۲۵ سال از نخستین گامهایی که برای برگزاری نمایشگاهی تخصصی در حوزه رنگ، رزین و پوششهای صنعتی برداشتیم میگذرد؛ رویدادی که در آغاز، تنها جمع کوچکی از تولیدکنندگان و کارشناسان را گرد هم آورد، اما امروز به «نماد هویت صنعتی ایران» در این حوزه بدل شده است. این استمرار، حاصل ایمان به «مسیر سخت اما سازنده»ای است که با حمایت و مشارکت فعالان صنعت، دانشگاهها، انجمنهای تخصصی و صدها شرکت ایرانی و خارجی طی شده است.
دنیای اقتصاد: در حالی که صنعت رنگ و رزین ایران یکی از مهمترین بخشهای پاییندستی زنجیره پتروشیمی و از ارکان خلق ارزش افزوده در اقتصاد غیرنفتی کشور است، اما امروز زیر فشار نوسانات ارزی، کمبود مواد اولیه و تصمیمات غیرقابلپیشبینی درگیر نوعی «فرسایش تولید» شده است. فعالان این صنعت معتقدند سیاستگذاریهای ناپایدار، سازوکار پیچیده بورس کالا و ضعف تعامل میان دولت و بخش خصوصی، مسیر رشد و صادرات این بخش را مسدود کرده است. مهدی حاجیبابا، عضو هیاتمدیره انجمن کامپوزیت و رنگ و رزین ایران و مدیرعامل شرکت رزیتان، در گفتوگو با دنیای اقتصاد، از بنبستهای زنجیره تامین، ضعف سیاستهای ارزی، بحران صادرات و نقش نادیدهگرفتهشده انجمنهای تخصصی میگوید.
طی سالهای اخیر، صنعت فولاد ایران بیش از هر زمان دیگری در معرض فشارهایی قرار گرفته که از بیرون و درون بر آن سنگینی میکند. فشارهای بیرونی از طریق تحریمها بر کل صنایع و اقتصاد کشور تاثیرگذار بوده و در صنعت فولاد، هزینههای مبادلاتی در حوزه صادرات و واردات را افزایش داده و دسترسی به تکنولوژیهای روز را دشوار کرده و موانع بزرگی بر سر راه همکاری با شرکتهای بزرگ بینالمللی ایجاد کرده است.
در صنعت فولاد ایران، خامفروشی مواد اولیه نظیر سنگ آهن، کنسانتره و گندله به یکی از چالشهای بزرگ اقتصادی تبدیل شده است. صادرات این مواد بدون فراوری، عملا باعث از دست رفتن فرصتهای اقتصادی عظیمی میشود که میتوانست به تولید و ارزش افزوده بیشتر در کشور منتهی شود.
صنعت رنگ و رزین ایران در آستانه جهشی جدی قرار دارد. گزارشها نشان میدهد که طی ۸ ماه نخست سال جاری، صادرات این دسته محصولات با رشد حدود ۱۷ درصدی وزنی نسبت به سال قبل همراه بوده است. با این حال، موانع بانکی، لجستیک، استانداردی و برندینگ، همچنان مسیر دستیابی به بازارهای فراتر از همسایگان را پیچیده کرده است.
صنعت رزین ایران در حالی طی مسیر میکند که سایه سنگین سیاستهای ناپایدار، رکود تقاضا و انحصار مواد اولیه، رمق تولیدکنندگان را گرفته است. اگر روزگاری دغدغه فعالان این حوزه توسعه بازار و فناوری بود، امروز بقا در زنجیره تولید به اولویت مطلق تبدیل شده است. در گفتوگوی پیشرو، یکی از اعضای انجمن کامپوزیت ایران از واقعیتهای پشت پرده صنعت رزین میگوید؛ از آشفتگی در بازار استایرن مونومر تا فرسایش صادرات و سردرگمی سیاستگذاری. متن زیر ماحصل گفتوگوی ما با رضا مجرب عضو انجمن کامپوزیت ایران و مدیرعامل شرکت ایران کیتون است.
صنعت رزین، یکی از بخشهای کلیدی زنجیره پاییندستی پتروشیمی و از پایههای صنایع رنگ، کامپوزیت و پوششهای صنعتی است؛ صنعتی که هم از تحریمهای خارجی ضربه خورده و هم از سیاستهای ناکارآمد داخلی. در این راستا محسن مبارکی، عضو انجمن کامپوزیت ایران و مدیرعامل شرکت بنیان کالا شیمی از چالشهای پیچیده تولید، اثر تصمیمات شورای رقابت بر بازار مواد اولیه، محدودیتهای صادرات و بحران نقدینگی سخن گفت. آنچه در پی میآید، گفتوگویی تحلیلی و مستند از زبان یکی از فعالان باسابقه این صنعت است که از درون بدنه تولید، تصویری واقعی از مشکلات و چشمانداز رزین در ایران ترسیم میکند.
امروز ردپای فناوری کامپوزیتها در تمامی صنایع مختلف جهان مشاهده میشود و نمیتوان صنعتی را پیدا کرد که از مزایای منحصربهفرد این مواد بهره نگیرند. در داخل کشور نیز طیف وسیعی از صنایع مختلف در حوزههای زیربنایی، انرژی، حملونقل و لوازم مصرفی از این فناوری استفاده میکنند.
صنعت رنگ و رزین ایران، با وجود ظرفیتهای بالای تولید، موقعیت استراتژیک جغرافیایی، دسترسی به خوراک پتروشیمی و بازار مصرف گسترده در منطقه، همچنان با چالشهای عمیق ساختاری از زنجیره تامین مواد اولیه تا ضعف برندینگ بینالمللی و محدودیتهای صادراتی مواجه است.
در سالهای اخیر، دولت و نهادهای مالی کشور سیاست گستردهای را برای حمایت از اشتغالزایی اجرا کردهاند؛ سیاستی که محور آن اعطای وامهای خرد به کارآفرینان و خانوارهاست.
بازار استایرن مونومر که ماده اولیه کلیدی صنایع رزین و کامپوزیت به شمار میرود، در سالهای اخیر با نوسانات شدید قیمتی و مشکلات عرضه مواجه بوده است؛ رقابتهای غیرمنصفانه، کمبود تولید و چندنرخی بودن ارز، ثبات زنجیره تامین را تهدید کرده و بخش قابلتوجهی از تولیدکنندگان را با زیان و تعطیلی مواجه ساخته است.
صنعت رنگ پودری در ایران طی یک دهه گذشته به یکی از بخشهای روبهرشد زنجیره پوششهای صنعتی تبدیل شده است؛ صنعتی که با وجود افزایش تعداد واحدهای تولیدی از ۹ واحد در میانه دهه ۸۰ به بیش از ۴۴ واحد فعال امروز و برخورداری از ظرفیت اسمی ۲۰ تا ۲۲ هزار تنی، هنوز نتوانسته از تمام توان خود استفاده کند.
بیستوپنجمین نمایشگاه بینالمللی رنگ، رزین، پوششهای صنعتی، مواد کامپوزیت و صنعت آبکاری از ۱۲ تا ۱۵ آذرماه ۱۴۰۴ با همت شرکت بانیان امید در محل دائمی نمایشگاههای بینالمللی تهران برگزار میشود.