فرشته حسین‌زاده سهی

بودجه سال ۱۴۰۵ در شرایطی تدوین شده که اقتصاد ایران با یکی از بالاترین سطوح نااطمینانی در دهه‌های اخیر مواجه است. فعال‌شدن مکانیسم ماشه، بازگشت تحریم‌های فراگیر، محدودیت شدید دسترسی به منابع ارزی و افزایش ریسک‌های ژئوپلیتیک، این بودجه را از یک سند برنامه‌ریزی مالی سالانه به ابزاری برای مدیریت اقتصاد در وضعیت فشار حداکثری تبدیل کرده است.

ایده‌ تامین اجتماعی در ذات خود بر پایه اصول انسانی و اخلاقی شکل گرفته است؛ تلاشی برای آنکه هیچ فردی در برابر بیماری، بیکاری یا سالمندی بی‌پناه نماند. اما در ایران، این ایده که می‌توانست تجلی عدالت اجتماعی باشد، به‌واسطه تصدی‌گری گسترده دولت و ساختارهای انحصاری اداری، از کارکرد اصلی خود فاصله گرفته است.

تهران امروز فقط پایتخت سیاسی ایران نیست؛ مرکز اقتصادی، مالی، آموزشی، اداری و حتی فرهنگی کشور است. اما حالا همین تمرکز افراطی، خود به یکی از بزرگ‌ترین تهدیدهای توسعه تبدیل شده است.