دفاع آخر روحانی عکس: محمدعلی قاسمی، ایسنا

 حسن روحانی در آخرین سخنرانی‌اش به عنوان رئیس‌جمهور ایران در جمع مدیران ارشد دولت تدبیر و امید، با تاکید بر اینکه همچنان معتقدم راه نجات کشور اعتدال و تعامل سازنده است، گفت: باید به این نتیجه برسیم که دوران تندروی و افراطی‌گری به پایان رسیده است و با تخریب و هتاکی نسبت به یکدیگر نمی‌توانیم کشور را به پیشرفت برسانیم. به گزارش «ایرنا»، رئیس‌جمهوری افزود: امروز بعد از هشت سال تجربه باز هم تکرار می‌کنم اعتدال در داخل و خارج، تعامل سازنده در داخل و خارج. ما با افراطی‌گری  به جایی نمی‌رسیم. با چنگ انداختن به صورت همدیگر به نتیجه نمی‌رسیم با تخریب همدیگر و هتاکی نسبت به یکدیگر نمی‌توانیم کشور را به پیشرفت برسانیم.   وی تصریح کرد: باید به این نتیجه برسیم که دوران تندروی و افراطی‌گری به پایان رسیده است. بعضی فکر می‌کنند تازه ‌آغاز شده اما اشتباه می‌کنند، راه اعتدال است. در طول این ۸سال جناح‌های مختلف اختلاف سلیقه داشتند اما هر دو جناح به‌ آینده امیدوار بودند.  روحانی اضافه کرد: شرایط امیدواری در هشت سال در فراز و نشیب دولت یازدهم و دوازدهم تقلیل نیافت من به ملت عرض می‌کنم کشور یابد توسعه پیدا کند و باید به اوج برسد. کشور باید کشوری الگو برای منطقه و جهان باشد. یکی از راه‌های اصلی آن، تعامل سازنده با همسایگان، دوستان و جهان است.  وی گفت: چطور توانستیم هفت قطعنامه خطرناک را از سر ملت ایران ‌برداریم. این کار، کار آسانی نبود. کاری که وزیر خارجه و فعالان در مذاکره پیمودند، راه ساده‌ای نبود، من می‌دانم چقدر دشوار است. روزهایی بود که تقریبا همه دوستان مایوس بودند. من البته از اول معتقد بودم ما به ثمر می‌رسیم تا پایان هم معتقد بودم و موفق شدیم.  روحانی اظهار کرد: حالا کسی ممکن است بگوید در تعامل سازنده اگر شما ۱۰۰ خواستید به ۹۰ رسیدید من می‌گویم همیشه این طور است هیچ کس در تعامل با کشورهای جهان به ۱۰۰ نمی‌رسد، دنبال ۱۰۰ هست اما کمتر از ۱۰۰ می‌رسد چون طرف مقابل هم دنبال ۱۰۰ است و آن هم دنبال منافع خودش است.

    زجر ملت ایران در سه سال و نیم گذشته

رئیس‌جمهوری در بخش دیگری از سخنانش با بیان اینکه می‌دانم ملت ایران در این سه سال و نیم چقدر زجر کشیدند و سختی دیده‌اند، گفت: از اقتصاد‌دان‌ها می‌خواهم اینها را برای مردم باز کنند. آنها نوشتند پایان ۹۷، تورم کشور ۳ رقمی خواهد بود. همان اقتصاددان‌هایی که برای من نوشتند تا پایان سال ۹۷ دیگر رشد اقتصادی را نخواهیم دید، اینها را برای مردم توضیح دهند اما در سال ۹۹ رشد ۳ و نیم درصدی را تجربه کردیم یعنی همه به میدان آمدیم.

    فکر نمی‌کردم آمریکا به راحتی برجام را کنار بگذارد

روحانی خاطرنشان کرد: یک چیز برای من غیر‌منتظره بود. البته موارد غیرمنتظره زیادی در این دولت داشتیم. فکر نمی‌کردیم ۲۵ استان ما با هم در عرض یک هفته درگیر سیل شود؛ فکر نمی‌کردم با زلزله عظیمی با آن میزان تخریب مواجه شویم. فکر نمی‌کردیم با کرونا مواجه شویم و حتی دنیا همچنین فکر نمی‌کرد. شاید فکر نمی‌کردیم آمریکایی‌ها به راحتی برجام را زیر پا بگذارند.

وی افزود: البته همه اینها کم و بیش بود و احتمالش وجود داشت، اما من فکر نمی‌کردم روزهای پایانی دولت دوازدهم با ادامه جنگ اقتصادی پایان یابد. اینکه می‌گویم به خاطر خوش‌خیالی من نیست چون همه موارد با چارچوب‌های مدنظر رهبری حرکت شد و فکر نمی‌کردم چنین شود. فکر می‌کردم در پایان دولت با پایان جنگ اقتصادی و مهار کرونا، قدرت را به دولت بعدی می‌سپاریم.

    توافق و تفاهم با هیچ کشوری دائمی نیست

رئیس‌جمهوری با اشاره به اینکه طبیعی است تفاهم و توافق با هیچ کشوری چه دوست و چه دشمن نمی‌تواند دائمی باشد، تصریح کرد: خداوند خطاب به پیامبر خود می‌گوید که تو هر پیمانی که با کفار بستی از سوی آنان نقض شد؛ اما مساله مهم این است که ببینیم در زمانی که پیمانی را منعقد کردیم بهترین کاری که می‌توانستیم انجام دهیم کدام بود، البته این مساله‌ای روشن است و در آن زمان کار دیگری نمی‌توانستیم انجام دهیم.  وی ادامه داد: همان‌گونه که مقام معظم رهبری تاکید کردند نمی‌توان و نباید در مذاکره مبنا را بر اعتماد قرار داد اما باید برای حصول تفاهم و توافق مذاکره کرد.

    حرف‌های زیادی دارم

رئیس‌جمهوری با بیان اینکه دولت تدبیر و امید در کشاکش ظهور داعش در منطقه، ایجاد ناامنی‌ها، شرایط خاص منطقه و نفت ۳۰ دلاری اجازه نداد که تکانه‌های ناشی از این بحران‌ها کشور را به شکست بکشاند، گفت: حرف‌هایی درباره آن ایام دارم که شاید سال‌ها نتوان به زبان آورد و نتوان گفت که در فاصله حصول توافق برجام در تیر ماه تا آغاز اجرای آن در دی ماه چه اتفاقاتی افتاد و چه اقداماتی کردند تا برجام اجرایی نشود. اکثریت مردم از این اتفاقات خبر ندارند.

    اسناد دروغ اسرائیل برای به هم زدن برجام

به گزارش «ایسنا»، روحانی با بیان اینکه در دولت دوازدهم خر داغ کردند، اما آنها بوی کباب به مشام‌شان رسید، افزود: دی ۹۶ نخستین علامت را به صهیونیست‌ها و ارتجاع منطقه داد که می‌شود برجام را به هم زد. اسنادی دروغ و راست اسرائیلی‌ها بردند و منتشر کردند و به ترامپ گفتند براساس این اسناد چیزی از برجام نمی‌ماند. راست و دروغ آن اسناد هم گذشت. ترامپ و تندروهای آمریکا هم که همیشه مخالف برجام بودند و این توافق بالاخره شکسته شد. در ادامه جنگی رخ داد و دشمن بر سر مردم ما بمب ریخت اما در این شرایط عده‌ای می‌گفتند دولت کجاست؟ به جای آنکه به کسی که بر سر مردم بمب می‌ریزد فحش دهند، به کسانی حمله شد که دنبال حراست از کشور بودند. این هم توطئه آنها بود و رسانه‌های ما حریف رسانه‌های صهیونیست نشدند.

    ۱۱۶میلیارد دلار کمتر نفت فروختیم

وی با اشاره به اینکه شاید هر دولت دیگری در برابر این فشارها کمر خم می‌کرد. اما دولت تدبیر و امید تحت جنگ تمام‌عیار اقتصادی به فعالیت خود ادامه داد، خاطرنشان کرد: همه می‌دانند که شرایط جنگ و صلح یکسان نیست و کار در شرایط جنگی بسیار سخت است. در دو سال گذشته حداقل ۱۱۶ میلیارد دلار کمتر از آنچه باید، نفت فروختیم و طبیعی است که وقتی به لحاظ درآمدهای ارزی با محدودیت مواجه شویم این موضوع روی قیمت‌ها اثر می‌گذارد.

    فرماندهی بدون سرباز و تجهیزات بودم

رئیس‌جمهوری گفت: انتظار این بود که در شرایط جنگ حتی مخالفان دولت اعلام می‌کردند که برای عبور از این وضعیت دست به دست شما می‌دهیم یا حداقل دولت را تخریب نمی‌کنیم یا در نهایت دست از تخریب‌های بزرگ برمی‌داریم. مقام معظم رهبری به بنده گفتند که شما فرمانده جنگ اقتصادی هستید، اما فرماندهی بدون سرباز و تجهیزات بودم! بنده تجربه فرماندهی در جنگ را داشتم و می‌دانستم که فرماندهی در جنگ یعنی چه، حداقل شرایط مدیریت جنگ این است که همه دست به دست هم دهیم.

    هیچ وزیری با توصیه انتخاب نشد

روحانی در بخش دیگری از سخنانش اظهار کرد: به مردم عزیز بگویم بینی و بین‌الله دولت کوتاهی نکرده است. هیچ وزیری را در دولت یازدهم و دوازدهم به خاطر توصیه فرد، جناح یا رفاقت انتخاب نکرده‌ام. هر کسی را که برگزیده‌ام برمبنای لیاقتش بود و احساس کردم این لیاقت را دارد. رئیس‌جمهوری با تاکید بر استفاده از خرد جمعی در تصمیمات دولت، گفت: هرگز نبود اکثریت قاطع در دولت نظری بدهد و اینکه با نظر شخص من صددرصد مخالف باشد و من موافقت نکنم. من تابع خرد جمعی بودم و این وعده را به مردم دادم و به آن عمل کردم.

    جهانگیری: اسرائیل داخل نفتکش ما آدم می‌فرستاد

اسحاق جهانگیری، معاون اول رئیس‌جمهور نیز روز گذشته درجلسه مدیران ارشد دولت تدبیر و امید با بیان اینکه ترامپ می‌خواست حتی یک بشکه نفت ایران فروخته نشود، گفت: در این مدت هیچ کس از ما نپرسید چگونه نفت فروختید. ترامپ ایستاد و نگذاشت یک بشکه نفت فروخته شود و به ۱۲ نفت‌کش ما آسیب زده و منفجر کردند اسرائیل آدم می‌فرستاد داخل نفت‌کش ما و آن را منفجر می‌کرد هیچ‌کس نگفت پول نفت چگونه جابه‌جا می‌شد. اگر صنعت پتروشیمی و فولاد و مس نبود، ارز کشور هم تامین نمی‌شد و ممکن بود نقشه دشمن موفق شود. در دوران جنگ اقتصادی هیچ کارخانه‌ای به دلیل نرسیدن مواد اولیه، تعطیل نشد، اما کسی نپرسید پتروشیمی چگونه فروش رفت. بانک‌ها، کشتی‌ها و بنادر ایران تحریم بود؛ اما ما سالی ۱۳۰ میلیون تن کالا از بنادر دنیا وارد می‌کردیم.  به گزارش «ایسنا» جهانگیری با اشاره به سوابق مختلف حسن روحانی در جمهوری اسلامی اظهار کرد: آقای روحانی قبل از دوران ریاست‌جمهوری گنجینه اسرار کشور بودند و در دوران ریاست‌جمهوری هم کشور را از شرایط سخت عبور دادند. من به سهم خود از رئیس‌جمهور تشکر کرده و خسته نباشید می‌گویم و مطمئن هستم روزی قدر کار رئیس‌جمهور برملا می‌شود.  وی با اشاره به شرایط کشور در سال ۱۳۹۲ خاطرنشان کرد: اشکال ما این است که زود فراموش می‌کنیم. در آن مقطع تحریم‌های شورای امنیت و آمریکا وجود داشت، در رکود تورمی بودیم و از نظر سیاسی هم اوج اختلافات داخلی در میان نهادهای رسمی و حکومتی داشتیم؛ به گونه‌ای که رئیس‌جمهور علیه رئیس مجلس شورای اسلامی نوار پخش می‌کرد.  معاون اول رئیس‌جمهور ادامه داد: در این فضا دولت کار خود را شروع کرد نتیجه انتخابات ۱۳۹۲ این بود که مردم و نخبگان سرشار از امید شده و به اصلاح امور و تغییر امید پیدا کردند تا سال ۱۳۹۴ دستاوردهای دولت، کاهش تورم و افزایش رشد اقتصادی و سرمایه‌گذاری بود. بخش خصوصی آن فعال شد اشتغال قابل توجهی ایجاد شد هماهنگی قوا زیاد شد و جریان‌های سیاسی امیدوار شدند.

معاون اول رئیس‌جمهور خاطرنشان کرد: خود آمریکایی‌ها گفتند که ما شکست خورده‌ایم در واقع ایران‌دوستی، مردم دوستی و تعهد به آرمان‌های انقلاب، شهدا و مسوولیت‌پذیری دولت موجب شد ما پای کار بایستیم. خیلی از دوستان با نادانی کامل به دولت فشار آوردند و انواع زخم زبان را زدند. برخی از سر دلسوزی استعفای دولت دادند، اما ما در مقابل مردم مسوول بودیم و باید می‌ایستادیم و کشور را از آن پیچ تاریخی عبور می‌دادیم اکنون هم کشور در ریل خوبی قرار گرفته است البته ما سیاست‌هایی وضع کردیم که در شرایط عادی آن را قبول نداشتیم اما زندگی مردم و اقشار ضعیف مساله اول ما بود نه توسعه، مردم ایران بزرگوارانه و با صبوری به دولت کمک کردند.  وی با اشاره به کاهش ۱۰۰ میلیون دلاری فروش نفت تصریح کرد: سال ۱۳۹۹ به دلیل همه‌گیری کرونا شرایط سخت شد و ۵/ ۱ میلیون شغل از دست دادیم، سلامت مردم هم به خطر افتاد، در این بین رسانه‌های خارجی، نیروهای برانداز و همچنین نیروهای کج‌سلیقه به سرمایه اجتماعی، مشارکت و امید مردم آسیب زدند. ایران ظرفیت‌های بزرگی برای توسعه دارد اما با چالش و ابرچالش‌های بزرگی روبه‌روست. مهم‌ترین مانع عبور کشور از این شرایط، دیرفهمی تغییرات جامعه بر جهان و بی‌توجهی به سرمایه اجتماعی است گاهی شکاف جامعه و حاکمیت و مردم و دولت می‌تواند به حوادث نگران‌کننده منجر شود.

p08-02