اقتصاد | روزنامه شماره 6156

دوشنبه، ۰۵ آذر ۱۴۰۳

روابط ایران و آمریکا به کدام سو می‌رود؟بررسی نگاه «بلومبرگ»

دو‌راهی‎ تحریم و توافق

با پیروزی دونالد ترامپ در انتخابات ریاست‌جمهوری ایالات متحده، گمانه‌زنی‌ها درباره سیاست‌های آتی او در قبال ایران شدت گرفته است. تجربه دوره اول ریاست‌جمهوری ترامپ، که با خروج از برجام و اعمال سیاست فشار حداکثری همراه بود، اقتصاد ایران را تحت فشار شدیدی قرار داد. کاهش چشمگیر صادرات نفت، نوسانات ارزی، و افزایش تورم، سایه سنگینی بر معیشت مردم و ثبات اقتصادی کشور انداخت.
آمار کنون‌بینی بخش‌های اقتصاد در مهر‌ماه اعلام شد

ریزش پاییزی پیش‌نگر رشد

بر اساس برآوردهای اخیر پژوهشکده پولی و بانکی با روش کنون‌بینی، تولید ناخالص داخلی در سه‌ماهه منتهی به مهرماه ۲.۲درصد رشد داشته که نسبت به رشد ۳.۱درصدی تابستان، با کاهش ۰.۹واحد درصدی روبه‌رو بوده است. بررسی جزئیات این داده‌ها نشان می‌دهد که تنها رشد بخش کشاورزی در سه‌ماهه منتهی به مهر سال جاری، نسبت به سه‌ماهه منتهی به ماه قبل افزایشی بوده است. تحلیلگران معتقدند اثر مثبت رشد نفتی در حال کاهش است و برای رسیدن به رشد اقتصادی پایدار، بازنگری در سیاست‌های داخلی و خارجی ضروری است.

یکشنبه، ۰۴ آذر ۱۴۰۳

راهنمای معاملات سامانه ارز تجاری مرکز مبادله ارز و طلای ایران

مرکز مبادله ایران: پیرو عملیاتی شدن دستورالعمل معاملات بازار ارز تجاری مرکز مبادله ارز و طلای ایران، راهنمای معاملات سامانه ارز تجاری منتشر شد. کلیه صادرکنندگان مشمول بند دو ماده هشت آیین‌نامه اجرایی تبصره (۶) بند (ح) ماده (۲) مکرر قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز مصوب ۲۵آبان‌ماه ۱۴۰۱هیات وزیران با اصلاحات و الحاقات بعدی، از روز شنبه مورخ ۳آذر‌ماه ۱۴۰۳می‌توانند به عنوان متقاضی فروش، از طریق بانک عامل، ارز حاصل از صادرات خود را در بستر مرکز مبادله ایران به فروش رسانند. همچنین کلیه واردکنندگان دارای مجوز و تخصیص معتبر از محل تامین مرکز مبادله ایران باید به عنوان متقاضی خرید از طریق بانک عامل در بستر این مرکز اقدام به تامین و خرید ارز کنند.
راه سخت تحقق تورم ۳۰درصدی/ آیا بانک مرکزی هدفگذاری تورمی را محقق خواهد کرد؟

دنیای اقتصاد: مرکز آمار ایران،‌ گزارش تورم آبان‌ماه را منتشر کرد. تورم نقطه ای به ۳۲.۵ درصد رسید؛ اما آیا می توان امیدوار بود تورم ۳۰ درصدی که هدف بانک مرکزی است، تحقق یابد؟

شنبه، ۰۳ آذر ۱۴۰۳

ایران با ترامپ‌۲ چگونه مواجه شود؟

دیپلماسی؛ مانع فشار حداکثری

دوره اول ریاست‌جمهوری دونالد ترامپ در ایالات متحده آمریکا با سیاست‌های خارجی پرتنش، فشار حداکثری و تحریم‌های گسترده علیه ایران همراه بود. با توجه به تاثیرات عمیق این سیاست‌ها بر شرایط بین‌المللی، ایران در این دوره با چالش‌های زیادی مواجه شد. از این رو، شناخت بایدها و نبایدهای سیاستگذاری برای مقابله با تحولات ناشی از دوران دوم ریاست‌جمهوری ترامپ و بهره‌برداری از فرصت‌های موجود، اهمیتی اساسی دارد.
ثروتمندترین فرد آمریکا چه نقشی ایفا خواهد کرد؟

ماسک در کلاس درس ترامپ

ایلان ماسک که تا پیش از نوامبر ارتباط زیادی با دونالد ترامپ نداشت، از آن زمان به‌طور پیوسته در کنار او بوده و به‌سرعت در حال یادگیری اصول و قوانین دنیای پیچیده و رقابتی اطرافیان ترامپ است. به گزارش نیویورک تایمز، ماسک با تاثیرگذاری خود بر انتخاب مجدد ترامپ به ریاست‌جمهوری و مشارکت در طراحی برنامه‌های جدید دولت، به یکی از شخصیت‌های مهم در سیاست‌های ترامپ تبدیل شده است. ماسک در تلاش است افراد موردنظر خود را در موقعیت‌های کلیدی دولتی قرار دهد، اگرچه برخی از انتخاب‌های او به نتیجه نرسیده است. با‌این‌حال، برخی مشاوران ترامپ درباره توانایی ماسک در ایجاد تغییرات قابل‌توجه در دولت شک دارند و از اینکه او به‌طور مستمر در کنار ترامپ حضور دارد ناراضی هستند. ماسک برای دوری از ایجاد تصور در اذهان به عنوان «مشاور پشت پرده»، سعی دارد نقش خود را به عنوان یک مشاور با تاثیرگذاری محدود و متواضع معرفی کند. ‌
اینفوگرافی؛

جزئیات جدید حق‌الثبت مهریه؛ معافیت، فقط زیر ۱۴ سکه

دنیای‌اقتصاد آنلاین: طبق طرح اصلاح قانون مهریه، مهریه‌های تا ۱۴ سکه از پرداخت حق‌الثبت معاف هستند، اما برای مهریه‌های بالای ۲۰۰ سکه، باید ۱۵درصد از قیمت سکه‌ها پرداخت شود.
طلای آب شده، از رازهای پنهان تا نکات خرید امن

طلای آب شده یکی از جذاب‌ترین گزینه‌ها در معاملات طلا است، اما پشت درخشش آن رازهایی نهفته است. از عیار طلا گرفته تا تفاوت‌های انواع آن، همه چیز باید با دقت بررسی شود تا گرفتار سودجویان نشوید.

جمعه، ۰۲ آذر ۱۴۰۳

مرکز آمار درآمد خالص ملی سرانه را اعلام کرد

درآمد هر ایرانی ۸۰ درصد سال۹۰

مرکز آمار ایران در یک گزارش درآمد خالص ملی سرانه را طی سال‌های ۱۳۹۰ تا ۱۴۰۲ منتشر کرده است. این گزارش، آمار درآمد سرانه را به قیمت‌های جاری و قیمت‌های ثابت با سال پایه۱۴۰۰ منتشر کرده است. این آمارها نشان می‌دهد که به‌طور متوسط درآمد هر ایرانی در سال‌های اخیر چه رقمی را ثبت کرده است. محاسبه این آمارها با قیمت ثابت می‌تواند به نوعی روایتی از درآمد هر ایرانی بدون اثر تورم را منعکس کند و تغییرات رفاه خانوارها را به تصویر بکشد. مطابق بررسی‌های صورت‌گرفته میزان‌ درآمد خالص سرانه هر ایرانی طی این ۱۳سال، به میزان ۲۰درصد کاهش یافته است. بررسی‌ها نشان می‌دهد که این آمارها در برخی سال‌ها، تحت تاثیر تحولات سیاسی بهبود قابل توجهی داشته است. در سال۱۳۹۴، میزان درآمد سرانه ایرانی‌ها به کمترین مقدار در این مدت رسید؛ اما چون امید به لغو تحریم‌ها وجود داشت و نرخ تورم نیز در آن سال‌ها در مسیر کاهشی حرکت می‌کرد، به نظر خانوارهای ایرانی از لحاظ اقتصادی احساس نارضایتی کمتری داشتند. در سال۱۳۹۶ پس از اجرایی شدن برجام، درآمد سرانه به شکل قابل توجهی رشد کرد و حتی به نزدیکی سال۱۳۹۰ رسید. اما در سال‌های بعد و پس از کنار گذاشتن توافق هسته‌ای، وضعیت درآمد سرانه نیز کاهش یافت و این روند کاهشی تا سال۱۳۹۹ تداوم پیدا کرد. پس از آن، اگرچه به‌دلیل کاهش فشار تحریم‌ها شرایط کمی بهتر شد، اما هنوز نسبت به ابتدای دهه۹۰ فاصله قابل توجهی وجود دارد. رصد این تحولات نشان می‌دهد که درآمد سرانه ایرانی‌ها در ۱۳سال اخیر، تحت تاثیر شدت تحریم‌ها و درآمدهای نفتی نوسان داشته است. به همین دلیل در سال‌های آینده هر حرکتی در جهت بهبود شرایط دیپلماسی کشور، اثر خود را در سفره‌ها منعکس خواهد کرد و هر قدمی در جهت، تشدید تحریم‌ها و تیرگی روابط بین‌المللی باعث تبخیر رفاه خانوار ایرانی خواهد شد.
در چه سناریویی،نرخ تورم پایان سال به کمتر از ۳۰درصد خواهد رسید؟

محرک‌های اصلی تورم آبان

جدیدترین آمار تورم مربوط به آبان‌ماه به تازگی منتشر شده است. براساس این آمار، نرخ تورم نقطه‌ای در آبان‌ماه برابر با ۳۲.۵درصد و تورم ماهانه برابر با ۲.۸درصد بوده است. با توجه به این آمارها رسیدن بانک مرکزی به هدف تورمی خود دشوار به نظر می‌رسد.
اعلام نرخ خرید حواله معاملات الکترونیکی ارز

نرخ تسعیر اقلام پولی دارایی‌ها و بدهی‌های ارزی شبکه بانکی کشور برای گزارشگری مالی میان‌دوره‌ای منتهی به شهریورماه۱۴۰۳، نرخ خرید حواله معاملات الکترونیکی ارز (ETS) مرکز مبادله ارز و طلای ایران در تاریخ ۱۴۰۳.۰۶.۳۱ (برای هر یورو معادل ۵۰۸.۴۲۸ریال و برای هر دلار آمریکا معادل ۴۵۷.۳۷۴ریال) تعیین شد.
ابلاغ دستورالعمل معاملات بازار ارز تجاری مرکز مبادله

بانک مرکزی: براساس دستورالعمل بانک مرکزی، تمامی صادرکنندگان مشمول بند (۲) ماده (۸) آیین‌نامه بازگشت ارز صادراتی به‌منظور واگذاری ارز حاصل از صادرات به دیگران، مکلفند ارز حاصل از صادرات خود را در مهلت مقرر در سامانه معاملات بازار ارز تجاری مرکز مبادله ارز و طلای ایران و در چهارچوب دستورالعمل مربوط به دیگران بفروشند. دستورالعمل معاملات بازار ارز تجاری مرکز مبادله ارز و طلای ایران از تاریخ ۱۴۰۳.۰۹.۰۳ عملیاتی شده و یک ماه پس از تاریخ ابلاغ این بخشنامه لازم‌الاجرا خواهد بود.
وزیر اقتصاد:

دولت چهاردهم مصمم به کاهش کسری بودجه است

شادا: وزیر اقتصاد با اشاره به کسری بودجه ۱۰۳۴هزار میلیارد تومانی در دو سال گذشته، تاکید کرد: دولت چهاردهم مصمم است ناترازی در بخش‌های مختلف را علاج و رانت‌ها را حذف کند و کسری بودجه را کاهش دهد. عبدالناصر همتی، وزیر امور اقتصادی و دارایی، در یادداشتی در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «گزارش اخیر دیوان محاسبات از تفریغ بودجه سال‌های ۱۴۰۱ و ۱۴۰۲نشان می‌دهد کسری بودجه در آن سال‌ها به‌ترتیب ۵۹۷ و ۴۳۷هزار میلیارد تومان و در مجموع دو سال، جمعا ۱۰۳۴هزار میلیارد تومان بوده است. اگر کسری سنگین به‌جا‌مانده در بودجه سال جاری را هم به آن اضافه کنیم، دلیل اصلی چرایی تداوم تورم که در کنار تنش‌های منطقه از دلایل اصلی افزایش نرخ ارز هستند، روشن می‌شود. دولت چهاردهم مصمم است همراه با راهبرد کاهش تنش‌های سیاسی و خارجی، با پشتوانه اعتماد مردم و به‌تدریج با انجام اصلاحات اساسی، ناترازی‌ها در بخش‌های مختلف را علاج و رانت‌ها را حذف کند و کسری بودجه را کاهش دهد.»

چهارشنبه، ۳۰ آبان ۱۴۰۳

بازوی پژوهشی مجلس در گزارشی بررسی کرد

شکست ماموریت شورای رقابت

مرکز پژوهش‌های مجلس در یک گزارش به بررسی عملکرد ۱۵ساله شورای رقابت پرداخته است. این گزارش با بررسی شاخص‏‌های مختلف نشان می‏دهد که به‌دلیل ضعف ساختاری، نهادی و ابزاری، شورای رقابت نتوانسته است در عملکرد خود موفق باشد؛ در نتیجه کارکرد این شورا نیازمند بازنگری است.
تورم چگونه ارزش لیر را بلعید؟

چالش اسکناس بزرگ در ترکیه

در سال‌های اخیر تورم‌های بالا در ترکیه ارزش لیر را به‌شدت کاهش داده و مشکلات گسترده‌ای را برای شهروندان به وجود آورده است. بزرگ‌ترین اسکناس این کشور ۲۰۰لیر است که در سال ۲۰۱۰ معادل ۱۴۰ دلار بود، اکنون تنها ۵.۸دلار ارزش دارد و پاسخگوی هزینه‌های روزمره نیست. این اسکناس بیش از ۸۰درصد از پول نقد در گردش را تشکیل می‌دهد، در‌حالی‌که این رقم در سال ۲۰۱۰ تنها ۱۶درصد بود. در بازارها، استفاده از چرخ‌های دستی و چمدان برای حمل حجم زیاد اسکناس‌ها رایج شده و شعب بانکی مجبورند چندین بار در روز دستگاه‌های خودپرداز را پر کنند. با وجود این مشکلات، مقامات ترکیه هنوز تصمیمی برای چاپ اسکناس‌های بزرگ‌تر نگرفته‌اند. این وضعیت یادآور بحران اقتصادی دهه ۱۹۹۰ و نشان‌دهنده فشار مداوم تورم بر اقتصاد کشور، علی‌رغم کاهش نرخ تورم به زیر ۵۰درصد در ماه‌های اخیر است.
سخنگوی سازمان امور مالیاتی کشور مطرح کرد

تحقق درآمدهای مالیاتی با تمرکز بر دانه‌درشت‌ها

سخنگوی سازمان امور مالیاتی کشور گفت: سعی‌مان بر این است کاهش درآمدهای مالیاتی را با روش‌هایی از جمله شناسایی درآمد از مؤدیان بزرگ و فراریان مالیاتی جبران کنیم. سال گذشته مبلغ حدود ۳۰هزار میلیارد تومان را با رسیدگی به حدود ۵هزار پرونده مربوط به فراریان مالیاتی شناسایی کردیم.
فراخوان مدیران بزرگ نفتی و گازی برای بررسی بودجه سال آینده

رسیدگی دقیق به بودجه شرکت‌های دولتی از صبح روز گذشته در دیوان محاسبات کشور آغاز شد. به گزارش دیوان محاسبات کشور، در اجرای تکالیف قانونی و همزمان با بررسی لایحه بودجه در کمیسیون تلفیق مجلس شورای اسلامی، رسیدگی دقیق به بودجه شرکت‌های دولتی، بانک‌ها و ‌موسسات انتفاعی وابسته به دولت را جهت اظهارنظر نهایی برای ارائه به نمایندگان ملت، از صبح روز گذشته با فراخوان مدیران عامل شرکت‌های بزرگ تولیدی و‌ خدماتی حوزه نفت و گاز که سهم عمده‌ای از بودجه عمومی کشور را دارا هستند، آغاز کرد.

سه‌شنبه، ۲۹ آبان ۱۴۰۳

«دنیای‌اقتصاد» ارقام گزارش تفریغ بودجه سال‌های ۱۴۰۱ و ۱۴۰۲ را بررسی کر‌د

کسری بودجه در روایت رسمی

دیوان محاسبات کشور دو گزارش مهم خود را به تازگی منتشر کرده است. این نهاد گزارش تفریغ بودجه در سال‌های ۱۴۰۱ و ۱۴۰۲ را که به بررسی جزئیات عملکرد بودجه‌ای دولت در این سال‌ها می‌پردازد، منتشر کرد. آمارهای این گزارش حاکی از آن است که کسری بودجه دولت در سال۱۴۰۱ برابر با ۴۳۷هزار میلیارد تومان و در سال۱۴۰۲ برابر با ۵۹۳ هزارمیلیارد تومان بوده است. بررسی‌ها نشان می‌دهد دولت برای پوشش دادن کسری بودجه خود در سال۱۴۰۲ بیش از دوبرابر سقف قانونی به انتشار اوراق مالی و ایجاد بدهی پرداخته است. از نکات مهم دیگر گزارش تفریغ اینکه میزان تحقق بودجه مربوط به توزیع عادلانه و رفع تبعیض و ارتقای سطح مناطق کمتر توسعه‌یافته حدود ۴هزار میلیارد تومان کمتر از قانون است. همچنین در گزارش تفریغ۱۴۰۲ اشاره شده که نهاد ریاست‌جمهوری در این سال بدون پایبندی به احکام قانون، بودجه خود را افزایش داده است. به این ترتیب به نظر می‌رسد حتی نهاد ریاست‌جمهوری هم به سند مالی دولت تعهد عملی نداشته است.
پایان مرحله دوم پذیره‌نویسی اوراق مرابحه ارزی طرح پالایش گاز بیدبلند

دومین عرضه اوراق مرابحه ارزی کشور در مرکز مبادله ارز و طلای ایران با استقبال فعالان اقتصادی مواجه شد. بر این اساس، مرحله دوم پذیره‌نویسی اوراق مرابحه ارزی طرح پالایش گاز بیدبلند خلیج فارس به ارزش ۵۰میلیون یورو پایان یافت. با استقبال از پذیره‌نویسی اوراق مرابحه ارزی پالایش گاز بیدبلند خلیج فارس با سقف ۵۰میلیون یورو که از تاریخ ۲۲ آبان‌ماه آغاز شده بود و تا امروز ۲۹آبان‌ماه ادامه داشت، مجموع تامین مالی ارزی مرکز مبادله ارز و طلای ایران به ۱۵۰میلیون یورو رسید. اولین تامین مالی شرکت پالایش گاز بیدبلند خلیج فارس در آذرماه ۱۴۰۲ به مبلغ ۱۰۰میلیون یورو صورت گرفت و در ادامه از تاریخ ۲۲‌آبان‌ماه سال جاری پذیره‌نویسی ۵۰میلیون یورو آغاز شد.
معرفی معاون جدید توسعه کارآفرینی و اشتغال وزارت کار

وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی: «سیدمالک حسینی»، معاون جدید توسعه کارآفرینی و اشتغال وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی شد. احمد میدری در آیین تودیع و معارفه معاون توسعه کارآفرینی و اشتغال وزارت کار گفت: ماموریت اصلی معاونت اشتغال تنظیم‌گری فرابخشی حوزه اشتغال کشور در هماهنگی با همه دستگاه‌های متولی در این حوزه است. میدری رضایت افکار عمومی و مردم را اساس کار دولت وفاق ملی دانست و گفت: اقدامات و برنامه‌های دولت باید در سفره و معیشت مردم تغییرات ملموس ایجاد کند. وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی قدرت سازماندهی بالا را مهم‌ترین عامل موفقیت مدیران و رهبران در بخش دولتی و خصوصی عنوان و اضافه کرد: مهم‌ترین شرط موفقیت در بازار کار و اشتغال توان سازماندهی بالا و بهبود همکاری و هماهنگی فرابخشی در بین دستگاه‌های اجرایی مرتبط مانند وزارت صمت، اقتصاد، کار و سازمان برنامه و بودجه و... است. میدری گفت: تهیه دقیق اطلاعات شفاف و تنظیم نقشه راه بازار کار مهم‌ترین راهبردهای دولت چهاردهم در بخش اشتغال خواهد بود.
نحوه احتساب سوابق خدمت سربازی بیمه‌شدگان تامین اجتماعی

سازمان تامین اجتماعی: مهدی شکوری، مدیرکل امور بیمه‌شدگان سازمان تامین اجتماعی، تغییرات مربوط به ضوابط و نحوه احتساب سوابق خدمت سربازی و حضور داوطلبانه در جبهه بیمه‌شدگان را در اجرای بند «ذ ماده ۲۸» قانون برنامه هفتم پیشرفت را اعلام کرد. شکوری با اشاره به تکلیف قانون برنامه پیشرفت در رابطه با نحوه محاسبه سوابق خدمت سربازی و حضور داوطلبانه در جبهه بیمه‌شدگان گفت: به موجب قانون یاد‌شده، تمامی بیمه‌شدگان مشمول قانون تامین اجتماعی شامل بیمه‌شدگان اجباری، گروه‌های خاص بیمه‌ای با ماهیت اختیاری، دریافت‌کنندگان مقرری بیکاری که در زمان ارائه درخواست احتساب مدت سربازی بیمه‌پرداز سازمان باشند، مشروط به داشتن حداقل یک سال سابقه پرداخت حق بیمه نزد سازمان، می‌توانند با ارائه تقاضا و پرداخت حق‌بیمه متعلقه نسبت به احتساب سوابق یادشده اقدام کنند.