در گزارش آینده‌پژوهی مرکز پژوهش‌های مجلس طرح شد
دور نمای استقلال گردشگری از نفت
مرکز پژوهش‌های مجلس در آخرین گزارش خود در حوزه گردشگری به بررسی لزوم انجام مطالعات آینده‌پژوهی گردشگری پرداخته و این مطالعات را الزامی برای تصمیم‌سازان و فعالان بخش‌های خصوصی و دولتی عنوان کرده است. به گزارش «دنیای‌اقتصاد»، این گزارش روندهای کلیدی آینده را در حوزه توریسم بررسی و ذیل آن از گردشگری بدون نفت یاد کرده است. طبق این گزارش رشد صنعت گردشگری از دهه ۱۹۵۰ وابسته به منابع نسبتا ارزان نفتی بوده است. اما گزارش‌های کارگروه صنعت بریتانیا در سال۲۰۱۰ در ارتباط با امنیت انرژی و آینده نفت نشان می‌دهد که پایان نفت ارزان، در عصر حاضر است. با توجه به اینکه از سوخت‌های فسیلی برای جابه‌جایی بازدیدکنندگان از طریق زمین، دریا و آسمان استفاده می‌شود، نگرانی اصلی سازمان‌ها و کسب‌وکارهای گردشگری در آینده این است که در جایی که نفت دیگر شکل اصلی انرژی نیست، چه اتفاقی خواهد افتاد. یک نشانه از تاثیر منابع رو به کاهش نفت و قیمت فرآورده‌های نفتی هزینه فزاینده مسافرت بین‌المللی، افزایش شکل‌های داخلی مسافرت و تاثیر آن بر تورم بوده است زیرا هم‌اکنون حدود ۹۰ درصد از سوخت حمل‌ونقل‌های جهانی از طریق نفت تامین می‌شود. همان‌طور که یک محقق در حوزه توریسم در سال ۲۰۰۸ خاطرنشان کرد: «گردشگری در شکل کنونی‌اش به موجودیت نفت وابسته است و این وابستگی تقریبا شدید است.»
حملونقل، مصرف‌کننده نیمی از نفت
براساس این گزارش نگرانی‌هایی در میان تحلیلگران انرژی درباره آنچه نقطه اوج نفت- نقطه اوج استخراج نفت- تلقی می‌شود، وجود دارد. تحلیلگران نفت در ارتباط با سرانجام نفت و نقطه اوج استخراج آن ابراز نگرانی می‌کنند. مدل‌سازی انرژی بیان می‌کند که نقطه اوج استخراج نفت دیرتر از سال ۲۰۴۰ نخواهد بود، هرچند افراد بدبین اعتقاد دارند ممکن است نقطه اوج استخراج نفت را رد کرده باشیم. همچنین پیش‌بینی‌ها تا سال ۲۰۳۰ نشان می‌دهد که بیش از نیمی از تقاضای انرژی تقاضای مرتبط با حملونقل خواهد بود و در حال حاضر تمرکز روی نفت است، زیرا اکثر شیوه‌های حملونقل گردشگران به نفت به‌عنوان یک منبع انرژی وابسته است.
حملونقل، سالانه نیمی از کل نفت عرضه شده را مصرف می‌کند اما باید توجه داشت در جهانی که نفت کمیاب است، احتمال آنکه کاربرد آن در گردشگری در اولویت قرار گیرد، کم است. از این رو مقاصد باید به دقت نیازهای آینده خود را به انرژی برای انتقال گردشگران و جابه‌جایی آنان در داخل مقصد بررسی کنند. واضح است که آینده بدون نفت، نیاز به تطبیق و تغییراتی در رفتار مصرف‌کننده و منابع انرژی جایگزین نظیر انرژی بادی، آبی و خورشیدی دارد.
این گزارش همچنین تصریح کرده است که سوخت‌های مایع مبتنی بر نفت به‌سادگی نمی‌توانند در کوتاه یا میان‌مدت، جایگزین شوند. در هر صورت روندهای موجود در رشد مسافرت هوایی و حملونقل جاده‌ای نشان می‌دهند که رشد تقاضای آتی در حدی است که با ذخایر انرژی و اقدامات جایگزینی سوخت مرتفع نخواهد شد. از سوی دیگر، محدودیت‌های جهانی عرضه و بی‌ثباتی قیمت، تهدید بزرگی برای بخش حملونقل به بار می‌آورد که ضربه خردکننده‌ای را بر کشور وارد خواهد کرد.
تاثیر تورم انرژی بر گردشگری
طبق گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس، یکی از انتظارات بلندمدت مرتبط با کاهش سوخت، تورم انرژی است که در طول بحران‌های سیاسی اخیر مشهود بود. این تورم بیشتر تحت تاثیر پرداخت مالیات‌های محیطی و تغییرات آب و هوایی است. این هزینه‌ها به کاربر نهایی که تاثیرات ضمنی مهم زیر را برای گردشگری به همراه دارد، منتقل می‌شود:
- مصرف‌کنندگان شاهد ساختارهای قیمت‌گذاری جدیدی خواهند بود. این ساختارها انواعی از گردشگری را که برای حملونقل، تولید تجارت اقامتی، جاذبه‌ها و حتی در سطوح مقصد انرژی زیادی را مصرف می‌کنند، انتخاب نمی‌کنند. حتی آنجا که فناوری‌های نوین برای استفاده از انرژی‌های جدید استفاده می‌شود، هزینه‌های سرمایه‌گذاری به احتمال زیاد از طریق استفاده مصرف‌کننده تامین می‌شوند.
- جایگزینی نفت به‌عنوان منبع اصلی حملونقل به این معنا است که منابع آتی حملونقل گردشگری باید در تدوین سیاست‌ها و سیستم‌های جابه‌جایی بازدیدکنندگان در نظر گرفته شود.
تحقیق انجام شده توسط سازمان جهانی جهانگردی در سال ۲۰۰۶ نشان داد که افزایش قیمت نفت تاثیر قابل‌توجهی روی گردشگری بین‌المللی نداشته است. هر چند، اکنون همان‌طور که حملونقل تغییر می‌کند، گردشگری نیز تغییر می‌کند و قیمت نفت به‌عنوان محرک کلیدی تغییر گردشگری بین‌المللی شناخته می‌شود. هرقدر که عرضه نفت کاهش می‌یابد و مسائلی نظیر سبز شدن اقتصاد و توجه به تغییر آب و هوا دارای اولویت بیشتری می‌شود، گردشگری به فعالیت گران‌تری تبدیل خواهد شد.
براساس این گزارش، از این رو بیشترین ریسک را مقاصدی که به بازدیدکنندگان پرمصرف سوخت وابسته هستند، تجربه خواهند کرد؛ برای مثال مقاصدی که به بازارهای دور وابسته‌اند و طی این مسافت‌ها با صرف سوخت زیاد میسر می‌شود. درحالی‌که کارآیی اقتصادی ممکن است در طول زمان بهبود یابد و اشکال جدید تکنولوژی ممکن است بر مصرف نفت تاثیر بگذارد، احتمالا در بلندمدت کاهش نفت تبدیل به یک واقعیت شود. در این زمینه پیش‌بینی و برنامه‌ریزی سناریو نقش مهمی در تلاش برای درک اینکه چگونه از اقتصاد گردشگری وابسته به نفت به سمت اقتصاد گردشگری غیروابسته به نفت حرکت کنیم، ایفا می‌کند. آشکارترین نقطه شروع، تفکر پیرامون انواع بازارهای بازدیدکننده خواهد بود که به‌دنبال توسعه خود هستند. به گزارش «دنیای‌اقتصاد»، به نظر می‌رسد همان‌طور که گذر از اقتصاد نفتی یکی از دغدغه‌های دولت‌ها است، هم‌اکنون عبور از گردشگری نفتی نیز باید یکی از اولویت‌های آنها باشد.
ارسال نظر