«دنیای اقتصاد» همزمان با روز جهانی گردشگری بررسی می‌کند
راهکارهای کوتاه‌مدت توسعه گردشگری
گروه گردشگری: روز جهانی گردشگری هر سال در کشورهای بسیاری پاس داشته می‌شود؛ کشورهایی که حالا دارند از راه توریسم نان می‌خورند و توانسته‌اند راه توسعه اقتصادی را از طریق گردشگری پیدا کنند. با این حال این روز در ایران بار دیگر دست‌اندرکاران صنعت را یاد دردهای متعدد حوزه‌ای می‌اندازد که هنوز و همچنان به صنعت تبدیل نشده است. مسوولان می‌گویند تعداد گردشگران ایران باید تا کمتر از ۱۰سال آینده از ۵میلیون گردشگر فعلی به ۲۰میلیون ارتقا یابد. همچنین در سیاست‌های کلی برنامه ششم نیز مقام رهبری اعلام کردند که ایرانگردی باید توسعه یابد.
گروه گردشگری: روز جهانی گردشگری هر سال در کشورهای بسیاری پاس داشته می‌شود؛ کشورهایی که حالا دارند از راه توریسم نان می‌خورند و توانسته‌اند راه توسعه اقتصادی را از طریق گردشگری پیدا کنند. با این حال این روز در ایران بار دیگر دست‌اندرکاران صنعت را یاد دردهای متعدد حوزه‌ای می‌اندازد که هنوز و همچنان به صنعت تبدیل نشده است. مسوولان می‌گویند تعداد گردشگران ایران باید تا کمتر از 10سال آینده از 5میلیون گردشگر فعلی به 20میلیون ارتقا یابد. همچنین در سیاست‌های کلی برنامه ششم نیز مقام رهبری اعلام کردند که ایرانگردی باید توسعه یابد. حالا همه دارند به‌دنبال راهکارهایی می‌گردند که دستیابی به این رقم را تسهیل کند و موقعیت برای رشد گردشگری فراهم شود. کارشناسان و فعالان این صنعت همزمان با روز جهانی گردشگری در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد»، به راهکارهای کوتاه‌مدت و میان‌مدت برای دستیابی به این توسعه اشاره کرده‌اند. بیمه گردشگران خارجی اجرایی شود
ناصر ریاحی
عضو کمیسیون گردشگری اتاق بازرگانی تهران
چیزی که در نگاه نخست به چشم می‌آید و برای صنعت گردشگری در خارج از ایران هم بسیار مهم است این است که متخصصان این صنعت تربیت و به‌کار گرفته می‌شوند. متاسفانه در کشور ما هنوز هم متخصص به معنای واقعی در صنعت توریسم نداریم. این کاستی نیازمند برنامه‌ریزی برای آموزش جدی در این حوزه است. همچنین در صنعت گردشگری، تبلیغ ظرفیت‌ها و جاذبه‌های گردشگری کشور در مجلات و نشریات محلی بین‌المللی تاثیر بسزایی در معرفی کشورها برای جذب گردشگران بین‌المللی دارد. علاوه‌بر این یکی از مشکلاتی که در حوزه گردشگری داریم نداشتن اتوبوس یا ون‌های لوکس برای گردشگران، میهمانان و مسافران خارجی در ایران است که این مشکل نیز با گرفتن مصوبه از سوی دولت و دادن اجازه ورود این اتوبوس و ون‌ها به شرکت‌های خدمات مسافرتی در کوتاه‌مدت قابل حل است. همچنین بیمه حوادث و اورژانس برای گردشگران خارجی به‌ویژه برای کشورهای آلمان و ایتالیا در ایران نداریم. زمانی که به هر یک از این کشورها سفر می‌کنیم، می‌توانیم بیمه بخریم و از خدمات آن بیمه در زمان وقوع حادثه یا پیش آمدن مشکل استفاده کنیم اما این امکان برای بسیاری از گردشگران خارجی در ایران وجود ندارد. برای رفع آن می‌توان از خدمات بیمه سلامت به صورت رایگان برای گردشگران خارجی استفاده کرد؛ چیزی که برای کشور و دولت ایران هزینه چندانی هم ندارد چراکه درصد کمی از مسافران خارجی در ایران دچار مشکلات سلامتی می‌شوند. البته این خدمات در حال حاضر نیز ارائه می‌شوند اما چون اعلام نمی‌شوند دیده هم نمی‌شوند.
توزیع زمانی و مکانی سفر محقق شود
محمدعلی واقفی
مدیرعامل یکی از آژانس‌های تورهای ورودی
خوشبختانه حوزه کار گردشگری ورودی اخیرا رونق یافته و اتفاقات سیاسی که در سطح بین‌المللی رخ داده و تغییرات سیاسی داخلی، بر میزان درخواست‌های خارج از کشور برای سفر به ایران اثر بسیار مثبت داشته است. اما با همه اینها، امکانات داخل کشور پاسخگوی این‌همه نیاز نیست.
با توجه به اینکه اوج زمان سفر گردشگران خارجی به ایران محدود به اواخر شهریور تا آبان‌ماه و نیز ماه‌های فروردین و اردیبهشت است، برگزاری همایش‌ها و نمایشگاه‌ها در این زمان‌ها در شهرهایی همچون اصفهان، شیراز، یزد و تهران صحیح نیست و به کمبود امکانات که هتل و اماکن اقامتی در راس آنها است، دامن می‌زند. کاری که در این زمینه می‌توان انجام داد این است که با توجه به مناسب بودن هوا در این زمان‌ها در بیشتر استان‌ها و شهرهای کشور، می‌توان این نمایشگاه‌ها را در شهرهای دیگری برگزار کرد یا اینکه زمان برگزاری آنها را تغییر داد.
با این کار، تا حد قابل قبولی در شهرهای مسیر کلاسیک گردشگری ایران می‌توان در کوتاه‌مدت و با هزینه کم مشکل کمبود مکان را حل کرد. علاوه‌بر این، راهکار دیگری نیز برای این مشکل وجود دارد که می‌توان برای رسیدن به نتیجه در کوتاه‌مدت از آن استفاده کرد و آن، استفاده از مکان‌های اقامتی است که متعلق به ارگان‌ها و نهادهای دولتی است. به این صورت که تجهیز آنها به بخش خصوصی واگذار شود تا کیفیت خدماتی که ارائه می‌شود افزایش یابد.
کارت اعتباری به گردشگران ارائه شود
آرش نورآقایی
مدیرعامل کانون انجمن‌های صنفی راهنمایان تور
آموزش یکی از مولفه‌های مهم در صنعت گردشگری و به‌ویژه در بخش ارائه خدمات است که در ایران در این بخش با مشکلات زیادی مواجه هستیم. آموزش صحیح به راهنمایان تورها یکی از کارهایی است که در حوزه آموزش می‌توانیم برای آن زمان بگذاریم و البته در کوتاه‌مدت نیز می‌توان در آن به حد قابل قبولی رسید.
آموزش به پذیرش هتل‌ها و رستوران‌دارها نیز در همین راستا است. اگر در هر استانی استانداری‌ها به صورت جداگانه اما منظم و هماهنگ این برنامه‌های آموزشی را اجرا کنند، در مدت زمان کم و کوتاهی حداکثر تا 6 ماه، شاهد رشد تعداد قابل توجهی نیروی آموزش‌دیده خواهیم بود.
علاوه‌بر این مشکل، بیمه اسباب مسافران خارجی و نبود کارت‌های اعتباری از معضلاتی است که گردشگران خارجی با آن در ایران مواجهند که می‌توان این مشکلات را نیز در کوتاه‌مدت مرتفع کرد.
مساله‌ای که در مورد بیمه وسایل مسافران خارجی در ایران وجود دارد این است که این بیمه‌ها به صورت ساختارمند و مرتبط با شبکه‌های بین‌المللی نیستند و این مشکل از طریق مقامات یا ارگان‌های مربوط و با یک برنامه‌ریزی قابل حل است. به‌ویژه در حال حاضر که تقاضای گردشگران خارجی به ایران افزایش یافته و براساس نیازهای این مسافران، مساله بیمه و مشکلاتی که در پی آن می‌آید، بیش از پیش دیده می‌شود.
چالش‌هایی از زمین تا آسمان!
غلام‌حیدر ابراهیمبای سلامی
عضو شورای‌عالی میراث فرهنگی و گردشگری
گردشگری تنها راهی است که می‌تواند کشور را از رکود تورمی خارج کند؛ بنابراین باید در اولویت سیاست‌گذاری‌ها باشد. این صنعت، کشور را کمک می‌کند تا به رونق برسد. به علاوه از طریق ورود گردشگران خارجی توسعه صادرات به بهترین وجه میسر خواهد شد و تزریق پول به اقتصاد، رونق اشتغال و توزیع درآمد را در پی خواهد داشت. از سوی دیگر به‌واسطه تاثیری که بر آمایش سرزمین دارد، گردشگران در سراسر کشور به حرکت درخواهند آمد و می‌تواند زمینه مطلوبی را در رشد اقتصادی فراهم کند.
اکنون ما با چالش‌های عمده‌ای در توسعه گردشگری ایران مواجه هستیم و دولت باید در این خصوص تصمیم بگیرد. یکی از این مسائل، امر هتل‌سازی است. به اعتقاد من با توسعه هتل‌سازی، بخش ساختمان نیز که در ایران دارای پتانسیل‌های بسیاری است از رکود خارج خواهد شد. برای ایجاد ۵۸۰ هتل ۴و۵ ستاره می‌توانیم از پتانسیل سرمایه‌گذاری‌های بین‌المللی نیز بهره بگیریم و با برندهای بین‌المللی پروژه‌های مشترک تعریف کنیم. درحالی که در این خصوص مشاهده می‌کنیم وزارت راه و شهرسازی (به عنوان بخشی از دولت که متولی امر ساختمان است) که امکان مدیریت این بخش را ندارد، ماقبل برنامه‌ریزی و سیاست‌گذاری در صنعت هتل‌سازی و اقامت است. بنابراین ما در این خصوص نیازمند بسیج فناوری و تکنولوژی بین‌المللی باتوجه به معماری و ساختمان‌سازی ایرانی هستیم.
از سوی دیگر مساله مهم‌تر ظرفیت فرودگاه‌های ایران است. در حال حاضر، ظرفیت فرودگاه بین‌المللی امام (ره) تنها ۵میلیون مسافر در سال است؛ این درحالی است که اگر دولت بخواهد براساس سیاست‌های کلی برنامه ششم که توسط رهبری ابلاغ شد، اقدام کند نیاز است ظرفیت این فرودگاه در اسرع وقت به ۲۵میلیون گردشگر در سال افزایش یابد. این امر جز با مشارکت بخش خصوصی و اقدام مشترک شرکت‌های داخلی و خارجی محقق نخواهد شد. در این خصوص نیز وزارت مذکور نتوانسته چنین امر مهمی را به خوبی مدیریت کند. درواقع به اعتقاد من دولت نباید در کارهایی که تخصص ندارد دخالت کند و بخش خصوصی را برای حرکت در مسیر توسعه گردشگری آزاد بگذارد.
در امر حمل‌ونقل نیز که یکی از مولفه‌های بسیار مهم صنعت توریسم است، دچار مسائل مهم و جدی هستیم. ناوگان ریلی ما ضعیف است؛ درحالی که تقاضا برای گردشگری ریلی درحال افزایش است. متاسفانه دولت هیچ برنامه قابل ملاحظه و جدی برای توسعه خطوط راه‌آهن به فراخور ۲۵میلیون گردشگر تا سال ۱۴۰۴ ندارد. واگن‌های ناوگان ریلی دارای متوسط عمر ۳۲ سال هستند و اکنون کشور به بیش از ۱۵۰۰ واگن جدید متناسب با استانداردها نیاز دارد. حمل‌ونقل جاده‌ای البته بیشتر از حمل‌ونقل ریلی ما را به چالش می‌طلبد. امکانات ما برای جابه‌جایی گردشگران از طریق مسیرهای جاده‌ای در حد صفر است؛ چه اینکه به‌دلیل پهناور بودن سرزمین‌مان لازم است اتوبوس‌ها و دیگر وسایل حمل و نقل جاده‌ای کشور، راحتی لازم را برای گردشگران داشته باشد. آمار تلفات جاده‌ای نیز باعث می‌شود تقریبا حمل و نقل جاده‌ای را از توسعه گردشگری خارج کنیم. در خصوص خطوط هوایی نیز هم‌اکنون ۱۳۰ فروند هواپیما در ناوگان هوایی وجود دارد که حداقل ۱۵سال از عمر آنها می‌گذرد. این امر در کنار اینکه ایران را به‌عنوان یکی از ناامن‌ترین کشورها در زمینه حمل‌ونقل هوایی می‌شناسند، ما را برآن می‌دارد که برنامه‌ریزی بهتری داشته باشیم. اکنون ما نیازمند ۴۰۰فروندهواپیما هستیم و اگر بخواهیم براساس سیاست‌های کلی نظام به توسعه این صنعت بپردازیم، باید این رقم را تا ۸۰۰فروند افزایش دهیم.
این مباحث توسط اینجانب در حضور مقامات عالی دولتی در شورای‌عالی میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری نیز عنوان شده و امید می‌رود هرچه سریع‌تر به آن رسیدگی شود.
ناصر ریاحی
عضو کمیسیون گردشگری اتاق بازرگانی تهران
چیزی که در نگاه نخست به چشم می‌آید و برای صنعت گردشگری در خارج از ایران هم بسیار مهم است این است که متخصصان این صنعت تربیت و به‌کار گرفته می‌شوند. متاسفانه در کشور ما هنوز هم متخصص به معنای واقعی در صنعت توریسم نداریم. این کاستی نیازمند برنامه‌ریزی برای آموزش جدی در این حوزه است. همچنین در صنعت گردشگری، تبلیغ ظرفیت‌ها و جاذبه‌های گردشگری کشور در مجلات و نشریات محلی بین‌المللی تاثیر بسزایی در معرفی کشورها برای جذب گردشگران بین‌المللی دارد. علاوه‌بر این یکی از مشکلاتی که در حوزه گردشگری داریم نداشتن اتوبوس یا ون‌های لوکس برای گردشگران، میهمانان و مسافران خارجی در ایران است که این مشکل نیز با گرفتن مصوبه از سوی دولت و دادن اجازه ورود این اتوبوس و ون‌ها به شرکت‌های خدمات مسافرتی در کوتاه‌مدت قابل حل است. همچنین بیمه حوادث و اورژانس برای گردشگران خارجی به‌ویژه برای کشورهای آلمان و ایتالیا در ایران نداریم. زمانی که به هر یک از این کشورها سفر می‌کنیم، می‌توانیم بیمه بخریم و از خدمات آن بیمه در زمان وقوع حادثه یا پیش آمدن مشکل استفاده کنیم اما این امکان برای بسیاری از گردشگران خارجی در ایران وجود ندارد. برای رفع آن می‌توان از خدمات بیمه سلامت به صورت رایگان برای گردشگران خارجی استفاده کرد؛ چیزی که برای کشور و دولت ایران هزینه چندانی هم ندارد چراکه درصد کمی از مسافران خارجی در ایران دچار مشکلات سلامتی می‌شوند. البته این خدمات در حال حاضر نیز ارائه می‌شوند اما چون اعلام نمی‌شوند دیده هم نمی‌شوند.
توزیع زمانی و مکانی سفر محقق شود
محمدعلی واقفی
مدیرعامل یکی از آژانس‌های تورهای ورودی
خوشبختانه حوزه کار گردشگری ورودی اخیرا رونق یافته و اتفاقات سیاسی که در سطح بین‌المللی رخ داده و تغییرات سیاسی داخلی، بر میزان درخواست‌های خارج از کشور برای سفر به ایران اثر بسیار مثبت داشته است. اما با همه اینها، امکانات داخل کشور پاسخگوی این‌همه نیاز نیست.
با توجه به اینکه اوج زمان سفر گردشگران خارجی به ایران محدود به اواخر شهریور تا آبان‌ماه و نیز ماه‌های فروردین و اردیبهشت است، برگزاری همایش‌ها و نمایشگاه‌ها در این زمان‌ها در شهرهایی همچون اصفهان، شیراز، یزد و تهران صحیح نیست و به کمبود امکانات که هتل و اماکن اقامتی در راس آنها است، دامن می‌زند. کاری که در این زمینه می‌توان انجام داد این است که با توجه به مناسب بودن هوا در این زمان‌ها در بیشتر استان‌ها و شهرهای کشور، می‌توان این نمایشگاه‌ها را در شهرهای دیگری برگزار کرد یا اینکه زمان برگزاری آنها را تغییر داد.
با این کار، تا حد قابل قبولی در شهرهای مسیر کلاسیک گردشگری ایران می‌توان در کوتاه‌مدت و با هزینه کم مشکل کمبود مکان را حل کرد. علاوه‌بر این، راهکار دیگری نیز برای این مشکل وجود دارد که می‌توان برای رسیدن به نتیجه در کوتاه‌مدت از آن استفاده کرد و آن، استفاده از مکان‌های اقامتی است که متعلق به ارگان‌ها و نهادهای دولتی است. به این صورت که تجهیز آنها به بخش خصوصی واگذار شود تا کیفیت خدماتی که ارائه می‌شود افزایش یابد.
کارت اعتباری به گردشگران ارائه شود
آرش نورآقایی
مدیرعامل کانون انجمن‌های صنفی راهنمایان تور
آموزش یکی از مولفه‌های مهم در صنعت گردشگری و به‌ویژه در بخش ارائه خدمات است که در ایران در این بخش با مشکلات زیادی مواجه هستیم. آموزش صحیح به راهنمایان تورها یکی از کارهایی است که در حوزه آموزش می‌توانیم برای آن زمان بگذاریم و البته در کوتاه‌مدت نیز می‌توان در آن به حد قابل قبولی رسید.
آموزش به پذیرش هتل‌ها و رستوران‌دارها نیز در همین راستا است. اگر در هر استانی استانداری‌ها به صورت جداگانه اما منظم و هماهنگ این برنامه‌های آموزشی را اجرا کنند، در مدت زمان کم و کوتاهی حداکثر تا 6 ماه، شاهد رشد تعداد قابل توجهی نیروی آموزش‌دیده خواهیم بود.
علاوه‌بر این مشکل، بیمه اسباب مسافران خارجی و نبود کارت‌های اعتباری از معضلاتی است که گردشگران خارجی با آن در ایران مواجهند که می‌توان این مشکلات را نیز در کوتاه‌مدت مرتفع کرد.
مساله‌ای که در مورد بیمه وسایل مسافران خارجی در ایران وجود دارد این است که این بیمه‌ها به صورت ساختارمند و مرتبط با شبکه‌های بین‌المللی نیستند و این مشکل از طریق مقامات یا ارگان‌های مربوط و با یک برنامه‌ریزی قابل حل است. به‌ویژه در حال حاضر که تقاضای گردشگران خارجی به ایران افزایش یافته و براساس نیازهای این مسافران، مساله بیمه و مشکلاتی که در پی آن می‌آید، بیش از پیش دیده می‌شود.
چالش‌هایی از زمین تا آسمان!
غلام‌حیدر ابراهیمبای سلامی
عضو شورای‌عالی میراث فرهنگی و گردشگری
گردشگری تنها راهی است که می‌تواند کشور را از رکود تورمی خارج کند؛ بنابراین باید در اولویت سیاست‌گذاری‌ها باشد. این صنعت، کشور را کمک می‌کند تا به رونق برسد. به علاوه از طریق ورود گردشگران خارجی توسعه صادرات به بهترین وجه میسر خواهد شد و تزریق پول به اقتصاد، رونق اشتغال و توزیع درآمد را در پی خواهد داشت. از سوی دیگر به‌واسطه تاثیری که بر آمایش سرزمین دارد، گردشگران در سراسر کشور به حرکت درخواهند آمد و می‌تواند زمینه مطلوبی را در رشد اقتصادی فراهم کند.
اکنون ما با چالش‌های عمده‌ای در توسعه گردشگری ایران مواجه هستیم و دولت باید در این خصوص تصمیم بگیرد. یکی از این مسائل، امر هتل‌سازی است. به اعتقاد من با توسعه هتل‌سازی، بخش ساختمان نیز که در ایران دارای پتانسیل‌های بسیاری است از رکود خارج خواهد شد. برای ایجاد ۵۸۰ هتل ۴و۵ ستاره می‌توانیم از پتانسیل سرمایه‌گذاری‌های بین‌المللی نیز بهره بگیریم و با برندهای بین‌المللی پروژه‌های مشترک تعریف کنیم. درحالی که در این خصوص مشاهده می‌کنیم وزارت راه و شهرسازی (به عنوان بخشی از دولت که متولی امر ساختمان است) که امکان مدیریت این بخش را ندارد، ماقبل برنامه‌ریزی و سیاست‌گذاری در صنعت هتل‌سازی و اقامت است. بنابراین ما در این خصوص نیازمند بسیج فناوری و تکنولوژی بین‌المللی باتوجه به معماری و ساختمان‌سازی ایرانی هستیم.
از سوی دیگر مساله مهم‌تر ظرفیت فرودگاه‌های ایران است. در حال حاضر، ظرفیت فرودگاه بین‌المللی امام (ره) تنها ۵میلیون مسافر در سال است؛ این درحالی است که اگر دولت بخواهد براساس سیاست‌های کلی برنامه ششم که توسط رهبری ابلاغ شد، اقدام کند نیاز است ظرفیت این فرودگاه در اسرع وقت به ۲۵میلیون گردشگر در سال افزایش یابد. این امر جز با مشارکت بخش خصوصی و اقدام مشترک شرکت‌های داخلی و خارجی محقق نخواهد شد. در این خصوص نیز وزارت مذکور نتوانسته چنین امر مهمی را به خوبی مدیریت کند. درواقع به اعتقاد من دولت نباید در کارهایی که تخصص ندارد دخالت کند و بخش خصوصی را برای حرکت در مسیر توسعه گردشگری آزاد بگذارد.
در امر حمل‌ونقل نیز که یکی از مولفه‌های بسیار مهم صنعت توریسم است، دچار مسائل مهم و جدی هستیم. ناوگان ریلی ما ضعیف است؛ درحالی که تقاضا برای گردشگری ریلی درحال افزایش است. متاسفانه دولت هیچ برنامه قابل ملاحظه و جدی برای توسعه خطوط راه‌آهن به فراخور ۲۵میلیون گردشگر تا سال ۱۴۰۴ ندارد. واگن‌های ناوگان ریلی دارای متوسط عمر ۳۲ سال هستند و اکنون کشور به بیش از ۱۵۰۰ واگن جدید متناسب با استانداردها نیاز دارد. حمل‌ونقل جاده‌ای البته بیشتر از حمل‌ونقل ریلی ما را به چالش می‌طلبد. امکانات ما برای جابه‌جایی گردشگران از طریق مسیرهای جاده‌ای در حد صفر است؛ چه اینکه به‌دلیل پهناور بودن سرزمین‌مان لازم است اتوبوس‌ها و دیگر وسایل حمل و نقل جاده‌ای کشور، راحتی لازم را برای گردشگران داشته باشد. آمار تلفات جاده‌ای نیز باعث می‌شود تقریبا حمل و نقل جاده‌ای را از توسعه گردشگری خارج کنیم. در خصوص خطوط هوایی نیز هم‌اکنون ۱۳۰ فروند هواپیما در ناوگان هوایی وجود دارد که حداقل ۱۵سال از عمر آنها می‌گذرد. این امر در کنار اینکه ایران را به‌عنوان یکی از ناامن‌ترین کشورها در زمینه حمل‌ونقل هوایی می‌شناسند، ما را برآن می‌دارد که برنامه‌ریزی بهتری داشته باشیم. اکنون ما نیازمند ۴۰۰فروندهواپیما هستیم و اگر بخواهیم براساس سیاست‌های کلی نظام به توسعه این صنعت بپردازیم، باید این رقم را تا ۸۰۰فروند افزایش دهیم.
این مباحث توسط اینجانب در حضور مقامات عالی دولتی در شورای‌عالی میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری نیز عنوان شده و امید می‌رود هرچه سریع‌تر به آن رسیدگی شود.
ارسال نظر