صفر تا صد دریافت چک موردی از بانکها
همچنین، افراد دارای شرایط زیر نمیتوانند چک موردی از بانکها دریافت کنند: اشخاص ورشکسته، افرادی که بهدلیل نداشتن تمکن مالی قادر به پرداخت بدهی و دیون خود نباشند، وکیل/ نماینده صادرکننده (امضاءکننده) چک برگشتی رفع سوءاثر نشده از طرف اشخاص صاحب حساب وفق شرایط مقرر در قانون، اشخاص دارای چک برگشتی رفع سوءاثرنشده اعم از موردی و عادی، اشخاصی که بنا به رای قطعی مراجع قضایی حسب مفاد قوانین مربوط از جمله موارد مقرر در قانون، به محرومیت از داشتن دسته چک و چک موردی محکوم شدهاند؛ اشخاصی که حساب جاری آنها به دلایل قانونی یا حسب تصمیم مرجع قضایی مسدود شده و برداشت از آن ممنوع است؛ به استثنای مواردی که صرفا بخشی از موجودی حساب جاری مشتری مسدود شده و برداشت مابقی موجودی حساب جاری وی امکانپذیر است؛ اشخاص ورشکسته، ناتوان از پرداخت محکومبه (افرادی که به دلیل نداشتن تمکن مالی قادر به پرداخت بدهی و دیون خود نباشند) یا دارای چک برگشتی رفع سوءاثر نشده که مطابق حکم مقرر در تبصره٢ ذیل ماده۲۱ مکرر قانون، به وکالت با نمایندگی از طرف صاحب حساب اعم از شخص حقیقی یا حقوقی اقدام میکنند.
از سوی دیگر، اعطای چک موردی به مشتری تا قبل از تعیین تکلیف چکهای موردی قبلی اعطایی به وی در سامانه صیاد یا ارائه آنها به بانک، ممنوع است و در صورت پرداخت نکردن وجه چک موردی بهدلیل نداشتن موجودی کافی یا تحقق هر یک از علل مقرر در قانون برای برگشت چک، صاحب حساب و وکیل یا نماینده امضاکننده چک از طرف وی تا زمان پرداخت دین ناشی از چک مزبور، مشمول محرومیتهای مندرج در ماده (٥) مکرر الحاقی به قانون و نیز محرومیت از دریافت دستهچک، صدور چک جدید و استفاده مجدد از چک موردی میشود.
در این زمینه، دارنده چک موردی میتواند آخرین وضعیت صادرکننده چک موردی شامل سابقه چک برگشتی در سه سال اخیر و میزان تعهدات چکهای تسویهنشده را از طریق سامانه صیاد استعلام کند. البته، تسویه چک موردی منوط به ثبت مشخصات آن و نیز ثبت عملیات تسویه آن در سامانه صیاد است. علاوه بر این، هر مشتری حداکثر میتواند در هر تقاضا دو فقره و در مجموع سالانه معادل پنج فقره چک موردی از بانک دریافت کند.
سایر مقررات اعطای چک موردی بیانگر ممنوعیت اعطای چک موردی به حساب جاری مشترک، ممنوعیت استفاده از چک موردی بهعنوان ضمانت و غیرقابل انتقال بودن این چک به غیر است. لازم به ذکر است که سقف مبلغ کلی مجاز سالاانه برای صدور چک موردی براساس شیوهنامه موضوع ماده (۷) دستورالعمل اجرایی ماده (۶) اصلاحی قانون است. البته براساس اصلاحیه بانک مرکزی اشخاص حقوقی نیز میتوانند چک موردی از بانکها دریافت کنند که شرایط آن به این شرح است: ۱- ارائه صورتهای مالی حسابرسیشده سالیان؛ ۲- ارائه اظهارنامه مالیاتی ثبتشده نزد مرجع مالیاتی و ۳-نداشتن بدهی غیرجاری مطابق آییننامه وصول مطالبات غیرجاری موسسات اعتباری مصوب شورای پول و اعتبار.