ذخایر استراتژیک ایالات‌متحده در کمترین میزان از ۱۹۸۳ قرار دارد
نفت ۷۰ دلاری؛ چالش جدید کاخ‌سفید
نگرانی بابت افزایش نرخ بهره و کاهش رشد اقتصادی، بازیگران بازار را محتاط کردهاست. ناگفته نماند انتشار گزارش موسسه نفت آمریکا مبنی‌بر کاهش ذخایر استراتژیک و پیشبینی آژانس بین‌المللی انرژی به سوخت‌‌‌‌‌‌رسان‌‌‌‌‌‌های صعود بهای نفت تبدیل شدند. دولت مستقر در کاخ‌سفید با چالش‌های زیادی برای ذخایر استراتژیک مواجه شده‌است زیرا از زمان حمله روسیه به اوکراین با عرضه این ذخایر سعی در کنترل قیمت‌ها داشت.
انتقادها به کاخ‌سفید تا آنجا پیش رفته که دو نماینده کنگره در نامه‌‌‌‌‌‌ای نسبت به احتمال تخریب چاه‌‌‌‌‌‌های نمکی حاوی ذخایر هشدار دادند که مقامات کاخ‌سفید آن را رد کردند. به گفته هماهنگکننده ویژه رئیسجمهور در زیرساخت‌های انرژی، برنامه دولت بایدن برای پر‌کردن دوباره ذخایر نفت بشکه‌‌‌‌‌‌ای 70دلار است، زیرا آمریکا ذخایر خود را با میانگین بشکه‌‌‌‌‌‌ای 90 دلار فروخته است و اگر بتواند با بشکه‌‌‌‌‌‌ای 70 دلار کمبود ذخایر را جبران کند «عملا معامله خوبی برای مردم آمریکا است.» اما سوال اینجاست که باتوجه به کاهش تولید اوپک‌‌‌‌‌‌پلاس و پیشبینی جهش تقاضای چین در نیمه دوم سال2023، نفت بشکه‌‌‌‌‌‌ای 70 دلار قیمتی منطقی است؟
از بازار چه خبر؟
قیمت نفت‌خام که از اول هفته روند نزولی به خود گرفته‌‌‌‌‌‌بود، پس از خبر کاهش ذخایر استراتژیک آمریکا و همچنین صعود تقاضای نفت‌خام در ادامه سال‌میلادی، افزایش یافت. روز گذشته هر بشکه نفت‌برنت 80دلار و 56 سنت و هر بشکه نفت‌خام آمریکا 77 دلار و 8سنت معامله شد. براساس اطلاعات موسسه نفت آمریکا در هفته منتهی به 21 آوریل (روز جمعه گذشته) ذخایر استراتژیک ایالات‌متحده حدود 1/ 6میلیون بشکه کاهش یافته، همچنین ذخایر بنزین 9/ 1میلیون بشکه افت داشته است. ذخایر نفت‌خام آمریکا به‌‌‌‌‌‌سبب افزایش فعالیت پالایشگاه کاهش قابل‌‌‌‌‌‌توجهی را تجربه کرد.
به اعتقاد استفان شورک تحلیلگر نفت، پالایشگاه‌ها «نفت خود را برای پاسخ به افزایش تقاضای مسافرت‌‌‌‌‌‌های تابستانی می‌‌‌‌‌‌سوزانند.» قیمت نفت فعلا در محدوده‌‌‌‌‌‌ای است که پیش از اعلام خبر کاهش تولید روزانه 16/ 1میلیون بشکه‌‌‌‌‌‌ای اوپک‌‌‌‌‌‌پلاس، قرار داشت. البته نگرانی‌ها بابت افزایش نرخ بهره در این افت قیمت تاثیر قابل‌‌‌‌‌‌توجهی دارد. انتظار می‌رود فدرال‌رزرو آمریکا، بانک‌مرکزی انگلستان و بانک‌مرکزی اروپا پس از نشست دو روزه دوم و سوم‌مه (ماه آینده میلادی) نرخ بهره بین‌بانکی را افزایش دهند. اقدامی که به عقیده سرمایه‌‌‌‌‌‌گذاران باعث کاهش رشد اقتصادی و افت تقاضا در آمریکای‌شمالی و اروپا می‌شود.
بزرگ‌ترین ذخایر جهان در خطر؟
دولت بایدن سال‌گذشته 180میلیون بشکه از ذخایر استراتژیک آمریکا را با هدف کنترل قیمت نفت آزاد کرد؛ اقدامی که انتقادات زیادی را روانه کاخ‌سفید کرد. مخالفان جمهوری‌خواه بایدن می‌گویند؛ این برداشت از ذخایر استراتژیک غارهای ظرفی و حساس نمک که به‌عنوان انبار ذخایر از آنها استفاده می‌کنند را در معرض نابودی قرار داده‌‌‌‌‌‌است. گزاره‌‌‌‌‌‌ای که مقامات کاخ‌سفید در نامه‌‌‌‌‌‌ای که رویترز مشاهده کردهاست، آن را رد می‌کنند. عمده برداشت‌‌‌‌‌‌ها از ذخایر مکزیک و لوییزیانا بوده‌‌‌‌‌‌است.
به‌گزارش رویترز براساس آمارها، برداشت سال‌گذشته از این ذخایر باعث شد بزرگ‌ترین ذخیره نفت جهان به کمترین میزان از سال1983 برسد. همچنین برخی از نمایندگان جمهوری‌خواه نسبت به آسیب‌دیدن چاه‌‌‌‌‌‌های نمک حاوی ذخایر استراتژیک هشدار داده‌اند. عملیات برداشت از ذخایر نفت، با تزریق آب به چاه‌‌‌‌‌‌های نمک و برداشت نفت از سوی دیگر انجام می‌شود و این دو نماینده معتقدند تزریق آب می‌تواند دیواره این چاه‌‌‌‌‌‌های نمکی را تاحدی درخود حل خود؛ امری که باعث آسیب‌‌‌‌‌‌دیدگی چاه‌‌‌‌‌‌های حاوی ذخایر نفتی می‌شود. سناتور جان باراسو و نماینده کت مک‌‌‌‌‌‌موریس راجرز در نامه‌‌‌‌‌‌ای که در نوامبر برای جنیفر گرانهولم وزیر انرژی آمریکا نوشتند، «تخلیه سریع ذخایر استراتژیک باعث آسیب‌دیدن خط لوله و چاه‌‌‌‌‌‌های ذخایر استراتژیک می‌شود.
ماموریت ذخایر استراتژیک، امنیت انرژی کشور در زمان قطع انرژی است و این آسیب‌‌‌‌‌‌دیدگی باعث می‌شود ذخایر استراتژیک توانایی تامین امنیت انرژی در زمان‌‌‌‌‌‌های بحران را نداشته‌‌‌‌‌‌باشد.» اما به گفته کتلین هوگان، یکی از مسوولان بخش زیرساخت وزارت انرژی آمریکا، در نامه به یکی از نمایندگان کنگره این ادعا را بی‌‌‌‌‌‌اساس دانسته است: «فروش اضطراری که در سال2022 صورت‌گرفت به خطوط لوله و چاه‌‌‌‌‌‌های نفت ذخایر استراتژیک آسیبی وارد نکرده‌‌‌‌‌‌است.» او در این نامه تاکید کردهاست که «دانشمندان ارشد زمین‌شناسی کشور در آزمایشگاه ملی ساندیا(DOE) به نظارت دقیق یکپارچگی غار ادامه می‌دهند و در صورت وقوع اختلال در عرضه ذخایر استراتژیک از نظر عملیاتی آماده پاسخگویی هستند.»
چالش‌های نفتی دولت آمریکا
یکی از مقامات در دیپلماسی انرژی گفته که دولت آمریکا در سه‌‌‌‌‌‌ماه سوم سال2023، ذخایر استراتژیک را پر خواهد کرد. اموس هوخشتاین هماهنگکننده ویژه رئیسجمهور در امور زیرساخت انرژی هم معتقد است «در اوایل فصل پاییز درصورتی‌که قیمت‌ها مناسب باشند، به‌طور 100درصد متعهد به پر‌کردن ذخایر استراتژیک است.» به گزارش بلومبرگ، اما هوخشتاین معتقد است پر‌کردن ذخایر استراتژیک به معیارهای زیادی بستگی دارد؛ از جمله تعمیر زیرساخت‌های اساسی درحالی که نیمی از این ذخایر خالی هستند و توانایی دولت بایدن در فروش 26میلیون بشکه نفت از این ذخایر که کنگره تصویب کردهاست. به گفته او «ما نمی‌توانیم همزمان با اینکه عرضه و خرید انجام می‌دهیم، خرید دیگری هم داشته باشیم.» هدف کاخ‌سفید برای پر‌کردن ذخایر، نفت‌خام 70 دلار است، این درحالی است که روز گذشته هر بشکه نفت وست‌تگزاس 78دلار قیمت خورد.
به گفته هوخشتاین آمریکا نفت‌خام را در میانگین بشکه‌‌‌‌‌‌ای 90 دلار فروخته است و «اگر بتوانیم با خرید بشکه‌‌‌‌‌‌ای 70 دلار کمبود ذخایر را جبران کنیم، هم ذخایر استراتژیک به‌خوبی مدیریت می‌شود و هم برای مردم آمریکا معامله خوبی است.» این درحالی است که پس از جنگ روسیه و اوکراین، آمریکا بارها سعی کردهاست با برداشت و عرضه از ذخایر استراتژیک، بهای نفت‌خام را کنترل کند. دقیقا موقعیتی که به عقیده هوخشتاین باعث‌شده «اهداف رئیسجمهور بایدن در گسترش انرژی‌‌‌‌‌‌های پاک با نیازهای کنونی از جمله توسعه زیرساخت‌های انرژی برای تولید و توزیع باهدف پاسخگویی به تقاضای اروپا، تضاد پیدا کند و عملا نوعی تضاد منافع ایجاد شود.» به گفته او «ما درحالی مجبور به ایجاد زیرساخت‌های بیشتر انرژی فسیلی هستیم که درمیان راه انتقال زیرساخت‌های صنعتی به انرژی پاک قرار داریم. در چنین موقعیتی، در کوتاه‌مدت و میان‌مدت، چه نوع زیرساخت‌‌‌‌‌‌هایی باید تعریف شود که در آینده‌‌‌‌‌‌ای نزدیک در مسیر هدر رفت دارایی‌ها قرار نگیرد؟»
به اعتقاد هماهنگکننده ویژه رئیسجمهور آمریکا در امور زیرساخت انرژی، هدف از اعمال سقف قیمتی 60 دلاری در هر بشکه برای نفت‌خام روسیه، تلاش برای محدود کردن منابع درآمدی روسیه در ادامه جنگ اوکراین است. هوخشتاین در تلویزیون بلومبرگ گفت: ما شاهد انتقال خط عرضه روسیه از غرب به شرق هستیم و از نظر ما مشکلی ندارد. بله، چین و هند مقدار زیادی از نفت‌خام روسیه را می‌‌‌‌‌‌خرند اما با تخفیف‌های بسیار قابل‌‌‌‌‌‌توجه.» هوخشتاین اعتقاد دارد مرز سقف 60دلار قابل‌مذاکره است «اما قیمت کنونی بسیار مناسب است زیرا خط باریکی بین تسهیلات فروش و اطمینان از تخفیف‌های اجباری قابل‌‌‌‌‌‌توجه وجود دارد.» او از ارائه بهای موردنظر خودداری کرد و گفت قیمت کنونی برای محدودیت منابع نفتی روسیه مناسب است.
