تدوین آیین‌نامه گردشگری باهمکاری بخش خصوصی

گروه گردشگری: پس از گذشت چند هفته از درخواست دیدار روسای تشکل‌های گردشگری با رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری در راستای انتقاد این تشکل‌ها به برخی بندهای آیین‌نامه ایجاد، اصلاح تکمیل، درجه‌بندی و نرخ‌گذاری تاسیسات گردشگری، سرانجام این دیدار صورت گرفت.

به گزارش خبرگزاری «میراث آریا» معاون رئیس‌جمهوری در این دیدار تاکید کرد: «همه تشکل‌ها می‌توانند در تدوین دستورالعمل نحوه تشکیل تشکل حرفه‌ای گردشگری که در ماده ۲۵ آیین‌نامه آمده، شرکت داشته باشند.» مسعود سلطانی‌فر در این نشست ۴ساعته حضور مثمرثمر بخش خصوصی را در گردشگری مایه افتخار دانست و تاکید کرد: «ما به دنبال یک درصد تصدی‌گری هم نیستیم؛ به این شرط که بخش خصوصی حضور جدی‌تر و فعال‌تر داشته باشد. اگر بخش خصوصی ظرفیت‌های خود را بروز دهد ما بیشتر می‌توانیم امور را واگذار کنیم.» وی ادامه داد: «امروز در هر رشته‌ای از فعالیت‌های گردشگری چند تشکل وجود دارد؛ به‌طوری‌که اگر ما بخواهیم امور را به یک تشکل، اتحادیه یا جامعه یا کانون واگذار کنیم، سایر تشکل‌ها گله‌مند می‌شوند؛ پس باید یک تشکل قوی و حرفه‌ای در هر رشته از امور گردشگری به وجود بیاید.»

رئیس سازمان میراث فرهنگی و گردشگری با بیان اینکه اراده ما بر ساماندهی صنعت گردشگری قرار گرفته است، افزود: «می‌خواهیم حق و حقوق فعالان این صنعت را احیا و فرآیندهای تصمیم‌گیری را که در دستگاه‌های دیگر اتفاق می‌افتد از میان برداریم. این موضوع خواسته فعالان بخش گردشگری بوده و آیین‌نامه ایجاد، اصلاح، تکمیل، درجه‌بندی و نرخ‌گذاری تاسیسات گردشگری برای ساماندهی و کوتاه کردن دست عوامل غیرمرتبط گردشگری با تمام توان اجرا می‌شود، چراکه معتقدیم، تصمیم‌گیری برای گردشگری باید در سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری انجام شود.» وی ادامه داد: « این آیین‌نامه موجب عزت صنعت گردشگری می‌شود. شاید نیاز باشد دستورالعمل‌های تکمیلی به آن اضافه شود که باید با همفکری و مشورت این کار را به انجام برسانیم.»

سلطانی‌فر خاطرنشان کرد: «اگر تشکل‌هایی در بخش گردشگری می‌خواهند از سازمان‌ها و وزارتخانه‌های دیگر مجوز کار و فعالیت بگیرند اشکالی ندارد، اما با توجه به اختیاراتی که سازمان دارد، این افراد دیگر نباید توقع حمایت از سوی ما داشته باشند.»

معاون رئیس‌جمهوری ایجاد هویت مستقل، بامعنا و قدرتمند را برای صنعت گردشگری از اهداف سازمان متبوعش عنوان کرد و ادامه داد: «یقین دارم که در این مسیر همه شما با ما همراه هستید و همین خواسته را دارید. سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری بخش خصوصی و تشکل‌های گردشگری را یار خود در این فرآیند می‌داند، ما اعضای یک خانواده هستیم و اطمینان دارم که شما با ما همراه خواهید شد.»

به گفته سلطانی‌فر، از زمان آغاز به‌کار وی در سازمان میراث فرهنگی، بررسی حوزه گردشگری به‌طور جدی مورد توجه قرار گرفت و جلسات متعددی با حضور فعالان این صنعت برگزار شد. به اعتقاد عالی‌ترین مقام گردشگری کشور، صنعت گردشگری ما تکه پاره شده و هر بخش آن در اختیار یک سازمان و وزارتخانه و بخش کوچکی نیز در دست سازمان میراث فرهنگی قرار گرفته است.

رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری با بیان این مطلب یادآور شد: «ما برای تسهیل، تسریع و بهبود کارها خواستیم که اختیار این امور در دست سازمان میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری باشد؛ هرچند هر موضوعی که نیازمند همکاری دیگر وزرا و اعضای سایر دستگاه‌ها بوده است به‌دلیل ارزشی که برای سازمان قائل هستند تاکنون بی‌نتیجه باقی نمانده است.»

سلطانی‌فر با تاکید بر لزوم نقدپذیری تصریح کرد: «ما فعالان بخش خصوصی را افراد دلسوزی می‌دانیم. انتظار نداریم همه از ما تقدیر کنند. نقد باعث رشد، پویایی و حرکت می‌شود و جلوی سکون را می‌گیرد.»

وی به ملاقات‌هایی که با ده‌ها نفر از فعالان بخش خصوصی و وزرای چهار کشور اروپایی فرانسه، ایتالیا، اسپانیا و کرواسی، طی ماه‌های اخیر داشته اشاره کرد و افزود: «در این شرایط و موقعیت جدید، صنعت گردشگری در بلندمدت باید یکپارچه شود و تمام اجزای آن در مجموعه سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری ساماندهی شود. این اجزای تکه تکه شده را باید به یک شکل واحد تبدیل کنیم که این فرآیند نیازمند صبر و حوصله است.»

معاون رئیس‌جمهوری با یادآوری اینکه برای اولین بار، در برنامه ششم توسعه کشور گردشگری به عنوان یکی از اولویت‌های ۸گانه مورد توجه قرار گرفته، اظهار کرد: «این موضوع پیش از این در هیچ‌یک از برنامه‌های ۵ ساله توسعه کشور جزو اولویت‌ها نبوده است. همچنین در برنامه‌های گذشته سازمان میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری، عضو کارگروه فرهنگ بود، اما در تدوین برنامه ششم ما کارگروه مستقل داریم که ریاست آن بر عهده بنده است.» سلطانی‌فر ضمن اشاره به اینکه امروز گردشگری به عنوان یکی از مهم‌ترین محورهای توسعه کشور مورد توجه همه مسوولان ارشد کشور است، از همراهی رئیس‌جمهوری و همه ارکان دولت نظیر وزارت کشور، وزارت امور خارجه، وزارت راه و شهرسازی و تمامی وزرا و دستگاه‌های دیگر در مسیر توسعه گردشگری خبر داد.

راه اصلاح آیین‌نامه باز است

مدیرکل حقوقی و املاک سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری نیز در این نشست با تاکید بر اینکه راه اصلاح آیین‌نامه ایجاد و اصلاح همیشه باز است، گفت: «ما این آیین‌نامه را از یک نهاد عمومی به یک نهاد خصوصی‌تر آوردیم و الان این امکان وجود دارد که پیش‌نویس دستورالعمل ماده ۲۵ با کمک و مشارکت بخش خصوصی تهیه و به رئیس سازمان ارائه شود.»

یحیی نقی زاده ادامه داد: «تاکنون هیچ تشکلی مورد وفاق تمام صنوف گردشگری نبوده به این دلیل که قالب درستی نداشته است. این وضع و تشتت در این موضوع برای راهبری گردشگری مناسب نیست.»

به گفته وی، براساس ماده ۷ قانون توسعه صنعت جهانگردی و ایرانگردی، تمام فعالان گردشگری موظف به رعایت سیاست‌های ابلاغی سازمان متولی این صنعت هستند و همچنین طبق ماده ۸ این قانون، تاسیسات گردشگری از هر نظر تابع قوانین بخش صنایع هستند. نقی‌زاده یادآور شد: «منافع جمعی صنعت گردشگری از منافع بخش خصوصی ارجح است و اگر بخواهیم منافع جمعی را در نظر بگیریم سازمان اختیارات قانونی دارد.»

منتقدان چه گفتند؟

در این نشست روسای تشکل‌های گردشگری و فعالان این حوزه نیز ضمن بیان نظرات خود موارد مورد انتقاد را تشریح کردند.

محمدحسن کرمانی، رئیس انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرتی ایران با اعلام مخالفت تشکل‌ها با اجرای ماده ۲۵ آیین نامه ایجاد، اصلاح، تکمیل، درجه‌بندی و نرخ‌گذاری تاسیسات گردشگری، گفت: «بخشی از اختیارات تشکل‌های گردشگری سال‌ها است که در اختیار دولت است. این موارد باید احصا و بخش حاکمیتی از بخش غیرحاکمیتی جدا شود.» وی همچنین تاکید کرد: «اگر می‌خواهید به گردشگری کمک کنید، بخش خصوصی را بزرگ کنید.»

همچنین رئیس اتحادیه هتلداران استان تهران گفت: «امروز در وضعیتی که مشکلات عدیده داریم، دوباره بحث صنف و صنعت در گردشگری مطرح شده؛ موضوعی که ۱۷ سال مطرح بود اما به جایی نرسید.» محمدعلی فرخ مهر با اشاره به اینکه ما در حال حاضر اجازه هیچ حرکتی بدون نظر سازمان را نداریم، خاطرنشان کرد: «بخش خصوصی گردشگری با همه دستگاه‌ها در ارتباط است و وضعیت موجود باید مطالعه و ساماندهی شود.» وی پیشنهاد داد که برای اجرای ماده ۲۵ آیین‌نامه تشکل‌ها، بخش خصوصی دستورالعمل بدهد و پس از آن فرآیند بعدی طی شود.

یک عضو جامعه هتلداران نیز با اشاره به مواد ۱۱، ۱۲، ۱۴ و ۲۵ آیین‌نامه فوق، تصریح کرد: «این ماده‌ها اذعان دارند که اجرای آیین‌نامه منوط به دستورالعمل‌هایی است که باید تهیه شود. ما می‌توانیم به عنوان بخش خصوصی کمک کنیم، دستورالعمل را تدوین کنیم و مشارکت جدی داشته باشیم.»

علی رحیم‌پور افزود: «ما باید افتخار کنیم که مشمول قانون خاص شده‌ایم. منافع سازمان چیست که این تشکل‌ها را از بخش خصوصی بگیرد و به دولت بدهد؟ تشکل‌های صنفی می‌توانند در نظارت، مشاوره و اجرا کمک کنند. ما همه آماده ارائه مشاوره هستیم و می‌خواهیم مجری سیاست‌های سازمان میراث فرهنگی باشیم.»

اکبر غمخوار، رئیس هیات مدیره یکی از دفاتر خدمات مسافرتی هم با بیان اینکه تشکل‌های گردشگری تاکنون برای این صنف کاری انجام نداده‌اند، گفت: «صدای ما امروز به تصمیم‌گیران و تصمیم‌سازان کشور نمی‌رسد و نیاز به یک صدای واحد داریم که نظر بخش خصوصی را منتقل کند.»

وی تاکید کرد: «ما خواهان ایجاد تشکل دولتی نیستیم؛ بخش خصوصی باید تشکل ایجاد کند اما در یک شرایط منطقی این اتفاق باید صورت بگیرد. حرف ما این است که یک تشکل واحد در حوزه گردشگری ایجاد شود که اتحاد و همبستگی بخش خصوصی را به دنبال داشته باشد.»

غمخوار تصریح کرد: «ظلم‌هایی به گردشگری می‌شود که انجمن صنفی و سایر تشکل‌ها نمی‌توانند جلوی آنها را بگیرند چون اختیاری ندارند.»

وی ادامه داد: «اینکه تشکل گردشگری زیرمجموعه دولت نباشد، حرف همه است. رئیس این تشکل باید همه جا کنار رئیس سازمان باشد تا از حق فعالان این حوزه دفاع کند. سیاست‌گذاری کلان در این بخش بر عهده دولت است و ما اعتقاد داریم تفاهم و توافق برای ایجاد یک تشکل قوی و حرفه‌ای بدون غوغاسالاری باید صورت گیرد.»

همچنین محسن اسلامی، رئیس هیات مدیره انجمن موسسات آموزشی، توان کارشناسی بخش خصوصی را بیشتر از توان کارشناسی بخش دولتی دانست و افزود: «بخش خصوصی کمک کرد تا سازمان میراث فرهنگی ارتقا پیدا کند، پس سازمان نباید خودش را در مقابل بخش خصوصی ببیند.»

مشاور معاونت گردشگری نیز در این جلسه ضمن تاکید بر این موضوع که دولت و بخش خصوصی هیچ کدام به تنهایی ظرفیت توسعه این بخش را ندارند، تصریح کرد: «دولت و بخش خصوصی هر کدام یک نقش جداگانه برعهده دارند، اما راهکار توسعه این صنعت، همکاری و مشارکت هر دو بخش دولتی و خصوصی است.»

مرتضی احمدی خاطرنشان کرد: «مباحث برنامه‌ریزی علمی، تجربی و تحلیل‌های آماری باید به کار گرفته و برنامه‌ها براساس این مطالعات اجرایی شود.»

به گزارش «دنیای اقتصاد»، پیش از این جمعی از روسای تشکل‌های گردشگری در قالب مجمع تشکل‌های گردشگری با ارسال نامه‌ای به رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری نسبت به مغایرت حرکات و تصمیمات آن سازمان با شعارها و تصمیمات مقام‌های عالی رتبه کشور درباره گردشگری هشدار داده‌بودند.

آنها در این نامه خواستار مواردی نظیر تنظیم و اجرای ماده ۲۵ آیین‌نامه ایجاد، اصلاح، تکمیل، درجه‌بندی و نرخ‌گذاری تاسیسات گردشگری برای حمایت و تقویت تشکل‌های صنفی قانونی موجود در قالب شیوه‌نامه‌ای با حضور رسمی بخش خصوصی؛ جلوگیری از تنظیم شیوه‌نامه‌ها و دستورالعمل‌هایی که با اهداف نامعلوم برای تاسیس تشکل‌های دولتی و تضعیف تشکل‌های قانونی صنفی بخش خصوصی موجود صورت می‌گیرد و استفاده از اختیارات قانونی برای بهره‌مندی از همکاری تشکل‌های استانی و کشوری همانند گذشته با تفویض اختیار اقدامات اجرایی سازمان شده بودند.