آرشیو روزنامه شماره ۳۸۳۳ دنیای اقتصاد

اخبار تاريخ و اقتصاد - روزنامه شماره ۳۸۳۳

زیرساخت‌های انقلاب مشروطه

صباح خسروی‌زاده

در دوره قاجار چندرساله‌ ارزشمند درخصوص اصلاحات سیاسی و حکومتی نوشته شد، بزرگ‌ترین کاروان محصلین ایرانی در قالب یک هیات چهل و دو نفری راهی فرانسه شد، نخستین طرح قانون اساسی ایران به ضمیمه یک سلسله قوانین اجتماعی، سیاسی و اقتصادی به شاه عرضه شد و نیز هیاتی برای ترقی صنعت و تجارت تشکیل شد، تلگراف با سرعتی بیش از گذشته به ولایات کشیده شد، چند اثر مهم در زمینه سیاسی، اجتماعی و فلسفی به فارسی ترجمه و منتشر شد که از آن جمله می‌توان به آثار دکارت اشاره کرد.
حفر تونل در منطقه شمشک تهران

تنظیم و تالیف: حسن فرازمند‌‌

در ۱۹ مرداد ۱۳۰۸، یعنی حدود ۸۷سال پیش در خبری آمده است: «حفر تونل در شمشک برای استخراج از طرف ماموران اداره معادن تعقیب می‌شود و تاکنون قریب به ۲۰۰ متر از تونل به وسیله ماشین (تونل‌کنی) حفر شده ‌است. علاوه بر مقدار زغالی که سابقا از رگه اول استخراج شده، چون فعلا به رگه دوم رسیده‌اند، مقدار زیادی زغال که دو برابر سابق است استخراج می‌شود و به طوری که پیش‌بینی می‌شود قریبا به رگه ۳ و ۴ که مخزن عمده زغال است خواهند رسید. ضمنا در صدد تسطیح راه از لشکرک تا تهران برآمده‌اند و مخارج این کار حدود ۳۰ هزار تومان است.
بازداشت محتکران نخ در اصفهان

روز نوزدهم مرداد سال ۱۳۵۴ یکی از رسانه‌ها اعلام کرده که محتکران نخ در اصفهان بازداشت شدند و بازار نخ دوباره رونق گرفت. در خبری که در این تاریخ از خبرنگار روزنامه اطلاعات اصفهان مخابره شده و در همین روز به چاپ رسیده آمده است: «یکی از بازرگانان اصفهان گفت: به دنبال بازداشت چهارتن از نخ‌فروشان اصفهان بازار نخ در این شهر و بسیاری از شهرهای دیگر تکان خورد. در چند روز گذشته چند بازرگان از طریق احتکار، گرانفروشی و خودسری در تعیین نرخ نخ در بازار اصفهان و چند شهر دیگر اثر نامطلوبی گذاشته بودند.
آقای جانسون و کاهش نرخ فولاد

روزنامه‌های سال ۱۳۴۷ روز ۱۹ مرداد نوشته‌اند که براساس نظرات شخصی جانسون قیمت فولاد در آمریکا کاهش یافته که این اتفاق روی فولاد منطقه به‌ویژه ایران تاثیر خواهد گذاشت. در ترجمه یک خبر اقتصادی از منابع فولادی آمریکا آمده است: «سه شرکت بزرگ فولادسازی آمریکا سرانجام به طرح مدیریت پرزیدنت جانسون، رئیس‌جمهوری تسلیم شدند و قیمت‌های بالا رفته خود را کاهش دادند. یکی از این شرکت‌ها «ریپا بلیک» نام دارد و دیگری شرکت «تبل هام» و نیز شرکت بعدی «آرمکو» است. «ریپا‌بلیک» در حال حاضر (سال ۴۷) ۷/ ۱۸ درصد از احتیاجات فولاد وزارت دفاع را تولید می‌کند که مدیرعامل آن پس از دیدار با وزیر دریاداری آمریکا دریافت ۵/ ۴ درصد اضافه قیمت‌هایش را منتفی اعلام کرد و وزیر - کلارک کلیفورد- این اقدام او را ستود.
ساخت کوچک‌ترین باتری خشک در تبریز

یک گزارش ارسال شده توسط خبرنگار روزنامه اطلاعات از تبریز که در روز ۱۹ مرداد ۱۳۴۷ در این روزنامه به چاپ رسیده، خبر از آن ‌داده که یک جوان تبریزی موفق شده کوچک‌ترین باتری خشک را بسازد. در این خبر گفته شد: «یک جوان با استعداد تبریزی موفق شد برای اولین بار باتری خشک کوچکی بسازد که طول آن فقط ۴ میلی‌متر است. این باتری ۳۸ ساعت مداوم برای روشن نگه‌داشتن یک لامپ ۵/ ۱ ولتی کار می‌کند و انرژی آن ۱۴ ساعت بیشتر از باتری‌های خشک و معمولی است. سازنده این باتری کوچک بادوام «جمشید گل‌آبادی» نام دارد که می‌گوید باتری مورد بحث را از نظر حجم به اندازه یک دانه گندم ساخته شده و به نحو مطلوب می‌توان از آن استفاده نمود.
ساخت آپارتمان برای آلونک‌نشین‌ها

برنامه ساخت آپارتمان‌های ارزان قیمت برای سکونت دادن شماری از زاغه‌نشین‌ها و آلونک‌نشین‌های مناطق جنوبی تهران روز ۱۹ مرداد سال ۱۳۵۴ در رسانه‌ها اعلام شد. در اطلاعیه‌ای که به این منظور در جراید آمده یادآوری شده است که شهرداری تهران برای سکونت آلونک‌نشین‌های مناطق مختلف پایتخت دو طرح احداث آپارتمان‌های ارزان قیمت در مناطق مجیدیه و شوش را به اجرا می‌گذارد. بنا به گفته این اطلاعیه: «پی‌ریزی ساخت آپارتمان‌های ارزان قیمت برای آلونک‌نشین‌ها در شرق سیدخندان (مجیدیه) و پایین میدان شوش (کیان‌شهر امروزی) آغاز شده است و در نظر است آلونک‌نشین‌های کاشانک و دیگر محله‌های تهران در این آپارتمان‌ها اسکان داده شوند.
رساله یک کلمه

گروه تاریخ و اقتصاد‌‌: میرزا یوسف‌خان مستشارالدوله دست‌نویس «یک کلمه» را تحت تاثیر انقلاب فرانسه در پاریس نوشت. سال ۱۲۷۱ به ایران بازگشت و نسخه‌ای از آن را به دربار ناصرالدین شاه فرستاد. شاه قجر از خواندنش چنان برآشفت که دستور غل و زنجیر کاتب کتاب را صادر کرد. می‌گویند در زندان آن‌قدر کتاب «یک کلمه» را بر سر او کوبیدند که از درد بیهوش شد و دیگر هرگز بیدار نشد. این بود سرنوشت کاتب و کتابت آن یک کلمه در ایران عهد قاجار. این رساله، که همزمان با رویارویی فرهنگ سنتی ما با جهان تازه نوشده غرب نوشته شده، افزون بر زوایای تاریخی و جامعه‌شناسی ـ که در جای خود باید مورد تحلیل و واکاوی قرار گیرد دربردارنده نکته‌های مهم نیز است:

۱- تقدم: بی‌گمان، این نوشته که حدود یک و نیم سده پیش نگارش یافته، جزو نخستین آثار تحلیلی در زمینه رویارویی فرهنگی ایران با جهان مدرن است.
گفته‌ها - ۱۹ مرداد ۹۵

گروه تاریخ و اقتصاد‌‌: در بخش مرکزی مازندران، در قبال رویدادهای گیلان واکنش متفاوتی داشـتند. اگرچـه گروهی از تجار و روحانیون بارفروش (بابل) دموکرات، مخالف بریتانیا و حـامی جنـبش جنگـل بودند، امیر موید به‌رغم یک ماه اقامت و تلاش در آن شـهر، در جلـب اعتمـاد عمـومی با توجه به مواضع ضد و نقیض برای سازماندهی حرکتی جدید موفقیتی به دست نیاورد. و نیز [با] اقدامات فرصت‌طلبانه امیر موید در دهه گذشته، عدم استقبال اهـالی بـارفروش قابل درک به نظر می‌رسد. در ساری نیز که همچنان عرصه فعالیت شیخ محمدحسن، فرسـتاده اتحاد اسلام گیلان بود، با وجود توافق اولیه هیات علمیه، عملا گامی برای اتحاد یا کمـک به جنگلی‌ها که با بیچراخوف می‌جنگیدند، برداشته نشد.