چرا گردشگران داخلی کمتر به هتل می‌روند؟

گروه گردشگری، پرستو فخاریان: بسیاری از مردم به کیفیت ارائه خدمات از سوی هتل‌ها اعتماد ندارند. رئیس جامعه هتلداران ایران در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد»، با بیان این مطلب افزود: این موضوع شاید یکی از اصلی‌ترین دلایلی باشد که مردم را در سفرهای داخلی از اقامت در هتل‌هایی با درجه‌های مختلف بازمی‌دارد. به اعتقاد جمشید حمزه‌زاده، هر هتلی که خدمات مناسب ارائه کند، مشتری خاص خود را جذب خواهد کرد؛ اما از آنجا که بخشی از هتل‌های کشور به درستی خدمات ارائه نمی‌کنند، گردشگران هم با برآوردهای اقتصادی به این نتیجه می‌رسند که میزان هزینه‌ای که باید برای اقامت در هتل داشته باشند، ممکن است با خدمات دریافتی آنها همخوانی نداشته باشد.

وی با اشاره به اینکه بعضا مردم برای اقامت در طول سفر ترجیح می‌دهند آزادی‌های بیشتری داشته باشند که در هتل‌ها امکان آن فراهم نیست، خاطرنشان کرد: با این حال چنانچه هتل‌ها برای مشتریان خود اعتمادسازی و روی کیفیت ارائه خدمات بیشتر سرمایه‌گذاری کرده باشند، کمتر از وجود خانه‌های استیجاری اثر می‌پذیرند.

«خانه-مسافر»ها چه نقشی دارند؟

به گزارش «دنیای اقتصاد»، درحالی که ضریب اشغال هتل‌های کشور در ایام مختلف سال به جز در ایام معدودی به ۱۰۰ درصد نمی‌رسد، وجود خانه‌های استیجاری که به صورت قانونی یا غیرقانونی فعالیت می‌کنند بخشی از تقاضای گردشگران داخلی را برای رزرو هتل تحت‌الشعاع قرار می‌دهد.

خانه-مسافرها که اوایل هفته گردشگری در نیمه دوم سال جاری از سایت اینترنتی آن رونمایی شد، زیر نظر سازمان میراث فرهنگی و گردشگری فعالیت می‌کنند. سایت خانه-مسافر جهت ساماندهی و نظارت بر خانه‌های استیجاری که در سراسر کشور پراکنده شده‌اند و به مسافران اجاره داده می‌شوند، راه‌اندازی شده است.

به گفته مسوولان قرار نیست این طرح، لطمه‌ای به‌کار هتل‌ها بزند؛ چنانچه پیش از این مسعود سلطانی‌فر، رئیس سازمان میراث فرهنگی و گردشگری در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد»، با رد این موضوع تاکید کرد کسانی‌که مشتریان این خانه‌ها هستند، مخاطب هتل‌ها نیستند و هرکدام پاسخگوی یک قشر و یک ذائقه خاص از گردشگران خواهند بود. معاون رئیس‌جمهور تصریح کرد: آمار نشان می‌دهد هتل‌ها در ایام پیک سفر و در وضعیتی که از ۱۰۰ درصد ظرفیت خود استفاده کنند فقط می‌توانند ۸ تا ۱۰ درصد از مسافران را پوشش دهند و این ضرورت وجود اقامتگاه‌های دیگری مانند خانه‌های مسافر را نمایان می‌سازد.

با این حال بعد از گذشت چندی از فعالیت رسمی این سایت، برخی از هتلداران نظر دیگری دارند. رئیس اتحادیه هتلداران جزیره کیش، درباره فعالیت خانه استیجاری به «دنیای اقتصاد» گفت: پیش از هر چیز باید بدانیم تا زمانی که این خانه‌ها زیر نظر جامعه هتلداران هر استان یا جامعه هتلداران هر یک از مناطق آزاد یا معاونت گردشگری نباشند، نمی‌توانند مورد اعتماد باشند چراکه نمی‌توان از امنیت گردشگران مطمئن بود. مسیح‌الله صفا، رئیس اتحادیه هتلداران منطقه‌ای است که منازل استیجاری‌اش در سایت خانه-مسافر ساماندهی نشده‌اند. وی با اشاره به اینکه به همین دلیل، از خانه‌های استیجاری کیش آمار دقیقی موجود نیست، خاطرنشان کرد: اکنون روند کار این خانه‌ها به گونه‌ای است که گردشگران را از فرودگاه بازاریابی می‌کنند و به خانه‌های محل اقامت می‌برند. به اعتقاد این هتلدار، باید این خانه‌ها با نظارت اتحادیه در زمان پیک سفر به کمک هتل‌ها بیایند و حتی درجه‌بندی شوند تا متناسب با نیاز گردشگر بتوان به آنها محل اقامت مناسبی پیشنهاد کرد.

رئیس اتحادیه هتلداران خراسان رضوی نیز چندی پیش در گفت‌وگو با «ایسنا»، ضمن انتقاد از فعالیت خانه‌های شخصی در مشهد، گفت: با کمال تاسف باید بگوییم خانه‌های شخصی همچنان جولان می‌دهند و هنوز هم اقدام جدی برای مقابله با فعالیت این خانه‌ها صورت نگرفته است. قانعی افزود: برخی از خانه‌های شخصی با مجوز و اغلب آنها بدون مجوز کار می‌کنند و هیچ نظارت درستی روی آنها وجود ندارد.

گرچه می‌توان گفت مشتریان هتل‌ها در سفرهای داخلی، در موارد قابل ملاحظه‌ای با مشتریان خانه - مسافرها متفاوت هستند و خدماتی که خواهان دریافت آن هستند نیز اغلب با هم فرق می‌کند، اما به نظر می‌رسد دغدغه اصلی و اساسی متوجه شهرهایی همچون مشهد است؛ با وجود حجم بالایی از هتل‌ها و هتل آپارتمان‌ها که تنوع قیمتی و امکانات را در اختیار گردشگران قرار می‌دهند، خانه-مسافرها می‌توانند نقش بیشتری در کاهش ضریب اشغال هتل‌ها داشته باشند.

نرخ نوروزی هتل‌ها استانی است

با اینکه شاید بتوان گفت خانه-مسافرها تا حدی فعالیت هتل‌ها را در شهرهای مختلف به‌خصوص شهرهای پرگردشگر تحت‌تاثیر قرار می‌دهند، اما خود هتل‌ها نیز در این میان بی‌تقصیر نیستند. همان‌طور که رئیس جامعه هتلداران ایران نیز اشاره کرد، نحوه مناسب ارائه خدمات و نرخ‌های معقول می‌تواند گردشگران داخلی بیشتری را به اقامت در هتل‌ها متقاعد کند. حمزه‌زاده در پاسخ به این سوال که کمترین و بیشترین نرخ اتاق هتل‌ها در کشور چقدر است، اظهار بی‌اطلاعی کرد و توضیح داد: نرخ‌ها به‌صورت استانی تعریف می‌شود و جامعه هتلداران هر استان با همراهی اداره میراث فرهنگی و گردشگری آن استان در این زمینه دخیل هستند. رئیس اتحادیه هتلداران جزیره کیش، نیز با اشاره به اینکه هم‌اکنون هتلداران این منطقه کم کم به این موضوع پی برده‌اند که باید متناسب با تقاضای عمومی قیمت‌گذاری کنند، به خبرنگار ما گفت: اکنون قیمت‌های ما متعادل‌تر شده‌ و نسبت به سال‌های گذشته افزایش کمتری داشته‌اند.

صفا با اشاره به رزرو ۸۰ درصدی هتل‌های کیش در ایام نوروز، کمترین و بیشترین نرخ اتاق در هتل‌های کیش را ۲۲۰هزار تا یک میلیون تومان عنوان کرد و گفت: گرچه هنوز نرخ یک میلیون تومان به تصویب نرسیده است، اما چنین اتاقی اغلب در زمان غیرپیک سفر ۷۰۰هزار تومان فروخته می‌شده که اکنون به گفته مسوولان هتل مربوطه، با افزودن خدماتی مانند وعده‌های غذایی ناهار و شام و همچنین گشت در جزیره به این قیمت افزایش پیدا کرده است.

به نظر می‌رسد در شرایطی که مردم در ایامی مانند نوروز از همه اقشار اقتصادی به سفر می‌روند، لزوم ارائه تنوع قیمتی برای اقامت آنها امری اجتناب‌ناپذیر است و این موضوع خود نیازمند ارائه خدمات متنوع خواهد بود. با این وجود گویا توجه هتل‌ها به میهمانان و گردشگران خارجی که در یکی دو سال اخیر بیش از هر زمانی راهی کشورمان می‌شوند، آنها را از اعتمادسازی برای گردشگران داخلی و قیمت‌گذاری متناسب با درخواست مشتریان غافل کرده است؛ آن هم در شرایطی که استانداردسازی هتل‌ها همچنان به‌صورت کامل صورت نگرفته است.