اقتصاد وقتی در کارآمدترین حالت خود کار میکند که از شایستگیهای شهروندان به نحو بهینه بهرهبرداری شود. اما به دنبال سالها سیاستگذاری نامناسب در برخی کشورها، بهویژه در حوزه مسکن، روندی نامطلوب شکل گرفته و «ارثسالاری» جایگزین شایستهسالاری شده است.
روز گذشته دلار آزاد روند افزایشی تازهای از خود به نمایش گذاشت و بار دیگر جهت عبور از کانال ۷۰ هزار تومانی تلاش کرد. بررسیهای بهعمل آمده از هسته مرکزی بازار ارز تهران گویای آن است که برخلاف روز یکشنبه، عمده فعالان بازار دیروز را خریداران تشکیل میدادند. به عقیده برخی از تحلیلگران، درگیریهای جدید صورت گرفته در سوریه مهمترین ریسک سیاسی روزهای اخیر بازار ارز محسوب میشود.
دنیایاقتصاد: وزیر اقتصاد در یک گفتوگوی تلویزیونی به بررسی الزامات تحقق رشد اقتصادی ۸درصدی پرداخت. همتی از اهمیت جذب سرمایهگذاری خارجی و افزایش بهرهوری برای افزایش رشد اقتصادی گفت. او در سخنان خود تاکید کرد که برای تحقق رشد ۸درصدی ۱۳۰میلیارد دلار یا ۸هزار همت سرمایه لازم است؛ درحالیکه ظرفیت سیستم بانکی و بازار سرمایه حدود ۳هزار همت است. به گفته وزیر اقتصاد، در حال حاضر کمتر از ۰.۳درصد از کل تامین مالی کشور توسط سرمایهگذاری خارجی انجام میشود.
دنیایاقتصاد: مرکز پژوهشهای مجلس با توجه به سوءبرداشتهای صورتگرفته از گزارش «وضعیت تسهیلات و تعهدات اشخاص مرتبط با شبکه بانکی در سال۱۴۰۱» توضیحاتی را ارائه کرد.
بانک مرکزی: بانک مرکزی از اول فروردین ماه تا ۱۲آذرماه امسال، ۴۷میلیارد و ۷۴۸میلیون دلار ارز برای واردات کالاهای اساسی، دارو، کالاهای تجاری و بازرگانی، واردات در مقابل صادرات و خدمات تامین کرده است.در این مدت برای کالاهای اساسی و دارو ۹میلیارد و ۹۲۷میلیون دلار، برای کالاهای تجاری و بازرگانی مبلغ ۲۶میلیارد و ۳۷۴میلیون دلار، برای خدمات ۹۹۶میلیون دلار و برای واردات در مقابل صادرات ۱۰میلیارد و ۴۵۱میلیون دلار تامین ارز صورت گرفته است.
اقتصاد ایالاتمتحده هفته گذشته را چگونه پشت سر گذاشت؟
هفته اول ماه دسامبر، روزهای شلوغی را برای ادارات آمار رقم زده است، زیرا دادههای مهمی منتشر شده و خواهند شد. مخارج مصرفکننده در ایالاتمتحده، تغییر چندانی را حس نکرد. چشمانداز سرمایهگذاران در خصوص ارزش بازار سهام آمریکا افزایش یافت. همچنین شاخص مکدونالد نشان از رشد قیمتها داشت. بهطور کلی میتوان گفت که نااطمینانی بعد از حضور ترامپ، دادههای زیادی را دستخوش تغییر کرده است.
مرکز مبادله ایران: نخستین عرضه تمام سکه بهار آزادی ضرب ۱۴۰۳ روز چهارشنبه ۱۴ آذرماه در مرکز مبادله ایران صورت میگیرد. با تمهیدات بانک مرکزی و در راستای برنامه عرضه مسکوکات طلا با درج تاریخ ضرب سالانه و به دنبال عرضه ربعسکه بهار آزادى به تاریخ درج ۱۴۰۳ و استقبال متقاضیان، عرضه سکه تمام بهار آزادى نیز با تاریخ درج ۱۴۰۳، از روز چهارشنبه مورخ ۱۴ آذرماه در مرکز مبادله ارز و طلاى ایران آغاز میشود. براساس آگهی چهل و سومین حراج سکه طلای مرکز مبادله ایران، متقاضیان میتوانند برای ثبت سفارش خرید تمام سکه طلای بهار آزادی و ربعسکه بهار آزادی ضرب سال ۱۴۰۳ بانک مرکزی از ساعت ۱۲تا ۱۴ روز چهارشنبه از طریق سامانه حراج سکه این مرکز به نشانی market.ice.ir اقدام کنند.
تسنیم: در ماههای اخیر تعداد پلتفرمهای خرید آنلاین طلا رشد زیادی داشته است که اما و اگرهای زیادی پیرامون فعالیتشان وجود دارد. یک مقام بانک مرکزی از جدی شدن ساماندهی این پلتفرمها خبر داد و اعلام کرد: به دادستانی نامه زدیم و مواردی که خلاف باشد به زودی جمعآوری میشود.
مهر: بانکهای بریتانیا ممکن است به دلیل ابهام در دادههای رسمی بازار کار این کشور، مجبور شوند ذخایر بیشتری برای پوشش وامهای معوق اختصاص دهند. وامدهندگان برای پیشبینی میزان نکول وامها، از شاخصهایی مانند نرخ بیکاری، تولید ناخالص داخلی، قیمت مسکن، تورم و نرخ بهره استفاده میکنند. اما خطاهای دفتر آمار ملی انگلیس در جمعآوری دادههای اشتغال، منجر به انتقادات شدید از سوی بانک مرکزی و سیاستمداران شده است.
ایسنا: آمریکا، در سومین دور سرکوب صنعت نیمهرسانای چین در سه سال اخیر، صادرات به ۱۴۰ شرکت از جمله شرکت سازنده تجهیزات تراشهسازی «نورا تکنولوژی» را محدود میکند. اقدامات آمریکا برای مهار پیشرفت صنعت تراشه چین، به شرکتهای تراشهسازی «پایوتِک» و «سای کریر تکنولوژی» هم آسیب میزند، زیرا به دنبال جلوگیری از ارسال تراشههای حافظه پیشرفته و سایر ابزارهای تراشهسازی است.
دیوید رومر و کریستینا رومر، اقتصاددانان سرشناس آمریکایی در یک پژوهش به بررسی اهمیت تعهد سیاستگذاران در رابطه با کنترل تورم در کاهش این متغیر پرداختند. براساس یافتههای این دو اقتصاددان، زمانی که سیاستگذاران تعهد خود را در رابطه با هدف کنترل تورم نشان میدهند، نرخ تورم ۲.۵واحد درصد بیشتر از حالت عدم تعهد سیاستگذار کاهش مییابد.
نرخ دلار آزاد بار دیگر هسته سخت کانال ۷۰ هزار تومانی را تست کرد. در روزهای اخیر قیمت شاخصهای ارزی در راستای روند افزایشی جدید خود به قلههای قیمتی رسیدند. درهمین راستا قیمت دلار آزاد نیز در کانال ۷۰ هزار تومانی پیشروی کرد و به رقم ۷۰ هزار و ۸۰۰ تومان رسید. اما بررسیها حاکی از آن است که دلار مجددا نتوانست از هسته سخت کانال ۷۰ عبور کند و با افت قیمت ۸۰۰ تومانی به مرز کانال پایینتر بازگشت.
در روز حراج بزرگ، ۱۰.۸ میلیارد دلار خرید آنلاین ثبت شد
مصرفکنندگان آمریکایی در روزهای پایانی سال ۲۰۲۴ خریدهای خود را در روز جمعه سیاه افزایش دادند. طبق گزارش تراکنشهای مسترکارت، در این روز، خردهفروشی به استثنای خودرو، ۳.۴ درصد رشد کرد. اقتصاددانان پیشبینی میکنند که رشد مصرف در آستانه کریسمس افزایش داشته باشد. با این حال، برخی هشدار دادند که با وجود سیاستهای اقتصادی ترامپ مبنی بر افزایش تعرفههای تجاری، این میتواند آخرین جمعه سیاه پررونق باشد.
بانک مرکزی: بانک مرکزی در راستای تسهیل و فراهم کردن مقدمات لازم برای برگزاری مراسم حج تمتع ۱۴۰۴ و تسریع در انتقال ارز به طرف سعودی، با امضای تفاهمنامهای با سازمان حج و زیارت نسبت به تامین ارز و صدور دستورپرداخت به مبلغ معادل ۳۳۰میلیون دلار با احتساب نرخ ثابت اقدام کرد. پیرو درخواست سازمان حج و زیارت و مصوبه مورخ ۲۷آبانماه۱۴۰۳ هیات وزیران درخصوص تامین ارز هزینههای برگزاری مراسم حج تمتع سال۱۴۰۴، بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران در راستای تسهیل و فراهم کردن مقدمات لازم برای برگزاری مراسم حج و تسریع در انتقال ارز به طرف سعودی، با امضای تفاهمنامهای با سازمان حج و زیارت نسبت به تامین ارز و صدور دستورپرداخت به مبلغ معادل ۳۳۰میلیون دلار اقدام کرد. برای همراهی حداکثری با حجاج، این بانک ارز مذکور را با احتساب نرخ ثابت تامین کرده است.
دنیایاقتصاد: ایرانیها میتوانند با کارتهای بانکی خود از خودپردازهای کشور روسیه استفاده کنند. به گزارش بانک مرکزی، اتصال شبکههای پرداخت کارتی شتاب ایران و میر روسیه (میرشتاب) گامی بزرگ در جهت ایجاد همکاری اقتصادی یکپارچه در منطقه است. فاز اول پروژه اتصال شبکههای پرداخت کارتی شتاب ایران و میر روسیه که در انتهای شهریورماه به بهرهبرداری رسید، امکان استفاده از کارتهای بانکی کشور ایران و عضو شبکه شتاب در دستگاههای خودپرداز کشور روسیه را برای گردشگران فراهم کرده است. هماکنون گردشگران ایرانی میتوانند به راحتی با استفاده از موجودی ریالی کارتهای شتابی خود اسکناس روبل از دستگاههای خودپرداز روسیه دریافت کنند. در حال حاضر ارز مسافری به میزان مشخصشده در مقررات ارزی بانک مرکزی از طریق این بستر عرضه میشود و در آینده سایر سرفصلهای ارز خدماتی برای کشور روسیه نیز در این بستر عرضه خواهد شد.
دنیایاقتصاد: دیوان محاسبات کشور اعلام کرد که پیشبینی منابع هدفمندی یارانهها در سال۱۴۰۲ مناسب نبوده است. بررسیهای دیوان محاسبات کشور بهعنوان یک نهاد نظارتی حکایت از عدم پیشبینی مناسب منابع هدفمندی یارانهها در سال ۱۴۰۲ دارد. یکی از دلایل این موضوع به منابع وصولی هدفمندی یارانهها در سال۱۴۰۱ برمیگردد که مبلغ ۴۵۲هزار میلیارد تومان بود. لذا پیشبینی ۶۹۷.۸هزار میلیارد تومان یعنی حتی با ۵۴درصد افزایش نسبت به عملکرد سال۱۴۰۱ مجددا منجر به عدم تحقق ۷۹هزار میلیارد تومانی منابع هدفمندی یارانهها در سال۱۴۰۲شد. عدم واریز ۶۵.۸ هزار میلیارد تومان از منابع وصولی ردیفهای مصوب جدول ۱۴ قانون بودجه به حساب هدفمندی یارانهها نزد خزانه داری کل کشور توسط شرکت های وصول کننده ذیربط از دیگر دلایل این مساله است.دیوان محاسبات کشور ضمن تاکید بر واقعی کردن پیش بینی منابع و مدیریت مصارف هدفمندی یارانهها در بودجه های سنواتی، لزوم توجه هر چه بیشتر به این مساله را یادآور شد.
شرکتهای مدیریت دارایی(AMCs) شرکتهای تخصصی هستند که داراییهای غیرجاری یا داراییهای معیوب (NPA) بانکها را خریداری میکنند، تا به بانکها کمک کنند ترازنامه خود را پاکسازی کرده و بر عملیات اصلی بانکداری تمرکز کنند. اساسنامه شرکتهای مدیریت دارایی عمدتا دولتی یا با حمایت دولت هستند و برای حل مسائل سیستماتیک در بخش بانکی (مانند رفع مشکلات داراییهای معیوب در بحرانهای مالی) ایجاد میشوند و هدفشان حل مشکلات مالی گسترده در بخش بانکی است. به عنوان مثال شرکتهای مدیریت داراییNAMA در ایرلند، Danaharta در مالزی و SAREB در اسپانیا. البته این شرکتها میتوانند خصوصی یا ترکیبی هم باشند مثلRTC درآمریکا.
مرکز مبادله ایران: ۹۶ کیلوگرم شمش طلا به ارزش بیش از نیم همت در حراج شماره ۷۲ مرکز مبادله ایران مورد معامله قرار گرفت. در هفتاد و دومین جلسه حراج شمش طلا که روز یکشنبه ۱۱ آذرماه ۱۴۰۳ در مرکز مبادله ایران برگزار شد، از مجموع ۹۹ کیلوگرم شمش طلای استاندارد عرضهشده در حراجهای عمده و خرد تالار معاملات طلای این مرکز، ۹۶ کیلوگرم آن، با میانگین قیمت ۵ میلیارد و ۹۹۲ میلیون تومان به ازای هر شمش طلای استاندارد معامله شد.
گروه اقتصاد بینالملل: به گزارش سیانان، دونالد ترامپ رئیسجمهور منتخب آمریکا، در اظهاراتی رسمی اعلام کرده است که کشورهای عضو گروه بریکس، متشکل از اقتصادهای نوظهور تحت حمایت چین و روسیه، باید از ایجاد هرگونه ارز جدید خودداری کنند. او تاکید کرده است که در صورت اقدام به این امر، این کشورها با اعمال تعرفههای صددرصدی از سوی دولت آمریکا مواجه خواهند شد.
این روزها همه منتظر یک اتفاق خاص، خبر خوب و گشایشی واقعی در رابطه با فیلترینگ فضای مجازی هستند. هر چه باشد، دولت تغییر وضعیت موجود را از پیش از اعلام نتایج انتخابات وعده داده و وزیر ارتباطات نیز این روزها به تواتر سخن از چالشها و اثرات مخرب فیلترشکنها برای امنیت داده کاربران، اکوسیستم اقتصاد دیجیتال کشور و مهاجرت متخصصان میگوید. گزارشهای تایید نشده درباره طرح «سه مرحلهای» دولت در این زمینه اما حکایت از تمرکز طرح بر رفع فیلتر چند وبسایت اینترنتی کمدردسر نظیر پینترست، دیسکورد، ساندکلاد و... در کوتاهمدت(مراحل اولیه) دارد.
سیتنا: بر اساس آمار جدید روزنامه ساوث چاینا مورنینگ پست، دستیاران خرید مجازی، تجربه مجازی محصولات و سپردن ماموریت به هوش مصنوعی از مهمترین روندهای پیشبینی شده برای هوش مصنوعی در سال ۲۰۲۵ هستند. این روزنامه در گزارشی به بررسی مهمترین ترندهای پیشبینیشده برای هوش مصنوعی در سال ۲۰۲۵ پرداخته است.
مهر: آنتونی آلبانز، نخستوزیر استرالیا اعلام کرد دلیل انتقادات ایلان ماسک درباره ممنوعیت شبکههای اجتماعی برای کودکان زیر ۱۶ سال آن است که این پلتفرم تحت فشار قرار میگیرد. به نقل از رویترز، از سوی دیگر این بیانات نشان داد او آماده مذاکره با میلیاردر آمریکایی درباره قانون وضع شده است.
ایسنا: مدیر شرکت مخابرات استان تهران گفت: با بررسی سایر کشورها ما ظرفیت اتصال هزار تار در روز را طی ۱۶ ماه در ۱۰۷ مرکز مخابرات برنامهریزی کردهایم که در آینده انجام شود و لازم است در این حوزه همه همکاری کنند. علی ملکجعفریان، مدیر شرکت مخابرات استان تهران در همایش رونمایی از طرح هزار تار (توسعه فیبرنوری) اظهار کرد: «با توجه به رویکرد مدیرعامل جدید که توجه به اتصال است و ظرفیتهای موجود اتصال خود را مبتنی بر فیبرنوری دنبال میکنیم. با بررسی سایر کشورها ظرفیت اتصال هزار تار در روز را طی ۱۶ماه در ۱۰۷ مرکز مخابرات برنامهریزی کردهایم که در آینده انجام شود و در این حوزه همه باید همکاری کنند.» ملکجعفریان گفت: «مسوولیت کنترل برنامهها برعهده حوزه برنامهریز است و نخستین همایش ماهانه هفته آخر دی ماه خواهد بود. نکته قابل توجه این است که فیبر نوری کیفیت و در کنارش وابستگی ایجاد میکند و در صورت اتصال نوعی ضدتبلیغ برای مخابرات خواهد بود. همچنین به ارسالکنندگان تصاویر از فیبرکشی و نصبهای غیراستاندارد از محل پاداشی ارائه میشود.»
سیتنا: چت جیپیتی یک هوش مصنوعی مولد - GAI است که قادر به تولید محتوای به ظاهر اورجینال بر اساس درخواستهای انسان است و اکنون دو سال از راهاندازی قابلیت چت جیپیتی - ChatGPT میگذرد. به نقل از یورونیوز، چت جیپیتی در حالی که باعث افزایش رقابت در حوزه هوش مصنوعی مولد شده است، اما پیشرفتی آهستهتر از حد انتظارات داشت و کارشناسان در مورد احتمال وقوع یک تحول انقلابی دیگر در این حوزه، آن هم در بازه زمانی کوتاهمدت تردید دارند.
ایسنا: سرپرست معاونت امور رادیویی سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی از الزام برندهای مختلف تلفن همراه به فعال کردن فناوری ۵G در ایران خبر داد. سیدمحمدحسن جوادزاده، سرپرست معاونت امور رادیویی سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی با اشاره به عدم پشتیبانی برخی برندهای پرفروش و معتبر تلفن همراه از نسل پنجم تلفن همراه ۵G در کشور گفت: باوجود اینکه قابلیت ۵G روی برخی از گوشیهای تلفن همراه فراهم شده و هزینه آن نیز از مشتری دریافت شده است، اما این فناوری از نظر نرمافزاری روی گوشیهای وارد شده به کشور فعال نشده است. او همچنین ادامه داد: «بر همین اساس سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی همزمان با آغاز راهاندازی نسل پنجم تلفن همراه ۵Gدر کشور، با تولیدکنندگان برندهای شناخته شده مذاکرات متعددی انجام داد که آنها متعهد شدهاند فناوری ۵G را تا اوایل سال نو میلادی (۲۰۲۵) روی گوشیهایی که وارد ایران میشوند، فعال کنند.»
سرپرست معاونت امور رادیویی سازمان تنظیم مقررات با اشاره به راهاندازی نسل پنجم ارتباطات در برخی از شهرهای کشور از سوی اپراتورهای تلفن همراه تاکید کرد: «درصورت عدم اجرای تعهدات هر یک از این برندهای تلفن همراه در بازه زمانی اعلام شده، از واردات و رجیستر شدن این دسته از گوشیهای تلفن همراه به کشور جلوگیری میشود.»
مهر: رئیس سازمان تنظیم مقررات ارتباطات رادیویی گفت: برخی اپراتورها به تعهدات خود در زمینه افزایش کیفیت ارتباطات و اینترنت عمل کرده، اما برخی دیگر هنوز اقدامی انجام ندادهاند. حمید فتاحی، رئیس سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی آخرین وضعیت کیفیت و سرعت اینترنت اپراتورها را تشریح و اعلام کرد: «سازمان تنظیم مقررات هر سه ماه یکبار گزارش فصلی از وضعیت اینترنت منتشر میکند.
مهر: ناظر حفاظت از داده ایتالیا به مجموعه رسانهای GEDI هشدار داد به دلیل نگرانیها درباره نقض احتمالی قوانین اتحادیه اروپا، آرشیوهای اطلاعات خصوصی خود را با اوپن ایآی به اشتراک نگذارد. به گزارش رویترز، GEDI که به هلدینگExor تعلق دارد، در سپتامبر ۲۰۲۴ از شراکت استراتژیک با اوپن ایآی خبر داد تا محتوای ایتالیایی زبان از پرتفوی این ناشر اخبار برای کاربران استارتآپ هوش مصنوعی فراهم شود. این مجموعه رسانهای ناشر روزنامههای
la Repubblicaو La Stampa است. براساس قرارداد با اوپن ایآی، کاربران چت جیپیتی میتوانند به نقلقولهای ارجاع شده، محتوا و لینکها به مطالب GEDIدسترسی یابند و از سوی دیگر GEDI نیز میتواند از محصولات اوپن ایآی برای بهبود دقت اطلاعات خود استفاده کند. رگولاتور حفاظت از داده ایتالیا در بیانیهای اعلام کرد: آرشیو دیجیتال روزنامه حاوی گزارشهایی درباره میلیونها نفر همراه اطلاعات، جزئیات و دادههای خصوصی است که نمیتوان بدون دقت کافی در اختیار طرفهای ثالث قرار داد تا هوش مصنوعی خود را آموزش دهند.