چالش پیش‌روی مقاصد مدیترانه‌ای

گروه گردشگری: درک اینکه چگونه گردشگری در آینده تغییر خواهد کرد، همانند سایر محرک‌های متنوعی که توجه بین‌المللی را جلب کرده‌اند، شتاب گرفته است (برای مثال تغییرات آب و هوایی و پیش‌بینی آینده سوخت و انرژی برای تامین نیازمندی‌های گردشگری). این محرک‌های کلان (ازجمله سرعت زیاد تغییرات تکنولوژیک) مباحثی هستند که ماهیت تجربه گردشگری ما را در طول دو دهه آینده تغییر خواهند داد. به گزارش «دنیای اقتصاد» مرکز پژوهش‌های مجلس، در گزارش اخیر خود با این مقدمه، به بررسی جایگاه آینده‌پژوهی در گردشگری و لزوم آن از جهات مختلف پرداخته است. این گزارش که با استفاده از پژوهش‌های جهانی به اثبات این موضوع اختصاص پیدا کرده، تصریح می‌کند تغییراتی که صنعت گردشگری را تحت تاثیر قرار می‌دهد، روند تدریجی است که از ترکیب شرایط موجود و تغییر در روندها، تکنولوژی و ایده‌های جدید به‌وجود می‌آید؛ تحولی که بازاری از تجارب جدید در گردشگری را شکل خواهد داد.

«تریپ ‌ادوایزر» و تغییر روند توریسم

طبق این گزارش که برگرفته از پژوهش پروفسور « استیفن جی. پیج» از گروه مشاوره گردشگری دانشگاه متروپولیتن لندن است، گاهی اوقات جهش‌های ناگهانی در تکنولوژی ممکن است ماهیت گردشگری را تغییر دهد، اما حتی نوآوری‌های عظیمی مانند اینترنت نیز گردشگری را یک شبه دستخوش تغییر نمی‌کنند. انتشار نوآوری‌ها زمان‌بر است و پیش از آنکه تغییراتی عمده در رفتار و عادات خرید مصرف‌کنندگان قابل مشاهده باشد، تغییرات از درون و به آهستگی آغاز شده است.

این گزارش بیان می‌کند که محققانی که در مورد آینده تحقیق و بر گردشگری تمرکز می‌کنند، نیاز دارند از انبوهی از فاکتورهای متعدد، روندها و تغییرات ایجاد شده در جامعه- که الزاما در زمان حال بر گردشگری اثرگذار نیستند، اما ممکن است در آینده اثر بگذارند- آگاهی یابند. یک مثال خوب، رشد رسانه اجتماعی است. بسیاری از این تغییرات بر گردشگری اثر می‌گذارند و تاثیر و نقش آنها به‌طور جدی‌تری در زندگی روزمره مصرف‌کنندگان فهیم ریشه می‌کند، جامعه‌ای را شکل می‌دهد و با تکنولوژی متغیر ارتباط برقرار می‌کند.

علاوه بر آن، ظهور تکنولوژی‌ها و سایت‌هایی که امکان ارتباط متقابل و تولید محتوا توسط کاربر را (نظیر تریپ ادوایزر) فراهم می‌کند، شیوه‌های تعامل گردشگران و عرضه‌کنندگان را تغییر داده‌اند. به گزارش «دنیای اقتصاد» سایت تریپ ادوایزر مکانی برای تبادل نظر و به اشتراک گذاشتن تجربه‌های گردشگران از مقاصد گردشگری مختلف است که غالبا به میزان قابل‌توجهی بر انتخاب مقصد اثر می‌گذارد.

این گزارش آینده‌پژوهی در ادامه خاطرنشان می‌کند: برای آینده‌پژوهان، درک گام بعدی در این تحول تکنولوژیک و گردشگری و آنچه بر سر سایر عناصر سیستم گردشگری خواهد آمد (نظیر مقصد و اقامت، ارائه‌دهندگان حمل‌ونقل، جاذبه‌ها و گردشگران) به‌منظور فهم چگونگی عملکرد گردشگری در ۲۰۵۰-۲۰۲۰ ضروری خواهد بود.

مدیترانه، تحت‌تاثیر تغییرات محیطی

این گزارش اضافه می‌کند: در مجموع پیش‌بینی آینده، تصور و تجسم روندها و مسائل کلیدی و کاربرد آنها، ما را به تفکر پیرامون این مسائل وامی‌دارد: آنچه موجود است، آنچه ممکن است در میان‌مدت رخ دهد و اینکه این عناصر چگونه تجارب و چشم‌اندازهای جدید گردشگری را به بار خواهند آورد. آینده ممکن است مشابه یا به‌طور چشمگیری متفاوت با امروز باشد. گردشگران هنوز نیاز به میزبانی و اقامت دارند (البته در طیف متنوعی از اشکال)، اما ماهیت تجارب ممکن است به‌تدریج تغییر کند، مخصوصا به‌دلیل محدودیت‌های محیطی و تغییر آب و هوا منجر به تغییرات و دگرگونی‌هایی در بسیاری از مقاصد مدیترانه‌ای خواهد شد که پایه‌های اصلی صنعت گردشگری انبوه در طول ۴۰ سال گذشته بوده‌اند. کسب‌وکارها و مقاصد موفق باید دریابند که این تغییرات برای آنها به چه مفهومی است. برای مثال باید در نظر بگیرند که تا چه حد افزایش دما و خشکی در تابستان می‌تواند جذابیت ساحل تفریحی سنتی تابستانی را کاهش دهد.

برای بخش دولتی، این به این معناست که زیرساخت موجود گردشگری ممکن است نیازمند تطبیق یا تغییر شکل باشد تا نیازهای انواع جدید گردشگری و الگوهای بازدید فصلی جدید بالقوه را مرتفع سازد. برای بخش خصوصی، این تغییرات ممکن است حاکی از پایان عمر محصولی خاص و در نتیجه نیاز به ساخت تجارب و محصولات جدید متناسب با نیاز بازار باشد. این تغییر می‌تواند یک جابه‌جایی از گردشگری انبوه تابستانی با حجم بالا به تعطیلات پاییزی با حجم کمتر باشد؛ با این فرض که تعطیلات تابستانی تا سال ۲۰۲۰ و ۲۰۵۰ تحت‌تاثیر تغییرات اجتماعی و اقتصادی قرار نگیرد. طی ۱۰ تا ۴۰ سال آتی، ماهیت تعطیلات کمتر مورد توجه قرار خواهد گرفت، زیرا تصور بر آن است که ماهیت و ساختار تعطیلات در آینده تفاوت چندانی با شکل امروزی آن نخواهد داشت، اگر به عقب بازگردیم تغییراتی را که در ماهیت تعطیلات رخ داده مشاهده می‌کنیم و بنابراین برای نگاه به جلو و برای تشخیص اینکه ساختار آینده تعطیلات چگونه خواهد بود، نیاز به تفکر دوباره داریم.

آینده گردشگری مخصوصا می‌تواند به بهترین شکل درک شود. این درک از طریق در نظر گرفتن تاثیر کلی بسیاری از محرک‌های گردشگری ایجاد می‌شود تا دریابیم گردشگری اکنون کجاست و در ۱۰ تا ۴۰ سال آینده به کجا خواهد رسید. هرچند، این تغییرات بر بسیاری از مقاصد گردشگری و گردشگران (به‌عنوان مصرف‌کننده) اثر می‌گذارند. تقریبا تغییرات ماهانه یا سالانه آن، نامحسوس و تدریجی هستند. اما هنگامی که تصویر کلی را در نظر می‌گیریم شاهد تغییرات بالقوه طولانی‌مدتی هستیم که مقاصد و بازارهای احتمالی آینده را شکل خواهند داد. محتوای چنین پژوهش‌هایی که در آنها تاثیر عوامل مختلف بر گردشگری سنجیده شده است برای کسانی که علاقه‌مند به ورود به این صنعت هستند یا می‌خواهند در این صنعت ادامه فعالیت دهند، بسیار جذاب خواهد بود. آنها با شناسایی و بررسی چنین عواملی قادر خواهند بود تصمیم بهتری برای صرف سرمایه‌های خود در انتخاب منطقه گردشگری، ورود به نوع خاص توریسم و شکل ارائه خدمات خود برای مشتریان فعلی و جذب مشتریان جدید، بگیرند. برگزیدن شیوه‌های بازاریابی و توجه به رسانه‌های تازه به واسطه تاثیر آنها بر انتخاب گردشگران از دیگر مسائلی هستند که در این پژوهش‌ها به آنها توجه می‌شود و مدیران بازاریابی آژانس‌ها و سرمایه‌گذاران را در معرفی بهتر خدمات خود یاری می‌دهد.