رسانه‌ها حافظان میراث فرهنگی ناملموس هستند

گروه گردشگری: در راستای افزایش آگاهی در حوزه میراث فرهنگی ناملموس، روز گذشته نشستی با عنوان «جستاری در زمینه نقش رسانه‌ها در ارتقای سطح آگاهی‌های عمومی پیرامون میراث فرهنگی ناملموس» به مناسبت روز جهانی سوادآموزی با حضور رئیس مرکز میراث ناملموس تهران، مدیر دفتر منطقه‌ای یونسکو در تهران، مشاور بین‌المللی یونسکو در حوزه میراث ناملموس و جمعی از خبرنگاران در عمارت تاریخی کوشک برگزار شد.

به گزارش «دنیای اقتصاد»، مدیر دفتر منطقه‌ای یونسکو در تهران، مهارت‌های سوادی را پیش‌شرط و لازمه یادگیری طیف گسترده‌تری از دانش‌ها، مهارت‌ها، رفتارها و ارزش‌های لازم برای ایجاد جوامع پایدار دانست و گفت: «این موضوعات قرار است در هفتادمین اجلاس مجمع عمومی سازمان ملل متحد در سپتامبر ۲۰۱۵ به تصویب برسند.»

استر کوییش لاروش اضافه کرد: «میراث فرهنگی ناملموس نقش مهمی در این فرآیند ایفا می‌کند؛ چراکه فرهنگ رویه‌های سوادآموزی را شکل می‌دهد، بنابراین توجه به فهم چگونگی کاربرد زبان و سواد توسط انسان برای درک و تغییر جهان پیرامون بسیار مهم است.»

او یادآور شد که درک فرهنگ‌های محلی و میراث فرهنگی ناملموس جوامع، عنصری بسیار مهم در طراحی و اجرای برنامه‌های موثر سوادآموزی است.

لاروش از برگزاری این کارگاه آموزشی یک‌روزه ابراز خشنودی کرد و گفت: «با توجه به اینکه رسانه‌ها نقش مهمی نه‌تنها در ترویج سوادآموزی بلکه ترویج و حفظ میراث فرهنگی ناملموس ایفا می‌کنند، مرکز مطالعات منطقه‌ای حفظ میراث فرهنگی ناملموس در روز جهانی سوادآموزی این کارگاه را برای افزایش آگاهی عمومی در این حوزه برگزار کرده است.»

ضرورت جلب حمایت بخش خصوصی در حمایت از میراث ناملموس

در ادامه مشاور بین‌المللی یونسکو در حوزه میراث ناملموس با تایید سخنان مدیر منطقه‌ای دفتر یونسکو در تهران، درباره تاثیر سواد عمومی بر حفاظت از آثار فرهنگی ناملموس گفت: «نقش هر ملت در حفاظت از میراث ناملموس کشورش در سیاست‌گذاری‌های ملی، فرهنگی، سیاست‌گذاری‌های مربوط به مردم بومی و خارج شهری و سیاست‌گذاری‌های جهانگردی خلاصه می‌شود.» ژانت بلیک ادامه داد: «در همین راستا برگزاری این کارگاه آموزشی برای اصحاب رسانه گرچه کوتاه است، اما شما مخاطبانی هستید که باید این اطلاعات را به مردم عادی و کسانی که در شهرستان‌ها هستند، برسانید. علاوه‌بر این در برخی کشورها آموزش و ارائه دروس به صورت آنلاین برای حفاظت از میراث فرهنگی ناملموس راه‌اندازی شده که راه بسیار خوب و موثری است و استقبال خوبی هم از آن شده است.» به گفته او، پاسداری از میراث ناملموس نیازمند مستندسازی است اما این کار به آنچه در آرشیو ملی هر کشور وجود دارد محدود نمی‌شود، بلکه آنچه در آرشیو رسانه‌ها و خبرنگاران به‌عنوان حاملان این اطلاعات قرار دارد را نیز دربرمی‌گیرد. مشاور بین‌المللی یونسکو در حوزه میراث ناملموس همچنین سیاهه‌برداری و درست کردن فهرستی از فرهنگ‌ها توسط مردم را امری مهم در پاسداری از این میراث دانست و یادآور شد: «لازم است در این زمینه با ساختن فیلم یا سریال‌های عامه‌پسند و برگزاری مسابقات یا جشنواره‌هایی، مردم را با میراث فرهنگی ناملموس آشنا کرده و آنها را در جمع‌آوری اطلاعاتی مربوط به فرهنگ خودشان ترغیب و راهنمایی کرد.»

او بودجه و پول را لازمه کار حفاظت از میراث فرهنگی ناملموس دانست و آگاهی مردم را در جذب این بودجه‌ها از منابع غیردولتی موثر عنوان کرد و گفت: «این رسانه‌ها هستند که باید با مهم و بزرگ نشان دادن ارزش و جایگاه میراث فرهنگی ناملموس، بخش غیردولتی را ترغیب به حمایت از آن کنند. جلب حمایت بخش خصوصی در حمایت از میراث فرهنگی ناملموس یک ضرورت در این زمینه است؛ چیزی که در کشورهایی مثل ژاپن و کره‌جنوبی اتفاق افتاده است» بلیک کنوانسیون ۲۰۰۳ را بهانه‌ای برای پیوستن کشورها به این جنبش اعلام کرد و یادآور شد: «ثبت کردن آثار فرهنگی ناملموس در فهرست میراث جهانی بهانه‌ای است برای آشنا شدن کشورها با این میراث و حفاظت از آنها که این امر خارج از مرزها و مسائل سیاسی صورت می‌گیرد.»

گسست بین‌نسلی؛ آفت میراث فرهنگی ناملموس

رئیس مرکز میراث ناملموس تهران در ادامه این نشست، کارگاهی به‌منظور افزایش آگاهی با عنوان «مبانی و چالش‌های میراث‌فرهنگی ناملموس» برای خبرنگاران و اصحاب رسانه برگزار کرد و این کارگاه را مقدمه‌ای برای رسیدن به کارگاه‌هایی با استانداردهای یونسکو دانست.

یدالله پرمون، میراث فرهنگی ناملموس را برونداد یک دانش ذهنی دانست و با ارائه تعاریف و تجلیات این میراث مطابق با کنوانسیون ۲۰۰۳، چالش‌ها و پرسش‌های مطرح در این حوزه را مطرح و بررسی کرد.

او همچنین گسست بین‌نسلی را آفت میراث‌فرهنگی ناملموس دانست و گفت: «برای پاسداری و حفاظت از میراث فرهنگی ناملموس باید این گسست‌ها را از میان برداشت و نسل جدید را به عناوین مختلف با میراث فرهنگی ناملموس آشنا کرد.»

به گزارش «دنیای اقتصاد»، مقرر شد این سلسله نشست‌ها ادامه داشته باشد تا آگاهی‌افزایی و انتشار آن از طریق اصحاب رسانه که به‌طور مستقیم با چالش‌های این حوزه در ارتباط هستند صورت گرفته و این اطلاعات به مردم عادی منتقل شود تا از این طریق، شناسایی، دسته‌بندی، تحقیق و فهرست‌برداری از میراث فرهنگی ناملموس با همکاری خود مردم و بالابردن دانشی که در دست مردم است اتفاق بیفتد.