بررسی عدم تناسب عرضه و تقاضا در زیرساخت‌های گردشگری ایران
جای خالی وسایل نقلیه حرفه‌ای در گردشگری ایران
گروه گردشگری- نرگس لطیف‌پور: نیاز به وسایل حمل‌و‌نقل مناسب برای تورگردانی در ایران یکی از زیرساخت‌هایی است که با وجود ضعف‌ها و نواقص زیاد و نیز سال‌ها تلاش جامعه تورگردانان و دیگر نهادهای مرتبط، همچنان نتوانسته مجوز راه‌اندازی ترابری گردشگری را از سوی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کسب کند.
این در حالی است که ایران با قرار گرفتن در دوره پس از توافق هسته‌ای، مقصد انتخابی بسیاری از گردشگران به ویژه گردشگران اروپایی شده و با افزایش تقاضا برای ورود به ایران، همواره از تعداد کم و البته نابسامان بودن زیرساخت‌های حمل‌و‌نقل گردشگری از جمله نبود ون و اتوبوس‌های کافی و مناسب گلایه می‌شود.
گروه گردشگری- نرگس لطیف‌پور: نیاز به وسایل حمل‌و‌نقل مناسب برای تورگردانی در ایران یکی از زیرساخت‌هایی است که با وجود ضعف‌ها و نواقص زیاد و نیز سال‌ها تلاش جامعه تورگردانان و دیگر نهادهای مرتبط، همچنان نتوانسته مجوز راه‌اندازی ترابری گردشگری را از سوی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کسب کند.
این در حالی است که ایران با قرار گرفتن در دوره پس از توافق هسته‌ای، مقصد انتخابی بسیاری از گردشگران به ویژه گردشگران اروپایی شده و با افزایش تقاضا برای ورود به ایران، همواره از تعداد کم و البته نابسامان بودن زیرساخت‌های حمل‌و‌نقل گردشگری از جمله نبود ون و اتوبوس‌های کافی و مناسب گلایه می‌شود.
امیرحسین اربابان غفوری، یکی از موسسان جامعه راهنمایان تور ایران در این باره به «دنیای اقتصاد» می‌گوید: «در مرحله نخست بحث عرضه و تقاضا مطرح است که با توجه به اقدامات و فضای مثبتی که برای ایران در جهان به وجود آمده، تقاضای ورود به کشور بالا رفته، اما اتوبوس‌ها و ون‌های توریستی از نظر کمی و کیفی، متناسب با آن رشد نداشته و در واقع، عرضه بسیار کم است.»
او تاکید می‌کند: « قیمت ترابری در شرایطی که تقاضا بالا و عرضه کم و محدود است بالا خواهد رفت. با این شرایط و در حالت کلان، قیمت تورها بسیار بالا می‌رود؛ به ویژه اگر قیمت ارز در ادامه افت داشته باشد، با عرضه کم در زمینه ترابری، تورهای گرانی خواهیم داشت.»
به گفته اربابان، از حدود ۵ سال پیش، جامعه تورگردانان ایران برای راه‌اندازی ترابری گردشگری تقاضا داده و اقدام کرده اما تاکنون از سوی سازمان میراث فرهنگی و دیگر نهادهای مرتبط، مجوزی برای این کار صادر نشده است. این عضو جامعه تورگردانان ایران یادآور می‌شود که در دولت جدید، ریاست سازمان میراث فرهنگی، به همکاری در این زمینه علاقه نشان می‌دهد، اما بوروکراسی اداری تا به امروز، مانع از به نتیجه رسیدن طرح شده است.
او اضافه می‌کند: «تدارک ورود ۲۰۰ دستگاه اتوبوس و حدود ۱۰۰ دستگاه ون از آن زمان دیده شد، اما به دلیل همکاری نکردن نهادهای مرتبط به نتیجه نرسید که اگر به نتیجه رسیده بود، در این زمینه مشکلی نداشتیم.»
اربابان با اشاره به اینکه در زمینه ترابری ضعف بسیار داریم، تاکید می‌کند: «البته نباید از نظر دور داشت که اهمیت رانندگان آموزش‌دیده برای این کار کم از داشتن وسایل نقلیه مناسب نیست.»
او یادآور می‌شود که رانندگان جاده‌ای با رانندگان گردشگری کاملا تفاوت دارند، رانندگان توریستی افراد آگاهی هستند و شیوه برخورد و کارشان با رانندگان ترمینال‌ها فرق می‌کند.
به گفته این عضو جامعه تورگردانان ایران، اگر هزار دستگاه و حتی بیشتر از آن، وسیله نقلیه استاندارد گردشگری وارد ایران کنیم اما رانندگان این وسایل آموزش‌های لازم را ندیده باشند، هیچ تغییری در وضعیت موجود پیش نخواهد آمد. بنابراین این دو مقوله لازم و ملزوم یکدیگرند و توامان باید مورد توجه قرار گیرند.
اربابان تاکید می‌کند: در شرایط کنونی، دولت باید در چارچوب قانون و حیطه وظایف مدیران مجوزها را صادر کند. در شرایطی که مسجل است در این زمینه با مشکل و کاستی‌هایی مواجهیم و راه حل آن هم وارد کردن وسایل نقلیه توریستی است، دولت می‌تواند پیگیری‌های دریافت مجوز را به جامعه و فعالان صنفی بخش خصوصی واگذار کند؛ با این اقدام مشکلات به حداقل خواهد رسید؛ چراکه دولت با یک صنف وارد کار شده، نه با یک شخص.
ضعف ناوگان حمل‌و‌نقل توریست در ایران
محمود بنکدارنیا، یکی دیگر از اعضای جامعه تورگردانان ایران درباره آمار وسایل نقلیه توریستی در ایران به «دنیای اقتصاد» می‌گوید: «آماری از تعداد اتوبوس‌ها، ون‌ها و دیگر وسایل نقلیه توریستی استاندارد در ایران نداریم اما می‌دانیم که در این زمینه کاستی‌ها بسیار است.»
به گفته وی، علاوه بر شرکت‌های اتوبوسرانی که در ترمینال‌ها سرویس ارائه می‌دهند شاید تنها ۱۰ اتوبوس یا خودرو داشته باشیم که راننده آنها، مالک بوده و به طور ویژه در این زمینه کار می‌کنند که این رقم بسیار پایین است. این عضو جامعه تورگردانان ایران تاکید می‌کند گردشگران خارجی ضعف‌ها و کاستی‌های ما در این زمینه‌ها را بیش از خود ما می‌بینند، چراکه ما در ایران به این‌گونه ارائه خدمات و فراهم کردن امکانات که اغلب هم استاندارد نیستند عادت کرده‌ایم، اما گردشگران خارجی که از خدمات و امکانات استاندارد استفاده می‌کنند در ایران این ضعف را بیشتر متوجه می‌شوند. بنابراین لازم است با ورود بیشتر گردشگران به ایران، هرچه سریع‌تر در رفع این مشکلات اقدامات لازم صورت گیرد. بنکدار ادامه می‌دهد: «جامعه تورگردانان ایران درخواست تعدادی خودرو گردشگری بدون سود عوارض را داده است که نیاز به مصوبه هیات دولت دارد که البته بعید به نظر می‌رسد که این اتفاق در وضعیت کنونی پیگیری شده و به نتیجه برسد.»
او یادآور می‌شود که پرداخت سود عوارض برای این وسایل نقلیه اگر برای استفاده شخصی باشد منطقی است اما در شرایطی که برای ارتقای سطح ارائه خدمات گردشگری است می‌تواند شامل تخفیف شود. این عضو جامعه تورگردانان ایران می‌گوید: «بخش خصوصی از دولت پول نمی‌خواهد و تنها خواسته ما این است که دولت هم سهم خود را در این زمینه پرداخت کند و انتظار نداشته باشد که بخش خصوصی از جیب خود برای تامین این نیازها هزینه کند؛ کما اینکه در هیچ جای دنیا نیز به این صورت نیست و اگر قرار است بخش خصوصی اقدام کند لازم است که از معافیت‌ها یا تسهیلاتی برخوردار شود.»
به گزارش «دنیای اقتصاد»، ورود بیش از ۵ میلیون گردشگر خارجی به ایران در سال ۱۳۹۳ که اغلب آنها از طریق تورها و آژانس‌های خدمات مسافرتی به ایران آمده‌اند، نیاز به ورود تعداد بسیاری اتوبوس و ون به ناوگان حمل‌و‌نقل را بیش از پیش محرز کرده و در بسیاری موارد شاهد بوده‌ایم که به خاطر نبودن ون مناسب، تورها به ناچار از اتوبوس برای تعداد کمی مسافر استفاده کرده‌اند. گذشته از مواقعی که خود مسافران چنین تقاضایی داشته‌اند، آژانس‌های خدمات مسافرتی از این کمبود امکانات در زمینه وسایل نقلیه مناسب گردشگری در ایران گله‌مند و ناراضی بوده‌‌اند.
این در حالی است که بارها از سوی مسوولان این حوزه در سازمان میراث فرهنگی و وزارت امور خارجه کشور، قول پیگیری و حل مشکل وسایل نقلیه داده شده، اما تاکنون اقدامی عملی برای حل این مشکل صورت نگرفته است.
مساله کمبود وسایل نقلیه مناسب و استاندارد در حوزه گردشگری ایران که از اهمیت آن سخن بسیار گفته می‌شود، چیزی است که برای کشورهای سردمدار و موفق در حوزه گردشگری سال‌هاست حل شده و البته به گفته کارشناسان، حل شدن آن در ایران نیز نیاز به زمان طولانی ندارد.
در شرایطی که فعالان این حوزه و آژانس‌های خدمات مسافرتی در ایران با این کاستی‌های اولیه دست و پنجه نرم می‌کنند، کمی دورتر اما در شرایطی بسیار متفاوت‌تر از ایران، نمایشگاه اتومبیل، خودرو و وسایل نقلیه گردشگری و تفریحی در پاریس برگزار می‌شود درحالی‌که در ایران، علاوه بر نبودن استانداردهای لازم در مورد وسایل نقلیه گردشگری، برای چگونگی تردد این اتوبوس‌ها در شهرهای بزرگ و به ویژه در پایتخت نیز با این استدلال که موجب ایجاد ترافیک می‌شود، موانع و مشکلاتی ایجاد می‌شود.
تمام این ضعف‌ها از نگاه توریست، آن هم در دوره‌ای که این امکانات به عنوان زیرساخت‌های اولیه گردشگری تعریف شده‌اند، دور نمی‌ماند. همچنین آژانس‌های خدمات مسافرتی نیز در این زمینه با مشکلاتی روبه‌رو هستند که ارائه خدمات با کیفیت مطلوب در این زمینه را به چالش می‌کشد.
ارسال نظر