مسوولان عالی‌رتبه اجرایی در روز جهانی گردشگری، انتقال به دوره پساتحریم را فرصت مناسبی برای توسعه ارتباطات بین‌المللی و بین‌فرهنگی در عرصه گردشگری اعلام کردند. در همایشی که به مناسبت این روز برگزار شد، صنعت گردشگری مکمل راهبرد سیاست خارجی دولت یازدهم معرفی شد. این همایش با هدف رونق گردشگری بر توسعه همکاری‌ها با سرمایه‌گذاران بین‌المللی، شرکت‌های مشاوره‌ای، رسانه‌های بین‌المللی و... تاکید کرد. محوریت بخش خصوصی در توسعه گردشگری از جمله راهبردهای دولت برای این صنعت در پساتحریم عنوان شد.


«سازمان جهانی جهانگردی (UNWTO) روز گردشگری امسال را «یک میلیارد گردشگر؛ یک میلیارد فرصت» نام نهاده است که بیش از هر چیز، مبین توجه به نقش صنعت گردشگری در توسعه، به مفهوم همه‌جانبه آن است.»

بر همین اساس امسال در ایران، این روز با عنوان «هر گردشگر، یک فرصت» نام‌گذاری شده است و مرتضی رحمانی موحد، معاون گردشگری سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، در یادداشتی به مناسبت این روز هدف از این نام‌گذاری را جلب نظر جامعه ملی، به‌ویژه صاحب‌نظران، تصمیم‌سازان، تصمیم‌گیران و فعالان و دست‌اندرکاران گردشگری، به این حوزه کارساز و موثر عنوان کرده است.

وی در این یادداشت آورده است: «حدود چهار دهه پیش، روز ۲۷ سپتامبر(۵ مهر ماه)، از سوی سازمان جهانی جهانگردی، با هدف افزایش آگاهی عمومی در زمینه ارزش‌های اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی گردشگری، به عنوان «روز جهانی جهانگردی» انتخاب شد و طی دوره یاد شده، گردشگری به‌طور روزافزون رشد داشته و مورد توجه قرار گرفته است.» رحمانی‌موحد اضافه کرده: «برابر گزارش سازمان جهانی جهانگردی، در سال ۲۰۱۴ تعداد یک میلیارد و ۱۳۳میلیون نفر در جهان با اهداف مختلف به گردشگری و سفر رفته‌اند؛ این در حالی است که در سال ۱۹۵۰، تعداد گردشگران جهان ۲۵ میلیون نفر بوده است. بر همین اساس، درآمد گردشگری از ۲ میلیارد دلار در سال ۱۹۵۰ به رقم یک تریلیون و ۲۴۵ میلیارد دلار در سال ۲۰۱۴ افزایش یافته است.» همچنین در گزارشی که معاون گردشگری سازمان در این یادداشت به آن استناد کرده، سهم بازارهای نوظهور اقتصادی، از ۳۰ درصد درسال ۱۹۸۰، به ۴۵ درصد در سال ۲۰۱۴ رسیده و انتظار می‌رود به ۵۷ درصد در سال ۲۰۳۰ افزایش یابد.

رحمانی‌موحد بنا به توصیه‌های پانل تخصصی سازمان ملل در پایداری جهانی، جایگزینی اهداف توسعه پایدار به جای اهداف توسعه هزاره سوم را مورد تاکید قرار داده و چهار رکن اصلی این اهداف را این‌گونه برشمرده است: «حذف فقر شدید؛ پایداری زیست محیطی؛ مشارکت اجتماعی و حکمرانی خوب؛ به این معنی که منافع حاصل از پیشرفت فناوری و حکمرانی خوب باید برای همگان در دسترس باشد. سازمان جهانی به مساله گردشگری - هر گردشگر- به عنوان یک فرصت می‌نگرد؛ فرصت از این حیث که گردشگری در بعد اجتماعی می‌تواند مولفه‌ای برای ارتباطات، تبادل فرهنگ، گفت‌وگو، شناخت، تعامل و مدارا، توزیع ثروت و رونق متوازن اقتصادی، همزیستی مسالمت‌آمیز و به تبع آن بنیانی برای گسترش و پایداری صلح و ثبات در جهان، هموار شدن زمینه تعالی و ارتقای شاخص‌های توسعه انسانی باشد. از این رو است که سازمان جهانی جهانگردی، گردشگری را «کلید توسعه، موفقیت و رفاه» می‌داند.»

رحمانی موحد تفاوت برنامه‌های امسال با سال‌های گذشته در گرامیداشت روز جهانی جهانگردی را ضمن این یادداشت این‌گونه شرح داده است: «ایجاد کمپین اطلاع‌رسانی و تبلیغات گردشگری در شبکه‌های اجتماعی؛ احصای شاخص‌های استانداردسازی برای شناسایی برترین‌های صنعت گردشگری؛ استقبال سفرای کشورهای خارجی مقیم تهران برای حضور در آیین‌های این روز و نیز برگزاری غرفه یادمان دفاع مقدس، با توجه به همزمانی روز جهانی گردشگری با روز تاریخی شکست حصر شهر قهرمان آبادان در دوران دفاع مقدس.» معاون گردشگری سازمان همچنین با بیان اینکه گردشگری از مولفه‌های شادمانی بیرونی مانند: کار، شغل، درآمد و فراغت است، در ادامه اظهار کرده است: «از شاخص‌هایی که امروزه به عنوان معیار توسعه جوامع شناخته می‌شود، شادمانی ملی(GNH) است که چهار شاخص عمده رشد شادمانی ملی توسعه اجتماعی - اقتصادی عادلانه و پایدار؛ حفظ محیط طبیعی؛ مدیریت اقتصاد و امور عمومی و حفاظت از ارزش‌های فرهنگی هستند.»

رحمانی موحد با اشاره به اینکه در آمار جهانی گردشگری بومی، به ازای هر ۲/ ۱ نفر، یک سفر انجام می‌شود، در این یادداشت آورده است: «در ایران سالانه حدود ۴۰ میلیون سفر داخلی انجام می‌شود؛ یعنی تقریبا به ازای هر دو نفر، یک سفر که مبین نرخ پایین سفر داخلی در قیاس با میانگین جهانی است. به علاوه در سال ۲۰۱۴، به لحاظ وسیله سفر، ۵۴ درصد سفرهای بین‌المللی با هواپیما انجام شده که مقایسه زیرساخت‌ها و ناوگان حمل‌ونقل در بخش‌های مختلف گردشگری، گویای عدم تناسب زیرساخت‌های موجود با نیاز و اهداف پیش‌بینی شده در کشور است.»

وی در این یادداشت به برنامه ششم نیز پرداخته و اظهار کرده است: «در این راستا سازمان برنامه‌‌های مهم و موثری را در دست اقدام دارد که از آن جمله می‌توان به نهمین نمایشگاه بین‌المللی گردشگری و صنایع جانبی آن در تهران- بهمن ماه ۹۴؛ همایش بین‌المللی فرصت‌‌های سرمایه‌گذاری در حوزه گردشگری- بهمن ۹۴تهران؛ نمایشگاه بین‌المللی گردشگری «حلال»- امارات متحده عربی، ابوظبی، ۲۷مهرماه ۹۴؛ نشست کارگروه تخصصی بین‌المللی «راه ابریشم»-اردیبهشت ۹۵ در ارومیه؛ نشست شهرداران شهرهای مسیر راه ابریشم- با حضور ۲۰۰ شهردار شهرهای مسیر-شهریور ۹۵ در قزوین؛ طرح‌هایی برای توسعه گردشگری داخلی و تعامل گسترده جهانی برای جلب گردشگران خارجی و... اشاره کرد.»

رحمانی موحد در انتهای این یادداشت آورده است: «ورود هر گردشگر، فرصت ارزشمندی است برای کشورمان. با توجه به عزم ملی برای توسعه این صنعت به عنوان جایگزین برای کاهش وابستگی به اقتصاد نفتی، لازم است مجموعه دست‌اندرکاران صنعت، دولت، بخش خصوصی، کارشناسان، پژوهشگران و صاحبنظران، به صورت یکپارچه و همسو به رفع کاستی‌ها و تحقق اهداف تعیین شده دراین بخش، توجه ویژه کنند. به باور ما، تحقق اهداف تعیین شده دشوار نیست اگر عزم ملی به‌وجود آمده در دولت تدبیر و امید، با همدلی و همزبانی دست‌اندرکاران به عینیت برسد. هر گردشگر یک فرصت است و آشنایی و شناخت واقعیت ایران اسلامی، با اهتمام جمعی، می‌تواند ایران- کشور هزاره‌های تمدن- را در کانون تعاملات جهانی قرار دهد.»