«تور» گردشگری ایران برای آلمانی‌ها!

گروه گردشگری، عاطفه نبوی: آمار از افزایش ۵۰ درصدی ورود گردشگران آلمانی به ایران طی سال گذشته خبر می‏دهد؛ افزایشی که در کنار سایر اتفاقات مثبت در سیاست خارجی ایران و تفاهم‏نامه لوزان، هفته گذشته رئیس کمیسیون گردشگری مجلس فدرال آلمان را در راس یک هیات پارلمانی به ایران کشاند. به گزارش «دنیای اقتصاد»، این هیات در دیدارهای متعدد خود با مقام‏های ایرانی در حوزه گردشگری، هدف خود را از این سفر آشنایی با صنعت گردشگری در ایران و تلاش برای افزایش سفر گردشگران آلمانی و اروپایی به ایران عنوان کرد. همچنین طی این دیدارها رئیس کمیسیون گردشگری آلمان با بیان اینکه ایران یک مقصد جذاب برای گردشگران آلمانی محسوب می‏شود، اعلام آمادگی کرد که زمینه‏های لازم برای تقویت زیرساخت‏های ایران در حوزه گردشگری را فراهم کند. همزمان با رشد ورود گردشگران خارجی به ایران و ابراز تمایل برخی برندهای اروپایی برای سرمایه‌گذاری گردشگری در ایران، به نظر می‏رسد روابط گردشگری دو کشور ایران و آلمان هم وارد فاز جدیدی شده است.

اما همچنان نگرانی‌هایی دوجانبه هم از جهت چگونگی پاسخگویی دربرابر رشد گردشگران آلمانی و هم به سبب افزایش درخواست‌ها برای سرمایه‌گذاری در ایران وجود دارد. از این منظر برخی کارشناسان معتقدند مشکلات متعددی بر سر راه ورود گردشگران اروپایی از جمله آلمانی‌ها وجود دارد.

تنوع‌بخشی به سفر ایران با کمک آژانس‏های آلمانی

مسعود عبداللهی یکی از تورگردانان قدیمی که تورهای خارجی متعددی را در ایران برگزار کرده، با اشاره به افزایش ورود گردشگران آلمانی به «دنیای اقتصاد» گفت: این افزایش که در آمار به آن اشاره شده در تورهای اجرایی کاملا محسوس است، اما متاسفانه از یکسو محدودیت‏های موجود برای برگزاری تورهای خوب و کامل نیز خود را نشان داده است. وی با اشاره به کمبود لیدرهای آموزش‏دیده و آشنا به زبان آلمانی ظرفیت موجود را برای این روند رو به رشد ناکافی دانست و تاکید کرد: با توجه به کمبودهای موجود جامعه راهنمایان سعی در تربیت تورلیدرهای جدید با محوریت زبان آلمانی و سایر زبان‏ها مانند اسپانیایی و...کرده است تا این نقص در حد ممکن برطرف شود.

این تورلیدر در ادامه تاکید کرد: در برنامه‏هایی که در هماهنگی با بزرگ‌ترین آژانس‏های مسافرتی آلمان و زیرمجموعه‏های آن انجام می‏دهیم، سمینارهایی برای آموزش راهنمایان و تنوع‌بخشی به برنامه‌ها و بسته‏های سفر ایران انجام می‏شود که می‏تواند بسیار مفید و اثربخش باشد.

وی در توصیف بازخورد مستقیمی که از مواجهه با گردشگران آلمانی درباره ایران گرفت، گفت: اکثر گردشگران آلمانی اظهار می‏کنند که در شبکه‏های تلویزیونی خود و یا جاهایی که به هرحال تبلیغات موثر گردشگری کشورهای دیگر وجود دارد چندان اثری از ایران دیده نمی‏شود و اخبار ایران به بحث‏های جنگ و بحران‏های منطقه‏ای و بحث هسته‏ای محدود می‏شود که هیچ کدام از اینها تصور درست و دقیقی از ایرانی که قرار بود به آن سفر کنند به آنها نمی‏دهد. یکی دیگر از مسائلی که عبداللهی در روند کار خود با آن برخورد کرده و به نوعی ضرورت وجود آن را حس کرد، وجود پلیس توریست است. وی در این خصوص تصریح کرد: لزوم وجود این پلیس که حداقل توانایی صحبت به زبان انگلیسی را داشته باشد، در تمام مراحل مواجهه با گردشگر کاملا حس می‏شود.

گردشگران آلمانی، فرهنگی هستند

مدیر یکی از آژانس‏های برگزار‏کننده تورهای ورودی به ایران نیز ضمن اشاره به ترکیب گردشگران آلمانی ورودی به کشورمان، به «دنیای اقتصاد» گفت: اکثریت قریب به اتفاق گردشگران آلمانی که به ایران می‏آیند گردشگران فرهنگی و بالای ۵۰ سال هستند؛ حتی در افزایش مشاهده شده در سال گذشته نیز این ترکیب چندان به هم نخورده است. البته گاهی هم طبیعت‏گردانی برای صعود دماوند و علم کوه یا پیاده‏روی در بعضی از مسیرها داریم.

واقفی درخواست‏های فعلی گردشگران آلمانی را با وجود محدودیت زیرساخت‏های موجود در کشور، موجد مشکلاتی برای تورگردانان دانست و تاکید کرد: در هر صورت گردشگر فرهنگی آلمانی که وارد ایران می‏شود، می‏خواهد حتما اصفهان و شیراز را ببیند و زیرساخت‏های محدود این شهرها، این مسیر را تبدیل به گلوگاهی برای ما کرده است. وی ادامه داد: گردشگر را به راحتی پذیرش می‏کنیم، در تهران هم به مشکل چندانی برنمی‏خوریم، اما به‌عنوان مثال وقتی به اصفهان می‏رسیم، گویی در قیفی قرار گرفته‏ایم که به گلوگاه تنگ خود رسیده و دست ما در آنجا بسته است.

این تورگردان ایجاد امکان پروازهای مستقیم را در شهرهایی که به لحاظ فرودگاهی امکان آن را دارند، یکی از راه‏های مناسب برای توزیع سفرهای خارجی دانست و تاکید کرد: مشهد که با وجود زیرساخت‏های به نسبت خوب خود، پیش از این در میان مقاصد سفرهای اروپایی ما جایگاه خاصی نداشت، حالا با برقراری پرواز مستقیم آلمان به مشهد و همچنین یک پرواز ترکیش میزبان بخشی از گردشگران خارجی شده است.

واقفی محدودیت‏های موجود را عاملی برای رد بسیاری از سفرهای درخواستی به ایران دانست که این مطمئنا در بازار رقابت تنگاتنگی که در همه جای دنیا و بالاخص در کشورهای منطقه برای بردن گردشگر به کشورشان وجود دارد، اصلا منطقی نیست. وی در ادامه افزود: در حال حاضر بسیاری از تورهای انفرادی رد می‏شود، بالاخص درمورد آلمانی زبان‏ها و اسپانیایی‏ها و روس‏ها، چرا که ما تورلیدری برای همراهی با این گردشگران نداریم و این به معنی از دست رفتن فرصت مغتنمی است.

این تورگردان تلاش برای رفع این مشکل را سعی در توزیع سفر دانست و اظهار کرد: فصل پیک سفر خارجی‏ها در ایران فصل بهار و پاییز است و در این دوره زمانی نیز ما بیشترین تعداد تور را داریم. از این رو سعی کردیم مسیرهای جذابی مانند شهرهای جنوبی، اهواز، خوزستان، قشم و...را برای زمستان و تورهایی را در مناطق شمالی ایران برای تابستان تعریف کنیم که تا حدی با توزیع زمان سفر بتوانیم به تعداد بیشتری از گردشگران در بلندمدت خدمات ارائه دهیم تا این ناوگان خدمات‏رسانی تکمیل شده و به سطح استانداردی برسد و در کنار آن مسیرهای جدیدی نیز تعریف و شناخته شود.

واقفی در پاسخ به این پرسش «دنیای اقتصاد» که آیا کیفیت پایین ارائه خدمات در ایران، در ایام پیک سفر باعث انصراف گردشگر از سفر به ایران نمی‏شود، گفت: هر چند این مساله باعث می‏شود که مزیت رقابتی ما در منطقه در این بازار پررقیب از بین برود و در دراز مدت به ضرر ایران خواهد بود اما در حال حاضر، خوشبختانه یا متاسفانه واقعیتی که ما می‏بینیم این است که این گردشگران اساسا انتظار دیدن امکاناتی در همین حد را هم در ایران ندارند. ذهنیت آنان نسبت به ایران چنان دور از واقعیت است که وقتی تصمیم می‏گیرند به ایران بیایند، گویی خود را برای هر شرایطی آماده می‏کنند. از نظر این فعال بخش خصوصی گردشگری، با وجود مشکلاتی مانند افزایش بی‏رویه قیمت خدمات ارائه شده با وجود اینکه کیفیت آن افزایش پیدا نمی‏کند و قوانین دست و پا گیر، روند حرکت گردشگری ایران را روندی رو به جلو ارزیابی کرد و گفت: اتفاقاتی مانند ورود قطارهای لوکس گردشگری به ایران و تکرار آن از جمله اتفاقات مثبتی است که هر چند محدود، اما استانداردهای گردشگری ما را بالا می‏برد. در عین حال به‌دلیل اینکه این قطارها به نوعی محل اقامت گردشگران هم هستند، مشکلات اقامتی با آنها نخواهیم داشت.

به نظر می‏رسد در بررسی امکان‏ها و موانع ورود آلمانی‏ها که در میان متقاضیان اروپایی ورود به ایران رده اول را به خود اختصاص داده‌اند، جای خالی اظهار نظر سازمان‏های دولتی متولی گردشگری به شدت خود را به رخ می‏کشد. به‌رغم تلاش‏های «دنیای اقتصاد» برای دریافت و انعکاس برنامه‏های این بخش بعد از جلسات آنان با کمیسیون گردشگری مجلس فدرال آلمان، متاسفانه امکان این ارتباط به‌دلیل بوروکراسی حاکم بر سازمان میراث فرهنگی، همچنان میسر نشد. امیدواریم این عدم پاسخگویی نشانه بی‏برنامگی این نهاد در رابطه با این موضوع نباشد و موجب نشود همان‌طور که خبرنگاران در پس بوروکراسی سازمان مانده‌اند، گردشگران نیز پشت درهای ایران بمانند.