در بانکهای روسیه، از دلار پیشی گرفت و به ارز اصلی پسانداز تبدیل شد. در سال ۲۰۲۳، حجم سپردههای یوآن در روسیه ۲ برابر شد و به ۶۸.۷میلیارد دلار رسید که چندین برابر بیشتر از سایر اقتصادهای برتر یوآن مانند انگلیس و سنگاپور است.