محمدباقر نوبخت، رئیس سابق سازمان برنامه و بودجه درباره ادعای خالی بودن خزانه کشور در زمان پایان دولت دوازدهم گفت: خزانه ‌کل کشور، حساب رسمی دولت است و ورودی روزانه دارد و مبالغی نیز از آن خارج می‌شود. اصولا خزانه نمی‌تواند خالی باشد؛ چون روزانه مبالغی در آن تجمیع می‌شود. نوبخت تاکید کرد: اگر خزانه خالی بود، دولت سیزدهم چطور توانست در ماه‌های اول بدون خلق پایه پولی و ایجاد بدهی حقوق کارمندان را پرداخت کند؟

او درباره نامه‌ محمود واعظی، رئیس دفتر رئیس‌جمهور سابق که به نقل از روحانی نوشته بود «همه موجودی خزانه بر اساس درخواست‌های جنابعالی تخلیه شده است، موجودی وجود ندارد»، گفت: در یک سال گذشته بارها در این باره توضیح داده‌ام و هدف من از تکرار این توضیحات صرفا برای تنویر افکار عمومی است نه جدال‌های بی‌حاصل سیاسی. نامه آقای واعظی چنانکه تصویرش موجود است، درباره «پرداخت مبلغ مورد اشاره نزد خزانه برای تکمیل و بهره‌برداری از پروژه آب‌رسانی به آبیک» است. منظور از «مبلغ مورد اشاره» استفاده از ردیف بودجه مربوط به تکمیل طرح‌های عمرانی نیمه‌تمام تا پایان دولت دوازدهم است.

با شناسایی طرح‌های اولویت‌دار، تخصیص بودجه لازم به آنها صورت گرفت که در چهارماه اول۱۴۰۰ حدود ۶۴هزار میلیارد تومان هزینه شد و اوایل مردادماه موجودی این ردیف به اتمام رسید. نامه دکتر واعظی به تاریخ ۹مرداد۱۴۰۰ است که صراحت دارد حساب خزانه برای طرح‌های عمرانی اولویت‌دار به پایان رسیده است؛ نه کل خزانه. نوبخت در ادامه اظهار کرد: پیش از این اشاره به خزانه خالی، گرا به دشمن و نشانه ضعف تلقی می‌شد؛ اما امروز مسابقه‌ای در جریان است که نشان دهند نتیجه مقاومت مردم و دولت ایران در مقابل فشار حداکثری و تحریم‌های ظالمانه چیزی جز خزانه خالی نبوده است.

رئیس سازمان برنامه و بودجه دولت روحانی درباره کسری بودجه ۴۵۰هزار میلیارد تومانی بودجه۱۴۰۰ گفت: سقف بودجه در ابتدا ۸۴۱هزار میلیارد تومان بود که به ۸۵۴هزارمیلیارد تومان افزایش پیدا کرد که در قالب اصلاح ساختار بودجه به مجلس ارائه کردیم. مجلس یازدهم نه تنها بودجه را تایید کرد، بلکه سقف آن را تا ۱۲۰۰هزار میلیارد تومان افزایش داد که همان زمان هشدار دادیم این میزان افزایش، تبدیل به کسری بودجه خواهد شد. دولت سیزدهم اگر مخالف بود و ارقام آن را غیرواقعی می‌دانست، می‌توانست طی یک لایحه به مجلس آن را اصلاح کند. نوبخت افزود: در بودجه۱۴۰۰ فروش نفت ۲میلیون و ۳۰۰هزار بشکه در روز پیش‌بینی شده بود؛ گرچه تلاش ما کاهش اتکای بودجه به فروش نفت بود، اما این عدد پیام سیاسی مبنی بر بی‌اثر بودن تحریم‌های ظالمانه اقتصادی علیه ایران داشت.

درآمد حاصل از فروش این میزان نفت، ۱۹۹هزار میلیارد تومان بود؛ اما در مجلس یازدهم فروش نفت را به یک‌میلیون و ۵۰۰هزار بشکه کاهش دادند و در مقابل درآمد ۱۹۹هزار میلیارد تومانی را در کمیسیون تلفیق به ۲۳۰هزار میلیارد تومان افزایش دادند. یعنی ۳۱هزار میلیارد تومان وابستگی بودجه به نفت افزایش یافت. ما در لایحه بودجه۱۴۰۰ قیمت دلار را ۱۱هزار و ۵۰۰تومان در نظر گرفته بودیم و مجلس آن را به ۱۷هزار و ۵۰۰تومان افزایش داد. هدف از اعلام این سقف فروش نفت، امید به رفع تحریم و تلاش برای بازپس‌گیری سهم ایران در صادرات نفت بود؛ اما نمایندگان مجلس یازدهم آن را غیرواقع‌بینانه دانستند و حالا مدعی‌اند که در دولت سیزدهم فروش نفت افزایش یافته است. دولت کسری بودجه۱۴۰۰ را از مجلس مطالبه کند.

رئیس سابق سازمان برنامه و بودجه اضافه کرد: این بسیار عجیب است که مدعیان مقاومت حداکثری علیه فشارهای اقتصادی، امروز در تحلیل شاخص‌های اقتصادی هیچ اشاره‌ای به موانع تحریمی و شرایط خاص کشور در آن دوره نمی‌کنند. درحالی‌که اداره کشور در آن شرایط بسیار سخت و البته با دستاوردهای بسیاری همراه بود. در سال۹۹ که اوج فشارهای اقتصادی ناشی از تحریم و پاندمی کرونا بود، عملکرد بودجه نسبت به سال۹۸ حدود ۳۷درصد افزایش پیدا کرد. در سال‌های گذشته معمولا حدود ۶۰درصد بودجه‌های عمرانی تخصیص داده می‌شد تا هزینه‌های جاری را پوشش دهند؛ اما در سال۹۹ کل بودجه عمرانی از ۸۸هزار میلیارد تومان به ۹۲هزار میلیارد تومان افزایش پیدا کرد که نشان می‌دهد در اوج فشارها، دولت تدبیر و امید از توسعه کشور و تکمیل پروژه‌های عمرانی عقب‌نشینی نکرد، چنانکه هزینه‎های جاری دولت در سال۹۹ حدود ۳۳درصد رشد کرد؛ اما هزینه‌های عمرانی رشد ۶۶درصدی داشت.

نوبخت درباره ادعای بدهی ۵۳۵هزار میلیارد تومانی دولت روحانی برای رئیسی نیز توضیح داد: در بودجه۱۴۰۰ هیچ‌گونه استقراضی از بانک مرکزی پیش‌بینی نشده بود و قرار بود منابع مورد نیاز از محل انتشار اوراق مالی و استفاده از ظرفیت بازار سرمایه تامین شود؛ چراکه هدف ما جلوگیری از پولی کردن کسری بودجه برای آثار تورمی آن بود. حتی رهبر معظم انقلاب نیز تاکید کرده بودند که بهترین راهکار تامین کسری بودجه، فروش اوراق و سهام شرکت‌های دولتی است. آنها که می‌گویند دولت دوازدهم برای دولت‌ سیزدهم بدهی ایجاد کرده، به این پرسش هم پاسخ دهند که چه میزان درآمد و سرمایه‌گذاری برای دولت‌های آینده از محل همین اوراق ایجاد شده است؟ تکمیل پنج راه‌آهن بزرگ کشور شامل راه‌آهن همدان، کرمانشاه، ارومیه، گیلان و تبریز از محل همین اوراق انجام شده بود.

اوراق بدهی نیست، سرمایه‌‌گذاری برای کشور است. ما پول فروش اوراق را تبدیل به سرمایه کردیم که این پول به راه‌آهن، آزادراه و... تبدیل شد. در شرایط تحریم و با فروش اوراق، بزرگ‌ترین تونل کشور در آزادراه تهران-شمال به مرحله نهایی رسید. ارزش دارایی‌های ایجادشده تا سال۱۳۹۹ بالغ بر ۱۱۲۶هزار میلیارد تومان بود؛ ۵۳۵هزار میلیارد تومان باید بازپرداخت شود؛ اما میزان دارایی‌های باقی‌مانده ۵۹۱هزار میلیارد تومان است که از بدهی‌های باقی‌مانده بیشتر است. نوبخت اظهار کرد: مطلوب ما این بود که با همان دستاوردهای دولت یازدهم مانند تک‌رقمی کردن تورم، رشد اقتصادی دو رقمی و ثبات نرخ ارز که نتیجه برجام بود، دولت را تقدیم می‌کردیم؛ اما می‌بینید که چگونه پشت دولت درگیر جنگ گسترده اقتصادی را خالی کردند و امروز در تفسیر شاخص‌های اقتصادی هیچ اشاره‌ای به وجود تحریم نمی‌کنند.

اخبار مرتبط